บทความนี้ไม่มีจาก |
แอลเคน (อังกฤษ: Alkane) ในเคมีอินทรีย์ คือไฮโดรคาร์บอนอะซิคลิกที่ กล่าวคือ แอลเคนคือโซ่คาร์บอนที่ยึดกันด้วยพันธะเดี่ยว อัลเคนคือสารประกอบ
![image](https://www.wiki3.th-th.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraTMudGgtdGgubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpODVMemt5TDAxbGRHaGhibVV0TWtRdGMzUmxjbVZ2TG5OMlp5OHlNakJ3ZUMxTlpYUm9ZVzVsTFRKRUxYTjBaWEpsYnk1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
สูตรของแอลเคนโดยทั่วไปคือ CnH2n+2 อัลเคนที่มีรูปแบบง่ายที่สุด จึงเป็นมีเทน หรือ CH4 ขั้นถัดไปคือ หรือ C2H6 และชุดนี้ต่อเนื่องไปไม่มีสิ้นสุด ทุกอะตอมคาร์บอนในอัลเคนมี sp³ .
อัลเคนมีอีกชื่อหนึ่งว่าพาราฟิน (paraffin) หรือเรียกรวม ๆ ว่า พาราฟินซีรีส์ (paraffin series) ซึ่งทั้ง 2 คำนี้ใช้สำหรับอัลเคนที่มีอะตอมคาร์บอนเป็นโซ่เดี่ยวที่ไม่มีกิ่ง แอลเคนที่เป็นเช่นนี้เรียกว่า (isoparaffin)
การจำแนกตามโครงสร้าง
- โครงสร้างแบบเส้นตรง (สูตรโครงสร้าง C
nH
2n + 2) - โครงสร้างแบบแตกกิ่ง (สูตรโครงสร้าง C
nH
2n + 2, n > 3 ) - โครงสร้างแบบวง (สูตรโครงสร้าง C
nH
2n, n > 2 )
ไอโซเมอริซึม
![image](https://www.wiki3.th-th.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraTMudGgtdGgubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpOHpMek5pTDFOaGRIVnlZWFJsWkY5RE5GOW9lV1J5YjJOaGNtSnZibk5mWW1Gc2JDMWhibVF0YzNScFkyc3VjRzVuTHpJeU1IQjRMVk5oZEhWeVlYUmxaRjlETkY5b2VXUnliMk5oY21KdmJuTmZZbUZzYkMxaGJtUXRjM1JwWTJzdWNHNW4ucG5n.png)
ไบไซโคล[1.1.0]บิวเทน เป็นแอลเคนซึ่งมีสูตรโมเลกุล C4H6 ชนิดเดียวที่ไม่มีไอโซเมอร์; (ด้านล่าง) เป็นแอลเคนซึ่งมีสูตรโมเลกุล C4H4 ชนิดเดียวที่ไม่มีไอโซเมอร์
![image](https://www.wiki3.th-th.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraTMudGgtdGgubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpOWxMMlZsTDFSbGRISmhhR1ZrY21GdVpTMHpSQzFpWVd4c2N5NXdibWN2TVRBd2NIZ3RWR1YwY21Gb1pXUnlZVzVsTFRORUxXSmhiR3h6TG5CdVp3PT0ucG5n.png)
แอลเคนซึ่งมีคาร์บอนมากกว่า 3 อะตอมสามารถมีรูปร่างได้หลายแบบ ไอโซเมอร์แบบที่ง่ายที่สุดของแอลเคนคือการสับเปลี่ยนตำแหน่งของโซกิ่งบนโซ่ตรง เมื่ออะตอมของคาร์บอนมีมากขึ้น จำนวนไอโซเมอร์จะเพิ่มขึ้นด้วย ตัวอย่างเช่น:
สมบัติทางกายภาพ
แอลเคนทุกชนิดไม่มีสีและไม่มีกลิ่น
ตารางของแอลเคน
แอลเคน | สูตรโมเลกุล | จุดเดือด [°C] | จุดเยือกแข็ง [°C] | ความหนาแน่น [g·cm−3] (ณ อุณหภูมิ 20 °C) |
มีเทน | CH4 | −162 | −182 | แก๊ส |
C2H6 | −89 | −183 | แก๊ส | |
โพรเพน | C3H8 | −42 | −188 | แก๊ส |
บิวเทน | C4H10 | 0 | −138 | แก๊ส |
C5H12 | 36 | −130 | 0.626 (ของเหลว) | |
เฮกเซน | C6H14 | 69 | −95 | 0.659 (ของเหลว) |
C7H16 | 98 | −91 | 0.684 (ของเหลว) | |
C8H18 | 126 | −57 | 0.703 (ของเหลว) | |
C9H20 | 151 | −54 | 0.718 (ของเหลว) | |
C10H22 | 174 | −30 | 0.730 (ของเหลว) | |
C11H24 | 196 | −26 | 0.740 (ของเหลว) | |
C12H26 | 216 | −10 | 0.749 (ของเหลว) | |
C16H34 | 287 | 18 | 0.773 (ของเหลว) | |
C20H42 | 343 | 37 | ของแข็ง | |
C30H62 | 450 | 66 | ของแข็ง | |
C40H82 | 525 | 82 | ของแข็ง | |
C50H102 | 575 | 91 | ของแข็ง | |
C60H122 | 625 | 100 | ของแข็ง |
ดูเพิ่ม
![image](https://www.wiki3.th-th.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraTMudGgtdGgubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpODBMelJoTDBOdmJXMXZibk10Ykc5bmJ5NXpkbWN2TXpCd2VDMURiMjF0YjI1ekxXeHZaMjh1YzNabkxuQnVadz09LnBuZw==.png)