พระราชประวัติ พระยาคำฟั่น เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 8 ในเจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว ผู้ครองนครลำปางองค์ที่ 2 กับแม่เจ้าจันทา และเป็นพระราชนัดดา (หลานปู่) ในพระยาไชยสงคราม (ทิพย์ช้าง) กับแม่เจ้าพิมพา ซึ่งเป็นองค์ปฐมวงศ์ราชวงศ์ทิพย์จักร (เชื้อเจ้าเจ็ดตน)
พระยาคำฟั่น เป็นพระอนุชาของพระเจ้ากาวิละ มีพระเชษฏา พระอนุชาและพระขนิษฐา รวม 10 พระองค์ (หญิง 3 ชาย 7) (เจ้าชายทั้ง 7 พระองค์ได้ทรงช่วยกันต่อสู้อริราชศัตรูขยายขอบขัณฑสีมาล้านนาออกไปอย่างเกรียงไกร เป็นเหตุให้มีพระสมัญญาว่า "เจ้าเจ็ดตน") มีพระนามตามลำดับ ดังนี้
- พระเจ้ากาวิละ พระเจ้านครเชียงใหม่ พระองค์ที่ 1 (นับเป็น "เจ้านครลำปาง องค์ที่ 3" ในราชวงศ์ทิพย์จักร
- พระยาคำโสม พระยานครลำปาง องค์ที่ 4
- พระยาธรรมลังกา พระยานครเชียงใหม่ องค์ที่ 2
- พระเจ้าดวงทิพย์ พระเจ้านครลำปาง องค์ที่ 5
- เจ้าศรีอโนชา พระอัครชายาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท
- เจ้าสรีวัณณา (ถึงแก่พิราลัยแต่เยาว์)
- พระยาอุปราชหมูล่า
- พระยาคำฝั้น เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 3 และ เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 1
- เจ้าสรีบุญทัน (พิราลัยแต่เยาว์)
- พระเจ้าบุญมา พระเจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 2
เจ้าคำฝั้นเษกสมรสกับแม่เจ้าตาเวย ราชธิดาในเจ้าฟ้าเมืองยางแดง (หรือเมืองกันตะระวดี) อันเป็นดินแดนกะเหรี่ยงที่รุ่งเรืองและร่ำรวยมากไปด้วยไม้ขอนสักอันล้ำค่า ต่อมาพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยได้รับพระราชทานพระนามอันเป็นมงคลยิ่งแก่แม่เจ้าตาเวย ว่า "แม่เจ้าเนตรนารีไวย" แม่เจ้าตาเวยได้รับมรดกส่วนพระองค์ ในฐานะธิดาเจ้าฟ้าเมืองยางแดง เป็นที่ดินป่าไม้ขุนยวม อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน จำนวน 400,000 กว่าไร่ ซึ่งปัจจุบันที่ดินดังกล่าวราชสำนักสยามได้ตัดสินให้เป็นป่าไม้ชั้น 2
เจ้าคำฟั่น ได้รับแต่งตั้งเป็นพระยาราชวงศ์เมืองเชียงใหม่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ต่อมา จ.ศ. 1176 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระดำริให้รื้อฟื้นเมืองลำพูนไชยซึ่งร้างอยู่ให้กลับเป็นเมือง จึงโปรดเกล้าเลื่อนพระยาราชวงศ์คำฟั่นเป็นพระยาลำพูนไชย ครองเมืองลำพูนตั้งแต่วันพฤหัสบดี ขึ้น 4 ค่ำ เดือน 11 ศกนั้น ปีต่อมาทรงเลื่อนพระยาลำพูนคำฟั่นเป็นพระยาอุปราชเมืองเชียงใหม่ ถึง จ.ศ. 1185 จึงโปรดให้เลื่อนเป็นพระยาเชียงใหม่ มีพระนามว่าเจ้ามหาสุภัทรราชะ หรือ เจ้ามหาสุภัทราราช
พระยาคำฝั้น ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันแรม 8 ค่ำ เดือน 8 จ.ศ. 1187 ปีระกา ตรงกับวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2368 แต่ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ระบุว่าเป็นวันแรม 11 ค่ำ เดือน 5 ตรงกับวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2368 สิริอายุได้ 71 ปี
ราชโอรส ราชธิดา พระยาคำฝั้น มีราชโอรสและราชธิดา รวม 44 พระองค์ อยู่ในราชตระกูล ณ เชียงใหม่ และ ณ ลำพูน มีพระนามตามลำดับ ดังนี้
- แม่เจ้าคำแปง
- แม่เจ้าเนตรนารีไวย
- พระยาราชวงศ์ (มหาพรหมคำคง), พระยาราชวงศ์นครเชียงใหม่ - เจ้าบิดาในพระเจ้าอินทวิชยานนท์
- เจ้าบุญนำ - ชายาเจ้าหนานมหาวงศ์ (โอรสพระเจ้าบรมราชาธิบดีกาวิละ)
- เจ้าคำเกี้ยว - ชายา พระยาอุปราชนครลำพูน"
- แม่เจ้าเขียวก้อมเทวี - ชายาในพระยาวิชิตชลธี (เจ้าหนานขัติยะ) เจ้าเมืองตาก เป็นเจ้ามารดาในเจ้าราชวงศ์หนานไชยเทพ ธนัญชยานนท์, เจ้าราชวงศ์นครลำพูน ต้นราชตระกูลสาขา "ธนัญชยานนท์"
- เจ้าฟองสมุทร - ชายาเจ้าหนานไชยวงศ์ ณ เชียงตุง, ราชนัดดา (หลานปู่) ใน "เจ้าฟ้าชายสามจุฬามณีสิริเมฆภูมินทร์, เจ้าฟ้านครเชียงตุง องค์ที่ 1"
- เจ้าเปาพิมาลย์
- หม่อมตาคำ
- เจ้าคำเมา - รับราชการฝ่ายในเป็นเจ้าจอมใน ร.3 (ไม่มีพระราชโอรส พระราชธิดา)
- เจ้าลังกา
- เจ้าคำปวน
- เจ้าหนานมหาวงศ์
- หม่อมคำชัง
- หม่อมแก้วพา
- หม่อมคำหล้า
- เจ้าธรรมเสนา
- เจ้าบุรีรัตน์ (ภูเกียง), พระยาบุรีรัตน์เมืองเชียงราย - เจ้าบิดาในพระยารัตนอาณาเขต (เจ้าหนานสุยะ ณ เชียงใหม่) เจ้าเมืองเชียงราย และเป็นเจ้าปู่ทวดในแม่เจ้าขานแก้ว จักรคำขจรศักดิ์ แม่เจ้าแขกแก้ว จักรคำขจรศักดิ์ ในพลตรี เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 10"
| - หม่อมคำเอ้ย
- เจ้าอุปราช (ธรรมปัญโญ), เจ้าอุปราชนครเชียงใหม่ - สมรสกับเจ้าหญิงอุส่าห์ ณ เชียงตุง ธิดาเจ้าเมืองเหล็ก ราชโอรสในเจ้าฟ้าชายสามจุฬามณีสิริเมฆภูมินทร์, เจ้าฟ้านครเชียงตุง มีลูกคือ เจ้าน้อยมหาวัง
- เจ้าน้อยธรรมกิติ
- หม่อมขาว
- หม่อมคำแสน
- เจ้าหนานพรหมจักร
- เจ้าหนานคำวัง
- เจ้าน้อยจักรคำ - สมรสกับ "เจ้าหญิงคำทิพย์ ณ เชียงใหม่" ราชธิดาในพระยาธรรมลังกา
- เจ้าน้อยมโนรส
- หม่อมอุ่นเรือน
- หม่อมเรือน
- หม่อมคำแลบ
- แม่เจ้ากันธิมาเทวี - ชายาในเจ้าน้อยเทพวงศ์ โอรสในเจ้าฟ้ามหาขนาน เจ้าฟ้านครเชียงตุง
- เจ้าหญิงกัลยา
- หม่อมคำไฝ
- หม่อมคำตุ้ย
- เจ้าสนธยา - ชายาใน "เจ้าหนานไชยเสนา ณ เชียงใหม่" ราชโอรสในพระเจ้ากาวิละ
- เจ้าบัวบุศย์
- หม่อมใจคำ
- เจ้าหนานกาวิละ
- เจ้าบัวศรี
- เจ้าพิมพา
- หม่อมคำเอ้ย
- เจ้าคำนาง
- เจ้าเบ็ญจ๋าย
- เจ้าบัวไข
- เจ้ากรรณิกา
|
การครองนครเชียงใหม่ เมื่อพระยาเศรษฐีคำฝั้น ครองเมืองเชียงใหม่ ได้เกิดการทะเลาะวิวาทกับเจ้าราชวงศ์สุวัณคำมูน ทำให้บรรดาขุนนางได้ไปเชิญเจ้าดวงทิพย์ และเจ้าบุญมา มาประนีประนอมการวิวาทครั้งนี้ โดยแนะนำให้พระยาคำฝั้น เสด็จออกผนวชวัดเชียงมั่น แล้วไปจำพรรษาที่วัดสวนดอก จากนั้นได้มีการปล่อยรถม้าเสี่ยงทายหาเจ้าหลวงองค์ใหม่ แต่รถม้าดังกล่าวกลับมาหยุดอยู่ที่บริเวณหน้าวัดสวนดอก ซึ่งเป็นที่ประทับของพระยาคำฝั้น เหลาบรรดาเจ้านาย และขุนนางจึงได้อัญเชิญพระยาคำฝั้น ให้ลาสิกขาบทกลับมาครองนครเชียงใหม่อีกครั้ง
ในช่วงรัชกาลของพระยาคำฝั้น เป็นช่วงเวลาที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยเสด็จสวรรคต และกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ได้ขึ้นครองราชสมบัติเป็นรัชกาลที่ 3 แห่งราชวศ์จักรี ใน พ.ศ. 2367 และพระยาหลวงฯ ประชวรในขณะที่ส่งพระยาอุปราชพุทธวงศ์และเจ้านายบางส่วนไปเฝ้ารัชกาลที่ 3 เมื่อล้นเกล้ารัชกาลที่ 3 ทรงทราบถึงอาการเจ็บป่วย จึงได้จัดส่งแพทย์หลวงมารักษาแต่อาการก็ไม่ดีขึ้น จนถึงวันอาทิตย์ เดือนห้า แรม 11 ค่ำ ในเวลาบ่าย พระยาคำฝั้นก็ถึงแก่พิราลัย ในจุลศักราช 1186 (ตรงกับวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2368) สิริอายุรวม 69 ปี และพระยาอุปราชพุทธวงศ์ ขึ้นเป็นเจ้าผู้ครองนครองค์ที่ 4 โดยมีเจ้าหนานมหาวงศ์ บุตรพระยาธรรมลังกาเป็นพระยาอุปราช และเจ้าน้อยมหาพรหม บุตรพระยาคำฝั้น เป็นพระยาราชวงศ์เชียงใหม่สืบไป
พงศาวลีอ้างอิง - เชิงอรรถ
- วงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่, บรรณาธิการ, เจ้าหลวงเชียงใหม่, 2539, เชียงใหม่ : คณะทายาทสายสกุล ณ เชียงใหม่
- ↑ พระญาคำฝั้น เจ้าหลวงเชียงใหม่องค์ที่ 3
- สรัสวดี อ๋องสกุล. ประวัติศาสตร์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ:อมรินทร์, 2552. หน้า 348
- http://hrilamphun.com/lam_4.htm
- วรชาติ มีชูบท (2556) เจ้านายฝ่ายเหนือ และตำนานรักมะเมียะ กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊ค หน้า 4
- พงศาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย, หน้า 95
- พงศาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย, หน้า 96
- พงศาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย, หน้า 97
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับเชียงใหม่ 700 ปี, หน้า 160
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่, หน้า 215
- พงศาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย, หน้า 98
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่, หน้า 219
- วรเทวี (ณ ลำพูน) ชลวณิช. เจ้าหลวงลำพูน กรุงเทพฯ : อัมรันทร์พริ้นติ้ง. 2552
- พิเชษ ตันตินามชัย. "เจ้าหญิงเชียงใหม่" ศิลปวัฒนธรรม 26 : 2 ธันวาคม 2547.
- บรรณานุกรม
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับเชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่ : ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ สถาบันราชภัฏเชียงใหม่, 2538. 320 หน้า. ISBN 974-8150-62-3
- ประชากิจกรจักร, พระยา. พงศาวดารโยนก. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2557. 496 หน้า. ISBN 978-616-7146-62-1
- มหาอำมาตยาธิบดี (หรุ่น ศรีเพ็ญ), พระยา. พงศาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย. พระนคร : โรงพิมพ์พระจันทร์, 2505. 35 หน้า. [พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พระพิจิตรโอสถ (รอด สุตันตานนท์)]
- อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว และเดวิด เค วัยอาจ (ปริวรรต). ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่. กรุงเทพฯ : ตรัสวิน, 2543. 220 หน้า. ISBN 9747047683
พระยาคำฟ, หร, พระญาคำฝ, ตำนานพ, นเม, องเช, ยงใหม, ออกพระนามว, าเจ, ามหาส, ทรราชะ, ทรงเป, นเจ, าผ, ครองนครลำพ, นองค, ระหว, างป, 2357, 2358, และเจ, าผ, ครองนครเช, ยงใหม, องค, ระหว, างป, 2365, 2368, แห, งราชวงศ, พย, กรพระยานครลำพ, นครองราชย, 2357, 2358ถ, ดไปพระเจ. phrayakhafn 1 hrux phrayakhafn 2 3 tananphunemuxngechiyngihmxxkphranamwaecamhasuphthrracha thrngepnecaphukhrxngnkhrlaphunxngkhthi 1 4 rahwangpi ph s 2357 ph s 2358 aelaecaphukhrxngnkhrechiyngihmxngkhthi 3 rahwangpi ph s 2365 ph s 2368 aehngrachwngsthiphyckrphrayakhafnphrayankhrlaphunkhrxngrachyph s 2357 2358thdipphraecabuymaphrayaxuprachemuxngechiyngihmkhrxngrachyph s 2358 2366kxnhnaphrayathrrmlngkathdipphrayaphuththwngsphrayankhrechiyngihmkhrxngrachyph s 2366 2368kxnhnaphrayathrrmlngkathdipphrayaphuththwngskhuxphieskaemecaentrnariiwyaemecakhaaepngphrabutr44 xngkhrachwngsthiphyckrphrabidaecafasingharachthaniecafahlwngchayaekwphramardaaemecacnthaprasutiph s 2299xsykrrm13 kumphaphnth ph s 2368 71 pi enuxha 1 phrarachprawti 2 rachoxrs rachthida 3 karkhrxngnkhrechiyngihm 4 phngsawli 5 xangxingphrarachprawti aekikhphrayakhafn epnphrarachoxrsladbthi 8 inecafasingharachthaniecafahlwngchayaekw phukhrxngnkhrlapangxngkhthi 2 kbaemecacntha aelaepnphrarachndda hlanpu inphrayaichysngkhram thiphychang kbaemecaphimpha sungepnxngkhpthmwngsrachwngsthiphyckr echuxecaecdtn phrayakhafn epnphraxnuchakhxngphraecakawila miphraechsta phraxnuchaaelaphrakhnistha rwm 10 phraxngkh hying 3 chay 7 ecachaythng 7 phraxngkhidthrngchwykntxsuxrirachstrukhyaykhxbkhnthsimalannaxxkipxyangekriyngikr epnehtuihmiphrasmyyawa ecaecdtn miphranamtamladb dngni phraecakawila phraecankhrechiyngihm phraxngkhthi 1 nbepn ecankhrlapang xngkhthi 3 inrachwngsthiphyckr phrayakhaosm phrayankhrlapang xngkhthi 4 phrayathrrmlngka phrayankhrechiyngihm xngkhthi 2 phraecadwngthiphy phraecankhrlapang xngkhthi 5 ecasrixoncha phraxkhrchayainsmedcphrabwrrachecamhasursinghnath ecasriwnna thungaekphiralyaeteyaw phrayaxuprachhmula phrayakhafn ecaphukhrxngnkhrechiyngihm xngkhthi 3 aela ecaphukhrxngnkhrlaphun xngkhthi 1 ecasribuythn phiralyaeteyaw phraecabuyma phraecaphukhrxngnkhrlaphun xngkhthi 2ecakhafnesksmrskbaemecataewy rachthidainecafaemuxngyangaedng hruxemuxngkntarawdi xnepndinaednkaehriyngthirungeruxngaelararwymakipdwyimkhxnskxnlakha txmaphrabathsmedcphraphuththelishlanphalyidrbphrarachthanphranamxnepnmngkhlyingaekaemecataewy wa aemecaentrnariiwy aemecataewyidrbmrdkswnphraxngkh inthanathidaecafaemuxngyangaedng epnthidinpaimkhunywm xaephxaemsaeriyng cnghwdaemhxngsxn canwn 400 000 kwair sungpccubnthidindngklawrachsanksyamidtdsinihepnpaimchn 2ecakhafn idrbaetngtngepnphrayarachwngs 5 emuxngechiyngihminrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk txma c s 1176 phrabathsmedcphraphuththelishlanphalythrngphradariihruxfunemuxnglaphunichysungrangxyuihklbepnemuxng cungoprdeklaeluxnphrayarachwngskhafnepnphrayalaphunichy khrxngemuxnglaphuntngaetwnphvhsbdi khun 4 kha eduxn 11 sknn 6 pitxmathrngeluxnphrayalaphunkhafnepnphrayaxuprachemuxngechiyngihm 7 thung c s 1185 cungoprdiheluxnepnphrayaechiyngihm 8 miphranamwaecamhasuphthrracha 9 hrux ecamhasuphthrarach 10 phrayakhafn thungaekxsykrrmemuxwnaerm 8 kha eduxn 8 c s 1187 piraka 11 trngkbwnthi 13 kumphaphnth ph s 2368 aettananphunemuxngechiyngihmrabuwaepnwnaerm 11 kha eduxn 5 trngkbwnthi 1 kumphaphnth ph s 2368 sirixayuid 71 pi 12 rachoxrs rachthida aekikhphrayakhafn mirachoxrsaelarachthida rwm 44 phraxngkh xyuinrachtrakul n echiyngihm aela n laphun miphranamtamladb dngni 13 aemecakhaaepngecahnanichyesna ecahnanmhays phrayaxuprachphimphisar phrayaxuprachnkhrechiyngihm ecaichylngkaphisalosphakhykhun ecabidainecadaradierkrtniphorcn ecanayechuxsaytxmaichrachtrakul n laphun phrayathrrmlngka phrayartnxanaekht ecaemuxngechiyngray ecabwkha ecaekiyngkha ecakhakhayaemecaentrnariiwyphrayarachwngs mhaphrhmkhakhng phrayarachwngsnkhrechiyngihm ecabidainphraecaxinthwichyannth ecabuyna chayaecahnanmhawngs oxrsphraecabrmrachathibdikawila ecakhaekiyw chaya phrayaxuprachnkhrlaphun aemecaekhiywkxmethwi chayainphrayawichitchlthi ecahnankhtiya ecaemuxngtak epnecamardainecarachwngshnanichyethph thnychyannth ecarachwngsnkhrlaphun tnrachtrakulsakha thnychyannth ecafxngsmuthr chayaecahnanichywngs n echiyngtung rachndda hlanpu in ecafachaysamculamnisiriemkhphuminthr ecafankhrechiyngtung xngkhthi 1 ecaepaphimalyhmxmtakhaecakhaema rbrachkarfayinepnecacxmin r 3 immiphrarachoxrs phrarachthida 14 ecalngka ecakhapwn ecahnanmhawngshmxmkhachngecabwtha ecaknhahmxmaekwphaecamniwrrnhmxmkhahlaecathrrmesna ecaburirtn phuekiyng phrayaburirtnemuxngechiyngray ecabidainphrayartnxanaekht ecahnansuya n echiyngihm ecaemuxngechiyngray aelaepnecaputhwdinaemecakhanaekw ckrkhakhcrskdi aemecaaekhkaekw ckrkhakhcrskdi inphltri ecackrkhakhcrskdi ecaphukhrxngnkhrlaphun xngkhthi 10 hmxmkhaexyecaxuprach thrrmpyoy ecaxuprachnkhrechiyngihm smrskbecahyingxusah n echiyngtung thidaecaemuxngehlk rachoxrsinecafachaysamculamnisiriemkhphuminthr ecafankhrechiyngtung milukkhux ecanxymhawng ecanxythrrmkitihmxmkhawecahnanthrrmpyyahmxmkhaaesnecahnanphrhmckr ecahnankhawng ecanxyckrkha smrskb ecahyingkhathiphy n echiyngihm rachthidainphrayathrrmlngka ecanxymonrshmxmxuneruxnecahnansuyahmxmeruxnecakhatuxhmxmkhaaelbaemecaknthimaethwi chayainecanxyethphwngs oxrsinecafamhakhnan ecafankhrechiyngtung ecahyingklyahmxmkhaifecahyingmukdahmxmkhatuyecasnthya chayain ecahnanichyesna n echiyngihm rachoxrsinphraecakawila ecabwbusyhmxmickhaecahnankawila ecabwsri ecaphimphahmxmkhaexyecakhanang ecaebycay ecabwikh ecakrrnikakarkhrxngnkhrechiyngihm aekikhecahlwngechiyngihmaehngrachwngsthiphyckr phraecakawila phrayathrrmlngka phrayakhafn phrayaphuththwngs phraecamohtrpraeths phraecakawiolrssuriywngs phraecaxinthwichyannth ecaxinthworrssuriywngs ecaaekwnwrthdkhkemuxphrayaesrsthikhafn khrxngemuxngechiyngihm idekidkarthaelaawiwathkbecarachwngssuwnkhamun thaihbrrdakhunnangidipechiyecadwngthiphy aelaecabuyma mapranipranxmkarwiwathkhrngni odyaenanaihphrayakhafn esdcxxkphnwchwdechiyngmn aelwipcaphrrsathiwdswndxk caknnidmikarplxyrthmaesiyngthayhaecahlwngxngkhihm aetrthmadngklawklbmahyudxyuthibriewnhnawdswndxk sungepnthiprathbkhxngphrayakhafn ehlabrrdaecanay aelakhunnangcungidxyechiyphrayakhafn ihlasikkhabthklbmakhrxngnkhrechiyngihmxikkhrng 2 inchwngrchkalkhxngphrayakhafn epnchwngewlathiphrabathsmedcphraphuththelishlanphalyesdcswrrkht aelakrmhmunecsdabdinthridkhunkhrxngrachsmbtiepnrchkalthi 3 aehngrachwsckri in ph s 2367 aelaphrayahlwng prachwrinkhnathisngphrayaxuprachphuththwngsaelaecanaybangswnipefarchkalthi 3 emuxlneklarchkalthi 3 thrngthrabthungxakarecbpwy cungidcdsngaephthyhlwngmarksaaetxakarkimdikhun cnthungwnxathity eduxnha aerm 11 kha inewlabay phrayakhafnkthungaekphiraly inculskrach 1186 trngkbwnthi 13 kumphaphnth ph s 2368 sirixayurwm 69 pi aelaphrayaxuprachphuththwngs khunepnecaphukhrxngnkhrxngkhthi 4 odymiecahnanmhawngs butrphrayathrrmlngkaepnphrayaxuprach aelaecanxymhaphrhm butrphrayakhafn epnphrayarachwngsechiyngihmsubip 2 phngsawli aekikhphngsawlikhxngphrayakhafn phrayaichysngkhram thiphychang ecafasingharachthaniecafahlwngchayaekw aemecaphimpha phrayakhafn aemecacntha xangxing aekikhechingxrrth wngsskk n echiyngihm brrnathikar ecahlwngechiyngihm 2539 echiyngihm khnathayathsayskul n echiyngihm 2 0 2 1 2 2 phrayakhafn ecahlwngechiyngihmxngkhthi 3 srswdi xxngskul prawtisastrlanna phimphkhrngthi 6 krungethph xmrinthr 2552 hna 348 http hrilamphun com lam 4 htm wrchati michubth 2556 ecanayfayehnux aelatananrkmaemiya krungethph srangsrrkhbukh hna 4 phngsawdaremuxngnkhrechiyngihm emuxngnkhrlapang emuxnglaphunichy hna 95 phngsawdaremuxngnkhrechiyngihm emuxngnkhrlapang emuxnglaphunichy hna 96 phngsawdaremuxngnkhrechiyngihm emuxngnkhrlapang emuxnglaphunichy hna 97 tananphunemuxngechiyngihm chbbechiyngihm 700 pi hna 160 tananphunemuxngechiyngihm hna 215 phngsawdaremuxngnkhrechiyngihm emuxngnkhrlapang emuxnglaphunichy hna 98 tananphunemuxngechiyngihm hna 219 wrethwi n laphun chlwnich ecahlwnglaphun krungethph xmrnthrphrinting 2552 phiechs tntinamchy ecahyingechiyngihm silpwthnthrrm 26 2 thnwakhm 2547 brrnanukrmtananphunemuxngechiyngihm chbbechiyngihm 700 pi echiyngihm sunywthnthrrmcnghwdechiyngihm sthabnrachphtechiyngihm 2538 320 hna ISBN 974 8150 62 3 prachakickrckr phraya phngsawdaroynk nnthburi sripyya 2557 496 hna ISBN 978 616 7146 62 1 mhaxamatyathibdi hrun sriephy phraya phngsawdaremuxngnkhrechiyngihm emuxngnkhrlapang emuxnglaphunichy phrankhr orngphimphphracnthr 2505 35 hna phimphepnxnusrninnganphrarachthanephlingsph phraphicitroxsth rxd sutntannth xrunrtn wiechiyrekhiyw aelaedwid ekh wyxac priwrrt tananphunemuxngechiyngihm krungethph trswin 2543 220 hna ISBN 9747047683 kxnhna phrayakhafn thdip ecaphukhrxngnkhrlaphun ph s 2357 ph s 2358 phraecabuymaphrayathrrmlngka ecaphukhrxngnkhrechiyngihm 5 phvsphakhm ph s 2365 13 kumphaphnth ph s 2368 phrayaphuththwngsekhathungcak https th wikipedia org w index php title phrayakhafn amp oldid 9185953, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
