เอ็ดมอนโตซอรัส

เอ็ดมอนโตซอรัส ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ยุคครีเทเชียสตอนปลาย, 73–66Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Life restoration of Edmontosaurus sp.
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Reptilia
อันดับใหญ่:	Dinosauria
อันดับ:	Ornithischia
อันดับย่อย:	Ornithopoda
วงศ์:	Hadrosauridae
วงศ์ย่อย:	Hadrosaurinae
สกุล:	Edmontosaurus Lambe, 1917
ชนิดต้นแบบ
†Edmontosaurus regalis Lambe, 1917
Other species
†E. annectens (Marsh, 1892)
ชื่อพ้อง
Anatosaurus Lull & Wright, 1942 Anatotitan Chapman & Brett-Surman, 1990 Claosaurus annectens Marsh, 1892 Ugrunaaluk Mori et al., 2015

เอ็ดมอนโตซอรัส (อังกฤษ: Edmontosaurus) เป็นพวกไดโนเสาร์ปากเป็ดชนิดหนึ่ง ฟอสซิลของมันพบในทวีปอเมริกาเหนือ อาศัยอยู่ในยุคครีเทเชียสตอนปลาย เมื่อประมาณ 73 ล้านปี ถึง 65 ล้านปีก่อน มันเป็นเหยื่อของนักล่าอย่างไทรันโนซอรัสและอยู่ร่วมยุคกับไทรเซอราทอปส์ เอ็ดมอนโตซอรัส เป็นหนึ่งในพวกแฮดโดรซอร์ริเด (ไดโนเสาร์ปากเป็ด) ที่ใหญ่ที่สุด ความยาวของมันวัดได้ถึง 13 เมตร (43 ฟุต) และมีน้ำหนักประมาณ 4.0 ตันมันเป็นที่รู้จักกันจากตัวอย่างฟอสซิล ที่มีสภาพสมบูรณ์ มันมีญาติอย่างอนาโตไททัน (อังกฤษ: Anatotitan) ซึ่งอาศัยอยู่ในช่วงเวลาเดียวกัน ฟอสซิลชิ้นแรกของมัน ถูกค้นพบในภาคใต้ ของรัฐอัลเบอร์ตา ประเทศแคนาดา ในปี 1917 เอ็ดมอนโตซอรัส มีชื่อก่อนหน้านี้ว่า annectens ซึ่งตั้งโดย โอลเนียท ชาล มาร์ชในปีค.ศ. 1892

เอ็ดมอนโตซอรัส อาศัยกระจายอย่างเป็นวงกว้างในแถบอเมริกาตะวันตก การกระจายตัวของซากดึกดำบรรพ์แสดงได้ว่ามันอาศัยอยู่แถบราบชายฝั่ง มันเป็นสัตว์ซึ่งกินพืชเป็นอาหารที่สามารถยืนได้ทั้ง 2 ขา และ 4 ขา และมันอยู่ร่วมกันเป็นฝูงและมีการอพยพจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งเพื่อหาอาหารอีกด้วย จากการศึกษาซากดึกดำบรรพ์หลายตัวอย่างพบว่ามีหลักฐานการถูกโจมตีจากไทรันโนซอรัสด้วย

ลักษณะ

เอ็ดมอนโตซอรัส เป็นสัตว์กินพืชที่มีลักษณะหางใหญ่ยาวและศรีษระมีลักษณะคล้ายรูปเป็ด กะโหลกศรีษระมีหงอนกลวงแต่ไม่แข็งเหมือนแฮดโดรซอร์ริเดอื่น ๆ ขาหลังมีขนาดใหญ่พอที่จะพยุงตัวให้ยืน 2 ขาได้ เมื่อโตเต็มที่จะมีขนาดยาว 9 เมตร (30 ฟุต) แต่บางตัวอาจสามารถโตได้ถึง 12-13 เมตร (39-43 ฟุต) มีน้ำหนัก 4-4.4 ตัน

กะโหลกศีรษะ

 

กะโหลกศีรษะของเอ็ดมอนโตซอรัส

กะโหลกศีรษะที่โตเต็มที่ของเอ็ดมอนโตซอรัสยาวเกือบรอบเมตร มีลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยม จะงอยปากทั้งบนและล่างไม่มีฟัน มีแต่ฟันกราม จะงอยปากบนมีขนาด 8 เซนติเมตร

การเคลื่อนไหว

เอ็ดมอนโตซอรัส และแฮดโดรซอร์ริเดอื่น ๆ มีสี่เท้าและสามารถยืนสองเท้าได้ในเวลาที่จำเป็นเช่นการกินใบไม้ที่มียอดสูง ๆ หรือจะใช้ขาหลังในการออกตัววิ่งด้วยความเร็วหนีจากนักล่าในยุคนั้นอย่าง ไทรันโนซอรัส การวิจัยโดยสร้างแบบจำลองคอมพิวเตอร์ในปี 2007 แสดงว่า เอ็ดมอนโตซอรัสสามารถทำความเร็วสูงอาจถึง 45 กิโลเมตร/ชั่วโมง และยังจำลองการเดินแบบอื่น ๆ อย่างการวิ่งเหยาะ ๆ ให้ก้าวเท้าเดียว ย้ายที่หรือวิ่ง นักวิจัยพบว่าแปลกใจที่เอ็ดมอนโตซอรัสสามารถเดินเร็วได้เหมือนจิงโจ้กระโดด (แบบจำลองความเร็วสูงสุด 17.3 เมตรต่อวินาที) ในขณะที่น้ำหนักมีมากจนไม่เหมาะกับการว่ายน้ำเช่นเดียวกับ แฮดโดรซอร์ริเด อื่น ๆ ที่มีนิ้วมือสั้นไร้ประสิทธิภาพ และหางไม่มีประโยชน์ในการขับเคลื่อนร่างกายเนื่องจากมีเส้นเอ็นแข็งที่คล้ายกระดูกทำให้ขยับได้เล็กน้อย

แหล่งข้อมูลอื่น

• What did the Edmontosaurus eat? How did it chew? 2011-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Planet Earth online
• "Rare mummified dinosaur uncovered" 2012-10-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน MSNBC.com
• Hadrosaurinae 2008-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน from Palaeos.com (technical)
• Hadrosaurinae from Thescelosaurus!

1. Xing, H.; Mallon, J.C.; Currie, M.L. (2017). "Supplementary cranial description of the types of Edmontosaurus regalis (Ornithischia: Hadrosauridae), with comments on the phylogenetics and biogeography of Hadrosaurinae". PLOS ONE. 12 (4): e0175253. Bibcode:2017PLoSO..1275253X. doi:10.1371/journal.pone.0175253. PMC 5383305. PMID 28384240.