fbpx
วิกิพีเดีย

แบคทีเรียดื้อยา

บทความนี้กล่าวถึงการดื้อต่อยาต้านจุลชีพของเชื้อจุลชีพ สำหรับการดื้อยา ดูที่ การดื้อยา
ระวังสับสนกับ แบคทีเรียดื้อยาหลายชนิด

จุลชีพดื้อยา (อังกฤษ: Antimicrobial resistance; AMR) เป็นคำที่ใช้สื่อถึงจุลชีพที่มีความสามารถในการปรับตัวให้ทนต่อฤทธิ์ของยาต้านจุลชีพที่มีประสิทธิภาพในการรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลชีพนั้น ๆ ในอดีต โดยคำนี้สื่อความรวมถึง "แบคทีเรียดื้อยา" หรือ "แบคทีเรียดื้อต่อยาปฏิชีวนะ" (antibiotic resistance) ด้วย ซึ่งเป็นจุลชีพที่พบการดื้อยามากที่สุด โดยการรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลชีพที่ดื้อต่อยานั้นทำได้ค่อนข้างยาก จึงจำเป็นต้องมีการใช้ยาต้านจุลชีพในขนาดที่สูงกว่าปกติในการรักษา หรือต้องปรับเปลี่ยนแบบแผนการรักษาโดยใช้ยาทางเลือกรอง ซึ่งทำให้มีค่าใช้จ่ายในการรักษาที่สูงกว่าปกติ และมีความเสี่ยงที่อาจเกิดอาการไม่พึงประสงค์หรือการเกิดพิษได้มากกว่าการรักษาด้วยสูตรการรักษามาตรฐาน นอกจากนี้แล้ว การรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลชีพดื้อยาดังกล่าวจะยิ่งทวีความยากลำบากในการรักษามากขึ้นหากเชื้อสาเหตุนั้นเกิดการดื้อยาต้านจุลชีพหลายชนิด (multiple drug resistance; MDR หรือ ซุปเปอร์บั๊ก) ทั้งนี้ กลไกการดื้อยาของจุลชีพนั้นสามารถเกิดขึ้นได้ผ่าน 3 กลไกหลัก คือ การดื้อยาโดยธรรมชาติของจุลชีพสายพันธุ์นั้น ๆ, การกลายพันธุ์ หรือ การได้รับยีนดื้อยาจากสายพันธุ์หรือสเตรนอื่น โดยจุลชีพสายพันธุ์ต่าง ๆ นั้นสามารถเกิดการกลายพันธุ์ได้ทั้งหมด ได้แก่ เชื้อราจะเกิดการดื้อต่อยาต้านเชื้อรา ไวรัสจะเกิดการดื้อต่อยาต้านไวรัส โพรโทซัวสามารถเกิดการต่อยาต้านโพรโทซัว และแบคทีเรียจะเกิดการดื้อต่อยาปฏิชีวนะ และการดื้อยานี้อาจเกิดขึ้นได้เองโดยธรรมชาติของจุลชีพซึ่งเป็นผลมาจากการกลายพันธุ์แบบสุ่ม

การทดสอบการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรีย: สารละลายที่มีแบคทีเรียตัวอย่างผสมอยู่จะถูกนำไปขีดเป็นริ้วบนอาหารเลี้ยงเชื้อ แล้วนำแผ่นกระดาษขาวที่ชุบยาปฏิชีวนะต่างชนิดกันในแต่ละแผ่นวางแปะไว้ด้านบน แล้วนำถาดนั้นไปบ่มเพาะเชื้อ หากผลปรากฏว่าไม่มีการเจริญเติบโตของแบคทีเรียตัวอย่างรอบแผ่นกระดาษขาวใด ๆ หมายความว่า เชื้อตัวอย่างไม่ได้ดื้อต่อยาปฏิชีวนะที่อยู่ในกระดาษนั้น เช่นในถาดขวามือ พบว่าแบคทีเรียตัวอย่างมีการดื้อยาปฏิชีวนะที่ถูกนำมาทดสอบอย่างน้อย 4 ใน 7 ชนิด

การป้องกันการดื้อยาของแบคทีเรียนั้นสามารถกระทำได้หลายช่องทาง ได้แก่ ใช้ยาปฏิชีวนะเมื่อมีข้อบ่งใช้ที่เหมาะสม หยุดการใช้ยาปฏิชีวนะหรือยาต้านจุลชีพอื่นในทางที่ผิด หากเป็นไปได้ให้พิจารณาใช้ยาปฏิชีวนะชนิดออกฤทธิ์แคบ (Narrow-spectrum antibiotics) แทนยาปฏิชีวนะชนิดออกฤทธิ์กว้าง (Board-spectrum antibiotics) เนื่องจากการใช้ยาปฏิชีวนะชนิดออกฤทธิ์แคบจะมีความจำเพาะต่อเชื้อสาเหตุและมีประสิทธิภาพมากกว่า ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดการดื้อยาของจุลชีพได้ ในกรณีที่ต้องรับประทานยาเองที่บ้าน ผู้ใช้ยาควรมีความตระหนักรู้ถึงวิธีการใช้ยาที่เหมาะสม และความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้จากการใช้ยาดังกล่าวนอกเหนือจากคำแนะนำของบุคลการทางการแพทย์ นอกจากนี้ บุคลากรทางการแพทย์ซึ่งมีโอกาสสัมผัสกับเชื้อจุลชีพต่าง ๆ ในการทำงานก็ถือเป็นภาคส่วนที่สำคัญที่จะช่วยลดการแพร่กระจายของแบคทีเรียดื้อยาได้ โดยการรักษาสุขอนามัยและการมีระบบการสุขาภิบาลที่ดีในสถานพยาบาล ซึ่งรวมไปถึงการล้างมือและการทำให้ปราศจากเชื้อ (disinfecting) ในระหว่างการสัมผัสผู้ป่วยแต่ละราย รวมไปถึงการให้ความรู้เพื่อกระตุ้นความตระหนักรู้ในประเด็นดังกล่าวแก่ผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย หรือบุคคลอื่นในสถานพยาบาล

การเพิ่มขึ้นของแบคทีเรียดื้อยาในปัจจุบันนั้นมีสาเหตุหลักมาจกาการใช้ยาปฏิชีวนะในมนุษย์และสัตว์อื่น รวมไปถึงการแพร่กระจายของแบคทีเรียดื้อยาระหว่างมนุษย์กับสัตว์เหล่านั้น นอกจากนี้ การดื้อยาของแบคทีเรียนี้ยังทำให้เกิดการคัดเลือกจากแรงกดดัน (selection pressure) ในกลุ่มประชากรของแบคทีเรีย ส่งผลให้แบคทีเรียที่ไวต่อยาต้านจุลชีพตาย และแบคทีเรียที่ดื้อยาต้านจุลชีพซึ่งเดิมมีอยู่ในสัดส่วนที่น้อยนั้น มีจำนวนที่เพิ่มมากขึ้น การที่แบคทีเรียที่ดื้อยากลับกลายมาเป็นประชากรกลุ่มใหญ่ในสายพันธุ์นั้น ๆ ทำให้การรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อดังกล่าวต้องได้รับการปรับเปลี่ยนไปใช้การรักษาด้วยยาทางเลือกรอง รวมถึงทำให้เกิดการขาดแคลนยาปฏิชีวนะที่ใช้ในการรักษาจนทำให้ต้องการเร่งรัดการคิดค้นพัฒนายาปฏิชีวนะชนิดใหม่ที่รวบรัดขั้นตอนตามมาตรฐานการพัฒนายาใหม่ที่เคยมีมา อย่างไรก็ตาม ถึงแม้จะมีการเร่งรัดพัฒนายาปฏิชีวนะชนิดใหม่ขึ้นมาเพื่อจัดการกับภาวะฉุกเฉินที่เกี่ยวเนื่องกับแบคทีเรียดื้อยาดังข้างต้น แต่ยาปฏิชีวนะชนิดใหม่ที่ถูกผลิตออกสู่ตลาดยานั้นก็ยังคงมีจำนวนไม่มากพอที่จะบรรเทาปัญหาดังกล่าวลงได้

การเพิ่มขึ้นของการดื้อยาของแบคทีเรียนี้ ทำให้มีผู้เสียชีวิตจากการเจ็บป่วยด้วยโรคติดเชื้อดื้อยาอย่างรุนแรงประมาณปีละ 700,000 – 1,000,000 คนต่อปี เฉพาะในสหรัฐอเมริกา ในแต่ละปีจะมีผู้ที่เจ็บป่วยด้วยโรคติดเชื้อแบคทีเรียดื้อยาอย่างน้อย 2,000,000 คน และในจำนวนนี้มีผู้ที่ประสบความล้มเหลวในการรักษาและนำไปสู่การเสียชีวิตมากถึง 23,000 คนต่อปี ด้วยความรุนแรงแรงของปัญหาการดื้อยาของแบคทีเรียนี้ ทำให้มีการเรียกร้องให้ประชาคมโลกกำหนดมาตรการการดำเนินการร่วมกันเพื่อจัดการกับภัยคุกคามดังกล่าว จนได้เป็นข้อเสนอสำหรับสนธิสัญญาระหว่างประเทศเรื่องการดื้อต่อยาของจุลชีพ แต่การดำเนินงานดังกล่าวนั้นไม่อาจกระทำได้ในทุกประเทศทั่วโลก เนื่องจากบางประเทศที่มีฐานะยากจนและมีระบบการสาธารณสุขที่อ่อนแอนั้นไม่อาจดำเนินการตามเจตนารมณ์ดังกล่าวได้เต็มที่ ทำให้กลุ่มประเทศดังกล่าวมีอุบัติการณ์การเกิดการดื้อยาของจุลชีพที่ค่อนข้างสูง

คำจำกัดความ

 
แผนภาพแสดงความแตกต่างระหว่างแบคทีเรียดื้อยากับแบคทีเรียปกติที่ไม่ดื้อยา เมื่อมีการติดเชื้อแบคทีเรียที่ไม่ดื้อยาจะเกิดการแบ่งตัวเพื่อเพิ่มจำนวนของเชื้อดังกล่าวในร่างกาย แต่เมื่อได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ เชื้อแบคทีเรียเหล่านั้นก็จะตาย แต่ในกรณีของแบคทีเรียดื้อยากลับมีการเพิ่มขึ้นของแบคทีเรียดังกล่าวมากขึ้น แม้จะได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะสูตรมาตรฐานก็ตาม

องค์การอนามัยโลกได้ให้คำนิยามของ จุลชีพดื้อยา ว่าเป็น จุลชีพที่ทนต่อยาต้านจุลชีพที่เคยมีประสิทธิภาพดีในการรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลชีพดังกล่าว ทั้งนี้การดื้อต่อยาปฏิชีวนะนี้เกิดขึ้นในจุลชีพเท่านั้น คนหรืออวัยวะที่เกิดการติดเชื้อจุลชีพนั้นไม่อาจก่อให้เกิดการดื้อยาปฏิชีวนะได้ ในปี ค.ศ. 2014 ด้วยความรุนแรงของการดื้อยาของจุลชีพทำให้องค์การอนามัยโลก (World Health Organization) ประกาศให้ปัญหาการดื้อยาของเชื้อแบคทีเรียเป็น "ปัญหาสำคัญเร่งด่วนที่สุดที่เกิดขึ้นในทุกภูมิภาคทั่วโลกและทุกคนล้วนจะต้องได้รับผลกระทบจากปัญหานี้ ไม่ว่าวัยใด หรือประเทศใดก็ตาม – การดื้อยานี้ทำให้แบคทีเรียเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ดังนั้น ยาปฏิชีวนะที่เคยใช้ได้ผลจะไม่สามารถใช้งานได้กับคนที่ต้องการการรักษาโรคที่เกิดติดเชื้อนี้ - นี่จึงถือเป็นภัยคุกคามหลักต่อการสาธารณสุขในปัจจุบัน"

สาเหตุ

 
แผนภาพแสดงการเกิดและการแพร่กระจายของแบคทีเรียดื้อยาทั้งในมนุษย์และสัตว์

ถึงแม้ว่าการดื้อต่อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียนั้นมีมาก่อนที่จะมีการใช้ยาดังกล่าวในมนุษย์ แต่การใช้ยาปฏิชีวนะโดยมนุษย์กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบันนี้ทำให้การดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียเพิ่มมากขึ้นกว่าปกติผ่านกระบวนการการกดดันทางวิวัฒนาการ (evolutionary pressure) ทั้งนี้ สาเหตุหลักที่ทำให้การใช้ยาปฏิชีวนะในมนุษย์ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก โดยเป็นผลมาจากความสามารถในการผลิตยาปฏิชีวนะในระดับอุตสาหกรรมเพิ่มขึ้นทั่วโลกตลอดทุกช่วงเวลาตั้งแต่ปี 1950 ทำให้ปริมาณยาปฏิชีวนะที่ผลิตขึ้นมีจำนวนมากพอที่จะจำหน่ายแก่ประชาชนได้อย่างกว้างขวาง ประกอบกับการที่รัฐไม่สามารถควบคุมการขายได้ โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศรายได้น้อยและรายได้ปานกลางหลายประเทศ ซึ่งสามารถซื้อยาดังกล่าวได้โดยไม่ต้องใช้ใบสั่งยาจากแพทย์ และการซื้อยาใช้เองในกรณีดังกล่าว ส่วนใหญ่มักเป็นการใช้ยาปฏิชีวนะที่ไม่ตรงข้อบ่งใช้ ซึ่งจะส่งผลให้ความเสี่ยงที่อาจเกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียสูงขึ้นได้ในทุก ๆ สายพันธุ์ที่มีอยู่ในปัจจุบัน

เหตุผลอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดการดื้อยาของจุลชีพในปัจจุบัน ได้แก่:

  • การใช้ยาปฏิชีวนะในการปศุสัตว์ โดยมีการรับรองให้มีการใช้ยาปฏิชีวนะในขนาดต่ำแก่ปศุสัตว์เพื่อเสริมการเจริญเติบโตของสัตว์ดังกล่าวในประเทศอุตสาหกรรมหลายประเทศ ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่าการใช้ยาปฏิชีวนะในกรณีนี้สามารถนำไปสู่การเพิ่มขึ้นของการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียได้
  • การปล่อยของเสียที่มีส่วนผสมของยาปฏิชีวนะอยู่ในปริมาณสูงสู่สิ่งแวดล้อมของโรงงานผลิตยา เนื่องจากไม่มีระบบการบำบัดน้ำเสีย (wastewater treatment) ที่ดีมากพอ ทำให้ความเสี่ยงที่จะเกิดการดื้อยาของแบคทีเรียในสิ่งแวดล้อมเพิ่มสูงมากขึ้น และแพร่กระจายได้มากขึ้น
  • ถึงแม้จะยังไม่ทราบแน่ชัดว่าสารต้านแบคทีเรียในสบู่และผลิตภัณฑ์สุขภาพอื่นนั้นมีส่วนช่วยในการดื้อยาของแบคทีเรียหรือไม่ แต่อย่างไรก็ตาม องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกาได้ห้ามให้มีการใช้สารต้านแบคทีเรียจำนวน 19 ชนิดในผลิตภัณฑ์สบู่ต้านแบคทีเรียเมื่อวันที่ 2 กันยายน ค.ศ. 2016 ด้วยให้เหตุผลประกอบว่า "ไม่มีข้อมูลที่แสดงให้เห็นได้เด่นชัดว่าสบู่ที่มีส่วนผสมของสารต้านแบคทีเรียนั้นมีประสิทธิภาพดีกว่าการล้างทำความสะอาดด้วยน้ำเปล่าและสบู่ทั่วไปในการป้องกันภาวะความเจ็บป่วยจากแบคทีเรีย"

การดื้อยาจากการใช้ยาปฏิชีวนะในมนุษย์

 
แผนภาพเปรียบเทียบจำนวนผู้ที่เสียชีวิตจากการติดเชื้อจุลชีพดื้อยากับผู้ที่เสียชีวิตจากสาเหตุอื่น คาดว่าในปี ค.ศ. 2050 การเสียชีวิตจากการติดเชื้อจุลชีพดื้อยาจะเป็นสาเหตุหลักของการเสียชีวิตด้วยโรคเจ็บบป่วยของมนุษย์ โดยมีจำนวนมากถึง 10 ล้านคน

การเพิ่มขึ้นของการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียนั้นมีความสัมพันธ์กับปริมาณการสั่งใช้ยาหรือการใช้ยาดังกล่าว รวมไปถึงการรับประทานยาปฏิชีวนะไม่ครบตามที่ได้ควรได้รับ โดยการสั่งยาใช้ปฏิชีวนะที่ไม่เหมาะสมนี้มีสาเหตุมาจากหลายประการ ทั้งจากการที่ผู้ป่วยยืนยันที่จะให้แพทย์สั่งใช้ยาปฏิชีวนะแก่ตน ถึงแม้จะไม่มีข้อบ่งชี้ที่จำเป็นต้องใช้ยาดังกล่าว และแพทย์บางรายก็อาจสั่งจ่ายยาปฏิชีวนะให้แก่ผู้ป่วยของตนตามที่ร้องขอ เนื่องจากไม่มีเวลามากพอที่จะอธิบายให้ผู้ป่วยตระหนักรู้ได้ถึงเหตุผลที่ไม่ควรใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษาการเจ็บป่วยครั้งนั้น ๆ และในบางกรณี แพทย์ผู้สั่งใช้ยาเองก็ไม่ทราบแน่ชัดว่าเมื่อใดที่จำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะหรือมีความระมัดระวังมากเกินไปในการสั่งใช้ยาเนื่องมาจากเหตุผลทางการแพทย์ รวมไปถึงเหตุผลทางกฎหมาย นอกจากนี้แล้ว การที่มีระดับความเข้มข้นของยาปฏิชีวนะในร่างกายต่ำมากเกินไปก็อาจก่อให้เกิดการดื้อยาของแบคทีเรียได้ผ่านกระบวนการการเหนี่ยวนำให้เกิดการกลายพันธุ์ของแบคทีเรียนั้น ๆ ส่งผลให้แบคทีเรียดังกล่าวสามารถเจริญเติบโตอยู่ได้ตามปกติถึงแม้จะมีการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะชนิดเดิมที่ให้ความเข้มข้นของยาในกระแสเลือดมากขึ้นกว่าเดิมก็ตาม ยกตัวอย่างเช่น การดื้อยาของแบคทีเรีย Pseudomonas aeruginosa และ Bacteroides fragilis ที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดการกลายพันธุ์จากการได้รับยาปฏิชีวนะในขนาดที่ให้ความเข้มข้นของยาดังกล่าวในร่างกายต่ำกว่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียดังกล่าว (subinhibitory concentration)

ดังที่กล่าวไปในข้างต้นว่า การใช้ยาปฏิชีวนะที่ไม่เหมาะสมและไม่จำเป็นเพื่อการรักษาความเจ็บป่วยของมนุษย์ในปัจจุบันนั้นเป็นสาเหตุหลักที่ก่อให้เกิดภาวะฉุกเฉินด้านการดื้อยาของแบคทีเรีย โดยมากกว่าร้อยละ 50 ของการใช้ยาปฏิชีวนะในมนุษย์พบว่าเป็นการใช้ยาที่ไม่เหมาะสมและไม่ตรงตามข้อบ่งใช้ ยกตัวอย่างเช่น คน 1 ใน 3 คน ยังคงมีความเชื่อว่ายาปฏิชีวนะมีประสิทธิภาพในการรักษาโรคไข้หวัด โดยพบว่าการสั่งจ่ายยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาโรคไข้หวัดนั้นพบเห็นได้มากที่สุดในประเด็นของการสั่งใช้ยาปฏิชีวนะที่ไม่ตรงตามข้อบ่งใช้ ถึงแม้จะเป็นที่ทราบกันดีของบุคลากรทางการแพทย์ว่ายาดังกล่าวไม่มีประสิทธิภาพในการต้านไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคไข้หวัด นอกจากนี้การใช้ยาปฏิชีวนะแม้เพียงครั้งเดียว ถึงแม้จะเป็นการใช้ในผู้ที่มีข้อบ่งใช้ที่จำเป็นต้องได้รับยาดังกล่าว ก็สามารถเพิ่มความเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียได้ โดยความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นดังกล่าวจะคงอยู่ได้นานประมาณ 1 เดือน ถึง 1 ปี ตั้งแต่เริ่มมีการใช้ยาดังกล่าว

ความเสี่ยงที่จะเกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียนั้นจะเพิ่มขึ้นตามระยะเวลาที่ใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษา ดังนั้น ตราบใดที่ยังมีการใช้ยาปฏิชีวนะในจำนวนที่น้อยที่สุดที่ให้ประสิทธิภาพดีในการรักษา และใช้ยาดังกล่าวเป็นระยะเวลาที่สั้นที่สุดเท่าที่เป็นได้จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดการดื้อยาของแบคทีเรีย ช่วยลดภาระค่าใช้จ่าย ให้ผลลัพธิ์การรักษาที่ดีกว่าและมีภาวะแทรกซ้อนน้อย .ทำให้ในปัจจุบันมีการใช้สูตรการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะระยะสั้นในผู้ที่เจ็บป่วยด้วยโรคติดเชื้อแบคทีเรียหลายชนิด ได้แก่ โรคปอดอักเสบชุมชน (community-acquired pneumonia; CAP), เยื่อบุช่องท้องอักเสบเองจากแบคทีเรีย (spontaneous bacterial peritonitis; SBP), ผู้ป่วยหนักในหน่วยอภิบาลที่คาดว่าอาจมีการติดเชื้อแบคทีเรียในปอด, กลุ่มอาการที่เข้าได้กับอาการปวดท้องเฉียบพลัน (acute abdominal), หูชั้นกลางอักเสบ, โพรงอากาศอักเสบ และการติดเชอื้แบคทีเรียในช่องคอ (throat infection), และการเจ็บป่วยจากการทะลุของลำไส้ ในบางกรณี การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะสูตรระยะสั้นอาจไม่สามารถรรักษาภาวะการติดเชื้อนั้น ๆ ได้ เช่นเดียวกันกับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะสูตรระยะยาว การศึกษาทางคลินิกที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารทางการแพทย์ของสมาคมการแพทย์อังกฤษ (British Medical Association) พบว่า หากอาการและอาการแสดงของการติดเชื้อแบคทีเรียถูกกำจัดออกไปด้วยการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะแล้ว ควรหยุดการบริหารยาดังกล่าว ณ 72 ชั่วโมงหลังอาการดีขึ้น ทั้งนี้ ส่วนใหญ่ผู้ป่วยมักมีอาการดีขึ้นก่อนที่เชื้อก่อโรคจะถูกกำจัดออกไปหมด ดังนั้นแพทย์ควรให้คำแนะนำแก่ผู้ป่วยทุกคนที่ได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะให้ตระหนักรู้ถึงการได้รับการรักษาด้วยยาดังกล่าวจนถึงระยะเวลาที่แนะนำในแนวทางการรักษามาตรฐาน นักวิจัยบางคนสนับสนุนให้แพทย์ใช้หลักสูตรยาปฏิชีวนะที่สั้นมากในการรักษา และประเมินผู้ป่วยหลังจากนั้น 2–3 วันและหยุดการรักษาหากไม่มีอาการทางคลินิกที่บ่งบอกถึงการติดเชื้อแบคทีเรีย

นอกจากนี้ การใช้ยาปฏิชีวนะในกลุ่มที่แตกต่างกันพบว่ามีความสัมพันธ์กับการเกิดการดื้อยาหรือการแพร่กระจายของเชื้อบางสายพันธ์ที่มากกว่าการใช้ยาปฏิชีวนะในกลุ่มอื่น อาทิ อัตราการติดเชื้อสแตปฟิโลคอคคัส ออเรียสที่ดื้อต่อยาเมทิซิลลิน (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus; MRSA) จะสูงขึ้นเมื่อมีการใช้ยาปฏิชีวนะกลุ่มไกลโคเปปไทด์ (Glycopeptide antibiotics), เซฟาโลสปอริน, และควิโนโลน เซฟาโลสปอริน และโดยเฉพาะควิโนโลนและคลินดามัยซินนั้นมีสามารถเหนี่ยวนำให้เกิดการเพิ่มจำนวนที่มากเกินปกติของแบคทีเรีย Clostridium difficile ในทางเดินอาหารได้

นอกเหนือจากปัจจัยดังข้างต้นแล้ว ปัจจัยบางประการที่จำเป็นต่อการรักษาผู้ป่วยในหน่วยอภิบาล (intensive care unit; ICU) อย่างการใส่เครื่องช่วยหายใจ (mechanical ventilation) และการมีโรคร่วมหลายโรค ก็เป็นปัจจัยเสริมที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียดื้อยาได้เช่นกัน รวมถึงการล้างมือและการทำให้ปราศจากเชื้อ (disinfecting) ที่ไม่ดีพอระหว่างการสัมผัสผู้ป่วยแต่ละคนของบุคลากรทางการแพทย์และเจ้าหน้าที่หอผู้ป่วยนั้นก็มีความสัมพันธ์กับการแพร่กระจายของจุลชีพดื้อยาเช่นกัน

การดื้อยาจากการใช้ยาปฏิชีวนะในสัตว์

ดูบทความหลักที่: การใช้ยาปฏิชีวนะในการปศุสัตว์
 
แผนภาพแสดงการดื้อยาของแบคทีเรียในสัตว์ โดยปกติแล้วในสัตว์ทุกชนิดจะมีแบคทีเรียในลำไส้ เมื่อมีการให้ยาปฏิชีวนะแก่สัตว์เลี้ยงเหล่านั้น ยาจะเข้าไปฆ่าแบคทีเรียส่วนใหญ่ในทางเดินอาหาร ส่วนแบคทีเรียที่ยังหลงเหลืออยู่จะเป็นเสตรนที่ดื้อยาปฏิชีวนะนั้น โดยเสตรนดังกล่าวจะแบ่งตัวและเจริญขึ้นมาแทนที่เสตรนเดิมที่ถูกฆ่าไป เมื่อมนุษย์นำเนื้อสัตว์เหล่านี้มาบริโภคอาจทำให้ได้รับเชื้อแบคทีเรียดื้อยาเหล่านี้เข้าสู่ร่างกายและเกิดโรคได้

ในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา เป็นที่สงสัยถึงความสัมพันธ์ระหว่างการใช้ยาปฏิชีวนะในการปศุสัตว์กับการเกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรีย จนกระทั่งองค์การอนามัยโลกได้ให้ข้อสรุปในประเด็นดังกล่าวว่า "การใช้ยาปฏิชีวนะที่ไม่เหมาะสมในการเลี้ยงสัตว์เป็นปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดและการแพร่กระจายของเชื้อโรคที่ทนต่อยาปฏิชีวนะและควรห้ามไม่ให้มีการใช้ยาปฏิชีวนะเป็นตัวกระตุ้นการเจริญเติบโตในอาหารสัตว์" องค์การอนามัยโลกได้เพิ่มหลักเกณฑ์ด้านสุขอนามัยสัตว์บกเพื่อเป็นแนวทางในการให้คำแนะนำแก่สมาชิกขององค์กรในการสร้างและประสานการตรวจสอบและติดตามเฝ้าระวังการดื้อยาต้านจุลชีพระดับประเทศ, ติดตามตรวจสอบปริมาณยาปฏิชีวนะที่ใช้ในการเลี้ยงสัตว์, และให้คำแนะนำแก่องค์กรหรือหน่วยงานอื่น ๆ เพื่อให้มั่นใจว่ามีการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างเหมาะสมและรอบคอบ ส่วนอีกแนวทางหนึ่งคือ การใช้วิธีการที่จะช่วยในการตรวจหาปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการดื้อยา และประเมินความเสี่ยงนั้น ๆ ต่อการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรีย

การดื้อยาโดยธรรมชาติ

การดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียนั้นสามารถเกิดขึ้นได้เองทั่วไปในธรรมชาติ โดยมีการค้นพบยีนที่มีมาแต่โบราณซึ่งเป็นยีนทำให้แบคทีเรียเหล่านั้นดื้อต่อยาปฏิชีวนะ โดยยาปฏิชีวนะนั้นอาจเป็นยาที่ถูกผลิตขึ้นมาโดยแบคทีเรียนั้น ๆ ซึ่งยีนที่ทำให้เกิดการดื้อยาดังกล่าวเป็นที่รู้จักกันดีว่าเป็นรีซิสโตม (resistome) ที่พบการเกิดขึ้นได้เองในธรรมชาติ โดยยีนเหล่านั้นอาจถูกถ่ายทอดจากแบคทีเรียที่ไม่ก่อโรคไปยังแบคทีเรียอื่นที่ก่อโรคและทำให้แบคทีเรียที่ได้รับยีนนี้เข้าไปสามารถทนต่อยาปฏิชีวนะได้เช่นกัน

ใน ค.ศ. 1952 มีการค้นพบการดื้อยาเพนิซิลลินในแบคทีเรียบางสายพันธุ์ ซึ่งเป็นช่วงเวลาก่อนที่จะมีการนำยาดังกล่าวมาใช้ในทางคลินิก นอกจากนี้ยังมีการค้นพบว่ามีการดื้อยาสเตรปโตมัยซินของแบคทีเรียบางชนิดในช่วงเวลาก่อนหน้านั้นอีกด้วย ต่อมาใน ปี ค.ศ. 1962 ได้มีการตรวจพบเอนไซม์เพนิซิลิเนสในเอนโดสปอร์ของแบคทีเรีย Bacillus licheniformis ซึ่งเอนไซม์ดังกล่าวเป็นเอนไซม์ที่ทำลายโครงสร้างหลักของยากลุ่มเพนิซิลลิน จากดินแห้งบนรากพืชที่ถูกเก็บไว้ในพิพิธภัณฑ์บริติชตั้งแต่ปี ค.ศ. 1689 นอกจากนั้น การศึกษาจุลชีพในทางเดินอาหารของวิลเลียม เบรน (William Braine) และจอห์น ฮาร์ทเนลล์ (John Hartnell) ซึ่งเป็นลูกเรือที่เสียชีวิตในการเดินสำรวจมหาสมุทรอาร์กติกของจอห์น แฟรงคลิน (Franklin's lost expedition) พบแบคทีเรียสกุล Clostridium จำนวน 6 สเตรนที่ดื้อต่อเซโฟซิตินและคลินดามัยซิน

ทั้งนี้ การสร้างเอนไซม์เพนิซิลิเนสของแบคทีเรียนั้นอาจขึ้นอยู่กับบางสถานการณ์และสิ่งแวดล้อมด้วย โดยการหลั่งเอนไซม์นี้อาจเป็นผลมาจากการสร้างกลไกการป้องกันตนเองของแบคทีเรีนนั้น ๆ จากสภาพแวดล้อมในแหล่งที่อยู่ของตนที่เป็นอันตราย ยกตัวอย่างเช่น Staphylococcus aureus จะมีการสร้างเอนไซม์เพนิซิลิเนสออกมาเป็นจำนวนมากเมื่อต้องอาศัยอยู่ในแหล่งที่มีราตระกูลสกุลทริโคไฟตอนที่ผลิตเพนิซิลลิน ซึ่งส่งผลให้แบคทีเรียเกิดการดื้อต่อยาเพนิซิลลินได้ Search for a penicillinase ancestor has focused on the class of proteins that must be a priori capable of specific combination with penicillin. แต่ในทางกลับกัน การดื้อยาของแบคทีเรียที่พบในทางเดินอาหารของวิลเลียม เบรน และจอห์น ฮาร์ทเนลล์ ดังที่ได้กล่าวไว้ในข้างต้น อาจเป็นผลมาจากการที่ทั้งสองคนได้รับเชื้อแบคทีเรียที่สามารถสร้างเอนไซม์หรือเกิดการกลายพันธุ์แบบสุ่มของโครโมโซมได้เองตามธรรมชาติจนทำให้ทนต่อยาปฏิชีวนะดังกล่าวก็เป็นได้

นอกจากนี้ยังมีหลักฐานเชิงประจักษ์ที่บ่งชี้ได้ว่าโลหะหนัก และสารก่อมลพิษอื่น ๆ อาจมีส่วนในการทำให้เกิดการแพร่กระจายของแบคทีเรียดื้อยาได้โดยโลหะหนักและสารพิษเหล่านั้นจะทำให้แบคทีเรียที่ไม่ดื้อยาไม่สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ แต่ในทางตรงกันข้าม แบคทีเรียที่ดื้อยาจะไม่ได้รับผลกระทบดังกล่าวและจะมีการเพิ่มจำนวนมากขึ้นเพื่อทดแทนแบคทีเรียไม่ดื้อยาที่ลดจำนวนลงไป

การดื้อยาจากมลภาวะในสิ่งแวดล้อม

ปัญหาการดื้อต่อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียในปัจจุบันได้ทวีความรุนแรงมากขึ้นจนเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพทั้งมนุษย์และสัตว์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะมีแหล่งอาศัยอยู่บนบกหรือในน้ำ โดยปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งที่มีส่วนหนุนให้ปัญหาดังกล่าวแพร่กระจายจนส่งผลกระทบในวงกว้างก็คือ การปนเปื้อนและการแพร่กระจายของยาปฏิชีวนะหรือสารที่ออกฤทธิ์เป็นยาปฏิชีวนะในสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง น้ำเสียจากโรงพยาบาลและน้ำเสียจากชุมชนเมืองที่ถูกปล่อยออกสู่ธรรมชาติโดยไม่ได้รับการบำบัดหรือมีระบบการบำบัดที่ไม่รัดกุม ถือเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดการปนเปื้อนดังกล่าว ยาปฏิชีวนะได้ก่อให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมนับตั้งแต่มีการนำมาใช้ในมนุษย์ (ยา, การเกษตร) ผ่านทางของเสียต่าง ๆ ที่ถูกขับออกจากร่างกายกมนุษย์ สัตว์เลี้ยง และของเสียจากอุตสาหกรรมยา การที่ของเสียที่มีการปนเปื้อนของยาปฏิชีวนะถูกปล่อยสู่สิ่งแวดล้อมโดยไม่ได้รับการบำบัดหรือได้รับการบำบัดที่ไม่ดีมาก จะเป็นปัจจัยเสริมให้เกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียได้มากขึ้น และเกิดการปนเปื้อนและแพร่กระจายของแบคทีเรียดื้อยาดังกล่าวในสิ่งแวดล้อมนั้นอีกด้วย ในปี ค.ศ. 2011 การทำแผนที่ของตัวอย่างน้ำทิ้งและน้ำประปาในนิวเดลี ประเทศอินเดีย ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่ามีจำนวนการใช้ยาปฏิชีวนะของประชาชนบริเวณนั้นในสัดส่วนที่สูง ผลการตรวจพบว่ามีการปนเปื้อนแบคทีเรียอยู่เป็นจำนวนมากและยังส่งผลให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียในทางเดินอาหารในชุมชนที่อุปโภคบริโภคน้ำจากแหล่งดังกล่าวอย่างเป็นวงกว้างและยากแก่การควบคุมโรค โดยพบว่าเชื้อก่อโรคดังกล่าวส่วนใหญ่มักมีผลตรวจเอนไซม์ NDM-1 เป็นบวก ซึ่งเป็นเอนไซม์ดังกล่าวจะส่งผลให้แบคทีเรียนั้น ๆ เกิดการดื้อต่อยาที่มีโครงสร้างหลักเป็นวงบีตา-แลคแตมได้หลายชนิด ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว ร้อยละ 70–80 ของผู้ปวยที่มีอาการท้องร่วงมักมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัส ซึ่งไม่สามารถรักษาได้โดยการใช้ยาปฏิชีวนะ แต่ในการข้อมูลจากการศึกษากลับพบว่าราวร้อยละ 40 ของผู้ป่วยที่มีอาการข้างต้นยังคงพยายามที่จะรักษาอาการท้องร่วงนั้นด้วยยาปฏิชีวนะ ในบางพื้นที่ผู้ที่รักษาอาการท้องร่วงอย่างไม่เหมาะสมด้วยยาปฏิชีวนะนั้นมีสัดส่วนที่มากถึงร้อยละ 80

เนื่องจากแบคทีเรียเป็นสิ่งมีชีวิตที่สามารถแบ่งเซลล์เพื่อเพิ่มจำนวนได้อย่างรวดเร็ว ทำให้แบคทีเรียดื้อยาที่แพร่กระจายลงสู่สิ่งแวดล้อมนั้นสามารถเจริญเติบโตและแพร่จำนวนได้มากภายในระยะเวลาอันสั้น ยิ่งไปกว่านั้น แบคทีเรียที่ดื้อยาเหล่านี้ยังสามารถถ่ายทอดยีนดื้อยาไปยังแบคทีเรียสายพันธุ์หรือสเตรนอื่น ๆ ได้ผ่านกระบวนการที่เรียกว่า การถ่ายทอดยีนในแนวราบ (horizontal gene transfer; HGT) ดังนั้น ถึงแม้ว่ายาปฏิชีวนะที่แบคทีเรียดังกล่าวดื้อยาจะไม่ถูกปล่อยลงสู่ธรรมชาติเพิ่มเติมในอนาคต ยีนที่ดื้อยาปฏิชีวนะดังกล่าวก็จะยังคงพบเห็นอยู่ในแบคทีเรียธรรมชาติทั่วไป เนื่องจากแบคทีเรียดังกล่าวจะมีการแบ่งตัวและถ่ายทอดยีนดื้อยาให้กันจากรุ่นสู่รุ่น นอกจากนี้ยังพบว่า มีการแพร่กระจายเป็นวงกว้างของแบคทีเรียดื้อยาในสัตว์ทะเลที่มีกระดูกสันหลัง ซึ่งเป็นที่คาดการณ์กันว่าแบคทีเรียดื้อยาที่พบเหล่านี้อาจเป็นแหล่งสำคัญที่จะทำให้เกิดการแพร่กระจายของเชื้อดื้อยาในสิ่งแวดล้อมทางทะเล

การป้องกัน

 
แผนภาพรณรงค์เรื่องการใช้ยาปฏิชีวนะที่ถูกต้องและสมเหตุสมผลเพื่อป้องกันการเกิดการดื้อต่อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรีย โดยศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC report, 2014)

ในปัจจุบัน มีการเรียกร้องให้มีมาตรการจัดการกับปัญหาการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียที่มีอุบัติการณ์และความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น ซึ่งรวมไปถึงการร่างสนธิสัญญาระหว่างประเทศเพื่อแก้ปัญหาด้านการดื้อยาของจุลชีพ อย่างไรก็ตาม การดำเนินงานนี้จำเป็นต้องมีรายละเอียดและได้รับความสนใจจากภาคส่วนต่าง ๆ มากขึ้นเพื่อที่จะประมาณการและวัดแนวโน้มความรุนแรงของปัญหาดังกล่าวในระดับนานาชาติ โดยที่ผ่านมามีแนวคิดที่จะนำระบบการติดตามและประเมินผลการรักษา (tracking system) มาใช้จัดการกับปัญหานี้ แต่การใช้งานจริงนั้นยังไม่อาจเกิดขึ้นได้มากเท่าใดนัก ซึ่งระบบในลักษณะนี้จะให้ข้อมูลเชิงลึกแก่พื้นที่ที่มีการดื้อยาสูง รวมถึงข้อมูลที่จำเป็นสำหรับการประเมินการดำเนินงานและการเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ ที่ทำขึ้นเพื่อต่อสู้หรือจัดการกับปัญหาการทนต่อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรีย โดยกลยุทธิ์สำคัญ 5 ประการที่จำเป็นสำหรับการลดการเกิดการดื้อยาของแบคทีเรีย ได้แก่

  • มีการเฝ้าระวังการใช้ยาปฏิชีวนะ เพื่อสงวนยาปฏิชีวนะที่มีอยู่ในปัจจุบันและที่อาจค้นพบใหม่ในอนาคตให้มีประสิทธิภาพในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียต่าง ๆ ได้ดีเหมือนที่ผ่านมา
  • มีการกำหนดกรอบเวลาที่จำเป็นต้องมีการสั่งจ่ายยาปฏิชีวนะที่มีประสิทธิภาพและเจาะจงกับเชื้อสาเหตุให้เร็วที่สุดเท่าที่เป็นไปได้
  • พัฒนาและรับรองยาปฏิชีวนะชนิดใหม่ให้ได้ 10 ชนิดภายในปี ค.ศ. 2020
  • พัฒนาวิธีการศึกษาพันธุศาสตร์ระดับโมเลกุลเพื่อตรวจหายีนของแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดการดื้อยาปฏิชีวนะ
  • ไม่ก่อให้เกิดความล่าช้าในขั้นตอนการกระจายงบประมาณเพื่อกองทุนนวัตกรรมต้านการดื้อยาของแบคทีเรียมูลค่า 2 พันล้านเหรียญสหรัฐ

ระยะเวลาการใช้ยาปฏิชีวนะ

ระยะเวลาที่ใช้สำหรับการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียด้วยยาปฏิชีวนะนั้นจะขึ้นอยู่กับชนิดของโรคและปัญหาด้านสุขภาพอื่น ๆ ของผู้ป่วยแต่ละราย การหยุดการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะหลังจากผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นโดยที่ไม่ได้รับยาปฏิชีวนะครบตามกรอบระยะเวลาที่กำหนดในแบบแผนการรักษานั้น มีหลักฐานเชิงประจักษ์บางแหล่งที่พบว่า การเกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียจะเกิดขึ้นได้มากกว่าปกติในกรณีดังกล่าว แต่ข้อมูลบางแหล่งก็ระบุไปในอีกทิศทางหนึ่งว่า การหยุดการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะเร็วกว่าปกตินั้นอาจเป็นการกระทำที่สมเหตุสมผลได้ในผู้ป่วยบางราย แต่ผู้ป่วยโรคติดเชื้อบางชนิดจำเป็นที่จะต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะเป็นระยะเวลานาน การพิจารณาหยุดการใช้ยาในผู้ป่วยดังกล่าวไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่าผู้ป่วยจะมีอาการดีขึ้นหรือไม่ก็ตาม

การติดตามและวางผังงาน

การจำกัดการใช้ยาปฏิชีวนะ

ระดับโรงพยาบาล

ระดับบุคลากร

ระดับประชาชน

สุขาภิบาลและการอนามัย

การจัดการการใช้ยาปฏิชีวนะในสัตว์

ยุโรป

สหรัฐอเมริกา

การวางแผนปฏิบัติงานและสร้างความตระหนักในระดับนานาชาติ

“สัปดาห์รู้รักษ์ ตระหนักใช้ยาปฏิชีวนะ

กลไกการดื้อยา

ประวัติ และประเด็นด้านสังคมและวัฒนธรรม

การศึกษาวิจัย

สถานการณ์แบคทีเรียดื้อยาในประเทศไทย

ดูเพิ่ม

  • แบคทีเรียดื้อยาหลายชนิด
  • การใช้ยาปฏิชีวนะในทางที่ผิด
  • พันธุวิศวกรรม
  • ยาปฏิชีวนะชนิดออกฤทธิ์กว้าง

อ้างอิง

  1. Kirby-Bauer Disk Diffusion Susceptibility Test Protocol 2011-06-26 at the Wayback Machine., Jan Hudzicki, ASM
  2. "Review on Antimicrobial Resistance". amr-review.org. สืบค้นเมื่อ 20 May 2016.
  3. "Antimicrobial resistance Fact sheet N°194". who.int. April 2014. สืบค้นเมื่อ 7 March 2015.
  4. "About Antimicrobial Resistance - Antibiotic/Antimicrobial Resistance - CDC". www.cdc.gov. 19 September 2017.
  5. "Antibiotic Resistance Questions & Answers". Get Smart: Know When Antibiotics Work. Centers for Disease Control and Prevention, USA. 30 June 2009. สืบค้นเมื่อ 20 March 2013.
  6. "General Background: About Antibiotic Resistance". www.tufts.edu. สืบค้นเมื่อ 2015-10-30.
  7. Berkeley.edu. "Mutations are random". University of California Museum of Paleontology. สืบค้นเมื่อ 19 February, 2018. Check date values in: |accessdate= (help)
  8. "About Antimicrobial Resistance". www.cdc.gov. สืบค้นเมื่อ 2015-10-30.
  9. Swedish work on containment of antibiotic resistance – Tools, methods and experiences (PDF). Stockholm: Public Health Agency of Sweden. 2014. pp. 16–17, 121–128. ISBN 978-91-7603-011-0.
  10. "Duration of antibiotic therapy and resistance". NPS Medicinewise. National Prescribing Service Limited trading, Australia. 13 June 2013. สืบค้นเมื่อ 22 July 2015.
  11. "CDC Features – Mission Critical: Preventing Antibiotic Resistance". www.cdc.gov. สืบค้นเมื่อ 2015-07-22.
  12. Cassir, N; Rolain, JM; Brouqui, P (2014). "A new strategy to fight antimicrobial resistance: the revival of old antibiotics". Frontiers in Microbiology. 5: 551. doi:10.3389/fmicb.2014.00551. PMC 4202707. PMID 25368610.
  13. WHO (April 2014). "Antimicrobial resistance: global report on surveillance 2014". WHO. WHO. สืบค้นเมื่อ May 9, 2015.
  14. O'neill, Jim (May 2016). "TACKLING DRUG-RESISTANT INFECTIONS GLOBALLY: FINAL REPORT AND RECOMMENDATIONS" (PDF). amr-review.org/. สืบค้นเมื่อ November 10, 2017.
  15. "Antibiotic / Antimicrobial Resistance - CDC". www.cdc.gov. 18 August 2017.
  16. Hoffman S.J.; Outterson K.; Røttingen J-A.; Cars O.; Clift C.; Rizvi Z.; Rotberg F.; Tomson G.; Zorzet A. (Feb 2015). "An International Legal Framework to Address Antimicrobial Resistance". Bulletin of the World Health Organization. 93 (2): 66. doi:10.2471/BLT.15.152710. PMC 4339972. PMID 25883395.
  17. "What is Drug Resistance?". www.niaid.nih.gov. สืบค้นเมื่อ 2015-07-26.
  18. "CDC: Get Smart: Know When Antibiotics Work". Cdc.gov. สืบค้นเมื่อ 2013-06-12.
  19. "Antimicrobial resistance: global report on surveillance" (PDF). The World Health Organization. April 2014. ISBN 978 92 4 156474 8. สืบค้นเมื่อ 13 June 2016.
  20. "WHO's first global report on antibiotic resistance reveals serious, worldwide threat to public health" Retrieved 2014-05-02
  21. D'Costa VM, King CE, Kalan L, Morar M, Sung WW, Schwarz C, Froese D, Zazula G, Calmels F, Debruyne R, Golding GB, Poinar HN, Wright GD (2011). "Antibiotic resistance is ancient". Nature. 477 (7365): 457–461. Bibcode:2011Natur.477..457D. doi:10.1038/nature10388. PMID 21881561.CS1 maint: uses authors parameter (link)
  22. Caldwell & Lindberg 2011.
  23. Hawkey & Jones 2009, pp. i3-i10.
  24. Goossens H, Ferech M, Vander Stichele R, Elseviers M (2005). "Outpatient antibiotic use in Europe and association with resistance: a cross-national database study". Lancet. 365 (9459): 579–87. doi:10.1016/S0140-6736(05)17907-0. PMID 15708101.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  25. Laxminarayan R, Duse A, Wattal C, Zaidi AK, Wertheim HF, Sumpradit N, Vlieghe E, Hara GL, Gould IM, Goossens H, Greko C, So AD, Bigdeli M, Tomson G, Woodhouse W, Ombaka E, Peralta AQ, Qamar FN, Mir F, Kariuki S, Bhutta ZA, Coates A, Bergstrom R, Wright GD, Brown ED, Cars O (2013). "Antibiotic resistance-the need for global solutions". Lancet Infect Dis. 13 (12): 1057–98. doi:10.1016/S1473-3099(13)70318-9. PMID 24252483.CS1 maint: uses authors parameter (link) As PDF.
  26. Ferber D (4 January 2002). "Livestock Feed Ban Preserves Drugs' Power". Science. 295 (5552): 27–28. doi:10.1126/science.295.5552.27a. PMID 11778017.CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  27. Mathew AG, Cissell R, Liamthong S (2007). "Antibiotic resistance in bacteria associated with food animals: a United States perspective of livestock production". Foodborne Pathog. Dis. 4 (2): 115–33. doi:10.1089/fpd.2006.0066. PMID 17600481.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)
  28. "Pharmaceuticals Sold In Sweden Cause Serious Environmental Harm In India, Research Shows". ScienceDaily. ScienceDaily, LLC. 7 February 2009. สืบค้นเมื่อ 29 January 2015. We estimated that the[water] treatment plant released 45 kilograms of the antibiotic ciprofloxacin in one day, which is equivalent to five times the daily consumption of Sweden,”
  29. Larsson DG, Fick J (Jan 2009). "Transparency throughout the production chain – a way to reduce pollution from the manufacturing of pharmaceuticals?". Regul Toxicol Pharmacol. 53 (3): 161–3. doi:10.1016/j.yrtph.2009.01.008. PMID 19545507.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  30. CDC. "Antibiotic Resistance Questions and Answers" [Are antibacterial-containing products (soaps, household cleaners, etc.) better for preventing the spread of infection? Does their use add to the problem of resistance?]. Atlanta, Georgia, USA.: Centers for Disease Control and Prevention. สืบค้นเมื่อ February 25, 2015.CS1 maint: ref=harv (link)
  31. Allison E. Aiello; Elaine L. Larson; Stuart B. Levy (2007). "Consumer Antibacterial Soaps: Effective or Just Risky?". Clinical Infectious Diseases. 45 (Supplement 2): S137-47. doi:10.1086/519255. PMID 17683018.
  32. Kodjak A (2 September 2016). "FDA Bans 19 Chemicals Used In Antibacterial Soaps". NPR. สืบค้นเมื่อ 24 October 2017.
  33. Pechère JC (September 2001). "Patients' interviews and misuse of antibiotics". Clin. Infect. Dis. 33 Suppl 3: S170–3. doi:10.1086/321844. PMID 11524715. Noncompliance may have an impact on antibiotic resistance ... Type A consists in shorter than prescribed courses. By reducing the antibiotic pressure, provided that the daily doses are otherwise respected, one may see a theoretical advantage ... Type B noncompliance reduces the number of daily doses ... indicate that such underdosing may promote the selection of resistance
  34. Arnold SR, Straus SE (2005). Arnold, Sandra R (บ.ก.). "Interventions to improve antibiotic prescribing practices in ambulatory care". Cochrane Database of Systematic Reviews (4): CD003539. doi:10.1002/14651858.CD003539.pub2. PMID 16235325.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)
  35. Ventola, C. Lee. "The antibiotic resistance crisis: part 1: causes and threats." Pharmacy and Therapeutics 40.4 (2015): 277.
  36. McNulty CA, Boyle P, Nichols T, Clappison P, Davey P (August 2007). "The public's attitudes to and compliance with antibiotics". J. Antimicrob. Chemother. 60 Suppl 1: i63–8. doi:10.1093/jac/dkm161. PMID 17656386.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  37. Ronald Eccles; Olaf Weber, บ.ก. (2009). Common cold (Online-Ausg. ed.). Basel: Birkhäuser. p. 234. ISBN 978-3-7643-9894-1.
  38. Costelloe C, Metcalfe C, Lovering A, Mant D, Hay AD (2010). "Effect of antibiotic prescribing in primary care on antimicrobial resistance in individual patients: systematic review and meta-analysis". British Medical Journal. 340: c2096. doi:10.1136/bmj.c2096. PMID 20483949.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  39. Antimicrobial Resistance: Tackling a Crises for the Health and Welfare of Nations: 2014. Jim O'Neill Gibbs Building, 215 Euston Road, London, NW1 2BE. 11 December 2014.(ต้องรับบริการ)
  40. Li JZ, Winston LG, Moore DH, Bent S (September 2007). "Efficacy of short-course antibiotic regimens for community-acquired pneumonia: a meta-analysis". Am. J. Med. 120 (9): 783–90. doi:10.1016/j.amjmed.2007.04.023. PMID 17765048.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  41. Runyon BA, McHutchison JG, Antillon MR, Akriviadis EA, Montano AA (June 1991). "Short-course versus long-course antibiotic treatment of spontaneous bacterial peritonitis. A randomized controlled study of 100 patients". Gastroenterology. 100 (6): 1737–42. PMID 2019378.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  42. Singh N, Rogers P, Atwood CW, Wagener MM, Yu VL (1 August 2000). "Short-course Empiric Antibiotic Therapy for Patients with Pulmonary Infiltrates in the Intensive Care Unit A Proposed Solution for Indiscriminate Antibiotic Prescription". Am. J. Respir. Crit. Care Med. 162 (2): 505–511. doi:10.1164/ajrccm.162.2.9909095. PMID 10934078.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  43. Gleisner AL, Argenta R, Pimentel M, Simon TK, Jungblut CF, Petteffi L, de Souza RM, Sauerssig M, Kruel CD, Machado AR (30 April 2004). "Infective complications according to duration of antibiotic treatment in acute abdomen". International Journal of Infectious Diseases. 8 (3): 155–162. doi:10.1016/j.ijid.2003.06.003. PMID 15109590.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  44. Pichichero ME, Cohen R (1997). "Shortened course of antibiotic therapy for acute otitis media, sinusitis and tonsillopharyngitis". The Pediatric Infectious Disease Journal. 16 (7): 680–95. doi:10.1097/00006454-199707000-00011. PMID 9239773.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  45. Dellinger EP, Wertz MJ, Lennard ES, Oreskovich MR (1986). "Efficacy of Short-Course Antibiotic Prophylaxis After Penetrating Intestinal Injury". Archives of Surgery. 121 (1): 23–30. doi:10.1001/archsurg.1986.01400010029002. PMID 3942496.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  46. Perez-Gorricho B, Ripoll M (2003). "Does short-course antibiotic therapy better meet patient expectations?". International Journal of Antimicrobial Agents. 21 (3): 222–8. doi:10.1016/S0924-8579(02)00360-6. PMID 12636982.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  47. Keren R, Chan E (2002). "A Meta-analysis of Randomized, Controlled Trials Comparing Short- and Long-Course Antibiotic Therapy for Urinary Tract Infections in Children". Pediatrics. 109 (5): E70–0. doi:10.1542/peds.109.5.e70. PMID 11986476.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  48. McCormack J, Allan GM (2012). "A prescription for improving antibiotic prescribing in primary care". British Medical Journal. 344: d7955. doi:10.1136/bmj.d7955. PMID 22302779.CS1 maint: uses authors parameter (link)(ต้องรับบริการ)
  49. Marc Bonten, MD; Eijkman-Winkler Institute for Medical Microbiology, Utrecht, the Netherland | Infectious Diseases, and Inflammation 17 May 2013 at the Wayback Machine.
  50. Tacconelli E, De Angelis G, Cataldo MA, Pozzi E, Cauda R (January 2008). "Does antibiotic exposure increase the risk of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) isolation? A systematic review and meta-analysis". J. Antimicrob. Chemother. 61 (1): 26–38. doi:10.1093/jac/dkm416. PMID 17986491.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  51. Muto CA, Jernigan JA, Ostrowsky BE, Richet HM, Jarvis WR, Boyce JM, Farr BM (May 2003). "SHEA guideline for preventing nosocomial transmission of multidrug-resistant strains of Staphylococcus aureus and enterococcus" (PDF). Infect Control Hosp Epidemiol. 24 (5): 362–86. doi:10.1086/502213. PMID 12785411.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)
  52. Vonberg, Dr Ralf-Peter. . European Center for Disease Prevention and Control. Institute for Medical Microbiology and Hospital Epidemiology: IHE. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 11 June 2009. สืบค้นเมื่อ 27 July 2009. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: ref=harv (link)
  53. Kuijper EJ, van Dissel JT, Wilcox MH (Aug 2007). "Clostridium difficile: changing epidemiology and new treatment options". Current Opinion in Infectious Diseases. 20 (4): 376–83. doi:10.1097/QCO.0b013e32818be71d. PMID 17609596. Unknown parameter |subscription= ignored (help)CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)
  54. Thomas JK, Forrest A, Bhavnani SM, Hyatt JM, Cheng A, Ballow CH, Schentag JJ (March 1998). "Pharmacodynamic Evaluation of Factors Associated with the Development of Bacterial Resistance in Acutely Ill Patients during Therapy". Antimicrob. Agents Chemother. 42 (3): 521–7. PMC 105492. PMID 9517926.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  55. Girou E, Legrand P, Soing-Altrach S, Lemire A, Poulain C, Allaire A, Tkoub-Scheirlinck L, Chai SH, Dupeyron C, Loche CM (October 2006). "Association between hand hygiene compliance and methicillin-resistant Staphylococcus aureus prevalence in a French rehabilitation hospital". Infect Control Hosp Epidemiol. 27 (10): 1128–30. doi:10.1086/507967. PMID 17006822.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)(ต้องรับบริการ)
  56. "Antibiotic resistance". World Health Organization.
  57. "1.6.7". Access online: OIE - World Organisation for Animal Health. www.oie.int. สืบค้นเมื่อ 2015-11-14.
  58. "1.6.8". Access online: OIE - World Organisation for Animal Health. www.oie.int. สืบค้นเมื่อ 2015-11-14.
  59. "1.6.9". Access online: OIE - World Organisation for Animal Health. www.oie.int. สืบค้นเมื่อ 2015-11-14.
  60. Wright GD (October 2010). "Antibiotic resistance in the environment: a link to the clinic?". Current Opinion in Microbiology. 13 (5): 589–94. doi:10.1016/j.mib.2010.08.005. PMID 20850375.(ต้องรับบริการ)
  61. D'Costa, Vanessa; King, Christine; Kalan, Lindsay; Morar, Mariya; Sung, Wilson; Schwarz, Carsten; Froese, Duane; Zazula, Grant; Calmels, Fabrice; Debruyne, Regis; Golding, G. Brian; Poinar, Hendrik N.; Wright, Gerard D. (September 2011). "Antibiotic resistance is ancient". Nature. 477 (7365): 457–461. Bibcode:2011Natur.477..457D. doi:10.1038/nature10388. PMID 21881561.CS1 maint: ref=harv (link)
  62. Pawlowski, Andrew C; Wang, Wenliang; Koteva, Kalinka; Barton, Hazel; McArthur, Andrew G; Wright, Gerard D (December 2016). "A diverse intrinsic antibiotic resistome from a cave bacterium". Nature Communications. 7: 1–10. Bibcode:2016NatCo...713803P. doi:10.1038/ncomms13803. PMID 27929110.
  63. "Mutations are random". University of California. สืบค้นเมื่อ Aug 14, 2011.
  64. Richard William Nelson. Darwin, Then and Now: The Most Amazing Story in the History of Science, i Universe, 2009, p. 294
  65. Kiser, J.S.; Gale, G.O.; Kemp, G.A. (1970). "3.2 Resistance to Antimicrobial Agents: Evolution of Drug Resistance". Advances in Applied Microbiology. 11. Academic Press. p. 80. ISBN 978-0-08-056425-8.
  66. Pollock MR (1967). "Origin and function of penicillinase: a problem in biochemical evolution". British Medical Journal. 4 (5571): 71–7. doi:10.1136/bmj.4.5571.71. PMC 1748446. PMID 4963324.(ต้องรับบริการ)
  67. "Some bacteria choose to live in a pool of penicillin". New Scientist. 54 (799): 546. 8 June 1972.
  68. Siddal, R. (11 February 1989). "Ancient bacteria resitent to some antibiotics". New Scientist. 121 (1651): 34. Bibcode:1989NewSc.121...34H.
  69. Pollock, p. 77
  70. Sieler, Claudia; Berendonk, Thomas U (December 14, 2012). "Heavy metal driven co-selection of antibiotic resistance in soil and water bodies impacted by agriculture and aquaculture". Frontiers in Microbiology. 3: 399. doi:10.3389/fmicb.2012.00399. PMC 3522115. PMID 23248620.
  71. Levy, Stuart B. (2002-01-01). "Factors impacting on the problem of antibiotic resistance". Journal of Antimicrobial Chemotherapy. 49 (1): 25–30. doi:10.1093/jac/49.1.25. ISSN 0305-7453. PMID 11751763.
  72. Marti, Elisabet; Variatza, Eleni; Balcazar, Jose Luis (2014-01-01). "The role of aquatic ecosystems as reservoirs of antibiotic resistance". Trends in Microbiology. 22 (1): 36–41. doi:10.1016/j.tim.2013.11.001. ISSN 0966-842X. PMID 24289955.
  73. Martinez, J. L., & Olivares, J. (2012). Envrionmental Pollution By Antibiotic Resistance Genes. In P. L. Keen, & M. H. Montforts, Antimicrobial Resistance in the Environment (pp. 151- 171). Hoboken, N.J.: John Wiley & Sons.
  74. Walsh, Timothy R; Weeks, Janis; Livermore, David M; Toleman, Mark A. "Dissemination of NDM-1 positive bacteria in the New Delhi environment and its implications for human health: an environmental point prevalence study". The Lancet Infectious Diseases. 11 (5): 355–362. doi:10.1016/s1473-3099(11)70059-7.
  75. Araya, Pablo (May 2016). "The Impact of Water and Sanitation on Diarrhoeal Disease Burden and Over-Consumption of Anitbiotics" (PDF). สืบค้นเมื่อ November 12, 2017.
  76. Rose JM, Gast RJ, Bogomolni A, Ellis JC, Lentell BJ, Touhey K, Moore M (2009). "Occurrence and patterns of antibiotic resistance in vertebrates off the Northeastern United States coast". FEMS Microbiol. Ecol. 67 (3): 421–31. doi:10.1111/j.1574-6941.2009.00648.x. PMID 19187217.CS1 maint: uses authors parameter (link)
  77. Centers for Disease Control and Prevention (2015). "Healthy Living". สืบค้นเมื่อ 23 July, 2015. Check date values in: |accessdate= (help)
  78. Lee, J. H.; Park, K. S.; Karim, A. M.; Lee, C.-R.; Lee, S. H. (2016). "How to minimise antibiotic resistance". Lancet Infect. Dis. (ภาษาอังกฤษ). 16 (1): 17–18. doi:10.1016/S1473-3099(15)00467-3. PMID 26738826.

บรรณานุกรม

หนังสือ

  • Caldwell, Roy; Lindberg, David, บ.ก. (2011). "Understanding Evolution" [Mutations are random]. University of California Museum of Paleontology.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Reynolds, edited by L.A; Tansey, E.M. (2008). Superbugs and superdrugs : a history of MRSA  : the transcript of a Witness Seminar held by the Wellcome Trust Centre for the History of Medicine at UCL, London, on 11 July 2006. London: Wellcome Trust Centre for the History of Medicine at UCL. ISBN 978-0-85484-114-1.CS1 maint: extra text: authors list (link)

วารสาร

  • Arias CA, Murray BE (2009). "Antibiotic-Resistant Bugs in the 21st Century — A Clinical Super-Challenge". New England Journal of Medicine. 360 (5): 439–443. doi:10.1056/NEJMp0804651. PMID 19179312.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: ref=harv (link)
  • Goossens H, Ferech M, Vander Stichele R, Elseviers M (2005). Esac Project. "Outpatient antibiotic use in Europe and association with resistance: a cross-national database study". Lancet. Group Esac Project. 365 (9459): 579–87. doi:10.1016/S0140-6736(05)17907-0. PMID 15708101.CS1 maint: uses authors parameter (link) CS1 maint: others (link) CS1 maint: ref=harv (link)
  • Hawkey, PM; Jones, AM (September 2009). "The changing epidemiology of resistance". The Journal of antimicrobial chemotherapy. 64 Suppl 1: i3–10. doi:10.1093/jac/dkp256. PMID 19675017.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Soulsby EJ (2005). "Resistance to antimicrobials in humans and animals: Overusing antibiotics is not the only cause and reducing use is not the only solution". British Medical Journal. 331 (7527): 1219–20. doi:10.1136/bmj.331.7527.1219. PMC 1289307. PMID 16308360.CS1 maint: ref=harv (link)
  • "Alternatives to Antibiotics Reduce Animal Disease". Commonwealth Scientific and Industrial Research Organization. 9 Jan 2006.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Cooke, Paul; Rees-Roberts, Dominic (2017). CATCH. 16-minute film about a post-antibiotic world. Review: Sansom, Clare (March 2017). "Media Watch: An intimate family story in a world without antibiotics". Lancet Infect Dis. 17 (3): 274. doi:10.1016/S1473-3099(17)30067-1.

แหล่งข้อมูลอื่น

  • แบคทีเรียดื้อยา ที่เว็บไซต์ Curlie (ภาษาอังกฤษ)
  • แอนิเมชันเกี่ยวกับจุลชีพดื้อยา (ภาษาอังกฤษ)
  • "แนวทางการจัดการโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลชีพดื้อยาหลายขนานในสถานพยาบาล 2006" ของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค ประเทศสหรัฐอเมริกา (ภาษาอังกฤษ)
  • โครงการการเฝ้าระวังการใช้ยาต้านจุลชีพ, ศูนย์วิจัยและนโยบายด้านโรคติดต่อ (Center for Infectious Disease Research and Policy; CIDRAP), มหาวิทยาลัยมินนิโซตา (ภาษาอังกฤษ)
  • พันธมิตรอุตสาหกรรมด้านการดื้อยาของจุลชีพ (AMR Industry Alliance), ประกอบด้วยสมาชิกจากบริษัทขนาดใหญ่ที่ดำเนินกิจการด้านการวิจัยและพัฒนายา โรงงานยา บริษัทด้านเทคโนโลยีชีวภาพ และบริษัที่เกี่ยวเนื่องกับงานด้านการวินิจฉัยโรคติดเชื้อ (ภาษาอังกฤษ)


แบคท, เร, ยด, อยา, บทความน, กล, าวถ, งการด, อต, อยาต, านจ, ลช, พของเช, อจ, ลช, สำหร, บการด, อยา, การด, อยา, ระว, งส, บสนก, หลายชน, ลช, พด, อยา, งกฤษ, antimicrobial, resistance, เป, นคำท, ใช, อถ, งจ, ลช, พท, ความสามารถในการปร, บต, วให, ทนต, อฤทธ, ของยาต, านจ, ล. bthkhwamniklawthungkarduxtxyatanculchiphkhxngechuxculchiph sahrbkarduxya duthi karduxya rawngsbsnkb aebkhthieriyduxyahlaychnid culchiphduxya xngkvs Antimicrobial resistance AMR epnkhathiichsuxthungculchiphthimikhwamsamarthinkarprbtwihthntxvththikhxngyatanculchiphthimiprasiththiphaphinkarrksaorkhthiekidcakkartidechuxculchiphnn inxdit 2 3 4 odykhanisuxkhwamrwmthung aebkhthieriyduxya hrux aebkhthieriyduxtxyaptichiwna antibiotic resistance dwy sungepnculchiphthiphbkarduxyamakthisud 3 odykarrksaorkhthiekidcakkartidechuxculchiphthiduxtxyannthaidkhxnkhangyak cungcaepntxngmikarichyatanculchiphinkhnadthisungkwapktiinkarrksa hruxtxngprbepliynaebbaephnkarrksaodyichyathangeluxkrxng sungthaihmikhaichcayinkarrksathisungkwapkti aelamikhwamesiyngthixacekidxakarimphungprasngkhhruxkarekidphisidmakkwakarrksadwysutrkarrksamatrthan nxkcakniaelw karrksaorkhthiekidcakkartidechuxculchiphduxyadngklawcayingthwikhwamyaklabakinkarrksamakkhunhakechuxsaehtunnekidkarduxyatanculchiphhlaychnid multiple drug resistance MDR hrux supepxrbk 5 thngni klikkarduxyakhxngculchiphnnsamarthekidkhunidphan 3 klikhlk khux karduxyaodythrrmchatikhxngculchiphsayphnthunn karklayphnthu hrux karidrbyinduxyacaksayphnthuhruxsetrnxun 6 odyculchiphsayphnthutang nnsamarthekidkarklayphnthuidthnghmd idaek echuxracaekidkarduxtxyatanechuxra iwrscaekidkarduxtxyataniwrs ophrothswsamarthekidkartxyatanophrothsw aelaaebkhthieriycaekidkarduxtxyaptichiwna aelakarduxyanixacekidkhunidexngodythrrmchatikhxngculchiphsungepnphlmacakkarklayphnthuaebbsum 7 karthdsxbkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriy sarlalaythimiaebkhthieriytwxyangphsmxyucathuknaipkhidepnriwbnxahareliyngechux aelwnaaephnkradaskhawthichubyaptichiwnatangchnidkninaetlaaephnwangaepaiwdanbn aelwnathadnnipbmephaaechux hakphlpraktwaimmikarecriyetibotkhxngaebkhthieriytwxyangrxbaephnkradaskhawid hmaykhwamwa echuxtwxyangimidduxtxyaptichiwnathixyuinkradasnn echninthadkhwamux phbwaaebkhthieriytwxyangmikarduxyaptichiwnathithuknamathdsxbxyangnxy 4 in 7 chnid 1 karpxngknkarduxyakhxngaebkhthieriynnsamarthkrathaidhlaychxngthang idaek ichyaptichiwnaemuxmikhxbngichthiehmaasm hyudkarichyaptichiwnahruxyatanculchiphxuninthangthiphid 8 9 hakepnipidihphicarnaichyaptichiwnachnidxxkvththiaekhb Narrow spectrum antibiotics aethnyaptichiwnachnidxxkvththikwang Board spectrum antibiotics enuxngcakkarichyaptichiwnachnidxxkvththiaekhbcamikhwamcaephaatxechuxsaehtuaelamiprasiththiphaphmakkwa sungcachwyldkhwamesiyngkhxngkarekidkarduxyakhxngculchiphid 10 inkrnithitxngrbprathanyaexngthiban phuichyakhwrmikhwamtrahnkruthungwithikarichyathiehmaasm aelakhwamesiyngthixacekidkhunidcakkarichyadngklawnxkehnuxcakkhaaenanakhxngbukhlkarthangkaraephthy nxkcakni bukhlakrthangkaraephthysungmioxkassmphskbechuxculchiphtang inkarthangankthuxepnphakhswnthisakhythicachwyldkaraephrkracaykhxngaebkhthieriyduxyaid odykarrksasukhxnamyaelakarmirabbkarsukhaphibalthidiinsthanphyabal sungrwmipthungkarlangmuxaelakarthaihprascakechux disinfecting inrahwangkarsmphsphupwyaetlaray rwmipthungkarihkhwamruephuxkratunkhwamtrahnkruinpraedndngklawaekphupwy yatiphupwy hruxbukhkhlxuninsthanphyabal 11 karephimkhunkhxngaebkhthieriyduxyainpccubnnnmisaehtuhlkmackakarichyaptichiwnainmnusyaelastwxun rwmipthungkaraephrkracaykhxngaebkhthieriyduxyarahwangmnusykbstwehlann 8 nxkcakni karduxyakhxngaebkhthieriyniyngthaihekidkarkhdeluxkcakaerngkddn selection pressure inklumprachakrkhxngaebkhthieriy sngphlihaebkhthieriythiiwtxyatanculchiphtay aelaaebkhthieriythiduxyatanculchiphsungedimmixyuinsdswnthinxynn micanwnthiephimmakkhun karthiaebkhthieriythiduxyaklbklaymaepnprachakrklumihyinsayphnthunn thaihkarrksaorkhthiekidcakkartidechuxdngklawtxngidrbkarprbepliynipichkarrksadwyyathangeluxkrxng rwmthungthaihekidkarkhadaekhlnyaptichiwnathiichinkarrksacnthaihtxngkarerngrdkarkhidkhnphthnayaptichiwnachnidihmthirwbrdkhntxntammatrthankarphthnayaihmthiekhymima xyangirktam thungaemcamikarerngrdphthnayaptichiwnachnidihmkhunmaephuxcdkarkbphawachukechinthiekiywenuxngkbaebkhthieriyduxyadngkhangtn aetyaptichiwnachnidihmthithukphlitxxksutladyannkyngkhngmicanwnimmakphxthicabrrethapyhadngklawlngid 12 karephimkhunkhxngkarduxyakhxngaebkhthieriyni thaihmiphuesiychiwitcakkarecbpwydwyorkhtidechuxduxyaxyangrunaerngpramanpila 700 000 1 000 000 khntxpi 13 14 echphaainshrthxemrika inaetlapicamiphuthiecbpwydwyorkhtidechuxaebkhthieriyduxyaxyangnxy 2 000 000 khn aelaincanwnnimiphuthiprasbkhwamlmehlwinkarrksaaelanaipsukaresiychiwitmakthung 23 000 khntxpi 15 dwykhwamrunaerngaerngkhxngpyhakarduxyakhxngaebkhthieriyni thaihmikareriykrxngihprachakhmolkkahndmatrkarkardaeninkarrwmknephuxcdkarkbphykhukkhamdngklaw cnidepnkhxesnxsahrbsnthisyyarahwangpraethseruxngkarduxtxyakhxngculchiph 16 aetkardaeninngandngklawnnimxackrathaidinthukpraethsthwolk enuxngcakbangpraethsthimithanayakcnaelamirabbkarsatharnsukhthixxnaexnnimxacdaeninkartamectnarmndngklawidetmthi thaihklumpraethsdngklawmixubtikarnkarekidkarduxyakhxngculchiphthikhxnkhangsung 9 enuxha 1 khacakdkhwam 2 saehtu 2 1 karduxyacakkarichyaptichiwnainmnusy 2 2 karduxyacakkarichyaptichiwnainstw 2 3 karduxyaodythrrmchati 2 4 karduxyacakmlphawainsingaewdlxm 3 karpxngkn 3 1 rayaewlakarichyaptichiwna 3 2 kartidtamaelawangphngngan 3 3 karcakdkarichyaptichiwna 3 3 1 radborngphyabal 3 3 2 radbbukhlakr 3 3 3 radbprachachn 3 4 sukhaphibalaelakarxnamy 3 5 karcdkarkarichyaptichiwnainstw 3 5 1 yuorp 3 5 2 shrthxemrika 3 6 karwangaephnptibtinganaelasrangkhwamtrahnkinradbnanachati 3 6 1 spdahrurks trahnkichyaptichiwna 4 klikkarduxya 5 prawti aelapraedndansngkhmaelawthnthrrm 6 karsuksawicy 7 sthankarnaebkhthieriyduxyainpraethsithy 8 duephim 9 xangxing 10 brrnanukrm 10 1 hnngsux 10 2 warsar 11 aehlngkhxmulxunkhacakdkhwam aekikh aephnphaphaesdngkhwamaetktangrahwangaebkhthieriyduxyakbaebkhthieriypktithiimduxya emuxmikartidechuxaebkhthieriythiimduxyacaekidkaraebngtwephuxephimcanwnkhxngechuxdngklawinrangkay aetemuxidrbkarrksadwyyaptichiwna echuxaebkhthieriyehlannkcatay aetinkrnikhxngaebkhthieriyduxyaklbmikarephimkhunkhxngaebkhthieriydngklawmakkhun aemcaidrbkarrksadwyyaptichiwnasutrmatrthanktam 17 xngkhkarxnamyolkidihkhaniyamkhxng culchiphduxya waepn culchiphthithntxyatanculchiphthiekhymiprasiththiphaphdiinkarrksaorkhthiekidcakkartidechuxculchiphdngklaw 3 thngnikarduxtxyaptichiwnaniekidkhuninculchiphethann khnhruxxwywathiekidkartidechuxculchiphnnimxackxihekidkarduxyaptichiwnaid 18 inpi kh s 2014 dwykhwamrunaerngkhxngkarduxyakhxngculchiphthaihxngkhkarxnamyolk World Health Organization prakasihpyhakarduxyakhxngechuxaebkhthieriyepn pyhasakhyerngdwnthisudthiekidkhuninthukphumiphakhthwolkaelathukkhnlwncatxngidrbphlkrathbcakpyhani imwawyid hruxpraethsidktam karduxyanithaihaebkhthieriyepliynaeplngipcakedim dngnn yaptichiwnathiekhyichidphlcaimsamarthichnganidkbkhnthitxngkarkarrksaorkhthiekidtidechuxni nicungthuxepnphykhukkhamhlktxkarsatharnsukhinpccubn 19 20 saehtu aekikh aephnphaphaesdngkarekidaelakaraephrkracaykhxngaebkhthieriyduxyathnginmnusyaelastw thungaemwakarduxtxyaptichiwnakhxngaebkhthieriynnmimakxnthicamikarichyadngklawinmnusy 21 22 aetkarichyaptichiwnaodymnusyknxyangaephrhlayinpccubnnithaihkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriyephimmakkhunkwapktiphankrabwnkarkarkddnthangwiwthnakar evolutionary pressure 23 24 thngni saehtuhlkthithaihkarichyaptichiwnainmnusyidrbkhwamniymepnxyangmak odyepnphlmacakkhwamsamarthinkarphlityaptichiwnainradbxutsahkrrmephimkhunthwolktlxdthukchwngewlatngaetpi 1950 thaihprimanyaptichiwnathiphlitkhunmicanwnmakphxthicacahnayaekprachachnidxyangkwangkhwang prakxbkbkarthirthimsamarthkhwbkhumkarkhayid odyechphaainklumpraethsrayidnxyaelarayidpanklanghlaypraeths sungsamarthsuxyadngklawidodyimtxngichibsngyacakaephthy aelakarsuxyaichexnginkrnidngklaw swnihymkepnkarichyaptichiwnathiimtrngkhxbngich sungcasngphlihkhwamesiyngthixacekidkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriysungkhunidinthuk sayphnthuthimixyuinpccubn 25 ehtuphlxun thithaihekidkarduxyakhxngculchiphinpccubn idaek karichyaptichiwnainkarpsustw odymikarrbrxngihmikarichyaptichiwnainkhnadtaaekpsustwephuxesrimkarecriyetibotkhxngstwdngklawinpraethsxutsahkrrmhlaypraeths sungepnthithrabkndiwakarichyaptichiwnainkrninisamarthnaipsukarephimkhunkhxngkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriyid 26 27 karplxykhxngesiythimiswnphsmkhxngyaptichiwnaxyuinprimansungsusingaewdlxmkhxngorngnganphlitya enuxngcakimmirabbkarbabdnaesiy wastewater treatment thidimakphx thaihkhwamesiyngthicaekidkarduxyakhxngaebkhthieriyinsingaewdlxmephimsungmakkhun aelaaephrkracayidmakkhun 28 29 thungaemcayngimthrabaenchdwasartanaebkhthieriyinsbuaelaphlitphnthsukhphaphxunnnmiswnchwyinkarduxyakhxngaebkhthieriyhruxim aetxyangirktam xngkhkarxaharaelayakhxngshrthxemrikaidhamihmikarichsartanaebkhthieriycanwn 19 chnidinphlitphnthsbutanaebkhthieriyemuxwnthi 2 knyayn kh s 2016 dwyihehtuphlprakxbwa immikhxmulthiaesdngihehnidednchdwasbuthimiswnphsmkhxngsartanaebkhthieriynnmiprasiththiphaphdikwakarlangthakhwamsaxaddwynaeplaaelasbuthwipinkarpxngknphawakhwamecbpwycakaebkhthieriy 30 31 32 karduxyacakkarichyaptichiwnainmnusy aekikh aephnphaphepriybethiybcanwnphuthiesiychiwitcakkartidechuxculchiphduxyakbphuthiesiychiwitcaksaehtuxun khadwainpi kh s 2050 karesiychiwitcakkartidechuxculchiphduxyacaepnsaehtuhlkkhxngkaresiychiwitdwyorkhecbbpwykhxngmnusy odymicanwnmakthung 10 lankhn 14 karephimkhunkhxngkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriynnmikhwamsmphnthkbprimankarsngichyahruxkarichyadngklaw rwmipthungkarrbprathanyaptichiwnaimkhrbtamthiidkhwridrb 33 odykarsngyaichptichiwnathiimehmaasmnimisaehtumacakhlayprakar thngcakkarthiphupwyyunynthicaihaephthysngichyaptichiwnaaektn thungaemcaimmikhxbngchithicaepntxngichyadngklaw aelaaephthybangraykxacsngcayyaptichiwnaihaekphupwykhxngtntamthirxngkhx enuxngcakimmiewlamakphxthicaxthibayihphupwytrahnkruidthungehtuphlthiimkhwrichyaptichiwnainkarrksakarecbpwykhrngnn aelainbangkrni aephthyphusngichyaexngkimthrabaenchdwaemuxidthicaepntxngichyaptichiwnahruxmikhwamramdrawngmakekinipinkarsngichyaenuxngmacakehtuphlthangkaraephthy rwmipthungehtuphlthangkdhmay 34 nxkcakniaelw karthimiradbkhwamekhmkhnkhxngyaptichiwnainrangkaytamakekinipkxackxihekidkarduxyakhxngaebkhthieriyidphankrabwnkarkarehniywnaihekidkarklayphnthukhxngaebkhthieriynn sngphlihaebkhthieriydngklawsamarthecriyetibotxyuidtampktithungaemcamikarrksadwyyaptichiwnachnidedimthiihkhwamekhmkhnkhxngyainkraaeseluxdmakkhunkwaedimktam yktwxyangechn karduxyakhxngaebkhthieriy Pseudomonas aeruginosa aela Bacteroides fragilis thithukehniywnaihekidkarklayphnthucakkaridrbyaptichiwnainkhnadthiihkhwamekhmkhnkhxngyadngklawinrangkaytakwakhwamekhmkhntasudthisamarthybyngkarecriykhxngaebkhthieriydngklaw subinhibitory concentration 35 dngthiklawipinkhangtnwa karichyaptichiwnathiimehmaasmaelaimcaepnephuxkarrksakhwamecbpwykhxngmnusyinpccubnnnepnsaehtuhlkthikxihekidphawachukechindankarduxyakhxngaebkhthieriy odymakkwarxyla 50 khxngkarichyaptichiwnainmnusyphbwaepnkarichyathiimehmaasmaelaimtrngtamkhxbngich 8 yktwxyangechn khn 1 in 3 khn yngkhngmikhwamechuxwayaptichiwnamiprasiththiphaphinkarrksaorkhikhhwd 36 odyphbwakarsngcayyaptichiwnaephuxrksaorkhikhhwdnnphbehnidmakthisudinpraednkhxngkarsngichyaptichiwnathiimtrngtamkhxbngich thungaemcaepnthithrabkndikhxngbukhlakrthangkaraephthywayadngklawimmiprasiththiphaphinkartaniwrsthiepnsaehtukhxngorkhikhhwd 37 nxkcaknikarichyaptichiwnaaemephiyngkhrngediyw thungaemcaepnkarichinphuthimikhxbngichthicaepntxngidrbyadngklaw ksamarthephimkhwamesiyngthixackxihekidkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriyid odykhwamesiyngthiephimkhundngklawcakhngxyuidnanpraman 1 eduxn thung 1 pi tngaeterimmikarichyadngklaw 38 39 khwamesiyngthicaekidkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriynncaephimkhuntamrayaewlathiichyaptichiwnainkarrksa dngnn trabidthiyngmikarichyaptichiwnaincanwnthinxythisudthiihprasiththiphaphdiinkarrksa aelaichyadngklawepnrayaewlathisnthisudethathiepnidcachwyldkhwamesiyngtxkarekidkarduxyakhxngaebkhthieriy chwyldpharakhaichcay ihphllphthikarrksathidikwaaelamiphawaaethrksxnnxy 10 thaihinpccubnmikarichsutrkarrksadwyyaptichiwnarayasninphuthiecbpwydwyorkhtidechuxaebkhthieriyhlaychnid idaek orkhpxdxkesbchumchn community acquired pneumonia CAP 40 eyuxbuchxngthxngxkesbexngcakaebkhthieriy spontaneous bacterial peritonitis SBP 41 phupwyhnkinhnwyxphibalthikhadwaxacmikartidechuxaebkhthieriyinpxd 42 klumxakarthiekhaidkbxakarpwdthxngechiybphln acute abdominal 43 huchnklangxkesb ophrngxakasxkesb aelakartidechxuaebkhthieriyinchxngkhx throat infection 44 aelakarecbpwycakkarthalukhxnglais 45 46 inbangkrni karrksadwyyaptichiwnasutrrayasnxacimsamarthrrksaphawakartidechuxnn id echnediywknkbkarrksadwyyaptichiwnasutrrayayaw 47 karsuksathangkhlinikthiidrbkartiphimphinwarsarthangkaraephthykhxngsmakhmkaraephthyxngkvs British Medical Association phbwa hakxakaraelaxakaraesdngkhxngkartidechuxaebkhthieriythukkacdxxkipdwykarrksadwyyaptichiwnaaelw khwrhyudkarbriharyadngklaw n 72 chwomnghlngxakardikhun 48 thngni swnihyphupwymkmixakardikhunkxnthiechuxkxorkhcathukkacdxxkiphmd dngnnaephthykhwrihkhaaenanaaekphupwythukkhnthiidrbkarrksadwyyaptichiwnaihtrahnkruthungkaridrbkarrksadwyyadngklawcnthungrayaewlathiaenanainaenwthangkarrksamatrthan nkwicybangkhnsnbsnunihaephthyichhlksutryaptichiwnathisnmakinkarrksa aelapraeminphupwyhlngcaknn 2 3 wnaelahyudkarrksahakimmixakarthangkhlinikthibngbxkthungkartidechuxaebkhthieriy 49 nxkcakni karichyaptichiwnainklumthiaetktangknphbwamikhwamsmphnthkbkarekidkarduxyahruxkaraephrkracaykhxngechuxbangsayphnththimakkwakarichyaptichiwnainklumxun xathi xtrakartidechuxsaetpfiolkhxkhkhs xxeriysthiduxtxyaemthisillin Methicillin resistant Staphylococcus aureus MRSA casungkhunemuxmikarichyaptichiwnaklumiklokheppithd Glycopeptide antibiotics esfaolspxrin aelakhwionoln 50 51 esfaolspxrin aelaodyechphaakhwionolnaelakhlindamysinnnmisamarthehniywnaihekidkarephimcanwnthimakekinpktikhxngaebkhthieriy Clostridium difficile inthangedinxaharid 52 53 nxkehnuxcakpccydngkhangtnaelw pccybangprakarthicaepntxkarrksaphupwyinhnwyxphibal intensive care unit ICU xyangkarisekhruxngchwyhayic mechanical ventilation aelakarmiorkhrwmhlayorkh kepnpccyesrimthiephimkhwamesiyngtxkartidechuxaebkhthieriyduxyaidechnkn 54 rwmthungkarlangmuxaelakarthaihprascakechux disinfecting thiimdiphxrahwangkarsmphsphupwyaetlakhnkhxngbukhlakrthangkaraephthyaelaecahnathihxphupwynnkmikhwamsmphnthkbkaraephrkracaykhxngculchiphduxyaechnkn 55 karduxyacakkarichyaptichiwnainstw aekikh dubthkhwamhlkthi karichyaptichiwnainkarpsustw aephnphaphaesdngkarduxyakhxngaebkhthieriyinstw odypktiaelwinstwthukchnidcamiaebkhthieriyinlais emuxmikarihyaptichiwnaaekstweliyngehlann yacaekhaipkhaaebkhthieriyswnihyinthangedinxahar swnaebkhthieriythiynghlngehluxxyucaepnestrnthiduxyaptichiwnann odyestrndngklawcaaebngtwaelaecriykhunmaaethnthiestrnedimthithukkhaip emuxmnusynaenuxstwehlanimabriophkhxacthaihidrbechuxaebkhthieriyduxyaehlaniekhasurangkayaelaekidorkhid inchwnghlaythswrrsthiphanma epnthisngsythungkhwamsmphnthrahwangkarichyaptichiwnainkarpsustwkbkarekidkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriy cnkrathngxngkhkarxnamyolkidihkhxsrupinpraedndngklawwa karichyaptichiwnathiimehmaasminkareliyngstwepnpccythisngesrimihekidaelakaraephrkracaykhxngechuxorkhthithntxyaptichiwnaaelakhwrhamimihmikarichyaptichiwnaepntwkratunkarecriyetibotinxaharstw 56 xngkhkarxnamyolkidephimhlkeknthdansukhxnamystwbkephuxepnaenwthanginkarihkhaaenanaaeksmachikkhxngxngkhkrinkarsrangaelaprasankartrwcsxbaelatidtamefarawngkarduxyatanculchiphradbpraeths 57 tidtamtrwcsxbprimanyaptichiwnathiichinkareliyngstw 58 aelaihkhaaenanaaekxngkhkrhruxhnwynganxun ephuxihmnicwamikarichyaptichiwnaxyangehmaasmaelarxbkhxb swnxikaenwthanghnungkhux karichwithikarthicachwyinkartrwchapccyesiyngthiekiywkhxngkbkarduxya aelapraeminkhwamesiyngnn txkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriy 59 karduxyaodythrrmchati aekikh karduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriynnsamarthekidkhunidexngthwipinthrrmchati 60 odymikarkhnphbyinthimimaaetobransungepnyinthaihaebkhthieriyehlannduxtxyaptichiwna odyyaptichiwnannxacepnyathithukphlitkhunmaodyaebkhthieriynn 61 62 sungyinthithaihekidkarduxyadngklawepnthiruckkndiwaepnrisisotm resistome thiphbkarekidkhunidexnginthrrmchati 60 odyyinehlannxacthukthaythxdcakaebkhthieriythiimkxorkhipyngaebkhthieriyxunthikxorkhaelathaihaebkhthieriythiidrbyinniekhaipsamarththntxyaptichiwnaidechnkn 60 in kh s 1952 mikarkhnphbkarduxyaephnisillininaebkhthieriybangsayphnthu sungepnchwngewlakxnthicamikarnayadngklawmaichinthangkhlinik 63 nxkcakniyngmikarkhnphbwamikarduxyasetrpotmysinkhxngaebkhthieriybangchnidinchwngewlakxnhnannxikdwy 64 txmain pi kh s 1962 idmikartrwcphbexnismephnisiliensinexnodspxrkhxngaebkhthieriy Bacillus licheniformis sungexnismdngklawepnexnismthithalayokhrngsranghlkkhxngyaklumephnisillin cakdinaehngbnrakphuchthithukekbiwinphiphithphnthbritichtngaetpi kh s 1689 65 66 67 nxkcaknn karsuksaculchiphinthangedinxaharkhxngwileliym ebrn William Braine aelacxhn harthenll John Hartnell sungepnlukeruxthiesiychiwitinkaredinsarwcmhasmuthrxarktikkhxngcxhn aefrngkhlin Franklin s lost expedition phbaebkhthieriyskul Clostridium canwn 6 setrnthiduxtxesofsitinaelakhlindamysin 68 thngni karsrangexnismephnisilienskhxngaebkhthieriynnxackhunxyukbbangsthankarnaelasingaewdlxmdwy odykarhlngexnismnixacepnphlmacakkarsrangklikkarpxngkntnexngkhxngaebkhthierinnn caksphaphaewdlxminaehlngthixyukhxngtnthiepnxntray yktwxyangechn Staphylococcus aureus camikarsrangexnismephnisiliensxxkmaepncanwnmakemuxtxngxasyxyuinaehlngthimiratrakulskulthriokhiftxnthiphlitephnisillin sungsngphlihaebkhthieriyekidkarduxtxyaephnisillinid 67 Search for a penicillinase ancestor has focused on the class of proteins that must be a priori capable of specific combination with penicillin 69 aetinthangklbkn karduxyakhxngaebkhthieriythiphbinthangedinxaharkhxngwileliym ebrn aelacxhn harthenll dngthiidklawiwinkhangtn xacepnphlmacakkarthithngsxngkhnidrbechuxaebkhthieriythisamarthsrangexnismhruxekidkarklayphnthuaebbsumkhxngokhromosmidexngtamthrrmchaticnthaihthntxyaptichiwnadngklawkepnid 68 nxkcakniyngmihlkthanechingpracksthibngchiidwaolhahnk aelasarkxmlphisxun xacmiswninkarthaihekidkaraephrkracaykhxngaebkhthieriyduxyaidodyolhahnkaelasarphisehlanncathaihaebkhthieriythiimduxyaimsamarthdarngchiwitxyuid aetinthangtrngknkham aebkhthieriythiduxyacaimidrbphlkrathbdngklawaelacamikarephimcanwnmakkhunephuxthdaethnaebkhthieriyimduxyathildcanwnlngip 70 karduxyacakmlphawainsingaewdlxm aekikh pyhakarduxtxyaptichiwnakhxngaebkhthieriyinpccubnidthwikhwamrunaerngmakkhuncnepnphykhukkhamtxsukhphaphthngmnusyaelastwtang imwacamiaehlngxasyxyubnbkhruxinna odypccysakhyxikprakarhnungthimiswnhnunihpyhadngklawaephrkracaycnsngphlkrathbinwngkwangkkhux karpnepuxnaelakaraephrkracaykhxngyaptichiwnahruxsarthixxkvththiepnyaptichiwnainsingaewdlxm odyechphaaxyangying naesiycakorngphyabalaelanaesiycakchumchnemuxngthithukplxyxxksuthrrmchatiodyimidrbkarbabdhruxmirabbkarbabdthiimrdkum thuxepnsaehtuhlkthithaihekidkarpnepuxndngklaw 71 72 yaptichiwnaidkxihekidmlphistxsingaewdlxmnbtngaetmikarnamaichinmnusy ya karekstr phanthangkhxngesiytang thithukkhbxxkcakrangkaykmnusy stweliyng aelakhxngesiycakxutsahkrrmya 73 karthikhxngesiythimikarpnepuxnkhxngyaptichiwnathukplxysusingaewdlxmodyimidrbkarbabdhruxidrbkarbabdthiimdimak caepnpccyesrimihekidkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriyidmakkhun aelaekidkarpnepuxnaelaaephrkracaykhxngaebkhthieriyduxyadngklawinsingaewdlxmnnxikdwy inpi kh s 2011 karthaaephnthikhxngtwxyangnathingaelanaprapainniwedli praethsxinediy sungepnthithrabkndiwamicanwnkarichyaptichiwnakhxngprachachnbriewnnninsdswnthisung phlkartrwcphbwamikarpnepuxnaebkhthieriyxyuepncanwnmakaelayngsngphlihekidkartidechuxaebkhthieriyinthangedinxaharinchumchnthixupophkhbriophkhnacakaehlngdngklawxyangepnwngkwangaelayakaekkarkhwbkhumorkh odyphbwaechuxkxorkhdngklawswnihymkmiphltrwcexnism NDM 1 epnbwk sungepnexnismdngklawcasngphlihaebkhthieriynn ekidkarduxtxyathimiokhrngsranghlkepnwngbita aelkhaetmidhlaychnid 74 sungodythwipaelw rxyla 70 80 khxngphupwythimixakarthxngrwngmkmisaehtumacakkartidechuxiwrs sungimsamarthrksaidodykarichyaptichiwna aetinkarkhxmulcakkarsuksaklbphbwarawrxyla 40 khxngphupwythimixakarkhangtnyngkhngphyayamthicarksaxakarthxngrwngnndwyyaptichiwna 75 inbangphunthiphuthirksaxakarthxngrwngxyangimehmaasmdwyyaptichiwnannmisdswnthimakthungrxyla 80 75 enuxngcakaebkhthieriyepnsingmichiwitthisamarthaebngesllephuxephimcanwnidxyangrwderw thaihaebkhthieriyduxyathiaephrkracaylngsusingaewdlxmnnsamarthecriyetibotaelaaephrcanwnidmakphayinrayaewlaxnsn yingipkwann aebkhthieriythiduxyaehlaniyngsamarththaythxdyinduxyaipyngaebkhthieriysayphnthuhruxsetrnxun idphankrabwnkarthieriykwa karthaythxdyininaenwrab horizontal gene transfer HGT dngnn thungaemwayaptichiwnathiaebkhthieriydngklawduxyacaimthukplxylngsuthrrmchatiephimetiminxnakht yinthiduxyaptichiwnadngklawkcayngkhngphbehnxyuinaebkhthieriythrrmchatithwip enuxngcakaebkhthieriydngklawcamikaraebngtwaelathaythxdyinduxyaihkncakrunsurun 73 nxkcakniyngphbwa mikaraephrkracayepnwngkwangkhxngaebkhthieriyduxyainstwthaelthimikraduksnhlng sungepnthikhadkarnknwaaebkhthieriyduxyathiphbehlanixacepnaehlngsakhythicathaihekidkaraephrkracaykhxngechuxduxyainsingaewdlxmthangthael 76 karpxngkn aekikh aephnphaphrnrngkheruxngkarichyaptichiwnathithuktxngaelasmehtusmphlephuxpxngknkarekidkarduxtxyaptichiwnakhxngaebkhthieriy odysunykhwbkhumaelapxngknorkhaehngshrthxemrika CDC report 2014 77 inpccubn mikareriykrxngihmimatrkarcdkarkbpyhakarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriythimixubtikarnaelakhwamrunaerngephimmakkhun sungrwmipthungkarrangsnthisyyarahwangpraethsephuxaekpyhadankarduxyakhxngculchiph xyangirktam kardaeninngannicaepntxngmiraylaexiydaelaidrbkhwamsniccakphakhswntang makkhunephuxthicapramankaraelawdaenwonmkhwamrunaerngkhxngpyhadngklawinradbnanachati odythiphanmamiaenwkhidthicanarabbkartidtamaelapraeminphlkarrksa tracking system maichcdkarkbpyhani aetkarichngancringnnyngimxacekidkhunidmakethaidnk sungrabbinlksnanicaihkhxmulechinglukaekphunthithimikarduxyasung rwmthungkhxmulthicaepnsahrbkarpraeminkardaeninnganaelakarepliynaeplngxun thithakhunephuxtxsuhruxcdkarkbpyhakarthntxyaptichiwnakhxngaebkhthieriy odyklyuththisakhy 5 prakarthicaepnsahrbkarldkarekidkarduxyakhxngaebkhthieriy idaek 78 mikarefarawngkarichyaptichiwna ephuxsngwnyaptichiwnathimixyuinpccubnaelathixackhnphbihminxnakhtihmiprasiththiphaphinkarrksaorkhtidechuxaebkhthieriytang iddiehmuxnthiphanma mikarkahndkrxbewlathicaepntxngmikarsngcayyaptichiwnathimiprasiththiphaphaelaecaacngkbechuxsaehtuiherwthisudethathiepnipid phthnaaelarbrxngyaptichiwnachnidihmihid 10 chnidphayinpi kh s 2020 phthnawithikarsuksaphnthusastrradbomelkulephuxtrwchayinkhxngaebkhthieriythikxihekidkarduxyaptichiwna imkxihekidkhwamlachainkhntxnkarkracayngbpramanephuxkxngthunnwtkrrmtankarduxyakhxngaebkhthieriymulkha 2 phnlanehriyyshrthrayaewlakarichyaptichiwna aekikh rayaewlathiichsahrbkarrksaorkhtidechuxaebkhthieriydwyyaptichiwnanncakhunxyukbchnidkhxngorkhaelapyhadansukhphaphxun khxngphupwyaetlaray 10 karhyudkarrksadwyyaptichiwnahlngcakphupwymixakardikhunodythiimidrbyaptichiwnakhrbtamkrxbrayaewlathikahndinaebbaephnkarrksann mihlkthanechingpracksbangaehlngthiphbwa karekidkarduxyaptichiwnakhxngaebkhthieriycaekidkhunidmakkwapktiinkrnidngklaw 10 aetkhxmulbangaehlngkrabuipinxikthisthanghnungwa karhyudkarrksadwyyaptichiwnaerwkwapktinnxacepnkarkrathathismehtusmphlidinphupwybangray 10 aetphupwyorkhtidechuxbangchnidcaepnthicatxngidrbkarrksadwyyaptichiwnaepnrayaewlanan karphicarnahyudkarichyainphupwydngklawimidkhunxyukbwaphupwycamixakardikhunhruximktam 10 kartidtamaelawangphngngan aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkarcakdkarichyaptichiwna aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidradborngphyabal aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidradbbukhlakr aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidradbprachachn aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsukhaphibalaelakarxnamy aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkarcdkarkarichyaptichiwnainstw aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidyuorp aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidshrthxemrika aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkarwangaephnptibtinganaelasrangkhwamtrahnkinradbnanachati aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniid spdahrurks trahnkichyaptichiwna aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidklikkarduxya aekikhswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidprawti aelapraedndansngkhmaelawthnthrrm aekikhswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkarsuksawicy aekikhswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsthankarnaebkhthieriyduxyainpraethsithy aekikhswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidduephim aekikh ephschkrrmkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb aebkhthieriyduxyaaebkhthieriyduxyahlaychnid karichyaptichiwnainthangthiphid phnthuwiswkrrm yaptichiwnachnidxxkvththikwangxangxing aekikh Kirby Bauer Disk Diffusion Susceptibility Test Protocol Archived 2011 06 26 at the Wayback Machine Jan Hudzicki ASM Review on Antimicrobial Resistance amr review org subkhnemux 20 May 2016 3 0 3 1 3 2 Antimicrobial resistance Fact sheet N 194 who int April 2014 subkhnemux 7 March 2015 About Antimicrobial Resistance Antibiotic Antimicrobial Resistance CDC www cdc gov 19 September 2017 Antibiotic Resistance Questions amp Answers Get Smart Know When Antibiotics Work Centers for Disease Control and Prevention USA 30 June 2009 subkhnemux 20 March 2013 General Background About Antibiotic Resistance www tufts edu subkhnemux 2015 10 30 Berkeley edu Mutations are random University of California Museum of Paleontology subkhnemux 19 February 2018 Check date values in accessdate help 8 0 8 1 8 2 About Antimicrobial Resistance www cdc gov subkhnemux 2015 10 30 9 0 9 1 Swedish work on containment of antibiotic resistance Tools methods and experiences PDF Stockholm Public Health Agency of Sweden 2014 pp 16 17 121 128 ISBN 978 91 7603 011 0 10 0 10 1 10 2 10 3 10 4 10 5 Duration of antibiotic therapy and resistance NPS Medicinewise National Prescribing Service Limited trading Australia 13 June 2013 subkhnemux 22 July 2015 CDC Features Mission Critical Preventing Antibiotic Resistance www cdc gov subkhnemux 2015 07 22 Cassir N Rolain JM Brouqui P 2014 A new strategy to fight antimicrobial resistance the revival of old antibiotics Frontiers in Microbiology 5 551 doi 10 3389 fmicb 2014 00551 PMC 4202707 PMID 25368610 WHO April 2014 Antimicrobial resistance global report on surveillance 2014 WHO WHO subkhnemux May 9 2015 14 0 14 1 O neill Jim May 2016 TACKLING DRUG RESISTANT INFECTIONS GLOBALLY FINAL REPORT AND RECOMMENDATIONS PDF amr review org subkhnemux November 10 2017 Antibiotic Antimicrobial Resistance CDC www cdc gov 18 August 2017 Hoffman S J Outterson K Rottingen J A Cars O Clift C Rizvi Z Rotberg F Tomson G Zorzet A Feb 2015 An International Legal Framework to Address Antimicrobial Resistance Bulletin of the World Health Organization 93 2 66 doi 10 2471 BLT 15 152710 PMC 4339972 PMID 25883395 What is Drug Resistance www niaid nih gov subkhnemux 2015 07 26 CDC Get Smart Know When Antibiotics Work Cdc gov subkhnemux 2013 06 12 Antimicrobial resistance global report on surveillance PDF The World Health Organization April 2014 ISBN 978 92 4 156474 8 subkhnemux 13 June 2016 WHO s first global report on antibiotic resistance reveals serious worldwide threat to public health Retrieved 2014 05 02 D Costa VM King CE Kalan L Morar M Sung WW Schwarz C Froese D Zazula G Calmels F Debruyne R Golding GB Poinar HN Wright GD 2011 Antibiotic resistance is ancient Nature 477 7365 457 461 Bibcode 2011Natur 477 457D doi 10 1038 nature10388 PMID 21881561 CS1 maint uses authors parameter link Caldwell amp Lindberg 2011 Hawkey amp Jones 2009 pp i3 i10 Goossens H Ferech M Vander Stichele R Elseviers M 2005 Outpatient antibiotic use in Europe and association with resistance a cross national database study Lancet 365 9459 579 87 doi 10 1016 S0140 6736 05 17907 0 PMID 15708101 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Laxminarayan R Duse A Wattal C Zaidi AK Wertheim HF Sumpradit N Vlieghe E Hara GL Gould IM Goossens H Greko C So AD Bigdeli M Tomson G Woodhouse W Ombaka E Peralta AQ Qamar FN Mir F Kariuki S Bhutta ZA Coates A Bergstrom R Wright GD Brown ED Cars O 2013 Antibiotic resistance the need for global solutions Lancet Infect Dis 13 12 1057 98 doi 10 1016 S1473 3099 13 70318 9 PMID 24252483 CS1 maint uses authors parameter link As PDF Ferber D 4 January 2002 Livestock Feed Ban Preserves Drugs Power Science 295 5552 27 28 doi 10 1126 science 295 5552 27a PMID 11778017 CS1 maint ref harv link txngrbbrikar Mathew AG Cissell R Liamthong S 2007 Antibiotic resistance in bacteria associated with food animals a United States perspective of livestock production Foodborne Pathog Dis 4 2 115 33 doi 10 1089 fpd 2006 0066 PMID 17600481 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link Pharmaceuticals Sold In Sweden Cause Serious Environmental Harm In India Research Shows ScienceDaily ScienceDaily LLC 7 February 2009 subkhnemux 29 January 2015 We estimated that the water treatment plant released 45 kilograms of the antibiotic ciprofloxacin in one day which is equivalent to five times the daily consumption of Sweden Larsson DG Fick J Jan 2009 Transparency throughout the production chain a way to reduce pollution from the manufacturing of pharmaceuticals Regul Toxicol Pharmacol 53 3 161 3 doi 10 1016 j yrtph 2009 01 008 PMID 19545507 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link txngrbbrikar CDC Antibiotic Resistance Questions and Answers Are antibacterial containing products soaps household cleaners etc better for preventing the spread of infection Does their use add to the problem of resistance Atlanta Georgia USA Centers for Disease Control and Prevention subkhnemux February 25 2015 CS1 maint ref harv link Allison E Aiello Elaine L Larson Stuart B Levy 2007 Consumer Antibacterial Soaps Effective or Just Risky Clinical Infectious Diseases 45 Supplement 2 S137 47 doi 10 1086 519255 PMID 17683018 Kodjak A 2 September 2016 FDA Bans 19 Chemicals Used In Antibacterial Soaps NPR subkhnemux 24 October 2017 Pechere JC September 2001 Patients interviews and misuse of antibiotics Clin Infect Dis 33 Suppl 3 S170 3 doi 10 1086 321844 PMID 11524715 Noncompliance may have an impact on antibiotic resistance Type A consists in shorter than prescribed courses By reducing the antibiotic pressure provided that the daily doses are otherwise respected one may see a theoretical advantage Type B noncompliance reduces the number of daily doses indicate that such underdosing may promote the selection of resistance Arnold SR Straus SE 2005 Arnold Sandra R b k Interventions to improve antibiotic prescribing practices in ambulatory care Cochrane Database of Systematic Reviews 4 CD003539 doi 10 1002 14651858 CD003539 pub2 PMID 16235325 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link Ventola C Lee The antibiotic resistance crisis part 1 causes and threats Pharmacy and Therapeutics 40 4 2015 277 McNulty CA Boyle P Nichols T Clappison P Davey P August 2007 The public s attitudes to and compliance with antibiotics J Antimicrob Chemother 60 Suppl 1 i63 8 doi 10 1093 jac dkm161 PMID 17656386 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link txngrbbrikar Ronald Eccles Olaf Weber b k 2009 Common cold Online Ausg ed Basel Birkhauser p 234 ISBN 978 3 7643 9894 1 Costelloe C Metcalfe C Lovering A Mant D Hay AD 2010 Effect of antibiotic prescribing in primary care on antimicrobial resistance in individual patients systematic review and meta analysis British Medical Journal 340 c2096 doi 10 1136 bmj c2096 PMID 20483949 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Antimicrobial Resistance Tackling a Crises for the Health and Welfare of Nations 2014 Jim O Neill Gibbs Building 215 Euston Road London NW1 2BE 11 December 2014 txngrbbrikar Li JZ Winston LG Moore DH Bent S September 2007 Efficacy of short course antibiotic regimens for community acquired pneumonia a meta analysis Am J Med 120 9 783 90 doi 10 1016 j amjmed 2007 04 023 PMID 17765048 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link txngrbbrikar Runyon BA McHutchison JG Antillon MR Akriviadis EA Montano AA June 1991 Short course versus long course antibiotic treatment of spontaneous bacterial peritonitis A randomized controlled study of 100 patients Gastroenterology 100 6 1737 42 PMID 2019378 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Singh N Rogers P Atwood CW Wagener MM Yu VL 1 August 2000 Short course Empiric Antibiotic Therapy for Patients with Pulmonary Infiltrates in the Intensive Care Unit A Proposed Solution for Indiscriminate Antibiotic Prescription Am J Respir Crit Care Med 162 2 505 511 doi 10 1164 ajrccm 162 2 9909095 PMID 10934078 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Gleisner AL Argenta R Pimentel M Simon TK Jungblut CF Petteffi L de Souza RM Sauerssig M Kruel CD Machado AR 30 April 2004 Infective complications according to duration of antibiotic treatment in acute abdomen International Journal of Infectious Diseases 8 3 155 162 doi 10 1016 j ijid 2003 06 003 PMID 15109590 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Pichichero ME Cohen R 1997 Shortened course of antibiotic therapy for acute otitis media sinusitis and tonsillopharyngitis The Pediatric Infectious Disease Journal 16 7 680 95 doi 10 1097 00006454 199707000 00011 PMID 9239773 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Dellinger EP Wertz MJ Lennard ES Oreskovich MR 1986 Efficacy of Short Course Antibiotic Prophylaxis After Penetrating Intestinal Injury Archives of Surgery 121 1 23 30 doi 10 1001 archsurg 1986 01400010029002 PMID 3942496 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Perez Gorricho B Ripoll M 2003 Does short course antibiotic therapy better meet patient expectations International Journal of Antimicrobial Agents 21 3 222 8 doi 10 1016 S0924 8579 02 00360 6 PMID 12636982 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Keren R Chan E 2002 A Meta analysis of Randomized Controlled Trials Comparing Short and Long Course Antibiotic Therapy for Urinary Tract Infections in Children Pediatrics 109 5 E70 0 doi 10 1542 peds 109 5 e70 PMID 11986476 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar McCormack J Allan GM 2012 A prescription for improving antibiotic prescribing in primary care British Medical Journal 344 d7955 doi 10 1136 bmj d7955 PMID 22302779 CS1 maint uses authors parameter link txngrbbrikar Marc Bonten MD Eijkman Winkler Institute for Medical Microbiology Utrecht the Netherland Infectious Diseases and Inflammation Archived 17 May 2013 at the Wayback Machine Tacconelli E De Angelis G Cataldo MA Pozzi E Cauda R January 2008 Does antibiotic exposure increase the risk of methicillin resistant Staphylococcus aureus MRSA isolation A systematic review and meta analysis J Antimicrob Chemother 61 1 26 38 doi 10 1093 jac dkm416 PMID 17986491 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link txngrbbrikar Muto CA Jernigan JA Ostrowsky BE Richet HM Jarvis WR Boyce JM Farr BM May 2003 SHEA guideline for preventing nosocomial transmission of multidrug resistant strains of Staphylococcus aureus and enterococcus PDF Infect Control Hosp Epidemiol 24 5 362 86 doi 10 1086 502213 PMID 12785411 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link Vonberg Dr Ralf Peter Clostridium difficile a challenge for hospitals European Center for Disease Prevention and Control Institute for Medical Microbiology and Hospital Epidemiology IHE khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 11 June 2009 subkhnemux 27 July 2009 Unknown parameter deadurl ignored help CS1 maint ref harv link Kuijper EJ van Dissel JT Wilcox MH Aug 2007 Clostridium difficile changing epidemiology and new treatment options Current Opinion in Infectious Diseases 20 4 376 83 doi 10 1097 QCO 0b013e32818be71d PMID 17609596 Unknown parameter subscription ignored help CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link Thomas JK Forrest A Bhavnani SM Hyatt JM Cheng A Ballow CH Schentag JJ March 1998 Pharmacodynamic Evaluation of Factors Associated with the Development of Bacterial Resistance in Acutely Ill Patients during Therapy Antimicrob Agents Chemother 42 3 521 7 PMC 105492 PMID 9517926 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link txngrbbrikar Girou E Legrand P Soing Altrach S Lemire A Poulain C Allaire A Tkoub Scheirlinck L Chai SH Dupeyron C Loche CM October 2006 Association between hand hygiene compliance and methicillin resistant Staphylococcus aureus prevalence in a French rehabilitation hospital Infect Control Hosp Epidemiol 27 10 1128 30 doi 10 1086 507967 PMID 17006822 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link txngrbbrikar Antibiotic resistance World Health Organization 1 6 7 Access online OIE World Organisation for Animal Health www oie int subkhnemux 2015 11 14 1 6 8 Access online OIE World Organisation for Animal Health www oie int subkhnemux 2015 11 14 1 6 9 Access online OIE World Organisation for Animal Health www oie int subkhnemux 2015 11 14 60 0 60 1 60 2 Wright GD October 2010 Antibiotic resistance in the environment a link to the clinic Current Opinion in Microbiology 13 5 589 94 doi 10 1016 j mib 2010 08 005 PMID 20850375 txngrbbrikar D Costa Vanessa King Christine Kalan Lindsay Morar Mariya Sung Wilson Schwarz Carsten Froese Duane Zazula Grant Calmels Fabrice Debruyne Regis Golding G Brian Poinar Hendrik N Wright Gerard D September 2011 Antibiotic resistance is ancient Nature 477 7365 457 461 Bibcode 2011Natur 477 457D doi 10 1038 nature10388 PMID 21881561 CS1 maint ref harv link Pawlowski Andrew C Wang Wenliang Koteva Kalinka Barton Hazel McArthur Andrew G Wright Gerard D December 2016 A diverse intrinsic antibiotic resistome from a cave bacterium Nature Communications 7 1 10 Bibcode 2016NatCo 713803P doi 10 1038 ncomms13803 PMID 27929110 Mutations are random University of California subkhnemux Aug 14 2011 Richard William Nelson Darwin Then and Now The Most Amazing Story in the History of Science i Universe 2009 p 294 Kiser J S Gale G O Kemp G A 1970 3 2 Resistance to Antimicrobial Agents Evolution of Drug Resistance Advances in Applied Microbiology 11 Academic Press p 80 ISBN 978 0 08 056425 8 Pollock MR 1967 Origin and function of penicillinase a problem in biochemical evolution British Medical Journal 4 5571 71 7 doi 10 1136 bmj 4 5571 71 PMC 1748446 PMID 4963324 txngrbbrikar 67 0 67 1 Some bacteria choose to live in a pool of penicillin New Scientist 54 799 546 8 June 1972 68 0 68 1 Siddal R 11 February 1989 Ancient bacteria resitent to some antibiotics New Scientist 121 1651 34 Bibcode 1989NewSc 121 34H Pollock p 77 Sieler Claudia Berendonk Thomas U December 14 2012 Heavy metal driven co selection of antibiotic resistance in soil and water bodies impacted by agriculture and aquaculture Frontiers in Microbiology 3 399 doi 10 3389 fmicb 2012 00399 PMC 3522115 PMID 23248620 Levy Stuart B 2002 01 01 Factors impacting on the problem of antibiotic resistance Journal of Antimicrobial Chemotherapy 49 1 25 30 doi 10 1093 jac 49 1 25 ISSN 0305 7453 PMID 11751763 Marti Elisabet Variatza Eleni Balcazar Jose Luis 2014 01 01 The role of aquatic ecosystems as reservoirs of antibiotic resistance Trends in Microbiology 22 1 36 41 doi 10 1016 j tim 2013 11 001 ISSN 0966 842X PMID 24289955 73 0 73 1 Martinez J L amp Olivares J 2012 Envrionmental Pollution By Antibiotic Resistance Genes In P L Keen amp M H Montforts Antimicrobial Resistance in the Environment pp 151 171 Hoboken N J John Wiley amp Sons Walsh Timothy R Weeks Janis Livermore David M Toleman Mark A Dissemination of NDM 1 positive bacteria in the New Delhi environment and its implications for human health an environmental point prevalence study The Lancet Infectious Diseases 11 5 355 362 doi 10 1016 s1473 3099 11 70059 7 75 0 75 1 Araya Pablo May 2016 The Impact of Water and Sanitation on Diarrhoeal Disease Burden and Over Consumption of Anitbiotics PDF subkhnemux November 12 2017 Rose JM Gast RJ Bogomolni A Ellis JC Lentell BJ Touhey K Moore M 2009 Occurrence and patterns of antibiotic resistance in vertebrates off the Northeastern United States coast FEMS Microbiol Ecol 67 3 421 31 doi 10 1111 j 1574 6941 2009 00648 x PMID 19187217 CS1 maint uses authors parameter link Centers for Disease Control and Prevention 2015 Healthy Living subkhnemux 23 July 2015 Check date values in accessdate help Lee J H Park K S Karim A M Lee C R Lee S H 2016 How to minimise antibiotic resistance Lancet Infect Dis phasaxngkvs 16 1 17 18 doi 10 1016 S1473 3099 15 00467 3 PMID 26738826 brrnanukrm aekikhhnngsux aekikh Caldwell Roy Lindberg David b k 2011 Understanding Evolution Mutations are random University of California Museum of Paleontology CS1 maint ref harv link Reynolds edited by L A Tansey E M 2008 Superbugs and superdrugs a history of MRSA the transcript of a Witness Seminar held by the Wellcome Trust Centre for the History of Medicine at UCL London on 11 July 2006 London Wellcome Trust Centre for the History of Medicine at UCL ISBN 978 0 85484 114 1 CS1 maint extra text authors list link warsar aekikh Arias CA Murray BE 2009 Antibiotic Resistant Bugs in the 21st Century A Clinical Super Challenge New England Journal of Medicine 360 5 439 443 doi 10 1056 NEJMp0804651 PMID 19179312 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint ref harv link Goossens H Ferech M Vander Stichele R Elseviers M 2005 Esac Project Outpatient antibiotic use in Europe and association with resistance a cross national database study Lancet Group Esac Project 365 9459 579 87 doi 10 1016 S0140 6736 05 17907 0 PMID 15708101 CS1 maint uses authors parameter link CS1 maint others link CS1 maint ref harv link Hawkey PM Jones AM September 2009 The changing epidemiology of resistance The Journal of antimicrobial chemotherapy 64 Suppl 1 i3 10 doi 10 1093 jac dkp256 PMID 19675017 CS1 maint ref harv link Soulsby EJ 2005 Resistance to antimicrobials in humans and animals Overusing antibiotics is not the only cause and reducing use is not the only solution British Medical Journal 331 7527 1219 20 doi 10 1136 bmj 331 7527 1219 PMC 1289307 PMID 16308360 CS1 maint ref harv link Alternatives to Antibiotics Reduce Animal Disease Commonwealth Scientific and Industrial Research Organization 9 Jan 2006 CS1 maint ref harv link Cooke Paul Rees Roberts Dominic 2017 CATCH 16 minute film about a post antibiotic world Review Sansom Clare March 2017 Media Watch An intimate family story in a world without antibiotics Lancet Infect Dis 17 3 274 doi 10 1016 S1473 3099 17 30067 1 aehlngkhxmulxun aekikhaebkhthieriyduxya thiewbist Curlie phasaxngkvs aexniemchnekiywkbculchiphduxya phasaxngkvs aenwthangkarcdkarorkhthiekidcakkartidechuxculchiphduxyahlaykhnaninsthanphyabal 2006 khxngsunykhwbkhumaelapxngknorkh praethsshrthxemrika phasaxngkvs okhrngkarkarefarawngkarichyatanculchiph sunywicyaelanoybaydanorkhtidtx Center for Infectious Disease Research and Policy CIDRAP mhawithyalyminniosta phasaxngkvs phnthmitrxutsahkrrmdankarduxyakhxngculchiph AMR Industry Alliance prakxbdwysmachikcakbristhkhnadihythidaeninkickardankarwicyaelaphthnaya orngnganya bristhdanethkhonolyichiwphaph aelabristhiekiywenuxngkbngandankarwinicchyorkhtidechux phasaxngkvs ekhathungcak https th wikipedia org w index php title aebkhthieriyduxya amp oldid 9093888, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม