จักรวรรดิข่านจักกาไท
จักรวรรดิข่านจักกาไท (อังกฤษ: Chagatai Khanate หรือ Chagata, Chugta, Chagta, Djagatai, Jagatai, Chaghtai) เป็นจักรวรรดิมองโกลแต่ต่อมาเปลี่ยนไปเป็นเตอร์กิก จักรวรรดิข่านปกครองโดยจักกาไทข่านพระราชโอรสองค์ที่สองของเจงกีส ข่าน และผู้สืบเชื้อสายต่อจากพระองค์ เดิมจักรวรรดิข่านจักกาไทเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิมองโกลแต่ต่อมาแยกตัวมาเป็นอาณาจักรอิสระ
จักรวรรดิข่านจักกาไท Цагадайн улс Tsagadai Khan Uls | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ค.ศ. 1225–ค.ศ. 1687 | |||||||||||
| ธงชาติ | |||||||||||
จักรวรรดิข่านจักกาไท (เขียว) ราว ค.ศ. 1300 | |||||||||||
| สถานะ | ส่วนหนึ่งของจักรวรรดิมองโกลและเป็นจักรวรรดิอิสระต่อมา | ||||||||||
| เมืองหลวง | อัลมาลิค, คาร์ชิ | ||||||||||
| ภาษาทั่วไป | มองโกล, เตอร์กิก | ||||||||||
| ศาสนา | ลัทธิเตงกรี, พุทธศาสนา, คริสต์ศาสนา ต่อมา อิสลาม | ||||||||||
| การปกครอง | ราชาธิปไตยกึ่งโดยเลือกตั้ง, ต่อมาเป็นราชาธิปไตยโดยสืบราชสันตติวงศ์ | ||||||||||
| ข่าน | |||||||||||
• ค.ศ. 1225–1242 | จักกาไทข่าน | ||||||||||
• ค.ศ. 1388-1402 | สุต่านมาห์มุด | ||||||||||
• ค.ศ. 1681-1687 | มุฮัมมัด อิมินข่าน | ||||||||||
| สภานิติบัญญัติ | Kurultai | ||||||||||
• สภาสูง | - | ||||||||||
• สภาล่าง | - | ||||||||||
| ยุคประวัติศาสตร์ | ยุคกลางตอนปลาย | ||||||||||
• จักกาไทข่านได้รับบางส่วนของจักรวรรดิมองโกล | ค.ศ. 1225 | ||||||||||
• จักรวรรดิแทบเป็นอิสระหลังจากการเสียชีวิตของมองเคข่าน | ค.ศ. 1260 | ||||||||||
• ทำสัญญาสงบศึกกับเตมูร์ ข่านแห่งราชวงศ์หยวน และจักรวรรดิข่านอื่นๆ ของจักรวรรดิมองโกลและยอมรับอำนาจการเป็นเกรตข่าน | ค.ศ. 1304 | ||||||||||
• ยึดทรานส์อ็อกเซียนาโดยตีมูร์ | ค.ศ. 1370 | ||||||||||
• ดินแดนที่เหลือตกไปเป็นของ Apaq Khoja และ Ak Tagh ด้วยความช่วยเหลือของดซูงการ์ | ค.ศ. 1687 | ||||||||||
| |||||||||||
ในจุดที่เจริญรุ่งเรืองที่สุดในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 13 จักรวรรดิข่านมีอาณาบริเวณตั้งแต่แม่น้ำอามูดาร์ยา (Amu Darya) ทางใต้ของทะเลอารัลไปจนถึงเทือกเขาอัลไตในบริเวณเขตแดนที่ปัจจุบันคือมองโกเลียและจีน
จักรวรรดิข่านรุ่งเรืองในรูปใดรูปหนึ่งมาตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1220 จนกระทั่งถึงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 17 แม้ว่าทางครึ่งตะวันตกของจักรวรรดิจะเสียไปกับตีมูร์ ในคริสต์ทศวรรษ 1360 แต่ครึ่งตะวันออกยังคงอยู่ในมือของข่านจักกาไทที่บางครั้งก็เป็นปฏิปักษ์ต่อหรือบางครั้งก็เป็นพันธมิตรกับผู้ครองจักรวรรดิตีมูร์ต่อมา ในที่สุดในคริสต์ศตวรรษที่ 17 จักรวรรดิข่านจักกาไทที่ยังคงเหลือก็ตกไปอยู่ภายใต้การปกครองของระบบเทวาธิปไตยของ Apaq Khoja และผู้สืบเชื้อสาย, โคจิจัน (Khojijan) ผู้ครองเติร์กสถานตะวันออก (East Turkestan) ภายใต้ดซูงการ์ (Dzungar) และในที่สุดประมุขของแมนจู
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Xinjiang: China's Muslim Borderland, S. Frederick Starr, pg. 243
- See Barnes, Parekh and Hudson, p. 87; Barraclough, p. 127; Historical Maps on File, p. 2.27; and LACMA for differing versions of the boundaries of the khanate.
