นกกระเรียนมงกุฎแดง
| นกกระเรียนมงกุฎแดง | |
|---|---|
| คู่บินที่ฮกไกโด | |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
ใกล้สูญพันธุ์ (IUCN 3.1) | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Aves |
| อันดับ: | Gruiformes |
| วงศ์: | Gruidae |
| สกุล: | Grus |
| สปีชีส์: | G. japonensis |
| ชื่อทวินาม | |
| Grus japonensis (Statius Muller, 1776) | |
นกกระเรียนมงกุฎแดง หรือ นกกระเรียนญี่ปุ่น หรือ นกกระเรียนแมนจูเรีย (อังกฤษ: Red-crowned crane; ชื่อวิทยาศาสตร์: Grus japonensis)
ลักษณะ
เป็นนกกระเรียนขนาดใหญ่ที่หายากเป็นอันดับ 2 ของโลกในบรรดานกกระเรียนทุกชนิด ในภูมิภาคเอเชียตะวันออก นกชนิดนี้ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งโชคลาภและความซื่อสัตย์ มีความสูงถึง 55 นิ้ว ทำให้ไม่ตกเป็นเหยื่อของนักล่าได้ง่าย เมื่ออยู่ในถิ่นอาศัยธรรมชาติตามหนองบึง จะพบเห็นตัวได้ง่ายและเด่นชัด เมื่อโตเต็มวัย ขนทั้งตัวจะเป็นสีขาวหิมะ ด้านบนส่วนหัวจะเป็นผิวหนังสีแดง ผิวหนังส่วนนี้จะเป็นสีแดงสว่างขึ้นเวลาโกรธหรือตื่นเต้น เพศผู้มีน้ำหนักประมาณ 15 กิโลกรัม จัดว่าเป็นนกกระเรียนที่มีน้ำหนักมากที่สุด
ในฤดูใบไม้ผลิและฤดูร้อน นกกระเรียนมงกุฎแดงจะอาศัยอยู่ในไซบีเรีย ช่วงนี้ไข่ที่วางไว้จะฟักออกมาเป็นตัว ปกติแล้วนกกระเรียนมงกุฎแดงนี้จะวางไข่ 2 ฟอง และมักจะเหลือรอดจนฟักเป็นตัวได้เพียงฟองเดียว และเป็นนกที่จับคู่เพียงคู่เดียวตลอดชีวิต เป็นนกที่มีอายุยืนได้ถึง 50-60 ปี เมื่อถึงฤดูใบไม้ร่วง จะอพยพเป็นฝูงลงใต้สู่เกาหลี, จีน และประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออก เพื่อหาถิ่นอาศัยในระหว่างฤดูหนาว แต่มีนกกระเรียนฝูงหนึ่งที่จะอาศัยอยู่ในเกาะฮกไกโด ประเทศญี่ปุ่น ตลอดทั้งปี
นกกระเรียนมงกุฎแดงกินสัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็ก, สัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลัง, แมลง และพืชที่มีอยู่ในหนองบึงเป็นอาหาร ถิ่นอาศัยอาจมีทั้งหนอง, บึง, ริมฝั่งแม่น้ำ, ทุ่งนา หรือที่ใดก็ตามที่มีแหล่งน้ำและอาหาร เมื่อกินอาหารอิ่มแล้ว อาจจะเกี้ยวพากันด้วยการเต้นระบำอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว
จำนวนประชากร
นกกระเรียนชนิดนี้มีจำนวนประชากรในธรรมชาติเพียง 1,700-2,000 ตัว จึงถือว่าเป็นนกชนิดหนึ่งที่อยู่ในภาวะถูกคุกคาม สถานเพาะเลี้ยงนกในเมืองพิตส์เบิร์ก รัฐเพนซิลเวเนีย ได้ริเริ่มโครงการรับบริจาคไข่ของนกกระเรียนชนิดนี้จากสวนสัตว์ในสหรัฐอเมริกา เพื่อนำไปฟักและเพาะเลี้ยงในเขตอนุรักษ์ธรรมชาติ คินกันสกี ในรัสเซีย แล้วปล่อยกลับคืนสู่ธรรมชาติ ในระหว่างปี ค.ศ. 1995-2005 โครงการนี้ได้รับบริจาคไข่แล้วจำนวน 150 ฟอง
ตำนานและความเชื่อ
ในญี่ปุ่น นกกระเรียนมงกุฎแดงมีชื่อในภาษาญี่ปุ่นว่า 丹頂 (Tancho) เชื่อกันว่ามีอายุขัยยาวนานถึง 1,000 ปี โดยชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าการมาถึงของนกกระเรียนมงกุฎแดงจะนำมาซึ่งความภักดีและโชคลาภ ในช่วงฤดูหนาวจะมีผู้คนออกไปยังทุ่งน้ำแข็งที่เป็นที่อพยพเพื่อนำปลาไปให้เป็นอาหาร โดยถือว่าเป็นนกที่ชาวญี่ปุ่นให้ความเมตตาและเคารพสูงสุด โดยในปี ค.ศ. 1952 มีจำนวนนกกระเรียนมงกุฏแดงเพียง 33 ตัว เท่านั้น และได้ขยายพันธุ์เป็น 1,200 ตัว ในปัจจุบัน
ในจีน นกกระเรียนมงกุฎแดงมักปรากฏอยู่ในตำนานเทพนิยาย ปกติแล้วมักปรากฏคู่กับเทพหรือเหล่าเซียนผู้เป็นอมตะ มีชื่อในภาษาจีนว่า 丹顶鹤 (Dāndǐnghè) ซึ่งแปลว่า "นกกระเรียนนางฟ้า"
อ้างอิง
- BirdLife International (2008). Grus japonensis. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 1 April 2009.
- Welcome to Cyber Crane
- ↑ เอเชียและออสเตรเลีย, "มองโลกอัศจรรย์ผ่านนภากาศ" . สารคดีทางไทยพีบีเอส: ศุกร์ที่ 7 กันยายน 2555
แหล่งข้อมูลอื่น
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: Grus japonensis |
- BirdLife Species Factsheet.
- International Crane Foundation Red-crowned Crane page
- Three White Cranes, Two Flyways, One World An educational website that links schools along the eastern Whooping Crane flyway in the USA with schools along the eastern flyways of the Siberian and Red-crowned Cranes in Russia and China.
- Japanese Crane (Grus japonensis) from Cranes of the World (1983) by Paul Johnsgard