เป๊กตุ้น
เป๊กตุ้น (เสียชีวิต ค.ศ. 207) มีชื่อในสำเนียงจีนกลางว่า ท่าตุ้น (จีนตัวย่อ: 蹋顿; จีนตัวเต็ม: 蹋頓; พินอิน: Tàdùn) เป็นตัวละครในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก เป็นผู้นำชนเผ่าอูหฺวันในปลายยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออกของจีน เป๊กตุ้นเป็นพันธมิตรของขุนศึกอ้วนเสี้ยวและอ้วนซงบุตรชายผู้สืบทอดตำแหน่งของของอ้วนเสี้ยว
| เป๊กตุ้น | |
|---|---|
| ผู้นำแห่งชนเผ่าอูหฺวัน | |
| เกิด | ไม่ปรากฏ |
| ถึงแก่กรรม | ค.ศ. 207 |
| ชื่อ | |
| อักษรจีนตัวเต็ม | 蹋頓 |
| อักษรจีนตัวย่อ | 蹋顿 |
| พินอิน | Tàdùn |
| สำเนียงจีนกลาง | ท่าตุ้น |
| สำเนียงจีนฮกเกี้ยน | เป๊กตุ้น |
| ยุคในประวัติศาสตร์ | ยุคสามก๊ก |
ประวัติ
เป๊กตุ้นเป็นญาติผู้น้องของชิวลี่จฺวีผู้่นำชนเผ่าอูหฺวัน หลังจากชิวลี่จวีเสียชีวิตราวต้นทศวรรษ 190 เป๊กตุ้นได้สืบทอดตำแหน่งเป็นผู้นำเผ่าอูหฺวันคนใหม่ เพราะบุตรชายของชิวลี่จฺวีชื่อโหลวปาน (樓班) ขณะนั้นอายุยังน้อยเกินไป เป๊กตุ้นไม่เพียงปกครองชนเผ่าอูหฺวันในเมืองเลียวไส (遼西郡 เหลียวซีจวิ้น; ปัจจุบันคือบริเวณอำเภอหลูหลง มณฑลเหอเป่ย์) แต่ยังปกครองชนเผ่าอูหฺวันในเมืองโย่วเป่ยผิง (右北平; ปัจจุบันคือบริเวณเมืองถางชาน มณฑลเหอเป่ย์) เมืองยีหยง (漁陽 ยฺหวีหยาง; ปัจจุบันคือบริเวณเขตมี่ยฺหวิน กรุงปักกิ่ง) และเมืองซ่างกู่ (上谷; ปัจจุบันคือบริเวณเขตเหยียนชิ่ง กรุงปักกิ่ง)
ตลอดทศวรรษ 190 เป๊กตุ้นสนับสนุนขุนศึกอ้วนเสี้ยวในการต่อสู้กับกองซุนจ้านเพื่อช่วงชิงความเป็นใหญ่ในภาคเหนือของจีน เพื่อตอบแทนการสนับสนุนของเป๊กตุ้น อ้วนเสี้ยวได้มอบตราตั้งและเกียรติยศแก่เป๊กตุ้นในนามของพระเจ้าเหี้ยนเต้ซึ่งเป็นจักรพรรดิแต่ในนามของราชวงศ์ฮั่นตะวันออก
หลังจากอ้วนเสีัยวเสียชีวิตในปี ค.ศ. 202 อ้วนซงบุตรชายและผู้สืบทอดตำแหน่งของอ้วนเสี้ยวยังคงความสัมพันธ์ฉันมิตรกับชนเผ่าอูหฺวัน เมื่ออ้วนซงพ่ายแพ้ให้กับโจโฉที่เป็นศัตรูของบิดาจำต้องหนีขึ้นไปทางเหนือและเข้าหลบภัยภายใต้การคุ้มครองของเป๊กตุ้นและเผ่าอูหฺวัน เป๊กตุ้นพยายามช่วยเหลืออ้วนซงในการกู้พื้นที่ทางตอนเหนือของจีนคืนจากโจโฉแต่ไม่ประสบผลสำเร็จ ในปี ค.ศ. 207 โจโฉยกทัพเข้ารบกับอ้วนซงและชนเผ่าอูหฺวัน กว่าที่ชนเผ่าอูหฺวันจะรู้ว่าโจโฉยกทัพมาโจมตีก็ช้าเกินไปแต่คงยังสามารถรวบรวมทหารได้หลายพันมารบกับข้าศึก ทัพทั้งสองฝ่ายปะทะกันในยุทธการที่เขาเป๊กลงสาน ใกล้เมืองหลิวเซีย (柳城 หลิ่วเฉิง; ปัจจุบันอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของเมืองเฉาหยาง มณฑลเหลียวหนิง) ระหว่างการรบ เป๊กตุ้นถูกจับตัวโดยหน่วย "ทหารเสือดาว" (虎豹騎) ที่นำโดยโจซุน ลูกพี่ลูกน้องของโจโฉ และภายหลังได้ถูกประหารโดยเตียวเลี้ยว ขุนพลของโจโฉ
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- (及北征三郡，純部騎獲單于蹹頓。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 9.
- (從征袁尚於柳城，卒與虜遇，遼勸太祖戰，氣甚奮，太祖壯之，自以所持麾授遼。遂擊，大破之，斬單于蹋頓。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 17.
- ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อ).
- เผยซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อจู้).