สาธารณรัฐระบบรัฐสภา

ระบบการปกครอง

ระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ:

สาธารณรัฐซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขที่ใช้ระบบประธานาธิบดี

สาธารณรัฐซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขที่ใช้ระบบกึ่งประธานาธิบดี

สาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นผู้ใช้อำนาจบริหารโดยอาศัยสภานิติบัญญัติ

สาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีในทางพิธีการ/ไม่มีอำนาจบริหาร โดยหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร

ระบอบการปกครองแบบราชาธิปไตย:

ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งมีพระมหากษัตริย์ในทางพิธีการ/ไม่มีอำนาจบริหาร โดยมีหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร

ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งมีหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่ง แต่พระมหากษัตริย์ยังทรงมีอำนาจบริหารและ/หรืออำนาจนิติบัญญัติอย่างสำคัญ

ประเทศซึ่งบทบัญญัติการปกครองตามรัฐธรรมนูญถูกระงับ (เช่น เผด็จการทหาร)

ประเทศซึ่งไม่เข้ากับระบบข้างต้นใด ๆ (เช่น รัฐบาลเปลี่ยนผ่าน สถานการณ์ทางการเมืองไม่ชัดเจน หรือไม่มีรัฐบาล)

สาธารณรัฐแบบรัฐสภา คือ สาธารณรัฐซึ่งบริหารภายใต้ระบบการปกครองแบบรัฐสภา โดยฝ่ายบริหาร (รัฐบาล) ได้รับความชอบธรรมจากและรับผิดชอบต่อสภานิติบัญญัติ มีสาธารณรัฐแบบรัฐสภาแบบต่าง ๆ ส่วนมากมีการแบ่งแยกชัดเจนระหว่างหัวหน้ารัฐบาลและประมุขแห่งรัฐ โดยหัวหน้ารัฐบาลเป็นผู้ครองอำนาจที่แท้จริง เช่นเดียวกับราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ บ้างรวมบทบาทของประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาล เช่นเดียวกับระบบประธานาธิบดี แต่ยังต้องอาศัยอำนาจของรัฐสภา

แผนที่ความแตกต่างของระบบรัฐสภา

สาธารณรัฐระบบรัฐสภา ประธานาธิบดีที่ไม่มีอำนาจในการปกครอง

สาธารณรัฐระบบรัฐสภา โดยฝ่ายบริหารประธานาธิบดีขึ้นอยู่กับสภานิติบัญญัติ

ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ พระมหากษัตริย์ที่ไม่มีอำนาจในการปกครอง

ประวัติของสาธารณรัฐระบบรัฐสภา

ระบอบสาธารณรัฐระบบรัฐสภานั้นเกิดขึ้นครั้งแรก ณ ประเทศฝรั่งเศส ในสมัยสาธารณรัฐฝรั่งเศสที่ 3 โดยมีฌูล ทรอชูว์ เป็นนายกรัฐมนตรี ในศตวรรษที 19 ช่วงหลังสงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย

Arend Lijphart, บ.ก. (1992). Parliamentary versus presidential government. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-878044-1.