พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี (19 กรกฎาคม พ.ศ. 2408 — 18 มีนาคม พ.ศ. 2505) พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาดวงคำ พระราชนัดดาในเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์ และเป็นพระบรมวงศ์ที่พระชันษาสูงสุดในราชวงศ์จักรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี | |
---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4 พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดาดวงคำ ในรัชกาลที่ 4 |
ประสูติ | 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2408 |
สิ้นพระชนม์ | 18 มีนาคม พ.ศ. 2505 (96 ปี) |
พระประวัติ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน 8 แรม 11 ค่ำ ปีฉลู ตรงกับวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2408 เป็นพระราชธิดาพระองค์ที่ 75 ใน พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และที่ 2 ของเจ้าจอมมารดาดวงคำ (เดิม: เจ้าหนูมั่นแห่ง; พระธิดาในเจ้าคลี่ และพระราชนัดดาในเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์) มีพระเชษฐภคินีพระองค์หนึ่ง คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านารีรัตนา
พระองค์เป็นผู้ให้การอุปถัมภ์หม่อมราชวงศ์ชื่น นพวงศ์ ซึ่งต่อมาได้ครองสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 13 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อครั้งยังทรงพระเยาว์
ในพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร พระราชพิธีบรมราชาภิเษก ในรัชกาลที่ 9 เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2493 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินี และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ในฐานะที่เป็นพระบรมวงศ์ฝ่ายในที่มีพระอาวุโสสูงสุด (รองจากสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า) จึงเป็นผู้ทำหน้าที่ปูลาดพระที่ถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในคราวนั้น
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ทรงพระชนม์อยู่เป็นพระองค์สุดท้ายและมีพระชันษาสูงที่สุดในบรรดาพระราชโอรสและพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นพระบรมวงศ์ที่พระชันษาสูงสุดในพระราชวงศ์จักรี โดยมีพระชันษายืนยาวถึง 6 แผ่นดิน ตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2505 สิริพระชันษา 96 ปี 5 เดือน 29 วัน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส ในวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2505 ต่อมามีการเปลี่ยนวันหมายกำหนดการเสด็จฯ พระราชทานเพลิงพระศพ เป็นวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2505 การนี้ เจ้าชายวงศ์สว่าง มกุฎราชกุมารแห่งลาว เสด็จฯ แทนพระองค์ ทรงร่วมพระพิธีดังกล่าวด้วย
พระเกียรติยศ
พระอิสริยยศ
- พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี (19 กรกฎาคม พ.ศ. 2408 - 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411)
- พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - 18 มีนาคม พ.ศ. 2505)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2493 – เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.) (ฝ่ายใน)
- พ.ศ. 2493 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายใน)
- พ.ศ. 2442 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
- พ.ศ. 2436 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายใน)
- พ.ศ. 2447 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 2 (ม.ป.ร.2)
- พ.ศ. 2444 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 3 (จ.ป.ร.3)
- พ.ศ. 2481 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 8 ชั้นที่ 1 (อ.ป.ร.1)
- พ.ศ. 2496 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 1 (ภ.ป.ร.1)
- พ.ศ. 2493 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 9 (ร.ร.ศ.9)
พงศาวลี
พงศาวลีของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง
- วัดบวรนิเวศวิหาร. สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ เจ้าอาวาสลำดับที่ ๔. เรียกดูเมื่อ 15 เมษายน 2556
- ไฟน์สโตน, เจฟฟรีย์. (๒๕๔๓). สมุดพระรูปพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดาในรัชกาลที่ ๔. กรุงเทพฯ: โลมาโฮลดิ้ง. ISBN 974-87148-8-8, หน้า 45 เชิงอรรถ 46
- ราชกิจจานุเบกษา, หมายกำหนดการ ที่ ๑๓/๒๕๐๕ พระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๕๐๕ เล่ม 79, ตอน ๕๙ ง, 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2505, หน้า 9
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักพระราชวัง ที่ ๗/๒๕๐๕ เรื่อง เปลี่ยนวันในหมายกำหนดการ ที่ ๑๓/๒๕๐๕ การพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐสารี ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๕๐๕ เล่ม 79, ตอน ๖๒ ง, 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2505, หน้า 1562
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๖๗, ตอน ๒๕ ง, ๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๓, เล่ม ๑๘๐๕
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2436/035/374_1.PDF
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ ฝ่ายใน, เล่ม ๒๑, ตอน ๓๒, ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๕๗๐
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน, เล่ม 25, ตอน 39, 27 ธันวาคม พ.ศ. 2451, หน้า 1153
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๕๕, ตอน ๐ ง, ๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๔๘๑, หน้า ๓๔๒๑
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๗๐, ตอน ๑๗ ง, ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๙๖, หน้า ๑๐๑๐
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี |
ก่อนหน้า | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฏกุลินี | กุลเชษฐ์ในราชวงศ์จักรี (19 กรกฎาคม พ.ศ. 2501 – 18 มีนาคม พ.ศ. 2505) | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา |