การสร้างด้วยวงเวียนและสันตรง

การสร้างด้วยวงเวียนและสันตรง (อังกฤษ: Compass-and-straightedge construction) หรือ การสร้างด้วยไม้บรรทัดและวงเวียน หรือ การสร้างแบบดั้งเดิม เป็นการสร้างเส้น มุม หรือรูปเรขาคณิตต่างๆ โดยใช้เพียงแค่ไม้บรรทัด (หรือ สันตรง) และวงเวียนเท่านั้น

การสร้างรูปหกเหลี่ยมปกติโดยใช้วงเวียนและไม้บรรทัด

การสร้างรูปห้าเหลี่ยมปกติ

นักคณิตศาสตร์ชาวกรีกโบราณเป็นผู้ริเริ่มการสร้างโดยวิธีนี้ พวกเขาใช้วิธีนี้ในการสร้างรูปหลายเหลี่ยมต่างๆ แต่บางรูปก็ไม่สามารถสร้างได้ เกาส์แสดงให้เห็นว่า รูปหลายเหลี่ยมบางรูปนั้น สร้างได้โดยใช้วิธีนี้ แต่รูปส่วนใหญ่นั้นไม่สามารถสร้างได้ ปัญหาการสร้างด้วยวงเวียนและสันตรงที่โด่งดังบางปัญหาถูกพิสูจน์ว่าเป็นไปไม่ได้โดย ปีแยร์ ว็องต์แซ็ล โดยใช้ทฤษฎีสนาม