เนเมซิส

เนเมซิส (อังกฤษ: Nemesis) เป็นเทพีแห่งการล้างแค้น ความผิด และกรรมชั่ว ความผิดทั้งหลายสมควรต้องได้รับโทษตอบแทน จึงจะชอบด้วยความยุติธรรม ชาวกรีกและโรมันคิดเช่นนี้ และเห็นว่าความพยาบาทหรือการล้างแค้นอันชอบธรรมก็เป็นกิจที่เทพเจ้าพึงบำเพ็ญต่อมนุษย์เช่นกัน เขาจึงแต่งตั้งเทพีแห่งความพยาบาทหรือการสนองกรรมขึ้นโดยมีนามว่า "เนเมซิส"

เนเมซิส ฝีมือTattarescu Gheorghe

เนเมซิสเป็นเทพีสาวที่ออกมาลงโทษคนที่ทำผิดศีลธรรมทำกรรมชั่ว คนที่หยิ่งผยอง หรือคนที่ปฏิเสธพรของเทพเจ้า หรือไม่ก็คนที่เห็นแก่ตัวไม่ยอมเอื้อเฟื้อแก่คนอื่น แต่จะให้ผลตอบแทนที่ดีแก่คนดีและผู้ทรงคุณธรรมทั่วไป และคนที่ต้องการล้างแค้นจึงจะมาให้เทพีเทเมซิสช่วยล้างแค้นให้ด้วย

เนเมซิสเป็นลูกสาวของ นิกซ์ (Nyx) เทพีแห่งรัตติกาล หรือราตรีเขาว่ากันว่าบิดาของเธอคือ โอเชียนัส (Oceanus) เนเมซิสนั้นได้ชื่อว่าสวยพอ ๆ กับ อโฟรไดท์ (Aphrodite) เทพีแห่งความงามและความรัก ความสวยของเธอไปเข้าตาของจอมเทพซุส (Zeus) เข้า แต่เนเมซิสไม่อยากจะไปยุ่งเกี่ยวกับซุส เธอก็เลยแปลงร่างหนีทุกครั้งที่เธอเห็น ซุสเข้ามาใกล้ บางตำราก็บอกว่าสุดท้ายเธอแปลงร่างเป็นห่าน แต่ซุส รู้ทันแปลงร่างเป็นหงส์และจับคู่กับเธอ เนเมซิสวางไข่ไว้ในกอหญ้า 1 ฟอง คนเลี้ยงแกะมาพบไข่ฟองนี้เข้าจึงนำไปถวายพระนางลีดา (Leda) พระองค์เก็บไข่ฟองนั้นเอาไว้ในกล่อง และเมื่อเด็กน้อยฟักออกมาจากไข่ นางลีดาก็ให้ชื่อว่า"เฮเลน"และเลี้ยงดูเด็กคนนั้นเหมือนเป็นบุตรีของตนเอง หนูน้อยเฮเลนคนนี้เมื่อโตขึ้นมาก็คือแม่สาวที่ทำให้เกิดสงครามกรุงทรอย (Trojan War) ขึ้น

บางตำรากล่าวว่า ซุสหลงรักเนเมซิส แต่เมื่อเนเมซิสไม่ยอม พระองค์ก็เลยไปขอความช่วยเหลือจากอโฟรไดท์ ให้อโฟรไดท์แปลงร่างเป็นนกอินทรีเข้าโจมตีตัวเองที่แปลงร่างเป็นหงส์ หงส์ปลอมก็ทำเป็นบินร่อแร่มาหา เนเมซิสใจดีอุ้มหงส์เจ้าเล่ห์เอาไว้ พอเนเมซิสหลับ ซุสในร่างหงส์ก็มีความสัมพันธ์กับเธอ พอเนเมซิสคลอดก็คลอดลูกออกมาเป็นไข่ เทพเฮอร์มีส (Hermes) ก็รีบมาเอาไข่นั้นไปที่เมืองสปาร์ตา (Sparta) แล้วโยนไข่ฟองนั้นไปที่ตักของพระนางลีดา แล้วเฮเลน ก็กระโดดออกมาจากไข่ใบนั้นนั่นเอง (แต่ส่วนใหญ่กล่าวว่าเฮเลนเป็นพระธิดาของพระนางลีดาเอง)

แต่บางตำรากล่าวถึงเนเมซิสแตกต่างออกไปอย่างสิ้นเชิง คือบอกว่า รูปลักษณะของเทพีองค์นี้เป็นหญิงที่มีหน้าตาแสดงความเหี้ยมเกรียม ถืองาและล้อเกวียน บางทีก็มีปีกด้วย แสดงว่าองค์เทพีเนเมซิสจะตามตอบแทนผู้ทำความผิดไปทั่วทุกหนทุกแห่งอย่างไม่ลดละ ไม่ว่าจะเป็นทางน้ำหรือบก ดังที่งาและล้อเกวียนเป็นเครื่องหมายแสดงอยู่

ที่กรุงโรมมีรูปอนุสาวรีย์ของเทพีเนเมซิสประดิษฐานอยู่ในรัฐสภาทีเดียว เมื่อจะประกาศเมื่อจะประกาศศึกต่อศัตรู จะมีพิธีบวงสรวงพระนางก่อน เพื่อให้เป็นที่ปรากฏว่า พวกเขาทำศึกโดยเหตุผลอันชอบธรรมที่สุดเสมอ

อ้างอิง

• เนเมซิส เทพีแห่งการล้างแค้น 2009-04-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน