ปลาทูน่า

ปลาทูน่า ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: อิเปรเซียน-ปัจจุบัน, 56.0–0Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
ทูน่า (จากบน): อัลบาคอร์, ครีบน้ำเงินแอตแลนติก, ท้องแถบ, ครีบเหลือง, ตาโต
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Perciformes
วงศ์:	Scombridae
วงศ์ย่อย:	Scombrinae
เผ่า:	Thunnini Starks, 1910
สกุล
Allothunnus: slender tunas Auxis: frigate tunas Euthynnus: little tunas Katsuwonus: skipjack tunas Thunnus: albacores, true tunas

ทูน่า หรือ ปลาโอ เป็นปลาทะเลในเผ่า Thunnini ซึ่งเป็นกลุ่มย่อยของวงศ์ปลาอินทรี (แมคเคอเรล) Thunnini ประกอบด้วย 15 สปีชีส์ใน 5 สกุล โดยแต่ละชนิดมีขนาดและความยาวแตกต่างกันมาก ตั้งแต่ ปลาทูน่าหัวกระสุน (ความยาวสูงสุด 50 ซม., น้ำหนัก 1.8 กก.) จนถึง ปลาทูน่าครีบน้ำเงินแอตแลนติก (ความยาวสูงสุด 4.6 ม., น้ำหนัก 684 กก.) ครีบน้ำเงินแอตแลนติกมีความยาวเฉลี่ย 2 เมตร และเชื่อกันว่ามีอายุยืนยาวถึง 50 ปี ทูน่าจัดเป็นปลาเศรษฐกิจที่มีความสำคัญ เพราะเนื้อของปลาทูน่ามีสีชมพูหรือแดงเข้ม ต่างจากปลาทั่วไปที่มักจะมีเนื้อสีขาว โดยนิยมนำมาทำเป็นปลากระป๋อง หรือปรุงสดต่าง ๆ เช่น ซาซิมิ

ปลาทูน่า มีลักษณะรวม คือ อาศัยอยู่เป็นฝูงในทะเลหรือมหาสมุทรห่างจากชายฝั่ง มีรูปร่างเพรียวคล้ายกระสวย บริเวณฐานครีบหูมีกลุ่มเกล็ดเล็ก ๆ ครีบหางเว้าลึก เป็นปลาที่ว่ายน้ำได้รวดเร็วว่องไวมาก

ศัพทมูลวิทยา

คำว่า "ทูน่า" มาจากคำว่า Thunnus ซึ่งเป็นภาษาละติน จากภาษากรีกโบราณ: θύννος, (thýnnos), tunny-ปลา – ซึ่งแปลงมาจากคำว่า θύνω (thynō) หมายถึง "ที่พุ่ง; ที่โผ"

ส่วนคำว่า "ปลาโอ" ซึ่งเป็นชื่อในภาษาไทย จะหมายถึง ปลาทูน่าขนาดเล็ก ขนาดโดยเฉลี่ยประมาณ 40-100 เซนติเมตร

การจำแนก

• วงศ์ Scombridae
  • เผ่า Thunnini: ปลาทูน่า
    • สกุล Allothunnus:
    • สกุล Auxis:
    • สกุล Euthynnus:
    • สกุล Katsuwonus: ปลาทูน่าท้องแถบ
    • สกุล Thunnus: ปลาอัลบาคอร์, ปลาทูน่าแท้
      • สกุลย่อย Thunnus (Thunnus): กลุ่มปลาทูน่าครีบน้ำเงิน
      • สกุลย่อย Thunnus (Neothunnus): กลุ่มปลาทูน่าครีบเหลือง

ปลาทูน่า ชนิดที่ใหญ่ที่สุดในโลก คือ ปลาทูน่าครีบน้ำเงินเหนือ มีความยาวตั้งแต่ปลายหัวจรดหาง 458 เซนติเมตร น้ำหนัก 684 กิโลกรัม โดยปลาทูน่าจัดเป็นปลาที่ว่ายน้ำได้รวดเร็วมาก เพราะมีรูปร่างเหมือนตอร์ปิโด สามารถว่ายน้ำได้เร็ว 70-74 กิโลเมตร/ชั่วโมง เป็นรองเพียงปลากระโทงแทง ซึ่งเป็นปลาที่ว่ายน้ำได้เร็วที่สุดในโลกเท่านั้น

อ้างอิง

1. . PBDB. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 21 มกราคม 2019. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2019.
2. "คู่มือการจำแนกปลาโอและปลาทูน่าในภาคสนาม" (PDF). กรมประมง.
3. Graham, Jeffrey B. (2004). "Tuna Comparative Physiology" (PDF). The Journal of Experimental Biology. 207: 4015–4024. doi:10.1242/jeb.01267. สืบค้นเมื่อ 20 September 2012. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
4. ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์, 2539. 972 หน้า. หน้า 966. ISBN 974-8122-79-4
5. หน้า 125-126, เดินเที่ยว Tokyo Sea Life Park คอลัมน์ Blue Planet โดย ดร.วรเทพ มุธุวรรณ. นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับที่ 25 ปีที่ 2: กรกฎาคม ค.ศ. 2012
6. Liddell, H.G.; Scott, R.; Whiton, J.M. (1887). A lexicon abridged from Liddell and Scott's Greek-English lexicon (17th ed.). Ginn & Co.