ที่ตั้งและอาณาเขต วัดสวนดอกตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ เลขที่ 139 ถนนสุเทพ ตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ห่างจากประตูสวนดอกไปทางทิศตะวันตก 1 กิโลเมตร กินเนื้อที่ 35 ไร่ 2 งาน 44 ตารางวา ทิศเหนือยาว 183 เมตร ทิศใต้ยาว 193 เมตร ทิศตะวันออกยาว 176 เมตร และทิศตะวันตกยาว 176 เมตร
ประวัติ วัดสวนดอกสร้างขึ้นในภายในเวียงสวนดอก ซึ่งเป็นเขตพระราชอุทยานในสมัยราชวงศ์มังราย โดยในปี พ.ศ. 1914 (ศักราชนี้ถือตามหนังสือชินกาลมาลีปกรณ์ของพระรัตนปัญญาเถระ) พญากือนา กษัตริย์องค์ที่ 6 แห่ง ราชวงศ์มังราย ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเป็นพระอารามหลวง เพื่อให้เป็นที่จำพรรษาของ "พระสุมนเถระ" ผู้ประดิษฐานพระพุทธศาสนาลัทธิลังกาวงศ์ ในแผ่นดินล้านนา และสร้างองค์พระเจดีย์เพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ 1 ใน 2 องค์ ที่พระสุมนเถระอัญเชิญมาจากสุโขทัย ในปี พ.ศ. 1912 (องค์หนึ่งประดิษฐานอยู่ในพระเจดีย์ในวัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร)
ภาพทางอากาศวัดสวนดอก
พ.ศ. 2429
ในสมัยราชวงศ์มังราย วัดสวนดอกเจริญรุ่งเรืองมาก แต่หลังจากสิ้นราชวงศ์มังราย บ้านเมืองตกอยู่ในอำนาจพม่า ทั้งเกิดจลาจลวุ่นวาย วัดนี้จึงกลายสภาพเป็นวัดร้างไป จนได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่อีกครั้ง ในรัชสมัยพระเจ้ากาวิละแห่งราชวงศ์ทิพย์จักร และได้รับการทำนุบำรุงจากเจ้านายฝ่ายเหนือ และประชาชนเชียงใหม่มาโดยตลอด
วัดสวนดอก ได้รับการบูรณะครั้งสำคัญ 2 ครั้ง ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2450 เจ้าดารารัศมี พระราชชายาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญรวบรวมพระอัฐิ เจ้านครเชียงใหม่และพระประยูรญาติมาประดิษฐานรวมกัน และต่อมาอีกครั้งหนึ่งในปี พ.ศ. 2475 เป็นการบูรณปฏิสังขรณ์องค์พระวิหารโดยครูบาศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนา
ปูชนียสถาน-วัตถุ พระเจดีย์ใหญ่ทรงลังกา
พระเจดีย์วัดสวนดอก ได้รับการบูรณะใหม่และหุ้มแผ่นทองจังโก
พระเจดีย์ใหญ่ทรงลังกาบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 1914 ในรัชกาลพญากือนา แต่เดิมมีเจดีย์แบบสุโขทัย (ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์) อยู่ทางทิศตะวันตกขององค์พระเจดีย์ใหญ่ แต่ได้ปรักหักพังลง พระเจดีย์องค์ใหญ่สูง 24 วา ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติในราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 52 ตอนที่ 75 ลงวันที่ 8 มีนาคม 2478
พระเจ้าเก้าตื้อ
ดูบทความหลักที่:
พระเจ้าเก้าตื้อ พระเจ้าเก้าตื๊อภายในอุโบสถวัดสวนดอก
พระเจ้าเก้าตื้อ เป็นพระพุทธรูปหล่อองค์ใหญ่ สร้างด้วยโลหะหนัก 9 โกฏิตำลึง ("ตื้อ" เป็นคำในภาษาไทยเหนือ แปลว่า หนักพันชั่ง) พญาแก้ว กษัตริย์องค์ที่ 13 แห่งราชวงศ์มังราย โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2047 เป็นพระพุทธรูปแบบเชียงแสนฝีมือช่างล้านนาและสุโขทัย หน้าตักกว้าง 8 ศอก หรือ 3 เมตร สูง 4.70 เมตร เพื่อเป็นพระองค์ประธานในวัดพระสิงห์ แต่เนื่องมีน้ำหนักมากไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้ จึงได้ถวายเรือนหลวงของพระองค์เป็นพระวิหาร พระราชทานชื่อว่า "วัดเก้าตื้อ" แทน ซึ่งต่อมาภายหลังได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ในสมัยครูบาเจ้าศรีวิชัยในปี พ.ศ. 2475 กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติ ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 52 ตอนที่ 75 ลงวันที่ 8 มีนาคม 2478
พระเจ้าค่าคิง
พระเจ้าค่าคิง (เท่าพระวรกาย) เป็นพระประธานในพระวิหารหลวง สร้างในสมัยพญากือนา พ.ศ. 1916 หล่อด้วยทองสำริด ขนาดเท่าพระวรกายของพญากือนา หน้าตักกว้างสองเมตร สูงสองเมตรครึ่ง เรียกชื่อตามภาษาถิ่นล้านนาว่า “พระเจ้าค่าคิง”
กู่เจ้านายฝ่ายเหนือ
กู่บรรจุพระอัฐิพระราชชายา เจ้าดารารัศมี
กู่เจ้านายฝ่ายเหนือ สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2450 โดยพระดำริในเจ้าดารารัศมี พระราชชายาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้านายฝ่ายเหนือในราชตระกูล ณ เชียงใหม่ ปัจจุบันได้ถูกจดทะเบียนให้เป็นโบราณสถานสำคัญ ภายใต้การกำกับดูแลของกรมศิลปากร ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติ ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 52 ตอนที่ 75 ลงวันที่ 8 มีนาคม 2478
ธรรมาสน์เทศนา
ธรรมาสน์เทศนาแบบล้านนา สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2474 และซุ้มประตูวัด จำนวน 3 ซุ้ม เป็นซุ้มประสาทแบบล้านนาขนาดใหญ่ สร้างขึ้นเมื่อครูบาศรีวิชัยบูรณะวัดสวนดอกเมื่อ พ.ศ. 2474
พระยืนในพระวิหารวัดสวนดอก
การประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน วัดสวนดอก ได้รับการประกาศเป็นโบราณสถานสำหรับชาติ ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 หน้า 6842 วันที่ 8 มีนาคม 2478 พร้อมกับวัดอีกหลายแห่งในจังหวัดเชียงใหม่
ประเพณีประจำปีของวัดสวนดอก - ประเพณีทำบุญสลากภัต ตรงกับวันขึ้น 8 ค่ำ เดือนเกี๋ยงเหนือเดือน 11
- ประเพณีตั้งธรรมหลวง หรือฟังเทศน์มหาชาติ หลังออกพรรษาแล้วทุกปี
- ประเพณีทำบุญสรงน้ำพระบรมธาตุ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 เหนือทุกปี
การจัดสร้างเมรุชั่วคราว วัดสวนดอก เป็นสถานที่ตั้งของกู่เจ้านายฝ่ายเหนือ จึงถูกกำหนดให้เป็นสถานที่ในการจัดสร้างเมรุชั่วคราว สำหรับการพระราชทานเพลิงศพเจ้านายฝ่ายเหนือหลายพระองค์ ได้แก่
อ้างอิง - ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ยกวัดราษฎร์เป็นพระอารามหลวงวัดสวนดอก, เล่ม ๑๐๗, ตอน ๑๕๐ ง, ๒๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๓, หน้า ๖๘๔๒
- ประกาศกรมศิลปากร กำหนดจำนวนโบราณสถานสำหรับชาติ
- หมายกำหนดการ ที่ ๒/๒๔๗๗ เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพ เจ้าดารารัศมี พระราชชายา ณ พระเมรุวัดสวนดอก นครเชียงใหม่ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๗๗ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๑ ตอนที่ ๐ง วันที่ ๑๕ เมษายน ๒๓฿฿ หน้า ๑๔๕
- ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 61. [ม.ป.ท.] : โรงพิม์ชวนพิมพ์, 2516. 260 หน้า. [พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พลตรี เจ้าราชบุตร (วงศ์ตวัน ณ เชียงใหม่) ณ เมรุวัดสวนดอก จังหวัด เชียงใหม่ วันที่ 12 มกราคม พุทธศักราช 2516]
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวในพระราชสำนัก (วันที่ ๑๓, ๑๕ - ๑๙ มกราคม ๒๕๓๕) เล่ม 109 ตอนที่ 14ง วันที่ 23 มกราคม 2535
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวในพระราชสำนัก (วันอังคารที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๔๗) เล่ม 122 ตอนที่ 7ข วันที่ 31 สิงหาคม 2547
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวในพระราชสำนัก (๑ มกราคม - ๓๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๘) เล่ม 133 ตอนที่ 16ข หน้า 343 วันที่ 15 มิถุนายน 2559
แหล่งข้อมูลอื่น - แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดสวนดอก (จังหวัดเชียงใหม่)
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 0°N 0°E / 0°N 0°E / 0; 0
ดสวนดอก, งหว, ดเช, ยงใหม, สำหร, บว, ดสวนดอก, ในจ, งหว, ดอ, ดสวนดอก, ดสวนดอก, คำเม, อง, หร, ดบ, ปผาราม, เป, นพระอารามหลวงช, นตร, ชน, ดสาม, งก, ดคณะสงฆ, มหาน, กาย, งอย, บนถนนส, เทพ, ตำบลส, เทพ, อำเภอเม, องเช, ยงใหม, งหว, ดเช, ยงใหม, จจ, นม, พระราชร, ชม, เป, นเจ,. sahrbwdswndxk incnghwdxun duthi wdswndxk wdswndxk khaemuxng hrux wdbuppharam epnphraxaramhlwngchntri chnidsamy 1 sngkdkhnasngkhmhanikay tngxyubnthnnsuethph tablsuethph xaephxemuxngechiyngihm cnghwdechiyngihm pccubnmiphrarachrchmuni epnecaxawaswdswndxkphraecdiywdswndxkchuxsamywdswndxkthitngthnnsuethph tablsuethph xaephxemuxng cnghwdechiyngihm 50200praephthphraxaramhlwngchntri chnidsamynikayethrwathecaxawasphrarachrchmuni nimit sikhrsuwn on swnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasna enuxha 1 thitngaelaxanaekht 2 prawti 3 puchniysthan wtthu 3 1 phraecdiyihythrnglngka 3 2 phraecaekatux 3 3 phraecakhakhing 3 4 kuecanayfayehnux 3 5 thrrmasnethsna 4 karprakaskhunthaebiynobransthan 5 praephnipracapikhxngwdswndxk 6 karcdsrangemruchwkhraw 7 xangxing 8 aehlngkhxmulxunthitngaelaxanaekht aekikhwdswndxktngxyuinekhtethsbalnkhrechiyngihm elkhthi 139 thnnsuethph tablsuethph xaephxemuxng cnghwdechiyngihm hangcakpratuswndxkipthangthistawntk 1 kiolemtr kinenuxthi 35 ir 2 ngan 44 tarangwa thisehnuxyaw 183 emtr thisityaw 193 emtr thistawnxxkyaw 176 emtr aelathistawntkyaw 176 emtrprawti aekikhwdswndxksrangkhuninphayinewiyngswndxk sungepnekhtphrarachxuthyaninsmyrachwngsmngray odyinpi ph s 1914 skrachnithuxtamhnngsuxchinkalmalipkrnkhxngphrartnpyyaethra phyakuxna kstriyxngkhthi 6 aehng rachwngsmngray thrngphrakrunaoprdekla ihsrangepnphraxaramhlwng ephuxihepnthicaphrrsakhxng phrasumnethra phupradisthanphraphuththsasnalththilngkawngs inaephndinlanna aelasrangxngkhphraecdiyephuxpradisthanphrabrmsaririkthatu 1 in 2 xngkh thiphrasumnethraxyechiymacaksuokhthy inpi ph s 1912 xngkhhnungpradisthanxyuinphraecdiyinwdphrathatudxysuethphrachwrwihar phaphthangxakaswdswndxkph s 2429 insmyrachwngsmngray wdswndxkecriyrungeruxngmak aethlngcaksinrachwngsmngray banemuxngtkxyuinxanacphma thngekidclaclwunway wdnicungklaysphaphepnwdrangip cnidrbkarburnptisngkhrnkhunihmxikkhrng inrchsmyphraecakawilaaehngrachwngsthiphyckr aelaidrbkarthanubarungcakecanayfayehnux aelaprachachnechiyngihmmaodytlxdwdswndxk idrbkarburnakhrngsakhy 2 khrng khrngaerkinpi ph s 2450 ecadararsmi phrarachchayainphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw thrngphrakrunaoprdekla ihxyechiyrwbrwmphraxthi ecankhrechiyngihmaelaphraprayuryatimapradisthanrwmkn aelatxmaxikkhrnghnunginpi ph s 2475 epnkarburnptisngkhrnxngkhphrawiharodykhrubasriwichy nkbuyaehnglannapuchniysthan wtthu aekikhphraecdiyihythrnglngka aekikh phraecdiywdswndxk idrbkarburnaihmaelahumaephnthxngcngok phraecdiyihythrnglngkabrrcuphrabrmsaririkthatu srangkhuninpi ph s 1914 inrchkalphyakuxna aetedimmiecdiyaebbsuokhthy thrngphumkhawbinth xyuthangthistawntkkhxngxngkhphraecdiyihy aetidprkhkphnglng phraecdiyxngkhihysung 24 wa khunthaebiynepnobransthanaehngchatiinrachkiccanuebksaelmthi 52 txnthi 75 lngwnthi 8 minakhm 2478 phraecaekatux aekikh dubthkhwamhlkthi phraecaekatux phraecaekatuxphayinxuobsthwdswndxk phraecaekatux epnphraphuththruphlxxngkhihy srangdwyolhahnk 9 oktitalung tux epnkhainphasaithyehnux aeplwa hnkphnchng phyaaekw kstriyxngkhthi 13 aehngrachwngsmngray oprdekla ihsrangkhunemuxpi ph s 2047 epnphraphuththrupaebbechiyngaesnfimuxchanglannaaelasuokhthy hnatkkwang 8 sxk hrux 3 emtr sung 4 70 emtr ephuxepnphraxngkhprathaninwdphrasingh aetenuxngminahnkmakimsamarthekhluxnyayid cungidthwayeruxnhlwngkhxngphraxngkhepnphrawihar phrarachthanchuxwa wdekatux aethn sungtxmaphayhlngidrbkarburnptisngkhrninsmykhrubaecasriwichyinpi ph s 2475 krmsilpakridkhunthaebiynepnobransthanaehngchati inrachkiccanuebksa elmthi 52 txnthi 75 lngwnthi 8 minakhm 2478 phraecakhakhing aekikh phraecakhakhing ethaphrawrkay epnphraprathaninphrawiharhlwng sranginsmyphyakuxna ph s 1916 hlxdwythxngsarid khnadethaphrawrkaykhxngphyakuxna hnatkkwangsxngemtr sungsxngemtrkhrung eriykchuxtamphasathinlannawa phraecakhakhing kuecanayfayehnux aekikh kubrrcuphraxthiphrarachchaya ecadararsmi kuecanayfayehnux srangkhuninpi ph s 2450 odyphradariinecadararsmi phrarachchayainphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw ecanayfayehnuxinrachtrakul n echiyngihm pccubnidthukcdthaebiynihepnobransthansakhy phayitkarkakbduaelkhxngkrmsilpakr khunthaebiynepnobransthanaehngchati inrachkiccanuebksa elmthi 52 txnthi 75 lngwnthi 8 minakhm 2478 thrrmasnethsna aekikh thrrmasnethsnaaebblanna srangkhunemux ph s 2474 aelasumpratuwd canwn 3 sum epnsumprasathaebblannakhnadihy srangkhunemuxkhrubasriwichyburnawdswndxkemux ph s 2474 phraprathaninphrawihar phrayuninphrawiharwdswndxk phraxuobsthwdswndxk pratuthangekhaekakarprakaskhunthaebiynobransthan aekikhwdswndxk idrbkarprakasepnobransthansahrbchati tamprakasinrachkiccanuebksa elm 52 hna 6842 wnthi 8 minakhm 2478 phrxmkbwdxikhlayaehngincnghwdechiyngihm 2 praephnipracapikhxngwdswndxk aekikhpraephnithabuyslakpht trngkbwnkhun 8 kha eduxnekiyngehnuxeduxn 11 praephnitngthrrmhlwng hruxfngethsnmhachati hlngxxkphrrsaaelwthukpi praephnithabuysrngnaphrabrmthatu trngkbwnkhun 15 kha eduxn 3 ehnuxthukpikarcdsrangemruchwkhraw aekikhwdswndxk epnsthanthitngkhxngkuecanayfayehnux cungthukkahndihepnsthanthiinkarcdsrangemruchwkhraw sahrbkarphrarachthanephlingsphecanayfayehnuxhlayphraxngkh idaek ecadararsmi phrarachchaya emuxwnthi 22 emsayn ph s 2477 3 ecarachbutr wngstawn n echiyngihm emuxwnthi 13 mkrakhm ph s 2516 4 hmxmsrinwl n echiyngihm aelaecaphngsaekw n laphun emuxwnthi 18 mkrakhm ph s 2535 5 ecaichysuriwngs n echiyngihm emuxwnthi 30 singhakhm ph s 2547 6 khunhying ecarawiphnthu sucritkul emuxwnthi 8 krkdakhm ph s 2558 7 xangxing aekikh rachkiccanuebksa prakaskrathrwngsuksathikar eruxng ykwdrasdrepnphraxaramhlwngwdswndxk elm 107 txn 150 ng 21 singhakhm ph s 2533 hna 6842 prakaskrmsilpakr kahndcanwnobransthansahrbchati hmaykahndkar thi 2 2477 eruxng phrarachthanephlingphrasph ecadararsmi phrarachchaya n phraemruwdswndxk nkhrechiyngihm emsayn phuththskrach 2477rachkiccanuebksa elm 51 txnthi 0ng wnthi 15 emsayn 23 hna 145 prachumphngsawdar phakhthi 61 m p th orngphimchwnphimph 2516 260 hna phimphepnxnusrninnganphrarachthanephlingsph phltri ecarachbutr wngstwn n echiyngihm n emruwdswndxk cnghwd echiyngihm wnthi 12 mkrakhm phuththskrach 2516 rachkiccanuebksa khawinphrarachsank wnthi 13 15 19 mkrakhm 2535 elm 109 txnthi 14ng wnthi 23 mkrakhm 2535 rachkiccanuebksa khawinphrarachsank wnxngkharthi 31 singhakhm 2547 elm 122 txnthi 7kh wnthi 31 singhakhm 2547 rachkiccanuebksa khawinphrarachsank 1 mkrakhm 31 thnwakhm phuththskrach 2558 elm 133 txnthi 16kh hna 343 wnthi 15 mithunayn 2559aehlngkhxmulxun aekikhaephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng wdswndxk cnghwdechiyngihm phaphthaydawethiymcakwikiaemepiy hruxkuekilaemps aephnthicakmltiaemp hruxoklbxlikd phaphthaythangxakascakethxrraesirfewxrphikdphumisastr 0 N 0 E 0 N 0 E 0 0ekhathungcak https th wikipedia org w index php title wdswndxk cnghwdechiyngihm amp oldid 9074926, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
