พระประวัติ พ.ศ. 2420 พระสุนทรราชวงศา (เจ้าเหม็น) ได้ประชวร และถึงแก่พิราลัย เจ้าอุปราช (สุพรหม) เจ้าราชบุตร (บา) และพระศรีวรราช (แก่) ได้มีใบบอกขอรับพระราชทานหีบศิลาหน้าเพลิงขึ้นมาพระราชทานเพลิงศพพระสุนทรราชวงศาฯ (เจ้าเหม็น) เมื่อเสร็จสิ้นลง แสนท้าวพระยากรมการเมืองจึงพร้อมใจกันเห็นว่า เจ้าอุปราช (สุพรหม) เจ้าราชบุตร (บา) พระศรีวรราช (แก่) ท้าวกันยาบุตรเจ้าอุปราช (แพง) และท้าวอ้นบุตรเจ้าราชวงศ์ (สุดตา) เป็นผู้มีความมั่นคงรับราชการสนองพระเดชพระคุณด้วยความซื่อสัตย์สุจริต จึงมีใบบอกขอให้เจ้าอุปราช (สุพรหม) เป็นเจ้าผู้ครองเมืองต่อไป
พ.ศ. 2421 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งเจ้าอุปราช (สุพรหม) บุตรพระสุนทรราชวงศาฯ (เจ้าเหม็น) เป็นที่พระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) เจ้าผู้ครองเมืองยศสุนทร คนที่ 5 (พ.ศ. 2420-2429) เจ้าราชบุตร (บา) เป็นที่เจ้าอุปราช พระศรีวรราช (แก่) เป็นที่เจ้าราชวงศ์ ท้าวกันยาเป็นที่เจ้าราชบุตร และท้าวอ้นเป็นที่พระศรีวรราช ผู้ช่วยราชการ ปกครองราชการเมืองยศสุนทรสืบไป
พ.ศ. 2423 หลวงจุมพลภักดี (เสน) กรมการเมืองยศสุนทร บุตรเจ้าอุปราช (แพง) และมีศักดิ์เป็นหลานของเจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์ (เจ้าคำผง) ซึ่งเจ้าผู้ครองเมืององค์ก่อนตั้งให้เป็นนายกองเก็บส่วยผลเร่วที่บ้านเขาดินบึงโดนขึ้นแขวงเมืองยศสุนทร ต่อมาจะขอทำส่วยผลเร่วแยกจากเมืองยศสุนทรไปขึ้นต่อกรุงเทพฯ โดยตรง แต่ฝ่ายพระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) เจ้าผู้ครองเมืองมิยินยอมให้ทำอย่างนั้น หลวงจุมพลภักดีจึงมีความขุ่นเคืองแอบเอาบัญชีตัวเลขไปสมัครขึ้นกับพระราษฎรบริหาร เจ้าเมืองกมลาไสย ต่อมาพระราษฎรบริหารจึงมีใบบอกกราบบังคมทูลขอตั้งบ้านเขาดินบึงโดนขึ้นเป็นเมือง ขอตั้งหลวงจุมพลภักดีเป็นเจ้าเมือง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งบ้านเขาดินบึงโดนขึ้นเป็นเมืองเสลภูมินิคม ให้หลวงจุมพลภักดีเป็นพระนิคมบริรักษ์ เจ้าเมืองเสลภูมินิคม ให้ท้าวสุริยะเป็นอัคฮาด ให้ท้าวผู้ช่วยเป็นอัควงษ์ ท้าวสุทธิสารเป็นอัคบุตร รักษาราชการเมืองเสลภูมินิคมขึ้นกับเมืองกมลาไสย ให้แบ่งเขตท้องที่เมืองยโสธรตั้งแต่ห้วยยังฝ่ายเหนือให้เป็นเขตเมืองเสลภูมินิคม ตั้งแต่ห้วยยังฝ่ายใต้ให้เป็นเขตเมืองยโสธร
พ.ศ. 2426 พระศรีวรราช (อ้น) ถึงแก่กรรม พระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) เห็นว่า ท้าวสุยบุตรเจ้าราชบุตร (กันยา) เป็นคนมั่นคง ซื่อสัตย์สุจริต จึงมีใบบอกขอรับพระราชทานให้ท้าวสุยเป็นที่พระศรีวรราช พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งให้ท้าวสุยเป็นที่พระศรีวรราช ผู้ช่วยราชการเมืองยโสธรต่อมา อีกประมาณ 4 ปี เจ้าราชบุตร (กันยา) กับพระศรีวรราช (สุย) ก็ถึงแก่กรรมลงพร้อมกัน
พระกรณียกิจ และเหตุการณ์สำคัญ พ.ศ. 2426 พวกฮ่อได้ยกกองกำลังมาตั้งอยู่ที่ทุ่งเชียงคำ (ปัจจุบันอยู่ในแขวงเชียงขวาง ประเทศลาว) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งให้พระยาราชวรานุกูลเป็นแม่ทัพใหญ่ นำกองทัพสยามขึ้นมาตีพวกฮ่อ จากนั้นพระยาราชวรานุกูลจึงตั้งให้หลวงอภัยพิพิธเป็นข้าหลวงมาเกณฑ์เอาช้าง ม้า โคต่างจากเมืองยโสธร ไปเป็นพาหนะบรรทุกลำเลียงข้าว น้ำ เสบียงไปเลี้ยงกองทัพสยาม และพระสุนทรราชวงศา จึงตั้งให้ท้าวสุริยะ (ฮู่) เป็นนายคุมเอาช้าง ม้า โคต่างไปร่วมกองทัพสยาม แต่ก็หาทันเสร็จไม่ พระยาราชวรานุกูลได้ถอยกองทัพกลับคืนมาตั้งอยู่ที่เมืองหนองคาย
ครั้นต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม เป็นแม่ทัพใหญ่คุมกองทัพสยามที่ตั้งอยู่เมืองหนองคาย และพระสุนทรราชวงศาจึงตั้งให้ท้าวโพธิสาร (เพ็ชร) ผู้น้อง เป็นนายคุมเอาช้าง ม้า และโคต่างไปร่วมกองทัพสยามอีกครั้ง และสามารถปราบพวกฮ่อได้สำเร็จ
การศาสนา พ.ศ. 2426 พระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) พร้อมด้วยเจ้าอุปราช (เงาะ) ได้สร้างวัดขึ้นตรงป่ามะม่วงนอกเมือง และให้ไพร่พลชาวเมืองไปเลือกหาหินจากห้วยทวนข้างบ้านสิงห์โคกมาแกะสลักเป็นรอยพระพุทธบาท และนำประดิษฐานไว้บนแท่น ชาวเมืองเรียกว่า “หอพระบาท” ประทานนามวัดว่า “วัดป่ามะม่วง” (ต่อมาคือ วัดอัมพวัน)
พิราลัย พระสุนทรวรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) ได้ถึงแก่พิราลัยในปี พ.ศ. 2429 ปี พ.ศ. 2435 เจ้าอุปราช (แก) เจ้าราชบุตร (หนู) พระศรีวรราช พร้อมด้วยท้าวเพี้ยกรมการเมืองบอกขอรับพระราชทานหีบศิลาหน้าเพลิงขึ้นมาพระราชทานเพลิงศพพระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) แต่หาทันได้เผาไม่
พ.ศ. 2436 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากร ข้าหลวงต่างพระองค์ผู้สำเร็จราชการมณฑลลาวกาว ทรงโปรดเกล้าฯ ให้หลวงพิทักษ์สุเทพ (ข้าหลวง) ท้าวไชยกุมารแห่งเมืองอุบลราชธานี ขึ้นมาจัดราชการเมืองยโสธร แล้วเจ้าอุปราช (แก) เจ้าราชบุตร (หนู) พระศรีวรราช ท้าวสิทธิกุมาร ผู้ที่รับหน้าที่เจ้าราชวงศ์ จึงพร้อมด้วยหลวงพิทักษ์สุเทพ ขึ้นมาร่วมงานพระราชทานเพลิงศพพระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) เมื่องานพระราชทานเพลิงศพฯ เสร็จลง เมืองยโสธรก็ว่างเว้นจากเจ้าผู้ครองเมือง เหลือแต่เจ้าอุปราช (แก) เจ้าราชบุตร (หนู) รับราชการกับหลวงพิทักษ์สุเทพ
ในปีนี้เองเกิดกรณีพิพาทระหว่างไทยกับฝรั่งเศส ฝรั่งเศสได้ยกกำลังจากเมืองญวนมาตีเมืองสมโบกของไทย ฝ่ายเมืองยโสธรได้ถูกเกณฑ์กำลังทหารไปสมทบกองทัพจากกรุงเทพฯ ทั้งสามกองทัพ กองทัพละ 1,000 คน จำนวน 1,000 นาย โดยมีหลวงพิทักษ์สุเทพเป็นนายคุมทัพไป
พงศาวลี | พงศาวลีของพระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) |
|---|
| |
- เติม วิภาคย์พจนกิจ. ประวัติศาสตร์อีสาน. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 2546.
- สุรศักดิ์ ศรีสำอาง. ลำดับกษัตริย์ลาว. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร. 2545.
- พงศาวดารหัวเมืองมณฑลอีสาน ของหม่อมอมรวงศ์วิจิตร
- ประวัติจังหวัดอุบลราชธานี (ศาลากลางจังหวัดอุบลราชธานี)
- http://www.bungfiregames.com/m_01.php[ลิงก์เสีย]
| ก่อนหน้า | | พระสุนทรราชวงศา (เจ้าสุพรหม) | | ถัดไป |
|---|
พระสุนทรราชวงศาฯ (เจ้าเหม็น)
พ.ศ. 2400 - พ.ศ. 2412 | |
เจ้าผู้ครองเมืองยศสุนทรประเทศราช
(พ.ศ. 2421 - พ.ศ. 2429) | | พระสุนทรราชเดช (แก)
พ.ศ. 2430 - พ.ศ. 2438 |
พระส, นทรราชวงศา, เจ, าส, พรหม, บทความน, ไม, การอ, างอ, งจากแหล, งท, มาใดกร, ณาช, วยปร, บปร, งบทความน, โดยเพ, มการอ, างอ, งแหล, งท, มาท, าเช, อถ, เน, อความท, ไม, แหล, งท, มาอาจถ, กค, ดค, านหร, อลบออก, เร, ยนร, าจะนำสารแม, แบบน, ออกได, อย, างไรและเม, อไร, พระส,. bthkhwamniimmikarxangxingcakaehlngthimaidkrunachwyprbprungbthkhwamni odyephimkarxangxingaehlngthimathinaechuxthux enuxkhwamthiimmiaehlngthimaxacthukkhdkhanhruxlbxxk eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir phrasunthrrachwngsa hrux ecasuphrhm ecaphukhrxngemuxngyssunthrpraethsrach xngkhthi 5 aelaepnphraoxrskhxngphrasunthrrachwngsa ecaehmn ecaphukhrxngemuxngyssunthrpraethsrach xngkhthi 4 kbhmxmkha epnphranddakhxngphrasunthrrachwngsa ecafaybut ecaphukhrxngemuxngyssunthrpraethsrach xngkhthi 3 aelaphrapnddakhxngecaphrawiichyrachsuriywngskhtiyrach ecaphukhrxngxanackrlanchangcapask xngkhthi 3 aelaecaphraprathumwrrachsuriywngs ecaphukhrxngemuxngxublrachthanisriwnailypraethsrachxngkhaerk xnsubechuxsaymaaetphraecasuwrrnpangkha pthmrachwngssuwrrnpangkha pthmkstriyphusrangnkhrekhuxnkhnthkabaekwbwban cnghwdhnxngbwlaphuinpccubn phrasunthrrachwngsa ecasuphrhm phranamaphiithyphrasriwrrachphraprmaphiithyphrasunthrrachwngsaphraxisriyysecapraethsrachrachwngssuwrrnpangkhakhrxngrachyph s 2421rchkal8 pirchkalkxnphrasunthrrachwngsa ecaehmn rchkalthdipepliynaeplngkarpkkhrxngaebbmnthlethsaphibalkhxmulswnphraxngkhphiralyph s 2429 emuxngyosthr phrabidaphrasunthrrachwngsa ecaehmn phramardahmxmkhaphramehsiimpraktphranamphrabutrimmi enuxha 1 phraprawti 2 phrakrniykic aelaehtukarnsakhy 3 karsasna 4 phiraly 5 phngsawli 6 xangxingphraprawti aekikhph s 2420 phrasunthrrachwngsa ecaehmn idprachwr aelathungaekphiraly ecaxuprach suphrhm ecarachbutr ba aelaphrasriwrrach aek idmiibbxkkhxrbphrarachthanhibsilahnaephlingkhunmaphrarachthanephlingsphphrasunthrrachwngsa ecaehmn emuxesrcsinlng aesnthawphrayakrmkaremuxngcungphrxmicknehnwa ecaxuprach suphrhm ecarachbutr ba phrasriwrrach aek thawknyabutrecaxuprach aephng aelathawxnbutrecarachwngs sudta epnphumikhwammnkhngrbrachkarsnxngphraedchphrakhundwykhwamsuxstysucrit cungmiibbxkkhxihecaxuprach suphrhm epnecaphukhrxngemuxngtxipph s 2421 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw cungthrngphrakrunaoprdekla ihtngecaxuprach suphrhm butrphrasunthrrachwngsa ecaehmn epnthiphrasunthrrachwngsa ecasuphrhm ecaphukhrxngemuxngyssunthr khnthi 5 ph s 2420 2429 ecarachbutr ba epnthiecaxuprach phrasriwrrach aek epnthiecarachwngs thawknyaepnthiecarachbutr aelathawxnepnthiphrasriwrrach phuchwyrachkar pkkhrxngrachkaremuxngyssunthrsubipph s 2423 hlwngcumphlphkdi esn krmkaremuxngyssunthr butrecaxuprach aephng aelamiskdiepnhlankhxngecaphraprathumwrrachsuriywngs ecakhaphng sungecaphukhrxngemuxngxngkhkxntngihepnnaykxngekbswyphlerwthibanekhadinbungodnkhunaekhwngemuxngyssunthr txmacakhxthaswyphlerwaeykcakemuxngyssunthripkhuntxkrungethph odytrng aetfayphrasunthrrachwngsa ecasuphrhm ecaphukhrxngemuxngmiyinyxmihthaxyangnn hlwngcumphlphkdicungmikhwamkhunekhuxngaexbexabychitwelkhipsmkhrkhunkbphrarasdrbrihar ecaemuxngkmlaisy txmaphrarasdrbriharcungmiibbxkkrabbngkhmthulkhxtngbanekhadinbungodnkhunepnemuxng khxtnghlwngcumphlphkdiepnecaemuxng cungthrngphrakrunaoprdekla ihtngbanekhadinbungodnkhunepnemuxngeslphuminikhm ihhlwngcumphlphkdiepnphranikhmbrirks ecaemuxngeslphuminikhm ihthawsuriyaepnxkhhad ihthawphuchwyepnxkhwngs thawsuththisarepnxkhbutr rksarachkaremuxngeslphuminikhmkhunkbemuxngkmlaisy ihaebngekhtthxngthiemuxngyosthrtngaethwyyngfayehnuxihepnekhtemuxngeslphuminikhm tngaethwyyngfayitihepnekhtemuxngyosthrph s 2426 phrasriwrrach xn thungaekkrrm phrasunthrrachwngsa ecasuphrhm ehnwa thawsuybutrecarachbutr knya epnkhnmnkhng suxstysucrit cungmiibbxkkhxrbphrarachthanihthawsuyepnthiphrasriwrrach phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw cungthrngphrakrunaoprdekla tngihthawsuyepnthiphrasriwrrach phuchwyrachkaremuxngyosthrtxma xikpraman 4 pi ecarachbutr knya kbphrasriwrrach suy kthungaekkrrmlngphrxmknphrakrniykic aelaehtukarnsakhy aekikhph s 2426 phwkhxidykkxngkalngmatngxyuthithungechiyngkha pccubnxyuinaekhwngechiyngkhwang praethslaw phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw rchkalthi 5 thrngphrakrunaoprdekla tngihphrayarachwranukulepnaemthphihy nakxngthphsyamkhunmatiphwkhx caknnphrayarachwranukulcungtngihhlwngxphyphiphithepnkhahlwngmaeknthexachang ma okhtangcakemuxngyosthr ipepnphahnabrrthuklaeliyngkhaw na esbiyngipeliyngkxngthphsyam aelaphrasunthrrachwngsa cungtngihthawsuriya hu epnnaykhumexachang ma okhtangiprwmkxngthphsyam aetkhathnesrcim phrayarachwranukulidthxykxngthphklbkhunmatngxyuthiemuxnghnxngkhaykhrntxmaphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw rchkalthi 5 thrngphrakrunaoprdekla ihphraecanxngyaethx krmhlwngprackssilpakhm epnaemthphihykhumkxngthphsyamthitngxyuemuxnghnxngkhay aelaphrasunthrrachwngsacungtngihthawophthisar ephchr phunxng epnnaykhumexachang ma aelaokhtangiprwmkxngthphsyamxikkhrng aelasamarthprabphwkhxidsaerckarsasna aekikhph s 2426 phrasunthrrachwngsa ecasuphrhm phrxmdwyecaxuprach engaa idsrangwdkhuntrngpamamwngnxkemuxng aelaihiphrphlchawemuxngipeluxkhahincakhwythwnkhangbansinghokhkmaaekaslkepnrxyphraphuththbath aelanapradisthaniwbnaethn chawemuxngeriykwa hxphrabath prathannamwdwa wdpamamwng txmakhux wdxmphwn phiraly aekikhphrasunthrwrrachwngsa ecasuphrhm idthungaekphiralyinpi ph s 2429 pi ph s 2435 ecaxuprach aek ecarachbutr hnu phrasriwrrach phrxmdwythawephiykrmkaremuxngbxkkhxrbphrarachthanhibsilahnaephlingkhunmaphrarachthanephlingsphphrasunthrrachwngsa ecasuphrhm aethathnidephaimph s 2436 phraecabrmwngsethx krmhlwngphichitprichakr khahlwngtangphraxngkhphusaercrachkarmnthllawkaw thrngoprdekla ihhlwngphithkssuethph khahlwng thawichykumaraehngemuxngxublrachthani khunmacdrachkaremuxngyosthr aelwecaxuprach aek ecarachbutr hnu phrasriwrrach thawsiththikumar phuthirbhnathiecarachwngs cungphrxmdwyhlwngphithkssuethph khunmarwmnganphrarachthanephlingsphphrasunthrrachwngsa ecasuphrhm emuxnganphrarachthanephlingsph esrclng emuxngyosthrkwangewncakecaphukhrxngemuxng ehluxaetecaxuprach aek ecarachbutr hnu rbrachkarkbhlwngphithkssuethphinpiniexngekidkrniphiphathrahwangithykbfrngess frngessidykkalngcakemuxngywnmatiemuxngsmobkkhxngithy fayemuxngyosthridthukeknthkalngthharipsmthbkxngthphcakkrungethph thngsamkxngthph kxngthphla 1 000 khn canwn 1 000 nay odymihlwngphithkssuethphepnnaykhumthphipphngsawli aekikhphngsawlikhxngphrasunthrrachwngsa ecasuphrhm ecaphrawrrachpita ecaphrata ecaphukhrxngnkhrekhuxnkhnthkabaekwbwban xngkhthi 2 ecaphrawiichyrachsuriywngskhtiyrach ecafayhna ecaphukhrxngxanackrlanchangcapask xngkhthi 3 phranangbusdiethwi phrasunthrrachwngsa ecafaybut ecaphukhrxngemuxngyssunthrpraethsrach xngkhthi 3 phrachaya phrasunthrrachwngsa ecaehmn ecaphukhrxngemuxngyssunthrpraethsrach xngkhthi 4 phranangphrhmma phrasunthrrachwngsa ecasuphrhm phrarachbida phrachaya phrarachmarda xangxing aekikhetim wiphakhyphcnkic prawtisastrxisan phimphkhrngthi 4 krungethph mulnithiokhrngkartarasngkhmsastraelamnusysastr 2546 surskdi srisaxang ladbkstriylaw phimphkhrngthi 2 krungethph sankobrankhdiaelaphiphithphnthsthanaehngchati krmsilpakr 2545 phngsawdarhwemuxngmnthlxisan khxnghmxmxmrwngswicitr prawticnghwdxublrachthani salaklangcnghwdxublrachthani http www bungfiregames com m 01 php lingkesiy kxnhna phrasunthrrachwngsa ecasuphrhm thdipphrasunthrrachwngsa ecaehmn ph s 2400 ph s 2412 ecaphukhrxngemuxngyssunthrpraethsrach ph s 2421 ph s 2429 phrasunthrrachedch aek ph s 2430 ph s 2438ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phrasunthrrachwngsa ecasuphrhm amp oldid 9653335, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
.jpg.html){kind=link}