พลับพลึงธาร หรือ หอมน้ำ (อังกฤษ: Onion plant, Thai onion plant, Water onion) พืชน้ำชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Crinum thaianum อยู่ในวงศ์พลับพลึง (Amaryllidaceae) จัดเป็นพืชอวบน้ำ ดอกมีสีขาว มี 6 กลีบ ในก้านชูดอกหนึ่งๆ จะมีหลายก้านดอก จะทะยอยบานติดต่อกันไป ดอกหนึ่งๆ จะมีก้านเกสร 6 อัน มีเกสรสีเหลืองที่ปลายก้านเกสร ตรงกลางดอกจะมีก้านเกสรตัวเมียโผล่มาจากแกนกลางของดอก หลังจากผสมเกสร กะเปาะเมล็ดจะเจริญเติบโตที่โคนก้านดอก กะเปาะหนึ่งจะมีจำนวนเมล้ดที่ไม่เท่ากัน มีลักษณะบูดเบี้ยวเป็นทรงที่ไม่แน่นอน พอเมล็ดแก่จะหลุดออกจากกะเปาะ พัฒนาสายรกออกด้านใดด้านหนึ่งของเมล็ด ตรงปลายสายรกจะพัฒนาเป็นต้นใหม่และมีรากยึดติดกับพื้นคลอง ในระหว่างที่รากยังไม่สามารถเกาะยึดพื้นคลองได้ เมล็ดจะเป็นแหล่งอาหารให้กับต้นอ่อนได้นาน 3-4 เดือน หัวมีลักษณะคล้ายหัวหอม จึงมีชื่อเรียกว่า "หอมน้ำ" หัวจะโผล่ขึ้นเหนือผิวดินประมาณ 1 ใน 3 เพื่อป้องกันการเน่า ใบจะเป็นสีเขียวเรียวยาวเหมือนริบบิ้น ความยาวขึ้นอยู่กับระดับน้ำ บางพื้นที่ที่น้ำลึกใบอาจจะยาวได้ถึง 4 เมตร
พลับพลึงธาร ถือได้ว่าเป็นพืชน้ำที่สวยงามและหายากมากที่สุดชนิดหนึ่ง โดยพบได้เฉพาะที่จังหวัดระนองตอนล่างและพังงาตอนบน ในจังหวัดระนองพบที่คลองนาคา ตำลนาคา อำเภอสุขสำราญ และที่คลองบางปรุ ตำบลกะเปอร์ อำเภอกะเปอร์ ส่วนที่จังหวัดพังงา พบที่คลองตาผุด บ้านห้วยทรัพย์ คลองสวนลุงเลื่อน ตำบลคุระ อำเภอคุระบุรี คลองนายทุย คลองบ้านทับช้าง คลองบ้านโชคอำนวย ตำบลแม่นางขาว อำเภอคุระบุรี และตามคลองย่อยต่างๆ ในเขตรอยต่ออำเภอคุระบุรีและอำเภอตะกั่วป่า เป็นพืชเฉพาะถิ่น ไม่พบที่ใหนในโลก ปัจจุบันพบเหลือแค่ร้อยละ 1 เท่านั้น และพบขึ้นอยู่อย่างกระจัดกระจาย จึงได้ขึ้นเป็นบัญชีพืชที่ใกล้สูญพันธุ์ของโลก (IUCN Redlist) เมื่อปี ค.ศ. 2011 สาเหตุของการลดลงเนื่องจาก การเก็บหัวจำหน่ายเป็นพืชน้ำประดับ และจากสาเหตุการขุดลอกคลองเพื่อแก้ปัญหาน้ำท่วม
พลับพลึงธาร จะออกดอกบานสะพรั่งในช่วงหน้าแล้งของพื้นที่อันดามันตอนบน ประมาณปลายเดือนกันยายนถึงเดือนธันวาคม ของทุกปี
พลับพลึงธารจะขึ้นได้ดีในอุณหภูมิของน้ำประมาณ 18-28 องศาเซลเซียส ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของน้ำระหว่าง 5.5-9 และเป็นพื้นที่ที่มีต้นน้ำอุดมสมบูรณ์ เป็นลำคลองที่มีน้ำใสสะอาด และมีการไหลเวียนของน้ำดีแต่กระแสน้ำไม่แรงมากเกินไป พลับพลึงธาร ถือว่าเป็นดรรชีชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของน้ำและลำคลองได้ ดอกมีความสวยงามประกอบกับความหายาก และแปลกประหลาด จึงทำให้พลับพลึงธารได้รับฉายาว่า "ราชินีแห่งสายน้ำ"
พลับพลึงธารมีชื่อเรียกในท้องถิ่นว่า "หัวหญ้าช้อง" ปัจจุบันนิยมเรียกว่าพลับพลึงธาร มากกว่าหอมน้ำ เพราะมีดอกคล้ายดอกพลับพลึง แต่ขึ้นอยู่ในน้ำ ซึ่งสถานะของพลับพลึงธารยังมิได้ถูกบรรจุในบัญชีของอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าใกล้สูญพันธุ์ หรือ CITES และไม่ได้รับการการคุ้มครองภายใต้กฎหมายใดใดในประเทศไทย และแม่น้ำลำคลองที่เป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของพลับพลึงธาร ก็ยังไม่มีกฎหมายใดใด ให้การคุ้มครอง อย่างไรก็แล้วแต่ ในระดับพื้นที่ ชุมชนและกลุ่มอนุรักษ์ต่างๆ ในหมู่บ้านที่พบพลับพลึงธาร ได้มีกิจกรรมการอนุรักษ์และฟื้นฟู และมีกฎระเบียบต่างๆ ที่ห้ามการขุดหาหัวพลับพลึงธารเพื่อการค้า เช่น ชมรมเพลินไพรศรีนาคา กลุ่มอนุรักษ์คลองบางปรุ กลุ่มอนุรักษ์บ้านห้วยทรัพย์ กลุ่มอนุรักษ์บ้านนายทุย และกลุ่มอนุรักษ์บ้านบางซอย พลับพลึงธารบ้านบางวัน เป็นต้น ภายใต้การสนับสนุนขององค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (IUCN) และเครือข่ายอนุรักษ์ลุ่มน้ำอันดามันตอนบน
อ้างอิง สมศักดิ์ สุนทรนวภัทร, พลับพลึงธารหนึ่งเดียวในโลก 2012,
เพจอนุรักษ์ พลับพลึงธารบ้านบางวัน [1]
- การสำรวจสภาพพลับพลึงธารและคลองนาคา[ลิงก์เสีย]จากเว็บไซต์เพื่อนอันดามัน
แหล่งข้อมูลอื่น พล, บพล, งธาร, สถานะการอน, กษ, ใกล, ญพ, นธ, iucn, การจำแนกช, นทางว, ทยาศาสตร, อาณาจ, กร, plantaeไม, ได, ดลำด, angiospermsไม, ได, ดลำด, monocotsอ, นด, asparagalesวงศ, amaryllidaceaeวงศ, อย, amaryllideaeสก, crinumสป, thaianumช, อทว, นามcrinum, thaianumschulze, 1. phlbphlungtharsthanakarxnurksiklsuyphnthu IUCN 3 1 1 karcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Monocotsxndb Asparagaleswngs Amaryllidaceaewngsyxy Amaryllideaeskul Crinumspichis C thaianumchuxthwinamCrinum thaianumSchulze 1971 phlbphlungthar hrux hxmna xngkvs Onion plant Thai onion plant Water onion phuchnachnidhnung michuxwithyasastrwa Crinum thaianum xyuinwngsphlbphlung Amaryllidaceae cdepnphuchxwbna dxkmisikhaw mi 6 klib inkanchudxkhnung camihlaykandxk cathayxybantidtxknip dxkhnung camikaneksr 6 xn mieksrsiehluxngthiplaykaneksr trngklangdxkcamikaneksrtwemiyophlmacakaeknklangkhxngdxk hlngcakphsmeksr kaepaaemldcaecriyetibotthiokhnkandxk kaepaahnungcamicanwnemldthiimethakn milksnabudebiywepnthrngthiimaennxn phxemldaekcahludxxkcakkaepaa phthnasayrkxxkdaniddanhnungkhxngemld trngplaysayrkcaphthnaepntnihmaelamirakyudtidkbphunkhlxng inrahwangthirakyngimsamarthekaayudphunkhlxngid emldcaepnaehlngxaharihkbtnxxnidnan 3 4 eduxn hwmilksnakhlayhwhxm cungmichuxeriykwa hxmna hwcaophlkhunehnuxphiwdinpraman 1 in 3 ephuxpxngknkarena ibcaepnsiekhiyweriywyawehmuxnribbin khwamyawkhunxyukbradbna bangphunthithinalukibxaccayawidthung 4 emtrphlbphlungthar thuxidwaepnphuchnathiswyngamaelahayakmakthisudchnidhnung odyphbidechphaathicnghwdranxngtxnlangaelaphngngatxnbn incnghwdranxngphbthikhlxngnakha talnakha xaephxsukhsaray aelathikhlxngbangpru tablkaepxr xaephxkaepxr swnthicnghwdphngnga phbthikhlxngtaphud banhwythrphy khlxngswnlungeluxn tablkhura xaephxkhuraburi khlxngnaythuy khlxngbanthbchang khlxngbanochkhxanwy tablaemnangkhaw xaephxkhuraburi aelatamkhlxngyxytang inekhtrxytxxaephxkhuraburiaelaxaephxtakwpa epnphuchechphaathin imphbthiihninolk pccubnphbehluxaekhrxyla 1 ethann aelaphbkhunxyuxyangkracdkracay cungidkhunepnbychiphuchthiiklsuyphnthukhxngolk IUCN Redlist emuxpi kh s 2011 saehtukhxngkarldlngenuxngcak karekbhwcahnayepnphuchnapradb aelacaksaehtukarkhudlxkkhlxngephuxaekpyhanathwmphlbphlungthar caxxkdxkbansaphrnginchwnghnaaelngkhxngphunthixndamntxnbn pramanplayeduxnknyaynthungeduxnthnwakhm khxngthukpiphlbphlungtharcakhuniddiinxunhphumikhxngnapraman 18 28 xngsaeslesiys khakhwamepnkrdepndangkhxngnarahwang 5 5 9 aelaepnphunthithimitnnaxudmsmburn epnlakhlxngthiminaissaxad aelamikarihlewiynkhxngnadiaetkraaesnaimaerngmakekinip phlbphlungthar thuxwaepndrrchichiwdkhwamxudmsmburnkhxngnaaelalakhlxngid dxkmikhwamswyngamprakxbkbkhwamhayak aelaaeplkprahlad cungthaihphlbphlungtharidrbchayawa rachiniaehngsayna phlbphlungtharmichuxeriykinthxngthinwa hwhyachxng pccubnniymeriykwaphlbphlungthar makkwahxmna ephraamidxkkhlaydxkphlbphlung aetkhunxyuinna sungsthanakhxngphlbphlungtharyngmiidthukbrrcuinbychikhxngxnusyyawadwykarkharahwangpraethssungchnidstwpaaelaphuchpaiklsuyphnthu hrux CITES aelaimidrbkarkarkhumkhrxngphayitkdhmayididinpraethsithy aelaaemnalakhlxngthiepnthinthixyuxasykhxngphlbphlungthar kyngimmikdhmayidid ihkarkhumkhrxng xyangirkaelwaet inradbphunthi chumchnaelaklumxnurkstang inhmubanthiphbphlbphlungthar idmikickrrmkarxnurksaelafunfu aelamikdraebiybtang thihamkarkhudhahwphlbphlungtharephuxkarkha echn chmrmephliniphrsrinakha klumxnurkskhlxngbangpru klumxnurksbanhwythrphy klumxnurksbannaythuy aelaklumxnurksbanbangsxy phlbphlungtharbanbangwn epntn phayitkarsnbsnunkhxngxngkhkarrahwangpraethsephuxkarxnurksthrrmchati IUCN aelaekhruxkhayxnurkslumnaxndamntxnbnxangxing aekikhsmskdi sunthrnwphthr phlbphlungtharhnungediywinolk 2012 ephcxnurks phlbphlungtharbanbangwn 1 karsarwcsphaphphlbphlungtharaelakhlxngnakha lingkesiy cakewbistephuxnxndamn cakIUCN xngkvs aehlngkhxmulxun aekikhkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb Crinum thaianum khxmulekiywkhxngkb Crinum thaianum cakwikispichis ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phlbphlungthar amp oldid 9654070, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
