อำเภอไชโย
อำเภอไชโย เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอ่างทอง
อำเภอไชโย | |
|---|---|
| คำขวัญ: หมูทุบลือเลื่อง พระเครื่องเกษไชโย ผักตบโชว์จักสาน มะกรูดหวานเชื่อมใจ | |
| พิกัดภูมิศาสตร์: 14°38′57″N 100°28′43″E / 14.64917°N 100.47861°E | |
| อักษรไทย | อำเภอไชโย |
| อักษรโรมัน | Amphoe Chaiyo |
| จังหวัด | อ่างทอง |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 72.326 ตร.กม. (27.925 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2563) | |
| • ทั้งหมด | 22,614 คน |
| • ความหนาแน่น | 312.67 คน/ตร.กม. (809.8 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 14140 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 1502 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอไชโย หมู่ที่ 4 ถนนสายเอเชีย กิโลเมตรที่ 110 ตำบลจรเข้ร้อง อำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง 14140 |
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอไชโยตั้งอยู่ทางทิศเหนือของอำเภอเมืองอ่างทอง ห่างจากอำเภอเมืองอ่างทองทางบกประมาณ 15 กิโลเมตร และทางน้ำประมาณ 20 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอต่าง ๆ ในจังหวัดอ่างทองและจังหวัดใกล้เคียงดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอพรหมบุรี (จังหวัดสิงห์บุรี)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอท่าวุ้ง อำเภอเมืองลพบุรี (จังหวัดลพบุรี) อำเภอบ้านแพรก และอำเภอมหาราช (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองอ่างทอง
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอโพธิ์ทอง
ประวัติศาสตร์
บ้านไชโยสันนิษฐานว่าอาจตั้งขึ้นเมื่อราวปี พ.ศ. 2128 ในคราวที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชและสมเด็จพระเอกาทศรถได้กรีธาทัพไปรบกับทัพของพระเจ้าเชียงใหม่ในบริเวณที่เป็นอำเภอไชโยในปัจจุบัน ซึ่งจากประวัติศาสตร์ปรากฏว่ามีเพียงชื่อ "บ้านชะไว" และ "บ้านสระเกษ" เท่านั้น พระยาโบราณราชธานินทร์ (พร เดชะคุปต์) สันนิษฐานว่าบ้านไชโยตั้งขึ้นหลังเสร็จสิ้นสงครามดังกล่าว และเพราะเหตุที่ชนะทัพพระเจ้าเชียงใหม่จึงได้ชื่อว่า "บ้านไชโย"
อำเภอไชโยนี้เดิมชาวบ้านเรียกว่า อำเภอบ้านมะขาม เมื่อบ้านไชโยตั้งเป็นอำเภอเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2439 โดยทางราชการได้นำชื่อวัดและหมู่บ้านตำบลไชโยมาเป็นชื่ออำเภอ ส่วนชื่ออำเภอบ้านมะขามก็ยกเลิกไป และแม้ที่ว่าการอำเภอจะตั้งอยู่ที่ตำบลจรเข้ร้องก็ไม่ได้ชื่อว่าอำเภอจรเข้ร้อง กลับได้ชื่อว่า อำเภอไชโย เพราะถือว่าชื่อไชโยเป็นสิริมงคลมากกว่า
- วันที่ 19 มิถุนายน 2430 พระพุทธรูปใหญ่วัดไชโย ซึ่งเป็นของสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) ชำรุดทรุดโทรมยังไม่แล้วเสร็จ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชดำริที่จะสถาปนาให้แล้วเสร็จสมบูรณ์ จึงโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระพุทธรูปใหญ่วัดไชโยขึ้นใหม่ให้เท่าของเก่า
- วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลจรเข้ร้อง แยกออกจากตำบลชัยฤทธิ์ ตั้งตำบลหลักฟ้า แยกออกจากตำบลตรีณรงค์ และตั้งตำบลชะไว แยกออกจากตำบลตรีณรงค์
- วันที่ 28 พฤศจิกายน 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลจรเข้ร้อง ในท้องที่บางส่วนของตำบลจรเข้ร้อง
- วันที่ 24 ธันวาคม 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลเกษไชโย ในท้องที่บางส่วนของตำบลไชโย
- วันที่ 30 ธันวาคม 2516 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลจรเข้ร้อง เพื่อความเหมาะสมในการทะนุบำรุงท้องถิ่น และบริหารกิจการของท้องถิ่นตามสภาพการขยายความเจริญของชุมชน โดยเพิ่มพื้นที่บางส่วนของตำบลไชยภูมิ บางส่วนของตำบลหลักฟ้า บางส่วนของตำบลชัยฤทธิ์ และบางส่วนของตำบลชะไว
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลจรเข้ร้อง และสุขาภิบาลเกษไชโย เป็นเทศบาลตำบลจรเข้ร้อง และเทศบาลตำบลเกษไชโย ตามลำดับ
- วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบสภาตำบลไชยภูมิ สภาตำบลชะไว สภาตำบลจรเข้ร้อง สภาตำบลหลักฟ้า สภาตำบลตรีณรงค์ รวมกับเทศบาลตำบลจรเข้ร้อง และยุบสภาตำบลไชโย รวมกับเทศบาลตำบลเกษไชโย
- วันที่ 30 ตุลาคม 2550 เปลี่ยนชื่อเทศบาลตำบลจรเข้ร้อง เป็นเทศบาลตำบลไชโย
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอไชโยแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 9 ตำบล แต่ละตำบลแบ่งออกเป็นหมู่บ้าน รวม 51 หมู่บ้าน ได้แก่
| 1. | จรเข้ร้อง | (Chorakhe Rong) | 7 หมู่บ้าน | 6. | ไชโย | (Chaiyo) | 7 หมู่บ้าน | ||||||||
| 2. | ไชยภูมิ | (Chaiyaphum) | 8 หมู่บ้าน | 7. | หลักฟ้า | (Lak Fa) | 3 หมู่บ้าน | ||||||||
| 3. | ชัยฤทธิ์ | (Chaiyarit) | 6 หมู่บ้าน | 8. | ชะไว | (Chawai) | 3 หมู่บ้าน | ||||||||
| 4. | เทวราช | (Thewarat) | 7 หมู่บ้าน | 9. | ตรีณรงค์ | (Tri Narong) | 3 หมู่บ้าน | ||||||||
| 5. | ราชสถิตย์ | (Ratchasathit) | 7 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอไชโยประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลไชโย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลจรเข้ร้อง ตำบลไชยภูมิ ตำบลหลักฟ้า ตำบลชะไว และตำบลตรีณรงค์ทั้งตำบล รวมทั้งบางส่วนของตำบลชัยฤทธิ์
- เทศบาลตำบลเกษไชโย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไชโยทั้งตำบล (สุขาภิบาลเกษไชโยเดิม)
- องค์การบริหารส่วนตำบลชัยฤทธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชัยฤทธิ์ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลไชโย)
- องค์การบริหารส่วนตำบลเทวราช ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเทวราชทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลราชสถิตย์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลราชสถิตย์ทั้งตำบล
ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญ
มีแหล่งน้ำตามธรรมชาติที่สำคัญ ได้แก่ แม่น้ำเจ้าพระยาไหลผ่านพื้นที่อำเภอเป็นระยะทางประมาณ 14 กิโลเมตร ลำน้ำแดง หนองสามง่ามใหญ่ และหนองสามง่ามเล็ก
เศรษฐกิจ
- อาชีพหลัก ได้แก่ ทำนา ทำสวน รับจ้าง ค้าขาย
- อาชีพเสริม ได้แก่ เลี้ยงสัตว์ ประมง
สถานศึกษา
- โรงเรียนราชสถิตย์วิทยา
- วิทยาลัยพลศึกษาวิทยาเขตอ่างทอง
การคมนาคม
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- "เรื่องพระพุทธรูปใหญ่วัดไชโย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 4 (11): 82–83. 19 มิถุนายน 2430. Check date values in:
|date=(help) - "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. 10 มิถุนายน 2490. Check date values in:
|date=(help) - "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลจรเข้ร้อง อำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (99 ง): (ฉบับพิเศษ) 87-88. 28 พฤศจิกายน 2499. Check date values in:
|date=(help) - "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเกษไชโย อำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (121 ง): 2744–2745. 24 ธันวาคม 2506. Check date values in:
|date=(help) - "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลจรเข้ร้อง อำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (179 ง): (ฉบับพิเศษ) 78-80. 30 ธันวาคม 2516. Check date values in:
|date=(help) - "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. 24 กุมภาพันธ์ 2542. Check date values in:
|date=(help) - "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง รวมสภาตำบลกับเทศบาล" (PDF). 1 กรกฎาคม 2547: 1–3. Cite journal requires
|journal=(help); Check date values in:|date=(help)
แหล่งข้อมูลอื่น
- www.amphoe.com
- การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
