ภาษากอกบอรอก

ภาษากอกบอรอก หรือ ภาษาตรีปุรี เป็นภาษาพื้นเมืองของชาวตรีปุระ ในรัฐตรีปุระ และบริเวณใกล้เคียงในบังกลาเทศ เป็นภาษาตระกูลทิเบต-พม่า คำว่า กอกบอรอก มาจาก “kok” แปลว่า “ภาษา” และ “borok” ที่แปลว่าผู้ชาย ซึ่งใช้แทนชาวตรีปุระทั้งหมดด้วย ดังนั้น กอกบอรอก จึงหมายถึง “ภาษาของชาวตรีปุระ”

ภาษากอกบอรอก
ประเทศที่มีการพูด	อินเดีย และ บังกลาเทศ
ภูมิภาค	รัฐตริปุระ รัฐอัสสัม รัฐมิโซรัม และประเทศบังกลาเทศ
จำนวนผู้พูด	800,000 658,000 ในอินเดีย (2537) ; 105,000 ในบังกลาเทศ (2536)  (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา	จีน-ทิเบต ตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า กามารุปัน ภาษากลุ่มโบโด-ภาษากลุ่มกาโร โบโด ภาษากอกบอรอก
ระบบการเขียน	อักษรกอลอมา (เลิกใช้) อักษรเบงกอล อักษรละติน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	รัฐตรีปุระ ประเทศอินเดีย
รหัสภาษา
ISO 639-3	มีหลากหลาย: trp — Kokborok (Tripuri/Tipra) ria — Riang tpe — Tippera (Khagrachari) usi — Usui xtr — Early Tripuri
นักภาษาศาสตร์	xtr Early Tripuri

ประวัติ

ภาษากอกบอรอกเริ่มปรากฏในหลากหลายรูปแบบตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 6 เมื่อเริ่มมีพงศาวดารของกษัตริย์ตรีปุระ ซึ่งมีชื่อเรียกว่าราชรัตนกิจ เขียนด้วยภาษากอกบอรอก อักษรที่ใช้เขียนภาษากอกบอรอกเรียกว่าอักษรกอลอมา ผู้เขียนคือ คุรลอเบนดรา ชอนไต

ในเวลาต่อมา มีพราหมณ์ 2 คน คือ สุเกรสวัร และวเนศวัร ได้แปลพงศาวดารนี้เป็นภาษาสันสกฤตและแปลต่อเป็นภาษาเบงกอลเมื่อพุทธศตวรรษที่ 19 ส่วนฉบับเดิมที่เขียนด้วยภาษากอกบอรอกสูญหายไป ภาษากอกบอรอกถูกลดฐานะเป็นเพียงภาษาทั่วไปของสามัญชนตลอดสมัยราชอาณาจักรตรีปุระ ในขณะที่ภาษาเบงกอลเป็นภาษาราชการตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 19-25 ภาษากอกบอรอกเป็นภาษาราชการของรัฐตรีปุระเมื่อ พ.ศ. 2522 ปัจจุบันถือเป็นภาษาประจำชาติภาษาหนึ่งของอินเดีย

ไวยากรณ์

บทความหลัก:ไวยากรณ์ภาษากอกบอรอก

การจัดจำแนกและภาษาใกล้เคียง

ภาษากอกบอรอกจัดอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต สาขาทิเบต-พม่า มีความใกล้เคียงกับภาษาโบโด และภาษาดิมาซา ในรัฐอัสสัม รวมทั้งภาษากาโรที่ใช้พูดในบังกลาเทศ

ระบบเสียง

โดยส่วนใหญ่เป็นไปตามมาตรฐานของตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า ดังนี้

สระ

มี 6 เสียง คือ a e i o u และ w (อา เอ อี ออ อู และ อือ ตามลำดับ) เสียง w ใกล้เคียงกับเสียง ü ในภาษาเยอรมัน และเสียง u ในภาษาฝรั่งเศส

สระ   หน้า กลาง หลัง สูง i,y   u สูง-กลาง e     ต่ำ-กลาง     ɔ ต่ำ a

พยัญชนะ

ประกอบด้วยเสียง b d g h j k l m n p r s t y ch kh ph th ng

พยัญชนะ   Labial Dental Apico- Alveolar Lamino- Postalveolar Velar Glottal ไม่ก้อง กัก p pʰ t̪ t̪ʰ   t͡ʃ k kʰ   ก้อง กัก b d̪   d͡ʒ ɡ   ไม่ก้อง เสียงเสียดแทรก     s     h นาสิก m   n   ŋ   เสียงกึ่งสระ     l, r

สระประสม

ได้แก ai wi ui oi (อัย อืย อุย และออย ตามลำดับ)

พยางค์

คำส่วนใหญ่เกิดจากการรวมรากศัพท์กับปัจจัยหรืออุปสรรค ตัวอย่างเช่น

• Kuchuk (กูชุก) มาจากรากศัพท์ chuk หมายถึงสูง รวมกับอุปสรรค ku

ไม่มีคำในภาษากอกบอรอกที่ขึ้นต้นด้วย ng ตำแหน่งท้ายพยางค์จะมีสระอะไรก็ได้ยกเว้น w พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดได้ คือ p k m n ng r l เสียง y ที่เป็นตัวสะกดมักพบในสระประสม เช่น ai wi

กลุ่มพยัญชนะ

กลุ่มของพยัญชนะที่พบในภาษากอกบอรอกมักเป็นเสียงควบกล้ำของ r หรือ l กับพยัญชนะอื่น เช่น p หรือ ph

วรรณยุกต์

มีสองเสียงคือเสียงสูงและเสียงต่ำ เสียงสูงแสดงโดยเติม h หลังสระ เช่น Lai (ไล) = ง่าย laih (ไหล) = ข้าม Cha (ชา) = ถูก Chah (ฉา) = กิน

สำเนียง

ชุมชนชาวตรีปุระประกอบด้วยเผ่าและเผ่าย่อยมากมายกระจายอยู่ในรัฐตรีปุระ อัสสัม ไมโซรัม และจังหวัดใกล้เคียงในบังกลาเทศโดยเฉพาะบริเวณจิตตะกอง เผ่าหลักๆจะมีสำเนียงเป็นของตนเอง ที่มีความแตกต่างระหว่างกันเล็กน้อย สำเนียงตะวันตกที่ใช้พูดบริเวณเมืองหลวงอาร์คาตาลาที่พูดโดยเผ่าเดบบาร์มาเป็นสำเนียงมาตรฐานที่ใช้ในโรงเรียนและการเขียนและเป็นที่เข้าใจโดยั่วไปในฐานะภาษากลางของชาวตรีปุระในระหวางหุบเขา มีการใช้ภาษานี้สอนในมหาวิทยาลัยในระดับบัณฑิตศึกษา

การเขียน

ภาษากอกบอรอกมีอักษรเป็นของตนเองเรียกกอลอมาซึ่งสาบสูญไปแล้ว ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 14 ราชอาณาจักรตรีปุระใช้อักษรเบงกอลเขียนภาษากอกบอรอก ตั้งแต่อินเดียได้รับเอกราชและตรีปุระเป็นส่วนหนึ่งของอินเดีย มีการใช้อักษรโรมันโดยเฉพาะในองค์กรอกชน ปัญหาการใช้ตัวอักษรเป็นปัญหาการเมืองในตรีปุระ โดยฝ่ายซ้ายเสนอให้ใช้อักษรเบงกอล ในขณะที่ชาวคริสต์สนับสนุนให้ใช้อักษรโรมัน ปัจจุบันคงมีการใช้อักษรสองชนิดควบคู่กัน

ตัวเลข

มีทั้งเลขฐาน 10 และเลขฐาน 20 การนับเลขได้แก่

sa = 1; nwi = 2; tham = 3; brwi = 4; ba = 5; dok = 6; sni = 7; char = 8; chuku =9; chi = 10; rasa = 100; saisa = 1,000 rwjag = 100,000; chisa = 10 + 1 = 11

อ้างอิง

• Pushpa Pai (Karapurkar). 1976. Kokborok Grammar. (CIIL Grammar series ; 3). Mysore: Central Inst. of Indian Languages.
• Dr. François Jacquesson. 2003. Kokborok, a short analysis. [2] Paris.
• Binoy Debbarma. 2002. Anglo-Kokborok-Bengali Dictionary. 2nd edition. Agartala: Kokborok Tei Hukumu Mission (KOHM).

แหล่งข้อมูลอื่น

 

วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์ มีการทดสอบโครงการ:
วิกิพีเดียในภาษากอกบอรอก

• Govt of Tripura Govt of Tripura website
• Online Kokborok Dictionary 2008-12-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน In Delhi Tripura Society website
• twipra.com A website about Twipra (Tripura in kokborok).
• ethnologue.com Ethnologue website entry for Kokborok language
• [1] Deccan Herald Article concerning the Script Issue.