พระธรรมวโรดม

พระธรรมวโรดม เป็นสมณศักดิ์พระราชาคณะเจ้าคณะรอง ปัจจุบันพระราชทานเฉพาะแก่พระเถระฝ่ายมหานิกาย

พระธรรมวโรดม
ผู้ดำรงตำแหน่งคนปัจจุบัน ว่าง ตั้งแต่ 12 กันยายน พ.ศ. 2560
การเรียกขาน	ท่านเจ้าคุณ
ที่พำนัก	พระอารามหลวง
ผู้แต่งตั้ง	พระมหากษัตริย์ไทย
วาระ	ตลอดพระชีพ หรือ ได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระราชาคณะ
ผู้ประเดิมตำแหน่ง	พระธรรมโคดม
สถาปนา	ไม่ปรากฎ

ประวัติ

"พระธรรมวโรดม" เดิมเรียกว่า "พระธรรมโคดม" เป็นสมณศักดิ์พระราชาคณะเจ้าคณะรองในคณะคามวาสีฝ่ายขวาในสมัยกรุงศรีอยุธยา เมื่อมีการปฏิรูปการปกครองคณะสงฆ์ในสมัยรัตนโกสินทร์จึงเปลี่ยนเป็นเจ้าคณะรองในคณะใต้ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดให้แก้ราชทินนามเป็น "พระธรรมอุดม" เพื่อไม่ให้พ้องกับพระนามของพระโคตมพุทธเจ้า จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้แก้ราชทินนามอีกเป็น "พระธรรมวโรดม" จนถึงปัจจุบัน

ฐานานุกรม

ผู้ที่ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่ พระธรรมวโรดม สามารถแต่งตั้งฐานานุกรมได้ 8 รูป คือ

• พระครูปลัดสุวัฒนสุตคุณ วิบุลคณิสสร ธุราทรมหานุนายก

พระครูวินัยธร พระครูศัพทวิมล พระครูคู่สวด พระครูสังฆรักขิต พระครูใบฎีกา

พระครูธรรมธร พระครูมงคลวิลาส พระครูคู่สวด พระครูสมุห์

ผู้ได้รับสมณศักดิ์

ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ มีพระเถระได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่พระธรรมวโรดม ดังนี้

ลำดับที่	รายนาม	วัด	ดำรงสมณศักดิ์
1	พระธรรมโคดม	(ไม่ปรากฏ)	?
2	พระธรรมอุดม (ชู)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	?
3	พระธรรมอุดม (ทองดี)	วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร	พ.ศ. ???? - 2363
4	พระธรรมอุดม	วัดหงส์รัตนารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2363 - ????
5	พระธรรมอุดม (นาค)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	พ.ศ. ???? - 2373
6	พระธรรมอุดม (ฤกษ์)	วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2373 - 2386
7	พระธรรมอุดม (เซ่ง)	วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2386 - 2394
8	พระธรรมอุดม (ถึก)	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2394 - 2396
9	พระธรรมวโรดม (สมบุรณ์)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	พ.ศ. 2397 - 2415
10	พระสาสนโสภณที่พระธรรมวโรดม (สา ปุสฺสเทโว)	วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2415 - 2422
11	พระธรรมวโรดม (แดง สีลวฑฺฒโน)	วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2422 - 2434
12	พระธรรมวโรดม (แสง ปญฺญาทีโป)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	พ.ศ. 2434 - 2437
13	พระธรรมวโรดม (ฤทธิ์ ธมฺมสิริ)	วัดบพิตรพิมุขวรวิหาร	พ.ศ. 2437 - 2444
14	พระธรรมวโรดม (จ่าย ปุณฺณทตฺโต)	วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2445 - 2465
15	พระธรรมวโรดม (เข้ม ธมฺมสโร)	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2466 - 2472
16	พระธรรมวโรดม (เซ่ง อุตฺตโม)	วัดราชาธิวาสราชวรวิหาร	พ.ศ. 2472 - 2485
17	พระธรรมวโรดม (อยู่ ญาโณทโย)	วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2488 - 2496
18	พระธรรมวโรดม (โชติ ธมฺมปฺปชฺโชติโก)	วัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2496 - 2498
19	พระธรรมวโรดม (ปุ่น ปุณฺณสิริ)	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2499 - 2504
20	พระธรรมวโรดม (ทรัพย์ โฆสโก)	วัดสังเวชวิศยารามวรวิหาร	พ.ศ. 2504 - 2515
21	พระธรรมวโรดม (สนิธ เขมจารี)	วัดปทุมคงคาราชวรวิหาร	พ.ศ. 2515 - 2528
22	พระธรรมวโรดม (นิยม ฐานิสฺสโร)	วัดชนะสงครามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2530 - 2535
23	พระธรรมวโรดม (บุญมา คุณสมฺปนฺโน)	วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2535 - 2550
24	พระธรรมวโรดม (สมเกียรติ กิตฺติวฑฺฒโน)	วัดทินกรนิมิต	พ.ศ. 2551 - 2560

อ้างอิง

• สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. ISBN 974-417-530-3