กิ้งก่าจระเข้
| กิ้งก่าจระเข้ | |
|---|---|
| สถานะการอนุรักษ์ | |
ใกล้สูญพันธุ์ (IUCN 3.1) | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Reptilia |
| อันดับ: | Squamata |
| วงศ์: | Shinisauridae |
| สกุล: | Shinisaurus Ahl, 1930 |
| สปีชีส์: | S. crocodilurus |
| ชื่อทวินาม | |
| Shinisaurus crocodilurus Ahl, 1930 | |
กิ้งก่าจระเข้ (อังกฤษ: Chinese crocodile lizard; จีน: 中国鳄蜥; พินอิน: zhōngguó è xī) เป็นสัตว์เลื้อยคลานจำพวกกิ้งก่าชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Shinisaurus crocodilurus จัดเป็นเพียงชนิดเดียวเท่านั้นที่อยู่ในวงศ์ Shinisauridae และสกุล Shinisaurus (บางข้อมูลจัดให้อยู่ในวงศ์ Xenosauridae ที่พบในเม็กซิโกและกัวเตมาลา)
ลักษณะ
เป็นกิ้งก่าที่มีรูปร่างลักษณะรวมถึงเกล็ดคล้ายคลึงกับจระเข้ มีเกล็ดเป็นตุ่มนูนไปจนถึงหาง ตัวผู้ตามบริเวณข้างลำตัวและใต้ท้องจะมีสีแดงปรากฏขึ้นมากกว่าตัวเมีย ในขณะที่ตัวเมียจะมีสีขึ้นประปราย มีความยาวเต็มที่จรดปลายหาง 40–46 เซนติเมตร
จะพบได้เฉพาะในป่าดิบที่มีอุณหภูมิต่ำ ตั้งแต่ −2 องศาเซลเซียส จนถึง 35 องศาเซลเซียส ในช่วงฤดูร้อน เฉพาะเขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง, หูหนาน, กุ้ยโจว ในประเทศจีน และทางตอนเหนือของเวียดนามเท่านั้น โดยอาศัยในแหล่งน้ำในป่า โดยปรกติจะอยู่นิ่ง ๆ ในน้ำ แต่ก็สามารถปีนขึ้นมาอาบแดดได้บนต้นไม้ที่มีความสูงประมาณ 1 เมตร กินอาหารจำพวก ปลา, ลูกอ๊อด, หนอน และตัวอ่อนของแมลงปอ รวมถึงสัตว์บก เช่น หนูขนาดเล็กได้ ออกหากินในเวลากลางวัน
แบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดย่อย:
- Shinisaurus crocodilurus crocodilurus Ahl, 1930 (จีนตอนใต้)
- Shinisaurus crocodilurus vietnamensis Schingen et al., 2016 (เวียดนามเหนือ)
เป็นสัตว์ที่ถือเป็นสัตว์เฉพาะถิ่น สามารถที่จะผสมพันธุ์ได้ตลอดทั้งปี แต่โดยทั่วไปแล้วมักจะเป็นช่วงฤดูหนาวจนถึงต้นฤดูฝนของอีกปี โดยตัวผู้หลายตัวจะต่อสู้กันเพื่อแย่งชิงตัวเมีย ตั้งท้องนานถึง 8–12 เดือน ออกลูกเป็นตัวครั้งละ 5–20 ตัว
ในปี พ.ศ. 2560 กิ้งก่าจรเข้ถูกย้ายไปยังบัญชีหมายเลข 1 (Appendix I) ของอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (CITES) จากความเสี่ยงของการสูญพันธุ์ที่เพิ่มขึ้นจากการคุกคามอย่างต่อเนื่องของการรุกล้ำถิ่นที่อยู่และการค้า
อ้างอิง
- Nguyen, QT; Hamilton, P; Ziegler, T. "Shinisaurus crocodilurus". IUCN Redlist. สืบค้นเมื่อ 12 มิถุนายน 2014.
- "ชวนรู้จัก 'กิ้งก่าจระเข้' สัตว์คุ้มครองใกล้สูญพันธุ์ของจีน". Xinhua Thai Service. 23 พฤษภาคม 2021.
- Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011). The Eponym Dictionary of Reptiles. JHU Press. p. 242. ISBN 978-1-4214-0135-5.
Shu-szi Sin led an expedition to southern China. His name was [pronounced] as “Shin” by the other expedition participants, who were all German.
- ↑ วีรยุทธ์ เลาหะจินดา. วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 2552. 458 หน้า. หน้า 395. ISBN 978-616-556-016-0.
- Schingen; Le; Ngo; Pham; Ha; Nguyen; Ziegler (2016). "Is there more than one Crocodile Lizard? An Integrative Taxonomic Approach Reveals Vietnamese and Chinese Shinisaurus crocodilurus Represent Separate Conservation and Taxonomic Units". Zool. Garten N.F. 85 (5): 240–260. doi:10.1016/j.zoolgart.2016.06.001.
- "CoP17 Prop. 33: Transfer Shinisaurus crocodilurus Ahl, 1930 from Appendix II to Appendix I" (PDF). 5 February 2016. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-02-16.
แหล่งข้อมูลอื่น
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: Shinisaurus crocodilurus |
- ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Shinisaurus crocodilurus จากวิกิสปีชีส์
