เทมเพลทเมธอดแพตเทิร์น

เทมเพลตเมธอดแพตเทิร์น (อังกฤษ: Template method pattern) เป็นดีไซน์แพตเทิร์นที่ใช้กำหนดแม่แบบหรือโครงหลักของขั้นตอนวิธี โดยไม่ได้กำหนดรายละเอียดของขั้นตอนต่างๆ ซับคลาสสามารถนิยามรายละเอียดของแต่ละขั้นตอนย่อยได้ตามความต้องการ เทมเพลตเมธอดถูกใช้เป็นส่วนหลักของซอฟต์แวร์เฟรมเวิร์ก ตัวอย่างที่นอกเหนือจากการเขียนโปรแกรมเช่น แบบแปลนบ้านที่เจ้าของบ้านสามารถเลือกสีและตกแต่งได้ภายหลัง

การนำไปใช้งาน

 

UML โครงสร้างของเทมเพลตเมธอด

องค์ประกอบของเทมเพลตเมธอดแพตเทิร์นมีดังนี้

• คลาสนามธรรม (Abstract class) เป็นผู้กำหนดโครงหลักในการทำงาน
  • กำหนดขั้นตอนย่อยของการทำงานโดยไม่กำหนดรายละเอียด โดยสร้างเป็นเมธอดนามธรรม (Abstract method) หรืออาจจะกำหนดการทำงานพื้นฐานไว้ก็ได้
  • สร้างเทมเพลตเมธอดที่มีโครงของขั้นตอนวิธีและเรียกใช้ขั้นตอนย่อยที่ได้นิยามไว้แล้วเป็นเมธอดนามธรรม
• คลาสรูปธรรม (Concrete class) ซับคลาสของคลาสนามธรรม กำหนดรายละเอียดของขั้นตอนย่อยที่ถูกนิยามในคลาสแม่

ตัวอย่างโค้ด

ภาษาจาวา

ตัวอย่างโปรแกรมคำนวณหาปริมาตรของรูปทรงกระบอกและรูปทรงสี่เหลี่ยมซึ่งมีสูตรร่วมกันดังนี้

ปริมาตร = พื้นที่ฐาน * ความสูง 

โดยที่

• คำนวณหาปริมาตรในเทมเพลตเมธอดของคลาสนามธรรม
• พื้นที่ฐานของทรงกระบอกและทรงสี่เหลี่ยมมีวิธีการหาที่แตกต่างกัน อยู่ในเมธอดของซับคลาสรูปธรรม

คลาสนามธรรม ThreeDShape นิยามเมธอด getBaseArea () getHeight () และ getVolume () ซึ่งเป็นเทมเพลตเมธอดมีรายละเอียดการคำนวณหาปริมาตร

public abstract class ThreeDShape { public abstract double getBaseArea () ; public abstract double getHeight () ; /**  * The Template Method  */ public double getVolume () { return getBaseArea () * getHeight () ; } } 

คลาสรูปธรรม Cylinder กำหนดวิธีการหาพื้นที่ฐานซึ่งเป็นรูปวงกลมในเมธอด getBaseArea ()

public class Cylinder extends ThreeDShape { private final double radius; private final double height; public Cylinder (double radius, double height) { this.radius = radius; this.height = height; } @Override public double getBaseArea () { return Math.PI * radius * radius; } @Override public double getHeight () { return height; } } 

คลาสรูปธรรม Box กำหนดวิธีการหาพื้นที่ฐานซึ่งเป็นรูปสี่เหลี่ยมในเมธอด getBaseArea ()

public class Box extends ThreeDShape { private final double width; private final double length; private final double height; public Box (double width, double length, double height) { this.width = width; this.length = length; this.height = height; } @Override public double getBaseArea () { return width * length; } @Override public double getHeight () { return height; } } 

อ้างอิง

• Design Patterns: Elements of Reusable Object-Oriented Software (ISBN 0-201-63361-2) โดย Erich Gamma, Richard Helm, Ralph Johnson และ John Vlissides (Gang of four: GoF)

แหล่งข้อมูลอื่น

• โดย Vince Huston (อังกฤษ)