เสรีนครดันท์ซิช

เสรีนครดันท์ซิช (เยอรมัน: Freie Stadt Danzig; โปแลนด์: Wolne Miasto Gdańsk) เป็นเมืองของรัฐกึ่งอิสระที่มีอยู่ระหว่างปี 1920 และ 1939 ประกอบด้วยท่าเรือบนทะเลบอลติกของเมืองดันท์ซิชและเมืองเกือบ 200 เมืองในพื้นที่โดยรอบ ถูกสร้างขึ้นเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 1920 ตามเงื่อนไขของมาตรา 100 (มาตรา 10 ของหน้า 3) ของสนธิสัญญาแวร์ซาย หลังจากการสิ้นสุดของสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง

เสรีนครดันท์ซิช Freie Stadt Danzig   (เยอรมัน) Wolne Miasto Gdańsk   (โปแลนด์)
1920–1939
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: "Nec Temere, Nec Timide"
เพลงชาติ: Für Danzig / Gdańsku
ดันท์ซิช ถูกล้อมรอบด้วยเยอรมนีและโปแลนด์
ที่ตั้งของเสรีนครดันท์ซิชในยุโรป ค.ศ. 1930
สถานะ	เสรีนครภายใต้การดูแลของสันนิบาตชาติ
เมืองหลวง	ดันท์ซิช
ภาษาทั่วไป	ภาษาเยอรมัน ภาษาโปแลนด์
ศาสนา	64.6% Lutheran 32.2% Catholic (1938)^[ต้องการอ้างอิง]
การปกครอง	Republic
High Commissioner
• 1919–1920	Reginald Tower
• 1937–1939	Carl Jacob Burckhardt
Senate President
• 1920–1931	Heinrich Sahm
• 1934–1939	Arthur Greiser
สภานิติบัญญัติ	Volkstag
ยุคประวัติศาสตร์	สมัยระหว่างสงคราม
• ก่อตั้ง	15 พฤศจิกายน 1920
• การบุกครองโปแลนด์	1 กันยายน 1939
• ถูกเยอรมนียึดครอง	2 กันยายน 1939
พื้นที่
1923	1,966 ตารางกิโลเมตร (759 ตารางไมล์)
สกุลเงิน	Papiermark (before 1923) Danzig gulden (from 1923)
ก่อนหน้า ถัดไป ปรัสเซียตะวันตก ไรซ์เกาดันท์ซิช-ปรัสเซียตะวันตก
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	โปแลนด์

นครเสรีรวมเมืองดันท์ซิชและเมือง หมู่บ้าน และถิ่นฐานใกล้เคียงอื่น ๆ ที่ได้ตั้งที่อยู่อาศัยเป็นหลักโดยชาวเยอรมัน ตามสนธิสัญญาได้ระบุเอาไว้ ภูมิภาคจะยังคงแยกออกมาจากหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง (สาธารณรัฐไวมาร์) และประเทศที่ได้รับเอกราชใหม่ของสาธารณรัฐโปแลนด์ที่สอง ("โปแลนด์ในช่วงสมัยระหว่างสงคราม") แต่ก็ไม่ได้เป็นรัฐเอกราช เมืองเสรีนครอยู่ภายใต้การคุ้มครองของสันนิบาตชาติและถูกบรรจุลงในความผูกพันทางด้านสหภาพศุลกากรกับโปแแลนด์

ประเทศโปแลนด์ได้รับสิทธิในการพัฒนาและดูแลในด้านการขนส่ง การสื่อสาร และความอำนวยความสะดวกบนท่าเรือในเมือง เสรีนครได้รับการจัดตั้งขึ้นเพื่อให้โปแลนด์สามารถเข้าถึงท่าเรือขนาดพอดี ในขณะที่ประชากรของเมืองส่วนใหญ่เป็นชาวเยอรมัน มีชนกลุ่มน้อยชาติพันธุ์โปแลนด์อย่างมีนัยสำคัญเช่นกัน ประชาชนชาวเยอรมันไม่พอใจอย่างมากที่ถูกแยกออกจากเยอรมนี ถูกรังแกข่มเหงจากชนกลุ่มน้อยชาวโปแลนด์ นี่คือความจริงโดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากที่พรรคนาซีได้เข้ามาควบคุมทางการเมืองในปี 1935-1936

ตั้งแต่โปแลนด์ยังไม่ได้อยู่ในการควบคุมที่สมบูรณ์แบบของท่าเรือ,โดยเฉพาะเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับอุปกรณ์ทางทหาร ท่าเรือใหม่ถูกสร้างขึ้นในบริเวณใกล้เคียงที่ Gdynia เริ่มขึ้นเมื่อปี 1921

ในปี 1933 รัฐบาลของเมืองถูกพรรคนาซีในท้องถิ่นยึดครอง พรรคได้ทำการปราบปรามฝ่ายค้านประชาธิปไตย เนื่องจากการต่อต้านยิวการกดขี่และข่มเหง ชาวยิวจำนวนมากได้หลบหนีออกไปหลังจากเยอรมันบุกโปแลนด์ในปี 1939 นาซีได้ยกเลิกเสรีนครและรวมพื้นที่เข้ามาอยู่ในรูปแบบขึ้นมาใหม่คือ ไรซ์เกาของดันท์ซิชและปรัสเซียตะวันตก นาซีได้จำแนกชาวโปแลนด์และชาวยิวที่อาศัยอยู่ในเมืองให้เป็นพวกต่ำกว่ามนุษย์ ขึ้นอยู่กับว่าพวกเขาจะถูกพิจารณา การบังคับใช้แรงงาน และการสังหารหมู่ หลายคนถูกส่งไปตายที่ค่ายกักกันนาซี รวมทั้งบริเวณใกล้เคียง Stutthof (ปัจจุบันคือ Sztutowo, Poland)

ในะหว่างการพิชิตเมืองโดยกองทัพแดงแห่งสหภาพโซเวียตในช่วงต้นเดือนปี 1945 ประชาชนจำนวนมากได้หลบหนีหรือถูกฆ่าตาย หลังสงคราม ชาวเยอรมันหลายคนที่รอดชีวิตได้ถูกขับไล่ไปยังตะวันตกหรือตะวันออกของเยอรมนีด้วยฐานะเป็นสมาชิกก่อนสงคราม ชนกลุ่มน้อยชาวโปแลนด์ได้เริ่มกลับมาและชาวโปแลนด์ใหม่ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานใหม่ เมืองได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของประเทศโปแลนด์เป็นผลมาจากการประชุมพ็อทซ์ดัม