มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์

มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ หรือ ELTE หรือ มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์เอิตเวิช โลรานด์ (ฮังการี: Eötvös Loránd Tudományegyetem, ELTE; ละติน: Universitas Budapestinensis de Rolando Eötvös nominata, อังกฤษ: Eötvös Loránd University) คือมหาวิทยาลัยรัฐที่เน้นการวิจัยและวิทยาศาสตร์ ตั้งอยู่ ณ กรุงบูดาเปสต์ ประเทศฮังการี เป็นมหาวิทยาลัยที่มีอายุยาวนานต่อเนื่องที่สุดของประเทศ โดยก่อตั้งขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1635 เป็นหนึ่งในสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาที่ใหญ่ที่สุดและมีเกียรติที่สุดของประเทศ ปัจจุบันมหาวิทยาลัยมีนักศึกษาประมาณ 28,000 คน แบ่งออกเป็น 8 คณะ และ 1 สถาบันวิจัย ซึ่งส่วนมากตั้งอยู่ทั่วกรุง​บูดาเปสต์​ และมีวิทยาเขตในเมืองอีกสองเมืองในประเทศฮังการี คือ เมืองโซมบ็อตแฮย์ และ เมืองญีแร็จย์ฮาซอ มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ มีความเกี่ยวข้องกับผู้ได้รับรางวัลโนเบลทั้งหมด 5 คน รวมไปถึงผู้ชนะรางวัลวูล์ฟ รางวัลฟัลเคอร์สัน และรางวัลอาเบล ทั้งนี้ ผู้ที่ได้รับรางวัลระดับนานาชาติคนล่าสุดคือ แอ็นแดร แซแมเรดี (Endre Szemerédi) นักคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ ได้รับรางวัลอาเบล (รางวัลที่เทียบเท่ารางวัลโนเบลสำหรับงานวิจัยในสาขาวิทยาการคอมพิวเตอร์และคณิตศาสตร์) ในปี ค.ศ. 2012 และโลวาส ลาสโล (Lovász László) รางวัลอาเบลสาขาคณิตศาสตร์ ในปี ค.ศ. 2021

มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์
Eötvös Loránd Tudományegyetem (ฮังการี)
ละติน: Universitas Budapestinensis de Rolando Eötvös nominata
คติพจน์	Community of Knowledge
สถาปนา	1635; 386 ปีที่แล้ว (1635)
ประเภท	มหาวิทยาลัยวิจัยของรัฐ
สังกัดทางศาสนา	Coimbra Group Utrecht Network UNICA EUA AUF
อธิการบดี	Dr. Gyula Scheuer
จำนวนอาจารย์	1,800
จำนวน ป.ตรี	16,017
จำนวนบัณฑิตศึกษา	8,547
จำนวน ป.เอก	1,442
ที่ตั้ง	บูดาเปสต์, ฮังการี 47°29′26″N 19°03′31″E / 47.4906°N 19.0585°E / 47.4906; 19.0585พิกัดภูมิศาสตร์: 47°29′26″N 19°03′31″E / 47.4906°N 19.0585°E / 47.4906; 19.0585
ประเทศ	ฮังการี
เว็บไซต์	www.elte.hu/en

ประวัติศาสตร์

 

ตราประจำมหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ ใน ปี ค.ศ.1880

มหาวิทยาลัยมีการก่อตั้งในปี ค.ศ.1635 โดยนักบวชคาร์ดินัล ชื่อ เปแตร ปาซมานย์ ในเมืองน็อจย์โซมบ็อต (nagyszombat) ราชอาณาจักรฮังการี (ปัจจุบัน คือ เมืองเตอร์นาวา ประเทศสโลวาเกีย) โดยมีนามว่า มหาวิทยาลัยเยซูอิตน็อจย์โซมบ็อต (ฮังการี: Nagyszombati Jezsuita Egyetem) ซึ่งต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น มหาวิทยาลัยน็อจย์โซมบ็อต (อังกฤษ: Nagyszombat University, ฮังการี: Nagyszombati Egyetem) เพื่อสอนวิชาเทววิทยาและปรัชญา

ในปี ค.ศ.1770 มหาวิทยาลัยได้ย้ายมาตั้งอยู่ ณ เมืองบูดอ (เมืองหลวงของราชอาณาจกรฮังการี ณ เวลานั้น ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิออสเตรียหลังการพิชิตดินแดนฮังการีคืนมาจากจักรวรรดิออตโตมัน ปัจจุบันคือฝั่งตะวันตกของกรุงบูดาเปสต์) และ ได้รับชื่ออย่างเป็นทางการว่า มหาวิทยาลัยแป็ชต์ราชวิทยาลัย (อังกฤษ: Royal University of Pest, ฮังการี: Pesti Királyi Tudományegyetem) จนถึงปี ค.ศ.1873 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น มหาวิทยาลัยบูดาเปสต์ (อังกฤษ: University of Budapest, ฮังการี: Budapesti Tudományegyetem)

จากนั้น ในปี ค.ศ.1921 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น มหาวิทยาลัยปาสมานย์ เปแตร์ ราชวิทยาลัยฮังการี (Royal Hungarian Pázmány Péter University) โดยใช้ชื่อของนักบวชผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัย ต่อมาในปี ค.ศ.1949 คณะเทววิทยาได้แยกตัวจากมหาวิทยาลัย และ คณะวิทยาศาสตร์ได้ก้าวเข้ามาเป็นคณะหลักของมหาวิทยาลัย

จนกระทั่งในปี ค.ศ.1950 มหาวิทยาลัยได้รับชื่อที่ใช้มาจวบจนปัจจุบันว่า มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ (อังกฤษ: Eötvös Loránd University, ฮังการี: Eötvös Loránd Tudományegyetem) ตามชื่อนักฟิสิกส์และคณิตศาสตร์ที่เป็นที่รู้จักในวงกว้างมากที่สุด ผู้ซึ่งเคยเป็นอาจารย์สอน ณ มหาวิทยาลัย คือ บารอน โลรานด์ เอิตเวิช (Baron Loránd Eötvös de Vásárosnamény) ผู้ทำงานวิจัยเกี่ยวกับแรงโน้มถ่วง มวล และ แรงตึงผิว (surface tension)

วิทยาเขต

 

ภาพถ่ายวิทยาเขตลาจมานโยชจากมุมสูง

วิทยาเขตลาจมานโยช (Lágymányosi Campus)

วิทยาเขตลาจมานโยช ตั้งอยู่ในฝั่งบูดา เขตที่ 11 ของกรุงบูดาเปสต์ เป็นที่ตั้งของสามคณะ ประกอบด้วย คณะวิทยาการคอมพิวเตอร์​ (ตึกใต้), คณะวิทยาศาสตร์​ และ คณะสังคมศาสตร์ (ตึกเหนือ)

วิทยาเขตซาวาเรีย (SAVARIA Campus)

วิทยาเขตซาวาเรีย ตั้งอยู่ ณ เมืองโซมบ็อตแฮย์ ทางตะวันตกของประเทศฮังการี ได้ชื่อว่าเป็นวิทยาเขตที่ผลิตบุคลากรด้านวิศวกรรมเครื่องกลที่ดีที่สุดในฮังการี มีหลักสูตรวิศวกรรมเครื่องกล ภายใต้การดูแลของคณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ (ELTE) ในวิทยาเขตนี้ มีการเรียนการสอน และ การจัดเวิร์คช็อปสำหรับวิศวกรเครื่องกล ในวิทยาเขตมีห้องปฏิบัติการและเวิร์คช็อปที่ทันสมัย วิทยาเขตมีการสร้างความร่วมมือกับภาคอุตสาหกรรมเครื่องกลทั่วยุโรป มีการจัดการเรียนการสอนแบบพหุภาคีในสาขาวิศวกรรมเครื่องกลจำนวนมาก เพื่อให้การเรียนการสอนเข้ากับการทำงานจริง และ ยังมีคณะอื่น ๆ ในระดับปริญญาโท และ เอก อยู่ในวิทยาเขตนี้ด้วย

คณะในมหาวิทยาลัย

มหาวิทยาลัยในปัจจุบัน มีอยู่ทั้งหมด 8 คณะ และ 1 สถาบัน โดยมีบุคลากรและนักศึกษาอยู่เกือบ 30,000 คน ในปี ค.ศ.2017 มีการก่อตั้งสถาบันใหม่ขึ้นคือ สถาบันเศรษฐศาสตร์

ในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ.2000 มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ ได้มีการก่อตั้งคณะวิทยาการสารสนเทศ คณะศึกษาศาสตร์ คณะจิตวิทยา และ คณะสังคมศาสตร์ขึ้นเพิ่มจากเดิม

 

ภาพห้องสมุดกลางของ ม.ELTE

คณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ (ELTE-IK)

สำหรับบทความหลักในหมวดหมู่นี้ ดูที่ คณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์

 

ตึกใต้ของวิทยาเขตลาจมานโยช (1/C) ซึ่งเป็นที่ตั้งของคณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ ม.ELTE

ที่อยู่: 1117 Budapest, Pázmány Péter sétány 1/C

• วิทยาการคอมพิวเตอร์
• วิศวกรรมเครื่องกล (วิทยาเขตซาวาเรีย เมืองโซมบ็อตแฮย์)

คณะวิทยาศาสตร์ (ELTE-TTK)

 

ตึกเหนือ ของวิทยาเขตลาจมานโนช (1/A) เป็นที่ตั้งของคณะวิทยาศาสตร์ และ คณะสังคมศาสตร์ ของมหาวิทยาลัย ELTE

ที่อยู่: 1117 Budapest, Pázmány Péter sétány 1/A

• ชีววิทยา
• ฟิสิกส์
• เคมี
• ภูมิศาสตร์
• ธรณีวิทยา
• วิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม
• คณิตศาสตร์

คณะสังคมศาสตร์ (ELTE-TáTK)

ที่อยู่: 1117 Budapest, Pázmány Péter sétány 1/A.

• เศรษฐศาสตร์ประยุกต์
• มานุษยวิทยาวัฒนธรรม
• การศึกษาระหว่างประเทศ
• สถิติการสำรวจ
• งานสังคมสงเคราะห์
• สังคมวิทยา
• สังคมศึกษา
• การวางแผนนโยบายสุขภาพและการเงิน
• นิเวศวิทยาของมนุษย์
• นโยบายของชนกลุ่มน้อย
• เศรษฐศาสตร์เชิงวิเคราะห์
• การศึกษาชุมชนและพลเมือง
• นโยบายทางสังคม

คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ (ELTE-ÁJK)

 

คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ ELTE ในตอนกลางวัน

ที่อยู่: 1053 Budapest, Egyetem tér 1-3.

• รัฐศาสตร์
• นิติศาสตร์

คณะการศึกษาพิเศษ กุสตาฟ บาร์ชิ (ELTE-BGGyK)

 

คณะการศึกษาพิเศษ กุสตาฟ บาร์ชิ ELTE

ที่อยู่: 1097 Budapest, Ecseri út 3.

•  การศึกษาพิเศษ (การศึกษาสำหรับเด็กพิเศษ)

คณะมนุษยศาสตร์ (ELTE-BTK)

ที่อยู่: 1088 Budapest, Múzeum krt. 4/A, B, C, D, F, I, Múzeum krt. 6–8, 6–8/A

• อังกฤษศึกษา
• เยอรมันศึกษา: เนเธอร์แลนด์ ชนชาติเยอรมัน เยอรมนี สแกนดิเนเวีย
• บรรณารักษ์
• ตะวันออกศึกษา: อาหรับ ฮิบรู อินเดีย อิหร่าน ญี่ปุ่น จีน เกาหลี มองโกเลีย ทิเบต ตุรกี กรีซ
• สื่อสารมวลชน
• ฮังการีศึกษา
• การถ่ายทำภาพยนตร์
• ชาติพันธุ์
• อารยธรรมโบราณ: ปรัชญาคลาสสิก เมโสโปเตเมียศึกษา
• โรมานซ์ศึกษา: ฝรั่งเศส อิตาลี โปรตุเกส โรมาเนีย สเปน
• ศิลปศาสตร์
• สลาฟศึกษา: บัลแกเรีย เช็กเกีย โครเอเชีย โปแลนด์ รัสเซีย เซอร์เบีย สโลวาเกีย สโลวีเนีย ยูเครน
• ประวัติศาสตร์
• โบราณคดี
• วัฒนธรรมดนตรี

 

ตึกหลักของคณะมนุษยศาสตร์ ELTE ก่อนการบูรณะใน ค.ศ.2007

คณะศึกษาศาสตร์และจิตวิทยา (ELTE-PPK)

ที่อยู่: 1075 Budapest, Kazinczy u. 23–27 และ 1064 Budapest, Izabella u. 46. และ1117 Budapest, Bogdánffy Ödön u. 10.

• การศึกษาผู้ใหญ่
• ศึกษาศาสตร์
• จิตวิทยา
• กิจกรรมนันทนาการ และ พัฒนาการทางสุขภาพ
• การกีฬา

คณะการศึกษาระดับประถมศึกษาและก่อนประถมศึกษา (ELTE-TÓK)

ที่อยู่: 1126 Budapest, Kiss János altb. u. 40.

• การอนุบาลเด็กทารกและเด็กเล็ก
• ศึกษาศาสตร์สำหรับเด็กอนุบาล
• ศึกษาศาสตร์สำหรับเด็กอนุบาล สาขาภาษาเยอรมัน
• ศึกษาศาสตร์สำหรับเด็กอนุบาล สาขาภาษาเซอร์เบีย
• ครุศาสตร์
• ครุศาสตร์ สาขาภาษาเยอรมัน
• ครุศาสตร์ สาขาภาษาเซอร์เบีย

สถาบันเศรษฐศาสตร์ธุรกิจ (ELTE-GTI)

ที่อยู่: 1088 Budapest, Rákóczi út 7.

• การเงินและการบัญชี
• การจัดการและกฎหมายธุรกิจ
• การตลาด

อันดับและชื่อเสียง

ในปี ค.ศ. 2021 เว็บไซต์จัดอันดับมหาวิทยาลัยชื่อดัง US News Best Global Universities 2021 ได้จัดอันดับให้มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์อยู่ในอันดับที่ 414 ของโลก อันดับที่ 182 ของทวีปยุโรป เป็นมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดอันดับที่ 1 ในฮังการี

นอกจากนั้นเว็บไซต์จัดอันดับมหาวิทยาลัยของประเทศฮังการี HVG.hu ยังจัดให้มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ เป็นมหาวิทยาลัยที่ดีอันดับที่ 1 ของฮังการีประจำปี ค.ศ. 2021 ทั้งในด้านผู้สอนและผู้เรียน

ศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียง

• บารอน โลรานด์ เอิตเวิช (Eötvös Loránd) (1848–1919) นักฟิสิกส์ชื่อดังผู้เคยเป็นอาจารย์สอนที่มหาวิทยาลัยตั้งแต่ปี ค.ศ. 1886 ถึง ค.ศ. 1919 เขาเป็นผู้วิจัยเกี่ยวกับแรงโน้มถ่วง (เป็นผลงานที่ต่อยอดสู่ทฤษฎีสัมพันธภาพทั่วไปของอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์) แรงตึงผิว และแรงบิด เป็นที่มาของชื่อ "มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์" แทนชื่อเดิมว่า "มหาวิทยาลัยบูดาเปสต์"
• อัลแบรต์ เซนท์-จเยอร์จยี (Szent-Györgyi Albert) (1893–1986) นักชีวเคมีรางวัลโนเบิล ผู้ค้นพบวิตามินซี
• จอห์น ฟอน นอยมันน์ (John von Neumann) (1903–1957) นักคณิตศาสตร์และนักวิทยาศาสตร์อัจฉริยะ ผู้คิดค้นทฤษฎีจำนวนมากในสาขาควอนตัมฟิสิกส์ ทฤษฎีเกม วิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ และสถิติศาสตร์
• อิกนาทซ์ เซ็มเมิลไวส์ (Semmelweis Ignác) (1818–1865) แพทย์สูติศาสตร์ผู้บุกเบิกการทำหัตถการปลอดเชื้อเพื่อลดอุบัติการณ์ของการติดเชื้อหลังคลอด เป็นที่มาของชื่อ มหาวิทยาลัยเซ็มเมิลไวส์ (Semmelweis Egyetem)
• โซลตาน บอย (Bay Zoltán) (1900–1992) นักฟิสิกส์ผู้คิดค้นไมโครเวฟ
• วิกโตร์ โอร์บาน (Orbán Viktor) (1963–) นายกรัฐมนตรีของประเทศฮังการี
• ยาโนช อาแดร์ (Áder János) (1959–) ประธานาธิบดีคนที่ 5 ของประเทศฮังการี
• มิฮาย บอบิตช์ (Babits Mihály) (1883–1941) นักกวีชื่อดังของฮังการี
• ลอโยช โคชชูต (Kossuth Lajos) (1802–1894) รัฐบุรุษ ดำรงตำแหน่งเป็นประธานาธิบดีผู้ว่าการของราชอาณาจักรฮังการี ระหว่างการปฏิวัติฮังการี ค.ศ.1848
• จอร์จ วอน เบเกชี (Békésy György) (1899–1972) นักชีวฟิสิกส์ ผู้ได้รับรางวัลโนเบลในการวิจัยเรื่องหน้าที่ของหูชั้นในรูปหอยโข่งในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
• อาร์พาด บ็อกช์ (Bogsch Árpád) (1919–2004) นักกฎหมาย ผู้ได้ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการองค์การทรัพย์สินทางปัญญาแห่งโลก (WIPO) และเลขาธิการสหภาพนานาชาติเพื่อคุ้มครองพันธุ์พืชใหม่ (UPOV)
• โยแจ็ฟ เอิตเวิช (Eötvös József) (1813–1871) นักกฎหมายและนักเขียนชาวฮังการี
• ปาล แอร์เดิช (Erdős Pál) (1913–1996) นักคณิตศาสตร์
• ยาโนช ฮอร์ชานยิ (Harsányi János) (1920–2000) นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล
• จเยอร์จยี แฮแวชี (Hevesy György) (1885–1966) นักเคมีผู้พัฒนาสารกัมมันตรังสีตามรอย สำหรับใช้ในกระบวนการทางชีวภาพและเคมี
• จยูลอ ยูฮาซ (Juhász Gyula) (1883–1937) นักกวีชาวฮังการี
• โซลตาน โคดาย (Kodály Zoltán) (1882–1967) นักประพันธ์เพลงชาวฮังการี
• แดเจอ โคซโตลานยิ (Kosztolányi Dezső) (1885–1936) นักเขียน
• ฟึเลิป เลนาร์ด (Lénárd Fülöp) (1862–1947) นักฟิสิกส์รางวัลโนเบล ผู้คิดค้นรังสีแคโทด
• โยแจ็ฟ แล็นโฮชเช็ค (Lenhossék József) (1818–1888) แพทย์และนักมานุษยวิทยา
• ลาซโล โลวาซ (Lovász László) (1948–) นักคณิตศาสตร์

การรับรองโดยสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.) ประเทศไทย

มหาวิทยาลัยเอิตเวิช โลรานด์ ได้รับการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.) ประเทศไทย (http://e-accreditation.ocsc.go.th/acc/search/internew/maininter.html)

อ้างอิง

1. Kaplan, Robert B.; Baldauf, Richard B. (2005-01-01). Language Planning and Policy in Europe (ภาษาอังกฤษ). Multilingual Matters. ISBN 9781853598111.
2. Foundation, Tempus Public. "Abel Prize awarded to László Lovász - Study In Hungary". studyinhungary.hu (ภาษาอังกฤษ).
3. https://sek.elte.hu/
4. https://www.inf.elte.hu/
5. https://www.elte.hu/karok/ttk
6. https://www.tatk.elte.hu/
7. https://www.ajk.elte.hu/
8. https://www.barczi.elte.hu/
9. https://www.btk.elte.hu/en/
10. https://www.ppk.elte.hu/
11. https://www.tok.elte.hu/en/
12. https://gti.elte.hu/
13. "Megjelent az új egyetemi világrangsor: négy magyar a legjobb 1000 között". eduline.hu (ภาษาฮังการี). 2021-02-17.
14. Zrt, HVG Kiadó (2019-11-22). "Itt a HVG 2020-as felsőoktatási toplistája: ezek a legjobb hazai egyetemek, főiskolák". eduline.hu (ภาษาฮังการี).