เมวาสแตติน

เมวาสแตติน (Mevastatin) (ชื่ออื่น Compactin, ML-236B) เป็นยาลดระดับไขมันในกระแสเลือดกลุ่มสแตติน ซึ่งคัดแยกได้จากเชื้อรา Penicillium citrinum ที่มักพบในพืชตระกูลส้ม, เครื่องเทศ, และธัญพืช

เมวาสแตติน

ข้อมูลทางคลินิก
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์	ไม่มีข้อมูล
ช่องทางการรับยา	ยังไม่มีการผลิตเชิงการค้า
รหัส ATC	none
กฏหมาย
สถานะตามกฏหมาย	ยังไม่ได้วางตลาด
ข้อมูลเภสัชจลนศาสตร์
ชีวประสิทธิผล	ไม่มีข้อมูล
การจับกับโปรตีน	ไม่มีข้อมูล
การเปลี่ยนแปลงยา	ไม่มีข้อมูล
ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ	ไม่มีข้อมูล
ตัวบ่งชี้
ชื่อตามระบบ IUPAC (1S,7R,8S,8aR)-8-{2-[(2R,4R)-4-Hydroxy-6-oxotetrahydro-2H-pyran-2-yl]ethyl}-7-methyl-1,2,3,7,8,8a-hexahydronaphthalen-1-yl (2S)-2-methylbutanoate
เลขทะเบียน CAS	73573-88-3^[CAS]
PubChem CID	64715
IUPHAR/BPS	3031
DrugBank	DB06693^7
ChemSpider	58262^7
UNII	1UQM1K0W9X
KEGG	C13963^7
ChEBI	CHEBI:34848^7
ChEMBL	CHEMBL54440^7
ECHA InfoCard	100.131.541
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี
สูตร	C23H34O5
มวลต่อโมล	390.513 g/mol
แบบจำลอง 3D (JSmol)	Interactive image
SMILES O=C(O[C@@H]1[C@H]3C(=C/CC1)\C=C/[C@@H]([C@@H]3CC[C@H]2OC(=O)C[C@H](O)C2)C)[C@@H](C)CC
InChI InChI=1S/C23H34O5/c1-4-14(2)23(26)28-20-7-5-6-16-9-8-15(3)19(22(16)20)11-10-18-12-17(24)13-21(25)27-18/h6,8-9,14-15,17-20,22,24H,4-5,7,10-13H2,1-3H3/t14-,15-,17+,18+,19-,20-,22-/m0/s1^7 Key:AJLFOPYRIVGYMJ-INTXDZFKSA-N^7
^7 7 (what is this?)  (verify)
สารานุกรมเภสัชกรรม

ประวัติการค้นพบ

 

เอริกะ เอ็นโดะ (Akira Endo) นักชีวเคมีชาวญี่ปุ่น ผู้คนพบยาเมวาสแตติน

เมวาสแตตินเป็นยาที่ได้จากการคัดแยกสารที่ได้จากเชื้อรา Penicillium citrinum โดยเอริกะ เอ็นโดะ (Akira Endo) ในปี ค.ศ. 1970 จากนั้นเอ็นโดะได้ศึกษาคุณสมบัติของสารที่แยกได้นี้จนพบว่าสารดังกล่าวมีฤทธิ์ในการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์สำคัญในกระบวนการสังเคราะห์คอเลสเตอรอลที่มีชื่อว่า HMG-CoA reductase ซึ่งเป็นกลไกการออกฤทธิ์ของยาลดไขมันในกระแสเลือดที่รู้จักกันดีในปัจจุบันภายใต้ชื่อ ยากลุ่มสแตติน  จากข้อมูลการศึกษาทางคลินิกที่ทำการศึกษาในญี่ปุ่นในปี ค.ศ. 1970 พบว่า เมวาสแตตินอาจถูกพิจารณาให้ใช้เป็นยาทางเลือกแรกในการรักษาภาวะไขมันในกระแสเลือดสูง แต่ยาดังกล่าวก็ยังไม่เคยถูกวางจำหน่ายในท้องตลาดเลยจนกระทั่งปัจจุบัน 

นอกจากนี้ ในปี คศ. 1976 นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษกลุ่มหนึ่งก็สามารถแยกสารประกอบที่มีชื่อว่า คอมเพคติน (Compactin) ได้จากสารเมทาบอไลต์ของเชื้อรา Penicillium brevicompactum ซึ่งต่อมาทราบว่าสารดังกล่าวนั้นเป็นสารชนิดเดียวกันกับเมวาสแตติน อย่างไรก็ตาม นักวิทยาศาสตร์กลุ่มดังกล่าวนั้นมุ่งเน้นศึกษาคุณสมบัติในการต้านเชื้อราของสารที่ค้นพบเป็นหลัก ไม่ได้มุ่งเน้นศึกษาฤทธิ์ในการยับยั้งเอนไซม์ HMG-CoA reductase แต่อย่างใด 

การศึกษาคลินิก

จนถึงปัจจุบัน ยังไม่มีการทำการศึกษาถึงผลของเมวาสแตตินในมนุษย์ อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาในหลอดทดลอง (in vitro) พบว่า เมวาสแตตินมีคุณสมบัติในการต้านการเพิ่มจำนวนของเซลล์ (Antiproliferative properties)

นอกจากนี้ ผลการศึกษาทางในหลอดทดลองพบว่า เมวาสแตตินในขนาดสูงมีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญเติบโตและการแบ่งเซลล์ของเซลล์เมลาโนมา (Melanoma cell) ได้.

ดูเพิ่ม

• อะโทวาสแตติน
• ฟลูวาสแตติน
• โลวาสแตติน
• ปราวาสแตติน
• โรสุวาสแตติน
• ซิมวาสแตติน
• เซอวิวาสแตติน
• พิทาวาสแตติน

อ้างอิง

1. Endo, Akira; Kuroda M.; Tsujita Y. (December 1976). "ML-236A, ML-236B, and ML-236C, new inhibitors of cholesterogenesis produced by Penicillium citrinium". Journal of Antibiotics (Tokyo). 29 (12): 1346–8. doi:10.7164/antibiotics.29.1346. PMID 1010803.
2. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2008-12-21. สืบค้นเมื่อ 2015-12-14.^{[dead link]}
3. Endo, Akira (Oct 2004). "The origin of the statins". Atheroscler Suppl. 5 (3): 125–30. doi:10.1016/j.atherosclerosissup.2004.08.033. PMID 15531285.
4. Brown, Allan G.; Smale, Terry C.; King, Trevor J.; Hasenkamp, Rainer; Thompson, Ronald H. (1976). "Crystal and molecular structure of compactin, a new antifungal metabolite from Penicillium brevicompactum". J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 (11): 1165–1170. doi:10.1039/P19760001165. PMID 945291.
5. Wachtershauser, A.; Akoglu, B; Stein, J (2001). "HMG-CoA reductase inhibitor mevastatin enhances the growth inhibitory effect of butyrate in the colorectal carcinoma cell line Caco-2". Carcinogenesis. 22 (7): 1061–7. doi:10.1093/carcin/22.7.1061. PMID 11408350.
6. Glynn, Sharon A; O'Sullivan, Dermot; Eustace, Alex J; Clynes, Martin; O'Donovan, Norma (2008). "The 3-hydroxy-3-methylglutaryl-coenzyme a reductase inhibitors, simvastatin, lovastatin and mevastatin inhibit proliferation and invasion of melanoma cells". BMC Cancer. 8: 9. doi:10.1186/1471-2407-8-9. PMC 2253545. PMID 18199328.