จักรพรรดิหลุยส์ผู้ศรัทธา
จักรพรรดิลูทวิชที่ 1 (เยอรมัน: Ludwig I) หรือนิยมเรียก หลุยส์ผู้ศรัทธา (อังกฤษ: Louis the Pious) บ้างเรียก หลุยส์ผู้เท่าเทียม (อังกฤษ: Louis the Fair) เป็นกษัตริย์แห่งอากีแตนตั้งแต่ปี 781 และต่อมาได้เป็นกษัตริย์แห่งชาวแฟรงก์และขึ้นเป็นจักรพรรดิร่วมบัลลังก์กับชาร์เลอมาญผู้เป็นพระบิดา เนื่องด้วยทรงเป็นโอรสที่เหลืออยู่คนเดียวของชาร์เลอมาญ ทำให้เมื่อชาร์เลอมาญสวรรคตคตในปี 814 หลุยส์จึงได้ขึ้นสืบทอดจักรวรรดิและอาณาจักรทั้งหมดจนกระทั่งสวรรคต
| หลุยส์ผู้ศรัทธา | |
|---|---|
| จักรพรรดิแห่งชาวโรมัน | |
| ครองราชย์ | 813–840 |
| ราชาภิเษก | 5 ตุลาคม 816 |
| ก่อนหน้า | ชาร์เลอมาญ |
| ถัดไป | โลทาร์ที่ 1 |
| กษัตริย์แห่งชาวแฟรงก์ | |
| ครองราชย์ | 814–840 |
| ราชาภิเษก | 13 กันยายน 813 |
| ก่อนหน้า | ชาร์เลอมาญ (คาร์ลที่ 1) |
| ถัดไป |
|
| กษัตริย์แห่งอากีแตน | |
| ครองราชย์ | 781–814 |
| ก่อนหน้า | ชาร์เลอมาญ (คาร์ลที่ 1) ในตำแหน่งกษัตริย์แห่งชาวแฟรงก์ |
| ถัดไป | เปแป็งที่ 1 |
| คู่อภิเษก | Ermengarde of Hesbaye Judith of Bavaria |
| พระบุตร |
|
| ราชวงศ์ | การอแล็งเฌียง |
| พระบิดา | ชาร์เลอมาญ |
| พระมารดา | ฮิลเดอการ์เดอ |
| ประสูติ | ค.ศ. 778 Cassinogilum |
| สวรรคต | 20 มิถุนายน ค.ศ. 840 อิงเงิลไฮม์ |
ในช่วงที่ทรงปกครองอากีแตน หลุยส์รับผิดชอบการป้องกันชายแดนด้านตะวันตกเฉียงใต้ของจักรวรรดิ หลุยส์สามารถยึดบาร์เซโลนาจากพวกมุสลิมในปี 801 และแผ่ขยายอำนาจของชาวแฟรงก์เหนือชาวปัมโปลนาและชาวบาสก์ซึ่งอาศัยอยู่ทางใต้ของเทือกเขาพิเรนีสในปี 812 ต่อมาในช่วงที่หลุยส์ได้ขึ้นเป็นจักรพรรดิได้ไม่นาน หลุยส์เปิดทางพระโอรสสามคนมีส่วนร่วมในการปกครอง ได้แก่เจ้าชายโลทาร์, เจ้าชายเปแป็ง และเจ้าชายลูทวิช ทรงแบ่งจักรวรรดิออกเป็นสามและยกให้สามพระโอรสปกครอง ทศวรรษแรกที่ทรงปกครองถือเป็นช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความโศรกเศร้าและน่าละอาย ที่เด่นสุดคือการทารุณกรรมต่อแบร์นาร์ดแห่งอิตาลี ผู้เป็นหลานอา จนพระองค์ทรงประกาศแสดงความเสียพระทัยต่อหน้าสาธารณชน
ในทศวรรษที่ 830 จักรวรรดิตกอยู่ในภาวะศึกชิงดีชิงเด่นระหว่างสามพระโอรส จักรพรรดิหลุยส์เบื่อหน่ายและไม่พอใจพวกเขา และเริ่มโปรดปรานเจ้าชายคาร์ลหัวล้านผู้เป็นโอรสองค์เล็ก ในปี 837 จักรพรรดิหลุยส์เปิดทางให้พระโอรสองค์เล็กมีส่วนร่วมในการปกครองในสัดส่วนที่เท่าเทียมกับพี่ ในการนี้จึงต้องเจียดดินแดนของพี่มาให้น้อง จนในที่สุดก็เกิดเป็นสงครามกลางเมือง สุดท้ายแม้ว่ารัชสมัยของหลุยสฺจะจบลงด้วยดี บ้านเมืองกลับมาอยู่ในความสงบอีกครั้งหนึ่ง แต่ก็เป็นรัชสมัยที่เมื่อเทียบกับรัชสมัยของพระราชบิดาแล้วก็ไม่รุ่งเรืองเท่า
ประวัติ
วัยเด็กและชีวิตช่วงแรก
หลุยส์ที่ 1 เป็นพระโอรสคนที่สามของชาร์เลอมาญกับพระมเหสีคนที่สอง ฮิลเดอการ์ด พระเชษฐาของพระองค์คือชาร์ลส์กับเปแป็ง พระองค์เสด็จพระราชสมภพในปี ค.ศ. 778 ในคฤหาสต์แกสซิโนฌิลุมของราชวงศ์การอแล็งเฌียงและใช้เวลาในวัยเยาว์ส่วนใหญ่ที่อากีแตน พระองค์ได้รับการศึกษาในทางธรรม
ในปี ค.ศ. 781 พระองค์ถูกแต่งตั้งเป็นกษัตริย์แห่งอากีแตน พระองค์กับพระเชษฐาต่างเติบโตในอาณาจักรที่ตนจะได้ปกครองเพื่อเรียนรู้ธรรมเนียมและจารีตท้องถิ่น แต่ละคนต่างก็เฝ้าระวังพรมแดนที่เป็นชายแดนของอาณาจักรของตนเอง หลุยส์ต้องจับตาดูชายแดนที่ติดกับสเปน พื้นที่กันชนระหว่างอากีแตนกับชาวมัวร์ในอัล-อันดาลุส
ในปี ค.ศ. 801 พระองค์พิชิตบาร์เซโลนาด้วยการปราบชาวมัวร์ที่เคยยึดแคว้นมาได้เมื่อสองปีก่อน
ในปี ค.ศ. 806 ชาร์เลอมาญแบ่งจักรวรรดิออกเป็นสามส่วนมอบให้กับพระโอรสแต่ละคน พระองค์ประกาศชื่อหลุยส์เป็นกษัตริย์แห่งอากีแตนอีกครั้ง ซึ่งรวมถึงเบอร์กันดีและชายแดนที่ติดกับสเปนด้วย ในช่วงเวลาไม่กี่ปีหลังจากนั้น ชาร์ลส์กับเปแป็งสิ้นพระชนม์ ทิ้งอาณาจักรของตนไว้ให้หลุยส์
ในปี ค.ศ. 813 ชาร์เลอมาญประกาศชื่อหลุยส์เป็นจักรพรรดิร่วม ตามจารีตธรรมเนียมที่ยืมมาจากชาวไบเซนไทน์ ปีต่อมา ชาร์เลอมาญสิ้นพระชนม์ ทิ้งให้หลุยส์เป็นผู้ปกครองเพียงคนเดียวของจักรวรรดิแฟรงก์
หน้าที่การงาน
หลุยส์ที่ 1 สถาปนาตนเองที่ราชสำนักอาเคิน (เอ็กซ์-ลา-ชาเปล) พระองค์ประกาศชื่อเบเนดิกต์แห่งอานีย็องส์เป็นหัวหน้าที่ปรึกษาด้านศาสนา และยังแต่งตั้งเขาเป็นพระอธิการแห่งอารามโคเนอลิมุนสแตร์ที่อยู่ใกล้ๆ เบอร์นาร์ดแห่งเซปติมาเนียและเอ็บโบ อาร์ชบิชอปแห่งแรงส์ ก็เป็นหนึ่งในที่ปรึกษาอาวุโสของพระองค์เช่นกัน
ในปี ค.ศ. 816 พระองค์ขอให้พระสันตะปาปาสวมมงกุฎจักรพรรดิให้พระองค์อีกครั้ง อันเป็นการส่งเสริมความยิ่งใหญ่ของพระสันตะปาปาและเป็นการเริ่มต้นจารีตธรรมเนียมที่ให้พระสันตะปาปาเป็นผู้สวมมงกุฎให้จักรพรรดิด้วยพระองค์เอง ในปีเดียวกันพระองค์จัดประชุมสภาครั้งแรกเพื่อปฏิรูปและเสริมความแข็งแกร่งให้คริสตจักรโรมันคาทอลิก
ในปี ค.ศ. 817 พระองค์แบ่งจักรวรรดิให้พระโอรสสามคน และประกาศชื่อพระโอรสคนโต โลแธร์ เป็นรัชทายาท อันเป็นการทำตามตัวอย่างและจารีตธรรมเนียมแบบแฟรงก์ของพระบิดา พระองค์ยังรับรองให้พระนัดดา (หลานที่เป็นลูกของพี่น้อง) เบอร์นาร์ดแห่งอิตาลี เป็นทายาทโดยชอบธรรมในบัลลังก์อิตาลี
เบอร์นาร์ดต้องการปกครองอย่างเป็นอิสระจึงหันมาต่อต้านหลุยส์ เมื่อหลุยส์เดินทัพไปปราบ เบอร์นาร์ดยอมจำนน แทนที่จะประหารชีวิตเขาด้วยข้อหาเป็นกบฏ หลุยส์กลับทำให้เขาตาบอด แต่เบอร์นาร์ดตายจากพิษบาดแผล หลุยส์ที่ตกใจกลัวกระทำการสำนึกบาปต่อหน้าพระสันตะปาปาในปี ค.ศ. 822
พระราชินีของหลุยส์ จูดิธ ต้องการให้พระองค์แบ่งจักรวรรดิอีกครั้งเพื่อให้พระโอรสของพระองค์ได้รับดินแดนบางส่วน ในปี ค.ศ. 829 พระองค์จึงแบ่งจักรวรรดิอีกครั้งและมอบหลายพื้นที่ของเยอรมนีให้ชาร์ลส์ที่ตอนนั้นพระชนมายุราว 6 พรรษา พระโอรสของพระองค์อีกสามคนก่อกบฏและโลแธร์แย่งชิงราชบัลลังก์ไป การขัดแย้งกันเองระหว่างพี่น้องทำให้หลุยส์เอาราชบัลลังก์กลับคืนมาได้
ในปี ค.ศ. 832 โลแธร์ก่อกบฏอีกครั้ง พระสันตะปาปาอยู่ข้างหลุยส์และหลุยส์ต้องยอมยกราชบัลลังก์ให้โลแธร์อีกครั้ง พระโอรสคนอื่นๆ อยู่ข้างหลุยส์ทำให้หลุยส์เอาราชบัลลังก์กลับคืนมาได้อีกครั้ง
เปแป็งสิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 838 และหลุยส์แบ่งจักรวรรดิใหม่อีกครั้งให้กับพระโอรสที่ยังมีชีวิตอยู่ ในการแบ่งครั้งสุดท้ายนี้ พระโอรส หลุยส์ชาวเยอรมัน ได้แค่บาวาเรีย ขณะที่จักรวรรดิส่วนที่เหลือถูกแบ่งให้โลแธร์กับชาร์ลส์อย่างเท่าเทียมกัน โลแธร์ได้อิตาลีกับดินแดนทางตะวันออกของหุบเขาแม่น้ำโรน-ซวน ขณะที่ชาร์ลส์ได้ฝรั่งเศสตะวันตก
ชีวิตส่วนตัวและมรดก
หลุยส์ที่ 1 แต่งงานกับเอียร์เมนการ์ดในปี ค.ศ. 794/795 ทั้งคู่มีพระโอรสด้วยกันสามคน คือ โลแธร์ที่ 1, เปแป็งแห่งอากีแตน และหลุยส์ชาวเยอรมัน เอียร์เมนการ์ดสิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 819
หลุยส์แต่งงานกับจูดิธแห่งบาวาเรียในปี ค.ศ. 819 ไม่กี่เดือนหลังเอียร์เมนการ์ดสิ้นพระชนม์ ทั้งคู่มีพระโอรสด้วยกันหนึ่งคน ซึ่งจะกลายเป็นที่รู้จักในชื่อชาร์ลส์ผู้ศีรษะล้าน
หลังชนะสงครามครั้งสุดท้ายเหนือพระโอรส ไม่นานพระองค์ก็ล้มป่วย พระองค์สิ้นพระชนม์ที่กระท่อมล่าสัตว์ฤดูร้อนในวันที่ 20 มิถุนายน ค.ศ. 840 พระโอรสของพระองค์ เปแป็ง สิ้นพระชนม์ก่อนหลุยส์ พระโอรสคนโต โลแธร์ พยายามอ้างสิทธิ์ในจักรวรรดิทั้งหมดหลังหลุยส์ที่ 1 สิ้นพระชนม์ ซึ่งหลุยส์ชาวเยอรมันกับชาร์ลส์ย่อมต่อต้าน ผลลัพธ์ที่ได้คือสงครามกลางเมืองที่ดำเนินอยู่เป็นเวลาสามปี ตามสนธิสัญญาแวร์เดิงในปี ค.ศ. 843 สามพี่น้องตกลงกันว่าใครจะปกครองอาณาจักรไหน โลแธร์ได้อาณาจักรแฟรงก์ตอนกลางไป ชาร์ลส์ได้อาณาจักรแฟรงก์ตะวันตกไป ส่วนหลุยส์ชาวเยอรมันได้อาณาจักรแฟรงก์ตะวันออกที่วันหนึ่งจะกลายเป็นเยอรมนีในยุคใหม่ไป
พระโอรส
พระองค์มีพระโอรสสามคนกับพระมเหสีคนแรก เอียร์เมรการ์ดแห่งเฮสบาย
- โลแธร์ (ค.ศ. 795–855) กษัตริย์แห่งฟรังเกียกลาง
- เปแป็ง (ค.ศ. 797–838) กษัตริย์แห่งอากีแตน
- หลุยส์ชาวเยอรมัน (ค.ศ. 806–876) กษัตริย์แห่งฟรังเกียตะวันออก
พระองค์มีพระโอรสอีกหนึ่งคนกับพระมเหสีคนที่สอง จูดิธแห่งบาวาเรีย
- ชาร์ลส์ผู้ศีรษะล้าน กษัตริย์แห่งฟรังเกียตะวันตก
พระอิสริยยศ
- สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ (ค.ศ. 813 - ค.ศ. 840)
- กษัตริย์แห่งชาวแฟรงก์ (ค.ศ. 814 - ค.ศ. 840)
- กษัตริย์แห่งอากีแตน (ค.ศ. 781 - ค.ศ. 814)
อ้างอิง
- ราชบัณฑิตยสถาน, สารานุกรมประเทศในทวีปยุโรป ฉบับราชบัณฑิตยสถาน, กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน, 2550, หน้า 209
แหล่งข้อมูล
- Vita Hludovici Imperatoris , the main source for his reign, written c. 840 by an unknown author usually called "the Astronomer"
- Vita Hludowici Imperatoris by Thegan of Trier on-line Latin text
- https://www.thefamouspeople.com/profiles/louis-the-pious-5578.php
