เทวทหะ

เทวทหะ (เนปาล: देवदह; อักษรโรมัน: Devadaha) หรือชื่อเต็มว่า เทศบาลเทวทหะ (เนปาล: देवदह नगरपालिका) เป็นเขตเทศบาลแห่งหนึ่งขึ้นกับอำเภอรูปันเทหี จังหวัดหมายเลข 5 ทางตอนใต้ของประเทศเนปาล ตั้งอยู่ทางตะวันออกของเมืองลุมพินี 57 กิโลเมตร

เทวทหะ देवदह
เทศบาล
เสาอโศกที่ภวานีปุร
เทวทหะ ที่ตั้งในประเทศเนปาล
พิกัดภูมิศาสตร์: 27°29′49″N 83°40′52″E / 27.497°N 83.681°E / 27.497; 83.681พิกัดภูมิศาสตร์: 27°29′49″N 83°40′52″E / 27.497°N 83.681°E / 27.497; 83.681
ประเทศ	เนปาล
จังหวัด	หมายเลข 5
อำเภอ	รูปันเทหี
ประชากร  (2011)
• ทั้งหมด	28,214 คน คน
เขตเวลา	UTC+5:45 (NST)
รหัสพื้นที่	071
เว็บไซต์	www.devdahamun.gov.np

จุดหมายแสวงบุญใน แดนพุทธภูมิ
พุทธสังเวชนียสถาน ๔ ตำบล
ลุมพินีวัน • พุทธคยา สารนาถ • กุสินารา
เมืองสำคัญในสมัยพุทธกาล
สาวัตถี • ราชคฤห์ สังกัสสะ • เวสาลี ปาฏลีบุตร • คยา โกสัมพี • กบิลพัสดุ์ เทวทหะ • เกสเรียสถูป ปาวา • พาราณสี นาลันทา
อารามสำคัญในสมัยพุทธกาล
วัดเวฬุวันมหาวิหาร วัดเชตวันมหาวิหาร
สถานที่สำคัญหลังพุทธกาล
สาญจิ • มถุรา ถ้ำเอลโลรา • ถ้ำอชันตา มหาวิทยาลัยนาลันทา
ดู คุย แก้

เทวทหะเป็นเมืองโบราณมีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลในฐานะที่เป็นเมืองหลวงของแคว้นโกลิยะ ซึ่งเป็นที่ประสูติของพระนางสิริมหามายา พุทธมารดา, พระนางมหาปชาบดีโคตมี พระมาตุจฉาของพระพุทธเจ้าและภิกษุณีองค์แรกในพุทธศาสนา และพระนางยโสธรา อดีตพระชายาของพระพุทธเจ้า และเชื่อกันว่าเจ้าชายสิทธัตถะเคยประทับที่เมืองแห่งนี้เมื่อทรงพระเยาว์ร่วมกับพระนางมหาปชาบดีโคตมี ปัจจุบันยังคงหลงเหลือซากโบราณสถานเป็นหลักฐาน

ประวัติ

ในอดีตเมืองเทวทหะเป็นเมืองหลวงของแคว้นโกลิยะ ซึ่งเป็นรัฐเครือญาติกับแคว้นสักกะ โดยอ้างว่าเจ้าผู้ครองของทั้งสองแคว้นสืบเชื้อสายมาจากพระเจ้าโอกกากราช (Okkākarāj) ทั้งสองตระกูลนี้จะมีการเสกสมรสกันเอง และจะไม่สมรสกับผู้ที่มาจากตระกูลอื่น ซึ่งอาจเป็นไปได้ว่าตระกูลทั้งสองนี้อาจมิได้สืบเชื้อสายชาวอารยัน ซึ่งพระเจ้าสุทโธทนะแห่งสักกะได้อภิเษกสมรสกับพระนางสิริมหามายาแห่งแคว้นโกลิยะตามพระราชประเพณี หลังจากนั้น 20 ปีจึงประสูติการเจ้าชายสิทธัตถะซึ่งต่อมาได้ตรัสรู้เป็นพระโคตมพุทธเจ้า

ปัจจุบันเทวทหะตั้งอยู่ห่างจากกบิลพัสดุ์ไปทางทิศตะวันออก 22 กิโลเมตร ห่างจากกับแม่น้ำโรหิณีไปทางทิศตะวันออกประมาณ 100 เมตร ปรากฏคันคูเมืองกำแพงเมืองโบราณก่อด้วยหิน ภายในซากเมืองเก่าปรากฏเนินดินโบราณที่ยังไม่ได้ขุดค้นจำนวนมาก เช่น รามคามเจดีย์ สถานที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่กรุงเทวทหะได้รับจากโฑณพราหมณ์ นักโบราณคดีค้นพบโบราณวัตถุจำนวนมากในบริเวณโบราณสถานเมืองเก่าเทวทหะนี้ ปัจจุบันมีเทวาลัยฮินดูหลังหนึ่งที่ชาวบ้านสร้างไว้ ภายในประดิษฐานมูรติสิริมหามายา ประติมากรรมภาพแกะสลักหินทราย ที่ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นรูปของพระนางสิริมหามายาด้วย

สภาพของเมืองเก่าเทวทหะในปัจจุบันยังไม่เคยมีนักโบราณคดีสำรวจขุดค้นอย่างจริงจัง คงปล่อยให้เป็นเนินดินฝังซากโบราณสถานจำนวนมากไว้ ทำให้นักจาริกแสวงบุญส่วนใหญ่ไม่ค่อยนิยมมาเมืองเทวทหะนี้

อ้างอิง

1. "National Census 2011 Report" (PDF).
2. "Lumbini Development Trust- Birthplace of Buddha, Historical Place of Nepal, The World Heritage Site". Lumbini Development Trust (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-02-11.
3. "พระญาติฝ่ายพระพุทธบิดาและพระพุทธมารดา". พุทธะ. 2553. สืบค้นเมื่อ 16 กรกฎาคม 2560. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
4. "แคว้นสักกะและศากยวงศ์". พุทธะ. 2553. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2560. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
5. ดาวสยาม วชิรปัญโญ, พระมหา. ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในอินเดีย. กรุงเทพ : เม็ดทรายพริ้นติ้ง, พิมพ์ครั้งที่ 2, หน้า 27-31
6. อดิเทพ พันธ์ทอง (20 พฤษภาคม 2559). "พุทธประวัตินอกกระแส (ในไทย): "สิทธัตถะ" เกิดในสังคมแบบชนเผ่า ไม่ได้ปกครองด้วยระบอบกษัตริย์". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2560. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
7. "พระนางสิริมหามายาทรงสุบินนิมิต". พุทธะ. 2553. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2560. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
8. สุนนท์ ปัทมาคม, รศ. . สมุดภาพแดนพุทธภูมิ ฉลองชนมายุ 80 ปี พระสุเมธาธิบดี วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษดิ์. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2541.

แหล่งข้อมูลอื่น

• maps.google
• ramgram-stupa-parasi
• Ramgram Stupa