พระยาอชิตวงษ์

เจ้าหลวงอชิตวงษ์ หรือ เจ้าอชิตวงษาทรงเป็นเจ้าผู้ครองนครเมืองน่าน องค์ที่ 60 และองค์ที่ 10 แห่งราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์ ครองราชย์ในปี พ.ศ. 2379 เป็นราชโอรสในพระเจ้าสุมนเทวราช

เจ้าอชิตตวงษา
พระยาน่าน
เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 60 แห่งราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์
ราชาภิเษก	19 มิถุนายน พ.ศ.2380
ครองราชย์	28 มกราคม พ.ศ. 2380 - 11 ตุลาคม พ.ศ. 2380
รัชกาล	10 เดือน
ก่อนหน้า	เจ้ามหายศ
ถัดไป	เจ้ามหาวงษ์
พระชายา	แม่เจ้าเทียมตาราชเทวี
ชายา	แม่เจ้าตุ้ยเทวี แม่เจ้าคำแปงเทวี
พระราชบุตร	3 พระองค์
พระนามเต็ม อาชญาเจ้าหลวงอชิตวงษ์ เจ้านครเมืองน่าน
ราชสกุล	จิตรวงศนันท์
ราชวงศ์	ราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์
พระบิดา	พระเจ้าสุมนเทวราช
พระมารดา	พระนางพิมพาราชเทวี
พิราลัย	11 ตุลาคม พ.ศ. 2380 ณ คุ้มหลวงนครเมืองน่าน

พระประวัติ

เจ้าหลวงอชิตวงษ์เป็นราชโอรสใน เจ้าหลวงสุมนเทวราช มีพระอนุชา และพระขนิษฐา ต่างเจ้ามารดา 3 พระองค์

1. เจ้าหนานค่ายแก้ว
2. เจ้าบุษรถ ภายหลังได้เป็น เจ้าเมืองแก่น
3. เจ้านางแปงเมือง

พระชายา และราชบุตร

เจ้าอชิตวงษ์ ทรงมีพระชายา 3 องค์ และพระโอรส พระธิดา 3 พระองค์

พระชายาที่ 1 แม่เจ้าเทียมตาราชเทวี ประสูติพระโอรสและพระธิดา 3 พระองค์ ดังนี้

1. เจ้าพระยาวังขวา
2. เจ้าสุริยะ
3. เจ้านางขันคำ

ชายาที่ 2 แม่เจ้าตุ้ยเทวี

1. ไม่มีประสูติการพระบุตร

ชายาที่ 3 แม่เจ้าคำแปงเทวี

1. ไม่มีประสูติการพระบุตร

อิสริยยศ

1. เจ้าราชวงษ์ (อชิตวงษ์)
2. เจ้าพระยาน่าน (อชิตวงษ์)
   

• 27 ธันวาคม พ.ศ. 2378

เจ้าราชวงษ์อชิตวงษา ราชโอรส ในเจ้าหลวงสุมนเทวราช ได้ลงไปเข้าเฝ้า พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

• 28 มกราคม พ.ศ. 2379

ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ พระราชสัญญาบัตร แต่งตั้งเจ้าราชวงษ์อชิตวงษ์ ขึ้นเป็น เจ้าพระยาน่านอชิตวงษ์ เจ้านครเมืองน่าน

กรณียกิจ

11 มิถุนายน พ.ศ. 2379 เมื่อเจ้าหลวงอชิตวงศ์ ครองเมืองน่านท่านก็เสด็จขึ้นเมืองภูเพียงแช่แห้ง ต่อแกนพระธาตุเจ้า ซึ่งแต่เดิมเจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญ สร้างมี 12 ศอก ท่านก็พร้อมเพรียงกับเจ้านาย ท้าวพระยาสังฆเจ้า นำเอายอดมหาธาตุที่คดไปทางตะวันออกลงมาดัด แล้วต่อให้ยาวอีก 4 ศอก รวมเป็น 16 ศอก ฉัตรและเกิ้งแต่เดิมมี 9 ใบ ก็สร้างเติมอีก 2 ใบ รวมเป็น 11 ใบ พอถึงเดือน 9 ขึ้น 8 ค่ำ ก็ทำพุทธาภิเษกเบิกบานฉลองทำบุญให้ทานเป็นมหากุศล ถึงเดือน 9 ขึ้น 9 ค่ำ ก็เสร็จ แล้วเจ้าหลวงอชิตวงษ์ก็เสด็จเข้าเมืองน่าน

ดูเพิ่ม

• รายพระนามเจ้าผู้ครองนครน่าน

อ้างอิง

1. https://sites.google.com/site/thailandsurname/home/-n
2. ราชวงศปกรณ์ พงศาวดารเมืองน่าน (ฉบับพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช), หน้า 199
3. http://www.car.chula.ac.th/rarebook/book2/clra57_0149/mobile/index.html#p=199

ก่อนหน้า		พระยาอชิตวงษ์		ถัดไป
เจ้าหลวงมหายศ		เจ้าผู้ครองนครเมืองน่าน องค์ที่ 60 (พ.ศ. 2379)		เจ้าหลวงมหาวงษ์