อัครมหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน
อัครมหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน ในพระสันตะปาปา (อิตาลี: Arcibasilica Papale di San Giovanni in Laterano) หรือรู้จักกันทั่วไปในชื่อ มหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน (อิตาลี: Basilica di San Giovanni in Laterano) หรือเรียกอย่างสั้นว่า มหาวิหารลาเตรัน เป็นมหาวิหารเอกในกรุงโรมและเป็นอาสนวิหารประจำตำแหน่งมุขนายกแห่งกรุงโรม นับเป็นมหาวิหารที่เก่าแก่ที่สุดและมีตำแหน่งสูงสุดในบรรดามหาวิหารเอกทั้งสี่แห่งในกรุงโรม และมีสถานะเป็นโบสถ์แม่ของโบสถ์ทั้งปวงในคริสตจักรโรมันคาทอลิก
| อัครมหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน | |
|---|---|
| อัครมหาวิหารพระผู้ช่วยให้รอด อุทิศนักบุญยอห์นผู้ทำพิธีล้าง แลยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร ในลาเตรัน Archibasilica Sanctissimi Salvatoris ac Sancti Ioannis Baptistae et Ioannis Evangelistae ad Lateranum (ละติน) | |
เบื้องหน้าของอัครวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน | |
| 41°53′9″N 12°30′20″E / 41.88583°N 12.50556°Eพิกัดภูมิศาสตร์: 41°53′9″N 12°30′20″E / 41.88583°N 12.50556°E | |
| ที่ตั้ง | โรม |
| ประเทศ | ประเทศอิตาลี |
| นิกาย | โรมันคาทอลิก |
| เว็บไซต์ | Archbasilica of St. John Lateran |
| ประวัติ | |
| สถานะ | มหาวิหารเอกในสันตะปาปา |
| อุทิศแก่ | ยอห์นผู้ให้บัพติศมา และ ยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร |
| เสกเมื่อ | ค.ศ. 324 |
| สถาปัตยกรรม | |
| สถาปนิก | Alessandro Galilei |
| ประเภทสถาปัตย์ | มหาวิหาร |
| รูปแบบสถาปัตย์ | บาโรก |
| งานฐานราก | คริสต์ศตวรรษที่ 4 |
| แล้วเสร็จ | ค.ศ. 1735 |
| โครงสร้าง | |
| อาคารยาว | 140 เมตร (460 ฟุต) |
| อาคารกว้าง | 140 เมตร (460 ฟุต) |
| เนฟกว้าง | 65 เมตร (213 ฟุต) |
| วัสดุ | หินอ่อน, แกรนิต และ ปูน |
| คณะจัดการ | |
| มุขมณฑล | มุขมณฑลโรม |
| นักบวช | |
| มุขนายก | สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส |
| หัวหน้าบาทหลวง | อากอสตีโน วัลลีนี |
| ชื่อที่ขึ้นทะเบียน | Historic Centre of Rome, the Properties of the Holy See in that City Enjoying Extraterritorial Rights and San Paolo Fuori le Mura |
| ประเภท | มรดกโลกทางวัฒนธรรม |
| เกณฑ์ | i, ii, iii, iv, vi |
| ขึ้นเมื่อ | ค.ศ. 1980 (วาระที่ 4) |
| เลขอ้างอิง | 91 |
| รัฐภาคี | อิตาลีและสันตะสำนัก |
| ภูมิภาค | ยุโรปและอเมริกาเหนือ |
อัครมหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน เป็นมหาวิหารที่เก่าแก่มากที่สุดและมีความอาวุโสสูงสุดในบรรดามหาวิหารเอกทั้งสี่ในพระสันตะปาปาซึ่งทั้งหมดตั้งอยู่ในโรม มีลำดับศักดิ์อยู่เหนือแม้กระทั่งมหาวิหารนักบุญเปโตร และเป็นเพียงอาสนวิหารเพียงแห่งเดียวในโลกที่มีฐานะเป็น อัครมหาวิหาร และเนื่องจากเป็นอาสนวิหารที่เก่าแก่ที่สุด จึงได้รับการยกย่องให้เป็นอาสนวิหารแม่ของศาสนจักรโรมันคาทอลิก หัวหน้าพระคนบัจจุบันคือ พระคาร์ดินัลอากอสตีโน วัลลี ซึ่งเป็นคาร์ดินัลใหญ่แห่งมุขมณฑลโรม ในขณะที่ประธานาธิบดีฝรั่งเศสเป็นแคนันกิตติมศักดิ์ (honorary canon) ประจำมหาวิหารฯ โดยตำแหน่ง ซึ่งตำแหน่งแคนันกิตติมศักดิ์นี้เป็นตำแหน่งที่สืบทอดในหมู่ประมุขแห่งฝรั่งเศสมาตั้งแต่สมัยของพระเจ้าอ็องรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส
ด้านหน้าบริเวณทางเข้า มีศิลาจารึกเป็นภาษาละตินขนาดใหญ่ว่า Clemens XII Pont Max Anno V Christo Salvatori In Hon SS Ioan Bapt et Evang ซึ่งแปลอย่างย่อได้ว่า "สมเด็จพระสันตะปาปาเคลเมนต์ที่ 12 ในปีที่ 5 แห่งสมณสมัย ได้ทรงอุทิศอาคารหลังนี้แก่พระคริสต์เจ้าผู้ช่วยให้รอด เพื่อเป็นเกียรติแก่นักบุญยอห์นผู้ทำพิธีล้างและนักบุญยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร" หรือมีความหมายก็คือ เดิมดี มหาวิหารแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นเพื่ออุทิศให้แก่พระเยซู และในหลายศตวรรษต่อมาก็ประกาศร่วมอุทิศให้แก่นักบุญยอห์นทั้งสอง คือยอห์นผู้ให้บัพติศมาและยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร
อัครมหาวิหารฯ ตั้งอยู่ในกรุงโรม แต่อยู่นอกเขตแดนของนครรัฐวาติกันประมาณ 4 กิโลเมตรไปทางตะวันออกเฉียงเหนือ แม้จะไม่ได้อยู่ในวาติกัน แต่อัครมหาวิหารแห่งนี้มีสิทธิสภาพนอกอาณาเขตในฐานะสมบัติของสันตะสำนัก จากผลของสนธิสัญญาลาเตรัน ค.ศ. 1929 ระหว่างสันตะสำนักวาติกันกับรัฐบาลอิตาลี
ประติมากรรมเหล่าอัครทูต
ในปี ค.ศ. 1702 เมื่อสมเด็จพระสันตะปาปาเคลเมนต์ที่ 11 และพระคาร์ดินัลเบเนตโต แปมปีลี หัวหน้าบาทหลวงประจำอัครมหาวิหาร ประกาศจะสร้างประติมากรรมแกะสลักของอัครทูตจำนวน 12 องค์ในขนาดที่ใหญ่กว่าตัวจริง เนื่องจากเป็นแผนงานขนาดใหญ่ จึงเปิดให้ช่างแกะสลักชั้นนำส่วนใหญ่ในกรุงโรมสามารถเข้ามามีส่วนร่วม เจ้าชายเลื่องพระนามหลายพระองค์เข้ามารับเป็นเจ้าภาพในงานรูปสลักแต่ละแห่ง แห่งละหนึ่งพระองค์ ส่วนองค์พระสันตะปาปาทรงอาสารับเป็นเจ้าภาพรูปสลักนักบุญเปโตร ในขณะที่พระคาร์ดินัลเบเนตโต แปมปีลี อาสารับเป็นเจ้าภาพรูปสลักนักบุญยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร
นักบุญบารโธโลมิวอัครทูต
นักบุญยากอบ บุตรเศเบดี
นักบุญเปาโลอัครทูต
นักบุญซีโมนเปโตร
นักบุญซีโมนเศโลเท
นักบุญยูดาอัครทูต
นักบุญฟีลิปอัครทูต
นักบุญโธมัสอัครทูต
นักบุญยากอบ บุตรอัลเฟอัส
นักบุญยอห์นอัครทูต
นักบุญมัทธิวผู้นิพนธ์พระวรสาร
อ้างอิง
- Milioni, Albano (2007). L'Arcibasilica papale del Laterano nei secoli. Quasar. p. 142.
Statuta Patriarchalis Archibasilicae Ss.mi Salvatoris ac SS. Ioannis Baptistae et Ioannis Evangelistae ad Lateranum Romanae Ecclesiae Cathedralis.
- The archbasilica is within Italian territory and not the territory of the Vatican City State. (Lateran Treaty of 1929, Article 15 (The Treaty of the Lateran by Benedict Williamson; London: Burns, Oates, and Washbourne Limited, 1929; pages 42–66)) However, the Holy See fully owns the archbasilica, and Italy is legally obligated to recognize its full ownership thereof (Lateran Treaty of 1929, Article 13 (Ibidem)) and to concede to it "the immunity granted by International Law to the headquarters of the diplomatic agents of foreign States" (Lateran Treaty of 1929, Article 15 (Ibidem)).
- มิสซา ณ มหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน
- Sacred-destinations.com. San Giovanni in Laterano (Basilica of St. John Lateran), Rome. [www.sacred-destinations.com/italy/rome-st-john-lateran.htm]
- "The largest sculptural task in Rome during the early eighteenth century," per Rudolph Wittkower, Art and Architecture in Italy, 1600–1750, Revised Edition, 1965, p. 290, provides that "the distribution for commissions is, at the same time, a good yardstick for measuring the reputation of contemporary sculptors."
ข้อมูลเพิ่มเติม
แหล่งข้อมูลอื่น
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: อัครมหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน |
- มหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน (Catholic Encyclopedia) (อังกฤษ)
- ภาพมหาวิหารนักบุญยอห์น ลาเตรัน (อังกฤษ)
- Obeliscus Constantii (โอบิลิสคอนแสตนทีน) (อังกฤษ)