ไลโปโซม

ไลโปโซม หรือ ลิโปโซม (อังกฤษ: liposome) เป็นถุงเล็ก ๆ รูปกลมที่มีเยื่อหุ้มสองชั้นเป็นลิพิด (lipid bilayer) อย่างน้อยหนึ่งคู่ สามารถใช้ส่งสารอาหารและยาเข้าไปในเซลล์ เช่น อนุภาคนาโนลิพิด (lipid nanoparticle) ที่ใช้ในวัคซีนเอ็มอาร์เอ็นเอ ลิโปโซมสามารถทำได้โดยแตกเยื่อหุ้มชีวภาพที่มีอยู่ (เช่น โดยใช้เสียงความถี่สูง)

ผังแสดงลิโปโซมที่ทำด้วยฟอสโฟลิพิดในสารละลาย

ลิโปโซมเป็นโครงสร้างที่ประกอบด้วยฟอสโฟลิพิดและอาจมีโมเลกุลชนิดอื่น ๆ บ้างเล็กน้อย แม้จะมีขนาดต่าง ๆ เริ่มตั้งแต่เป็นไมโครเมตรจนถึงสิบ ๆ ไมโครเมตร แต่ลิโปโซมชั้นเดียวดังที่แสดงในรูปนี้ค่อนข้างจะเล็กโดยมีลิแกนด์ต่าง ๆ ติดอยู่ที่ผิว เพื่อให้สามารถเข้าไปจับที่ผิวอวัยวะ/เนื้อเยื่อต่าง ๆ แล้วสะสมอยู่ในบริเวณที่เป็นโรคเพื่อรักษา

เชิงอรรถและอ้างอิง

1. Torchilin, V (2006). "Multifunctional nanocarriers". Advanced Drug Delivery Reviews. 58 (14): 1532–55. doi:10.1016/j.addr.2006.09.009. PMID 17092599.
2. Kimball's Biology Pages, 2009-01-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "Cell Membranes."

แหล่งข้อมูลอื่น

• Controlled Release Society
• Journal of Liposome Research
• FormuMax Scientific Inc - a leading liposome product and service provider
• How to Make High Quality Liposomal Vitamin C