อธิการ (อังกฤษ: authority; superior) มาจากคำในภาษาบาลี "อธิการ" (adhikāra, ออกเสียงว่า "อะธิการะ") แปลว่าเจ้าหน้าที่ การหมายใจ หรือความดี ในภาษาไทยปัจจุบันใช้คำนี้หมายถึงผู้มีอำนาจในด้านการปกครอง พบทั้งในศาสนจักร และการทหาร
พุทธจักร
- ดูบทความหลักที่ พระสังฆาธิการ
อธิการของพระสงฆ์เรียกว่าพระสังฆาธิการ ซึ่งหมายถึงพระภิกษุผู้ดำรงตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์ไทยตั้งแต่ระดับเจ้าคณะภาคลงมาจนถึงผู้ช่วยเจ้าอาวาส และเรียกเจ้าอาวาสที่ไม่มีสมณศักดิ์ว่าพระอธิการ เรียกเจ้าคณะตำบลหรือพระอุปัชฌาย์ที่ไม่มีสมณศักดิ์ว่าเจ้าอธิการ
คริสตจักร
ในคริสตจักร คำว่าอธิการใช้หมายถึงนักบวชที่มีตำแหน่งในการปกครอง ถ้าเป็นสตรีเรียกว่าอธิการิณี อธิการมีหลายประเภท ดังนี้
- อธิการโบสถ์ (parish priest) คือ บาทหลวงที่ได้รับมอบหมายจากมุขนายกประจำมุขมณฑลให้มีหน้าที่ปกครองเขตแพริช มีผู้ช่วยเรียกว่าผู้ช่วยอธิการโบสถ์ (curate)
- อธิการเซมินารี (rector (of seminary)) คือบาทหลวงที่มีหน้าที่ปกครองเซมินารี
- อธิการบ้านนักบวช (superior of religious house) คือนักบวชคาทอลิก (อาจไม่ใช่บาทหลวงก็ได้) ที่มีหน้าที่ปกครองบ้านนักบวช
- อธิการเจ้าคณะแขวง (provincial superior) คือนักบวชคาทอลิกที่ปกครองแขวงคณะนักบวช (เป็นหน่วยเขตการปกครองที่ประกอบด้วยบ้านนักบวชหลายบ้านในพื้นที่เดียวกัน)
- อธิการอาราม (abbot) หมายถึงนักพรตที่ปกครองอารามหรือแอบบีย์
- อัคราธิการหรือมหาธิการ (superior general; master superior) หมายถึงนักบวชที่เป็นผู้ปกครองสูงสุดในคณะนักบวชคาทอลิกแต่ละคณะ ในกฎหมายศาสนจักรจึงเรียกว่าอธิการสูงสุด
- อธิการชั้นผู้ใหญ่ (major moderator) ตามประมวลกฎหมายพระศาสนจักรหมายถึงอธิการสูงสุดและอธิการเจ้าคณะแขวง (รวมถึงผู้ช่วยของตำแหน่งเหล่านี้) ส่วนอธิการอารามถือว่ามีฐานะเทียบเท่าอธิการชั้นผู้ใหญ่ แต่ไม่ได้มีอำนาจเท่าอธิการชั้นผู้ใหญ่เสียทั้งหมด
การทหาร อธิการอาจหมายถึง
- พลาธิการ (quartermaster) คือหน่วยงานทหารและตำรวจที่ควบคุมการจัดที่พัก เครื่องใช้ อาหาร
- เสนาธิการ (chief of staff) คือทหารที่ทำหน้าที่หาข่าวสาร ประมาณการ แนะนำ ทำแผนและคำสั่ง ประสานงานระหว่างผู้บังคับบัญชากับหน่วยทหาร แต่ไม่มีอำนาจบัญชาการหน่วยทหาร
อ้างอิง - พระอุดรคณาธิการ (ชวินทร์ สระคำ) และจำลอง สารพัดนึก, พจนานุกรม บาลี-ไทย สำหรับนักศึกษา ฉบับปรับปรุงใหม่, พิมพ์ครั้งที่ 3, 2538, หน้า 16
- ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556. 1,544 หน้า. หน้า 1,200. ISBN 978-616-7073-56-9
- ประมวลกฎหมายพระศาสนจักร บรรพ 2 มาตรา 622
- ราชบัณฑิตยสถาน, หน้า 818
- ราชบัณฑิตยสถาน, หน้า 1254
อธ, การ, งกฤษ, authority, superior, มาจากคำในภาษาบาล, adhikāra, ออกเส, ยงว, อะธ, การะ, แปลว, าเจ, าหน, าท, การหมายใจ, หร, อความด, ในภาษาไทยป, จจ, นใช, คำน, หมายถ, งผ, อำนาจในด, านการปกครอง, พบท, งในศาสนจ, กร, และการทหาร, เน, อหา, ศาสนจ, กร, ทธจ, กร, คร, สตจ, ก. xthikar xngkvs authority superior macakkhainphasabali xthikar adhikara xxkesiyngwa xathikara aeplwaecahnathi karhmayic hruxkhwamdi 1 inphasaithypccubnichkhanihmaythungphumixanacindankarpkkhrxng phbthnginsasnckr aelakarthhar enuxha 1 sasnckr 1 1 phuththckr 1 2 khristckr 2 karthhar 3 xangxingsasnckr aekikhphuththckr aekikh dubthkhwamhlkthi phrasngkhathikarxthikarkhxngphrasngkheriykwaphrasngkhathikar sunghmaythungphraphiksuphudarngtaaehnnginkarpkkhrxngkhnasngkhithytngaetradbecakhnaphakhlngmacnthungphuchwyecaxawas 2 aelaeriykecaxawasthiimmismnskdiwaphraxthikar eriykecakhnatablhruxphraxupchchaythiimmismnskdiwaecaxthikar khristckr aekikh inkhristckr khawaxthikarichhmaythungnkbwchthimitaaehnnginkarpkkhrxng thaepnstrieriykwaxthikarini xthikarmihlaypraephth dngni xthikarobsth parish priest khux bathhlwngthiidrbmxbhmaycakmukhnaykpracamukhmnthlihmihnathipkkhrxngekhtaephrich miphuchwyeriykwaphuchwyxthikarobsth curate xthikaresminari rector of seminary khuxbathhlwngthimihnathipkkhrxngesminari xthikarbannkbwch superior of religious house khuxnkbwchkhathxlik xacimichbathhlwngkid thimihnathipkkhrxngbannkbwch xthikarecakhnaaekhwng provincial superior khuxnkbwchkhathxlikthipkkhrxngaekhwngkhnankbwch epnhnwyekhtkarpkkhrxngthiprakxbdwybannkbwchhlaybaninphunthiediywkn xthikarxaram abbot hmaythungnkphrtthipkkhrxngxaramhruxaexbbiy xkhrathikarhruxmhathikar superior general master superior hmaythungnkbwchthiepnphupkkhrxngsungsudinkhnankbwchkhathxlikaetlakhna inkdhmaysasnckrcungeriykwaxthikarsungsud 3 xthikarchnphuihy major moderator tampramwlkdhmayphrasasnckrhmaythungxthikarsungsudaelaxthikarecakhnaaekhwng rwmthungphuchwykhxngtaaehnngehlani swnxthikarxaramthuxwamithanaethiybethaxthikarchnphuihy aetimidmixanacethaxthikarchnphuihyesiythnghmdkarthhar aekikhxthikarxachmaythung phlathikar quartermaster khuxhnwynganthharaelatarwcthikhwbkhumkarcdthiphk ekhruxngich xahar 4 esnathikar chief of staff khuxthharthithahnathihakhawsar pramankar aenana thaaephnaelakhasng prasannganrahwangphubngkhbbychakbhnwythhar aetimmixanacbychakarhnwythhar 5 xangxing aekikh phraxudrkhnathikar chwinthr srakha aelacalxng sarphdnuk phcnanukrm bali ithy sahrbnksuksa chbbprbprungihm phimphkhrngthi 3 2538 hna 16 rachbnthitysthan phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2554 echlimphraekiyrtiphrabathsmedcphraecaxyuhw enuxnginoxkasphrarachphithimhamngkhlechlimphrachnmphrrsa 7 rxb 5 thnwakhm 2554 krungethph rachbnthitysthan 2556 1 544 hna hna 1 200 ISBN 978 616 7073 56 9 pramwlkdhmayphrasasnckr brrph 2 matra 622 rachbnthitysthan hna 818 rachbnthitysthan hna 1254 hnaaekkhwamkakwmnirwmbthkhwamthimichuxehmuxnhruxiklekhiyngknthalingkphayinidnakhunmahnani khunxactxngkaraekikhlingkihchiipynghnathitxngkarodytrngekhathungcak https th wikipedia org w index php title xthikar amp oldid 5982784, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม