สามราชาห้าจักรพรรดิ (จีน : 三皇五帝 ; พินอิน : Sānhuáng Wǔdì อังกฤษ : Three Sovereigns and Five Emperors ) เป็นกลุ่มบุคคลหรือเทวดาซึ่งตำนานกล่าวว่า ปกครองภาคเหนือของจีนโบราณ
ยุคสามราชาห้าจักรพรรดิ
三皇五帝
ป. 2852 ปีก่อนคริสตกาล–ป. 2070 ปีก่อนคริสตกาลสถานะ Legendary Kingdom เมืองหลวง Qufu ภาษาทั่วไป จีนโบราณ, Sinitic Languages การปกครอง ราชาธิปไตยแบบเผ่าชน, เผ่าโคตรตระกูล ตี้ • 2698 ปีก่อนคริสตกาล–2598 ปีก่อนคริสตกาล
จักรพรรดิเหลือง • 2514 ปีก่อนคริสตกาล–2436 ปีก่อนคริสตกาล
Zhuanxu • 2436 ปีก่อนคริสตกาล–2366 ปีก่อนคริสตกาล
Kù • 2366 ปีก่อนคริสตกาล–2358 ปีก่อนคริสตกาล
Zhì • 2356 ปีก่อนคริสตกาล–2255 ปีก่อนคริสตกาล
Yáo • 2255 ปีก่อนคริสตกาล–2208 ปีก่อนคริสตกาล
Shùn ประวัติศาสตร์ • ก่อตั้ง
ป. 2852 ปีก่อนคริสตกาล• สิ้นสุด
ป. 2070 ปีก่อนคริสตกาล
สามราชามาก่อนห้าจักรพรรดิ และห้าจักรพรรดินั้นมีผู้กำหนดว่า ปกครองอยู่ในราว 2852–2070 ปีก่อนคริสตกาล ปัจจุบัน อาจถือว่า บุคคลเหล่านี้เป็นวีรบุรุษทางวัฒนธรรม (culture hero)
ว่ากันว่า ราชาทั้งสามเป็นเทพหรือกึ่งเทพซึ่งสร้างความเป็นอยู่ที่ดีและอบรบสั่งสอนวิชาความรู้ต่าง ๆ ให้แก่ผู้คน เช่น สอนให้ใช้ไฟ สอนปลูกสร้างบ้านเรือน สอนทำเรือกสวนไร่นา ค้นพบหยูกยา รวมถึงจัดตั้งปฏิทินและอักษรจีน ส่วนมเหสีของราชาบางองค์ก็ว่า เป็นผู้คิดค้นวัฒนธรรมเกี่ยวกับผ้าไหม ส่วนจักรพรรดิทั้งห้าก็ว่า เป็นปราชญ์ตัวอย่างซึ่งมีคุณธรรมล้ำเลิศ มีอายุยืนยาว ปกครองผู้คนให้สงบร่มเย็น เอกสารจีนโบราณยังระบุว่า สามราชาและห้าจักรพรรดิมีลักษณะพิเศษต่าง ๆ กันออกไป
ยุคสมัยของสามราชาห้าจักรพรรดิอาจเป็นตำนานมากกว่าเรื่องจริง แต่เอกสารบางฉบับและการตีความใหม่ในบางแง่เห็นว่า ยุคสามราชาห้าจักรพรรดิมาก่อนยุคราชวงศ์เซี่ย (ซึ่งเป็นยุคก่อนประวัติศาสตร์ ไม่มีตัวอักษร และปรากฏแต่ในบันทึกสมัยหลังมากแล้ว)
คำว่า "หฺวังตี้" (皇帝) ซึ่งปัจจุบันแปลกันว่า "จักรพรรดิ" (emperor) นั้นก็มีที่มาจากคำว่า "หฺวัง" (ราชา) และ "ตี้" (จักรพรรดิ) อันเป็นคำเรียกกลุ่มสามราชาห้าจักรพรรดินี้ ผู้ใช้คำว่า "หฺวังตี้" เป็นบุคคลแรก คือ ฉินฉื่อหฺวังตี้ (秦始皇帝; "ปฐมจักรพรรดิฉิน") แห่งรัฐฉิน (秦国)
รายชื่อ เอกสารโบราณระบุองค์ประกอบของสามราชาห้าจักรพรรดิไว้ต่างกันไป เอกสารส่วนใหญ่เขียนในสมัยหลังยุคสามราชาห้าจักรพรรดิมากแล้ว บางฉบับก็หลายร้อยปี บางฉบับเป็นพันปี และมักสร้างขึ้นจากความต้องการของผู้ปกครองในสมัยนั้น ๆ ที่ประสงค์จะแสดงว่า ตนสืบสายมาจากวีรบุรุษในตำนาน มากกว่าจะแสดงข้อเท็จจริงทางประวัติ เนื้อหาจึงมักเป็นไปในเชิงนิทานหรือตำนาน
แม้เรียกว่า "สามราชา" แต่บุคคลที่เอกสารต่าง ๆ ระบุว่า เป็นสามราชา มีถึงสิบเอ็ดคน คือ ก้งกง (共工), จักรพรรดิเหลือง (黄帝), จู้หรง (祝融), เฉินหนง (神農), ซุ่ยเหริน (燧人), ตี้หฺวัง (地皇; "เจ้าโลก"), เทียนหฺวัง (天皇; "เจ้าฟ้า"), ไท่หฺวัง (泰皇; "เจ้าใหญ่"), นฺหวี่วา (女媧), ฝูซี (伏羲), และเหรินหฺวัง (人皇; "เจ้าคน")
ส่วนที่เรียกว่า "ห้าจักรพรรดิ" มีแปดคน คือ คู่ (嚳), จักรพรรดิเหลือง (黄帝), จฺวันซฺวี (顓頊), เฉ่าเฮ่า (少昊), ชุ่น (舜), ไท่เฮ่า (太昊), หยาน (炎), และเหยา (堯)
เอกสาร สามราชา ห้าจักรพรรดิ ฉื่อจี้ ซือหม่า เชียน (司馬遷) ตี้หวังชื่อซี่ (帝王世系) ชื่อเปิ่น (世本) ไป๋หู่ทงอี้ (白虎通義) เฟิงสูทงอี้ (風俗通義) อี้เหวินเล่ย์จฺวี่ (藝文類聚) ทงเจี้ยนไว่จี้ (通鑑外紀) ชุนชิว-ยฺวิ่นโต้วชู (春秋運斗樞) ชุนชิว-ยฺเหวียนมิ่งเปา (春秋元命苞) ช่างชูต้าฉวน (尚書大傳) ตี้หวังชื่อจี้ (帝王世紀) อี้จิง เฉียนฟูลุ่น (潛夫論) จือจื้อทงเจี้ยนไว่จี้ (資治通鑒外紀)
แผนผังการสืบสกุลของห้าจักรพรรดิ แผนผัง (1) จักรพรรดิเหลือง (2) เฉ่าเฮ่า ชางอี้ เจี่ยวจี๋ (3) จฺวันซฺวี (4) คู่ ฉฺยงฉาน กู่แห่งฉู่ □ เชิง เถาอู้ หวังเหลี่ยง (5) จื้อ เซี่ย (6) เหยา โฮ่วจี้ จิ้ง □ เหล่าถง ตันจู จฺวี้ว่าง □ จู้หรง อู๋หุย เฉียวหนิว กุ่น กู๋โส่ว (8) ยฺหวี่ ลู่จง เอ๋อหฺวัง (7) ชุ่น 舜 นฺหวี่อิง คุนอู๋ เชินหู เผิงจู่ ฮุ่ยเหริน จี้เหลียน ?เฉา ชางจฺวิน
รูป
อ้างอิง Hucker, Charles (1995). China's Imperial Past: An Introduction to Chinese History and Culture . Stanford University Press. p. 22. ISBN 9780804723534 Eliade, Mircea; Adams, Charles J., บ.ก. (1987). The Encyclopedia of religion . 9, Liu-Mith. Macmillan. p. 133. ↑ Morton, W. Scott; Lewis, Charlton M. (2005). China: its history and culture . McGraw-Hill. p. 14. ISBN 978-0-07-141279-7 ↑ 劉煒 (2002). 中华文明传真 [Chinese civilization in a new light ]. Commercial press publishing. p. 142. ISBN 962-07-5314-3 Soothill, William Edward; Hosie, Dorothea Lady; Hudson, G. F. (2002). The Hall of Light: A Study of Early Chinese Kingship . James Clarke & Co. pp. 146–. ISBN 978-0-227-17123-3 ↑ Ulrich Theobald. "Sanhuang wudi 三皇五帝, the Three Augusts and Five Emperors". ChinaKnowledge.de . Sima Qian , Records of the Grand Historian
สามราชาห, าจ, กรพรรด, 三皇五帝, นอ, sānhuáng, wǔdì, งกฤษ, three, sovereigns, five, emperors, เป, นกล, มบ, คคลหร, อเทวดาซ, งตำนานกล, าวว, ปกครองภาคเหน, อของจ, นโบราณย, ค三皇五帝ป, 2852, อนคร, สตกาล, 2070, อนคร, สตกาลสถานะlegendary, kingdomเม, องหลวงqufuภาษาท, วไปจ, นโบ. samrachahackrphrrdi cin 三皇五帝 phinxin Sanhuang Wǔdi xngkvs Three Sovereigns and Five Emperors epnklumbukhkhlhruxethwdasungtananklawwa pkkhrxngphakhehnuxkhxngcinobranyukhsamrachahackrphrrdi三皇五帝p 2852 pikxnkhristkal p 2070 pikxnkhristkalsthanaLegendary KingdomemuxnghlwngQufuphasathwipcinobran Sinitic Languageskarpkkhrxngrachathipityaebbephachn ephaokhtrtrakulti 2698 pikxnkhristkal 2598 pikxnkhristkalckrphrrdiehluxng 2514 pikxnkhristkal 2436 pikxnkhristkalZhuanxu 2436 pikxnkhristkal 2366 pikxnkhristkalKu 2366 pikxnkhristkal 2358 pikxnkhristkalZhi 2356 pikxnkhristkal 2255 pikxnkhristkalYao 2255 pikxnkhristkal 2208 pikxnkhristkalShunprawtisastr kxtngp 2852 pikxnkhristkal sinsudp 2070 pikxnkhristkalkxnhna thdipwthnthrrmyukhhinihmkhxngcin Xia dynastyprawtisastrcinyukhobransamrachahackrphrrdirachwngsesiy 2100 1600 BCErachwngschang 1600 1046 BCErachwngsocw 1045 256 BCE rachwngsocwtawntk 1046 771 BCE rachwngsocwtawnxxk 771 256 BCE yukhwsntsarth yukhrnrthyukhckrwrrdirachwngschin 221 BCE 206 BCErachwngshn 206 BCE 220 CE rachwngshntawntk rachwngssin rachwngshntawnxxkyukhsamkk 220 280 ewy su aela hwurachwngscin 265 420 cintawntk yukhhaephakhnethuxnsibhkaekhwn 304 439 cintawnxxkrachwngsehnux it 420 589rachwngssuy 581 618rachwngsthng 618 690 705 907rachwngsxuocw 690 705yukhhawngssibrth907 960 rachwngsehliyw907 1125rachwngssng960 1279 rachwngssngehnux esiytawntk rachwngssngit cinrachwngshywn 1271 1368rachwngshming 1368 1644rachwngscinyukhhlng 1616 1636rachwngsching 1636 1912yukhihmsatharnrthcin bnaephndinihy 1912 1949satharnrthprachachncin cinaephndinihy 1949 pccubn satharnrthcin ithwn 1949 pccubnbthkhwamthiekiywkhxng Chinese historiographyTimeline of Chinese historyDynasties in Chinese historyLinguistic historyArt historyEconomic historyEducation historyScience and technology historyLegal historyMedia historyMilitary historyNaval historyklxngni dukhuyaeksamrachamakxnhackrphrrdi aelahackrphrrdinnmiphukahndwa pkkhrxngxyuinraw 2852 2070 pikxnkhristkal pccubn xacthuxwa bukhkhlehlaniepnwirburusthangwthnthrrm culture hero 1 waknwa rachathngsamepnethphhruxkungethphsungsrangkhwamepnxyuthidiaelaxbrbsngsxnwichakhwamrutang ihaekphukhn 2 echn sxnihichif sxnpluksrangbaneruxn sxnthaeruxkswnirna khnphbhyukya rwmthungcdtngptithinaelaxksrcin swnmehsikhxngrachabangxngkhkwa epnphukhidkhnwthnthrrmekiywkbphaihm swnckrphrrdithnghakwa epnprachytwxyangsungmikhunthrrmlaelis mixayuyunyaw pkkhrxngphukhnihsngbrmeyn exksarcinobranyngrabuwa samrachaaelahackrphrrdimilksnaphiesstang knxxkip 3 yukhsmykhxngsamrachahackrphrrdixacepntananmakkwaeruxngcring aetexksarbangchbbaelakartikhwamihminbangaengehnwa yukhsamrachahackrphrrdimakxnyukhrachwngsesiy sungepnyukhkxnprawtisastr immitwxksr aelapraktaetinbnthuksmyhlngmakaelw 3 khawa h wngti 皇帝 sungpccubnaeplknwa ckrphrrdi emperor nnkmithimacakkhawa h wng racha aela ti ckrphrrdi xnepnkhaeriykklumsamrachahackrphrrdini phuichkhawa h wngti epnbukhkhlaerk khux chinchuxh wngti 秦始皇帝 pthmckrphrrdichin aehngrthchin 秦国 enuxha 1 raychux 2 aephnphngkarsubskulkhxnghackrphrrdi 3 rup 4 xangxingraychux aekikhexksarobranrabuxngkhprakxbkhxngsamrachahackrphrrdiiwtangknip 4 exksarswnihyekhiyninsmyhlngyukhsamrachahackrphrrdimakaelw bangchbbkhlayrxypi bangchbbepnphnpi aelamksrangkhuncakkhwamtxngkarkhxngphupkkhrxnginsmynn thiprasngkhcaaesdngwa tnsubsaymacakwirburusintanan makkwacaaesdngkhxethccringthangprawti enuxhacungmkepnipinechingnithanhruxtanan 5 aemeriykwa samracha aetbukhkhlthiexksartang rabuwa epnsamracha mithungsibexdkhn khux kngkng 共工 ckrphrrdiehluxng 黄帝 cuhrng 祝融 echinhnng 神農 suyehrin 燧人 tih wng 地皇 ecaolk ethiynh wng 天皇 ecafa ithh wng 泰皇 ecaihy n hwiwa 女媧 fusi 伏羲 aelaehrinh wng 人皇 ecakhn swnthieriykwa hackrphrrdi miaepdkhn khux khu 嚳 ckrphrrdiehluxng 黄帝 c wns wi 顓頊 echaeha 少昊 chun 舜 itheha 太昊 hyan 炎 aelaehya 堯 exksar samracha hackrphrrdichuxci 史記 khxngsuxhma echiyn 司馬遷 4 ethiynh wng hruxfusi tih wng hruxn hwiwa ithh wng hruxechinhnng ckrphrrdiehluxng c wns wi khu ehya chuntihwngchuxsi 帝王世系 4 fusi echinhnng ckrphrrdiehluxng echaeha c wns wi khu ehya chunchuxepin 世本 4 fusi echinhnng ckrphrrdiehluxngiphuthngxi 白虎通義 4 fusi echinhnng cuhrng hruxsuyehrinefingsuthngxi 風俗通義 4 fusi n hwiwa echinhnngxiehwinelyc wi 藝文類聚 4 ethiynh wng tih wng ehrinh wngthngeciyniwci 通鑑外紀 fusi echinhnng kngkngchunchiw y winotwchu 春秋運斗樞 chunchiw y ehwiynmingepa 春秋元命苞 fusi n hwiwa echinhnngchangchutachwn 尚書大傳 fusi n hwiwa suyehrintihwngchuxci 帝王世紀 fusi echinhnng ckrphrrdiehluxngxicing 易經 4 itheha hyan ckrphrrdiehluxng ehya chunechiynfulun 潛夫論 6 itheha hyan ckrphrrdiehluxng echaeha c wns wicuxcuxthngeciyniwci 資治通鑒外紀 6 ckrphrrdiehluxng echaeha c wns wi khu ehyaaephnphngkarsubskulkhxnghackrphrrdi aekikhaephnphng 1 ckrphrrdiehluxng 黄帝 7 2 echaeha 少昊 changxi 昌意 eciywci 蟜極 3 c wns wi 顓頊 4 khu 嚳 ch yngchan 窮蟬 kuaehngchu 古蜀王 eching 称 ethaxu 梼杌 hwngehliyng 魍魉 5 cux 挚 esiy 契 6 ehya 堯 ohwci 后稷 cing 敬康 ehlathng 老童 tncu 丹朱 c wiwang 句望 cuhrng 祝融 xuhuy 吳回 echiywhniw 橋牛 kun 鯀 kuosw 瞽叟 8 y hwi 禹 lucng 陸終 exxh wng 娥皇 7 chun 舜n hwixing 女英 khunxu 昆吾 echinhu 參胡 ephingcu 彭祖 huyehrin 會人 ciehliyn 季連 echa 曹 changc win 商均 rup aekikh fusi kbn hwiwa echinhnng ckrphrrdiehluxng c wns wi khu ehya chun chuxohyw 蚩尤 khuprbkhxngh wngtixangxing aekikh Hucker Charles 1995 China s Imperial Past An Introduction to Chinese History and Culture Stanford University Press p 22 ISBN 9780804723534 Eliade Mircea Adams Charles J b k 1987 The Encyclopedia of religion 9 Liu Mith Macmillan p 133 Missing or empty title help 3 0 3 1 Morton W Scott Lewis Charlton M 2005 China its history and culture McGraw Hill p 14 ISBN 978 0 07 141279 7 4 0 4 1 4 2 4 3 4 4 4 5 4 6 4 7 劉煒 2002 中华文明传真 Chinese civilization in a new light Commercial press publishing p 142 ISBN 962 07 5314 3 Soothill William Edward Hosie Dorothea Lady Hudson G F 2002 The Hall of Light A Study of Early Chinese Kingship James Clarke amp Co pp 146 ISBN 978 0 227 17123 3 6 0 6 1 Ulrich Theobald Sanhuang wudi 三皇五帝 the Three Augusts and Five Emperors ChinaKnowledge de Sima Qian Records of the Grand Historian ckrphrrditamrachwngscinsamrachahackrphrrdi rachwngsesiy rachwngssang rachwngsocw rachwngschin rachwngshn rachwngscin rachwngsehnux it rachwngssuy rachwngsthngyukhharachwngssibxanackr rachwngsehliyw rachwngssng rachwngscin rachwngsesiytawntk rachwngshywn rachwngshming rachwngschingekhathungcak https th wikipedia org w index php title samrachahackrphrrdi amp oldid 9423504, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
