ปลาแก้มช้ำ

ปลาแก้มช้ำ
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Cypriniformes
วงศ์:	Cyprinidae
สกุล:	Systomus
สปีชีส์:	S.  rubripinnis
ชื่อทวินาม
Systomus rubripinnis (Valenciennes, 1842)
ชื่อพ้อง
Barbus orphoides Valenciennes, 1842 Barbodes sarana orphoides (Valenciennes, 1842) Puntius orphoides (Valenciennes, 1842) Puntius sarana orphoides (Valenciennes, 1842) Systomus orphoides (Valenciennes, 1842) Barbus rubripinna Valenciennes, 1842 Barbodes rubripinna (Valenciennes, 1842) Puntius rubripinna (Valenciennes, 1842) Barbus sarananella Bleeker, 1849 Barbus caudimarginatus Blyth, 1860 Barbus sarana caudimarginatus Blyth, 1860 Barbus oatesii Boulenger, 1893 Hypsibarbus oatesii (Boulenger, 1893) Barbus sewelli Prashad & Mukerji, 1929 Puntius simus Smith, 1945

ปลาแก้มช้ำ (อังกฤษ: Red cheek barb, Javaen barb; ชื่อวิทยาศาสตร์: Systomus rubripinnis) ปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) มีรูปร่างทั่วไปคล้ายปลาชนิดอื่นในวงศ์นี้ แต่มีรูปร่างป้อมกลมกว่า ด้านข้างแบน หัวเล็ก ปากค่อนข้างเล็กและอยู่ปลายสุด มีหนวดสั้น ๆ และเล็กจำนวน 4 เส้น มีเกล็ดค่อนข้างใหญ่ สีตามบริเวณลำตัวและหัวจะเป็นสีขาวเงิน หลังสีน้ำตาลอ่อน ฝาปิดเหงือกมีสีแดงหรือสีส้มเหมือนรอยช้ำ อันเป็นที่มาของชื่อ บริเวณหลังช่องเปิดเหงือกมีสีแถบดำ ครีบทั้งหมดมีสีแดง ครีบหางจะมีสีแถบดำ

ขนาดเมื่อโตเต็มที่ประมาณ 25 เซนติเมตร พบกระจายอยู่ทั่วไปทุกภูมิภาคของไทย โดยอาศัยอยู่รวมเป็นฝูงใหญ่ และบางครั้งอาจปะปนกับปลาตะเพียนชนิดอื่น ๆ เช่น ปลาตะเพียนเงิน (Barbonymus gonionotus), ปลาตะเพียนทอง (B. altus) หรือ ปลากระแห (B. schwanenfeldii) เป็นต้น

มีชื่อเรียกต่าง ๆ มากมายตามแต่ละภูมิภาค เช่น ภาษาใต้เรียก "ปลาลาบก", ภาษาเหนือเรียก "ปลาปกส้ม", ภาษาอีสานเรียก "ปลาสมอมุก" หรือ "ปลาขาวสมอมุก" เป็นต้น เป็นปลาที่นิยมใช้บริโภคเหมือนปลาตะเพียนทั่วไป และนิยมเลี้ยงกันเป็นปลาสวยงาม โดยปลาที่ถูกเลี้ยงในตู้กระจกสีสันจะสวยกว่าปลาที่อยู่ในธรรมชาติ

อ้างอิง

1. หน้า 68, ตะเพียน Update, "คุยเฟื่องเรื่องปลาไทย" โดย อ.ชัยวุฒิ กรุดพันธุ์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. นิตยสาร The FISH MAX ปีที่ 4 ฉบับที่ 55: กุมภาพันธ์ 2014
2. สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. สาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2547. 264 หน้า. หน้า 151. ISBN 974-00-8701-9

แหล่งข้อมูลอื่น

• รูปและข้อมูลปลาแก้มช้ำ