สายพระป่าในประเทศไทย
ในประเทศไทย สายพระป่า คือสายกรรมฐานของพระภิกษุฝ่ายอรัญวาสีที่สืบทอดมาจากพระครูวิเวกพุทธกิจ (เสาร์ กนฺตสีโล) และพระครูวินัยธรมั่น ภูริทตฺโต พระภิกษุในสายนี้เน้นฝึกกรรมฐานควบคู่กับการรักษาพระวินัยอย่างเคร่งครัด
| ประเภท | สายพระพุทธศาสนา |
|---|---|
| สำนัก | เถรวาท |
| ก่อตั้ง | ป. พ.ศ. 2443; ภาคอีสาน, ประเทศไทย |
| หัวหน้าสาย |
|
| คติพจน์ในการก่อตั้ง | ขนบธรรมเนียมของผู้ประเสริฐ (อริยวาส) ธรรมะตามหลักธรรม (ธัมมานุธัมมปฏิปัตติ) |
ประวัติ
พระภิกษุฝ่ายธรรมยุติกนิกายตั้งแต่ยุคแรกจะศึกษาคันถธุระในช่วงเข้าพรรษา พอถึงหน้าแล้งจึงออกจาริกไปฝึกวิปัสสนาธุระตามที่ต่าง ๆ โดยเฉพาะในภาคอีสานมีพระอาจารย์ดี พนฺธุโล และพระอาจารย์ม้าว เทวธมฺมี เป็นกำลังสำคัญ
ต่อมาศิษย์พระอาจารย์ม้าวคือพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท) ขณะยังเป็นพระครูวิจิตรธรรมภาณี ได้เข้ามาศึกษากรรมฐานกับพระปัญญาพิศาลเถร (สิงห์) วัดปทุมวนาราม แล้วจำพรรษาที่วัดปทุมวนารามตั้งแต่ปี พ.ศ. 2439 ในระหว่างนั้นพระอาจารย์หนู ฐิตปญฺโญ และพระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล ได้เข้ามาจำพรรษาที่วัดปทุมวนารามด้วย เพื่อศึกษาพระปริยัติธรรมและอบรมกรรมฐานโดยมีพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์) เป็นพระอาจารย์ แล้วจึงกลับไปช่วยกันเผยแผ่ธรรมที่ภาคอีสานดังเดิม
เมื่อพระอาจารย์หนู ฐิตปญฺโญ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดปทุมวนาราม พระอาจารย์เสาร์จึงกลายเป็นผู้นำหมู่คณะพระป่าเพียงองค์เดียว ระหว่างนั้นพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ได้มาเป็นศิษย์พระอาจารย์เสาร์ และกลายเป็นกำลังสำคัญช่วยพระอาจารย์เสาร์เผยแผ่พระศาสนา เมื่อพระอาจารย์เสาร์มรณภาพลงในปี พ.ศ. 2486 พระอาจารย์มั่นจึงเป็นครูบาจารย์ใหญ่อบรมสั่งสอนหมู่คณะสายนี้ต่อ
ครูบาอาจารย์ที่มีชื่อเสียง
นั่งแถวหลัง: 1) หลวงปู่ฝั้น อาจาโร 2) หลวงปู่ขาว อนาลโย 3) พระธรรมเจดีย์ (จูม พนฺธุโล) 4) หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ 5) หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน
นั่งแถวหน้า: 6) พระอาจารย์จันทร์ เขมปตฺโต 7) หลวงปู่บัว สิริปุณฺโณ 8) พระอาจารย์กงมา จิรปุญฺโญ 9) หลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร
- สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (พิมพ์ ธมฺมธโร)
- สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (มานิต ถาวโร)
- พระธรรมเจดีย์ (จูม พนฺธุโล)
- พระอุดมญาณโมลี (จันทร์ศรี จนฺททีโป)
- พระญาณวิศิษฏ์สมิทธิวีราจารย์ (สิงห์ ขนฺตยาคโม)
- หลวงปู่พระมหาปิ่น ปญฺญาพโล
- พระราชนิโรธรังสี (เทสก์ เทสรํสี)
- หลวงปู่ขาว อนาลโย
- หลวงปู่ฝั้น อาจาโร
- หลวงปู่พรหม จิรปุญฺโญ
- พระสุทธิธรรมรังสี (ลี ธมฺมธโร)
- หลวงปู่ชอบ ฐานสโม
- หลวงปู่หลุย จนฺทสาโร
- พระญาณสิทธาจารย์ (สิม พุทฺธาจาโร)
- พระครูสุทธิธรรมรังษี (เจี๊ยะ จุนฺโท)
- หลวงปู่กงมา จิรปุญฺโญ
- พระโพธิญาณเถร (ชา สุภทฺโท)
- พระราชวุฒาจารย์ (ดูลย์ อตุโล)
- หลวงปู่จวน กุลเชฏฺโฐ
- หลวงปู่สิงห์ทอง ธมฺมวโร
- พระสุธรรมคณาจารย์ (เหรียญ วรลาโภ)
- หลวงปู่แหวน สุจิณฺโณ
- หลวงปู่ตื้อ อจลธมฺโม
- พระวิสุทธิญาณเถร (สมชาย ฐิตวิริโย)
- พระธรรมวิสุทธิมงคล (บัว ญาณสมฺปนฺโน)
- พระราชสังวรญาณ (พุธ ฐานิโย)
- พระอุดมสังวรวิสุทธิเถร (วัน อุตฺตโม)
- พระเทพวิสุทธิมงคล (ศรี มหาวีโร)
- พระมงคลวุฒ (เครื่อง สุภทฺโท)
- สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)
- พระญาณสิทธาจารย์ (ทองพูล สิริกาโม)
- หลวงปู่ปรีดา ฉนฺทกโร
- หลวงปู่ผินะ ปิยธโร
- หลวงปู่สนธิ์ สุมโณ
- พระครูญาณวิสิทธิ์ (เฟื่อง โชติโก)
- หลวงปู่ผั่น ปาเรสโก
- พระอริยเวที (เขียน ฐิตสีโล)
- แม่ชีแก้ว เสียงล้ำ
- หลวงพ่อผาง จิตฺตคุตฺโต
- หลวงปู่ผาง ปริปุณฺโณ
- หลวงปู่บัว สิริปุณฺโณ
- หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ
- หลวงปู่บุดดา ถาวโร
- หลวงปู่บุญจันทร์ กมโล
- หลวงปู่แว่น ธนปาโล
- พระเทพสังวรญาณ (พวง สุขินฺทฺริโย)
- หลวงตาแตงอ่อน กลฺยาณธมฺโม เป็นต้น
อ้างอิง
- Buswell, Robert; Lopez, Donald S. (2013). The Princeton Dictionary of Buddhism (PDF). Princeton University Press. p. 1578. ISBN 978-0-691-15786-3.CS1 maint: ref=harv (link)
- หลวงตาทองคำ จารุวณฺโณ. "เกร็ดประวัติ และ ปกิณกธรรมของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต". ประตูสู่ธรรม. สืบค้นเมื่อ 7 ตุลาคม 2560. Check date values in:
|accessdate=(help) - พระญาณวิศิษฏ์ (สิงห์ ขนฺตยาคโม) และ พระอริยคุณาธาร (เส็ง ปุสฺโส). "กองทัพธรรมฝ่ายวิปัสนาธุระ : ในสมัยบุพพาจารย์แห่งยุค". luangpumun.org. สืบค้นเมื่อ 7 ตุลาคม 2560. Check date values in:
|accessdate=(help) - พระราชสังวรญาณ (พุธ ฐานิโย). สัมมาสมาธิและปฏิปทาของครูบาอาจารย์. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2551. 66 หน้า. หน้า 55-56.
- http://www.dhammajak.net/board/viewtopic.php?t=13072