fbpx
วิกิพีเดีย

รอตเทอร์ดาม

รอตเทอร์ดาม (อังกฤษและดัตช์: Rotterdam) เป็นเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองของประเทศเนเธอร์แลนด์ ตั้งอยู่ในจังหวัดเซาท์ฮอลแลนด์บริเวณปากแม่น้ำเมิซไหลลงสู่ทะเลเหนือ มีประวัติศาสตร์ย้อนกลับไปถึง ค.ศ. 1270 เมื่อมีการสร้างเขื่อนกั้นแม่น้ำรอตเทอร์ ต่อมาในปี ค.ศ. 1340 ยกฐานะเป็นเมืองในเคานต์แห่งฮอลแลนด์ ปัจจุบัน มหานครรอตเทอร์ดาม-เดอะเฮกเป็นบริเวณที่มีประชากร 2.7 ล้านคนใหญ่เป็นอันดับ 13 ของสหภาพยุโรป และเป็นเขตมหานครที่มีประชากรมากที่สุดในเนเธอร์แลนด์

รอตเทอร์ดาม
นครและเทศบาล
จากบนลงล่าง และจากซ้ายไปขวา: รอตเทอร์ดามในตอนพลบค่ำ
โบสถ์ลูเรนสเคิร์ก, รูปปั้นนครที่ถูกทำลาย, ยูโรมาสต์,
บ้านทรงลูกบาศก์, เดกิป; สนามกีฬาไฟเยอโนร์ด,
ศาลากลางเมืองรอตเทอร์ดาม, บ้านเชกอีลันด์, โรงแรมนิวยอร์ก,
ใจกลางเมืองทางประวัติศาสตร์แห่งเดลฟ์ฮาเวน, ท่าเรือรอตเทอร์ดาม

ธง

ตราอาร์ม
สมญา: 
Rotown, Roffa, Rotjeknor, Nultien, 010
คำขวัญ: 
Sterker door strijd (Stronger through struggle)
ที่ตั้งของรอตเทอร์ดามในประเทศเนเธอร์แลนด์
รอตเทอร์ดาม
ที่ตั้งของรอตเทอร์ดามในประเทศเนเธอร์แลนด์
รอตเทอร์ดาม
รอตเทอร์ดาม (ยุโรป)
พิกัดภูมิศาสตร์: 51°55′N 4°30′E / 51.917°N 4.500°E / 51.917; 4.500พิกัดภูมิศาสตร์: 51°55′N 4°30′E / 51.917°N 4.500°E / 51.917; 4.500
ประเทศเนเธอร์แลนด์
จังหวัดจังหวัดเซาท์ฮอลแลนด์
เขต
การปกครอง
 • หน่วยงานสภาเทศบาล
 • นายกเทศมนตรีอาเมดท์ อาบัลทาร์เบต (PvdA)
 • อัลดอร์มัน
พื้นที่
 • เทศบาล325.79 ตร.กม. (125.79 ตร.ไมล์)
 • พื้นดิน208.80 ตร.กม. (80.62 ตร.ไมล์)
 • พื้นน้ำ116.99 ตร.กม. (45.17 ตร.ไมล์)
 • รันด์สตัด3,043 ตร.กม. (1,175 ตร.ไมล์)
ความสูง0 เมตร (0 ฟุต)
ประชากร
 • เทศบาล651,157 คน
 • เขตเมือง1,015,215
 • รวมปริมณฑล1,181,284
 • รันด์สตัด8,366,078
เดมะนิมRotterdammer
เขตเวลาUTC+1 (CET)
 • ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)UTC+2 (CEST)
Postcode3000–3099
Area code010
เว็บไซต์www.rotterdam.nl

รอตเทอร์ดามเป็นที่ตั้งของท่าเรือที่ใหญ่ที่สุดของยุโรป จึงเป็นศูนย์กลางการขนส่งและทางเศรษฐกิจที่สำคัญแห่งหนึ่ง มีประชากร 651,446 คนในปี ค.ศ. 2020 เป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงหลายแห่ง เช่น มหาวิทยาลัยอีราสมุส (Erasmus University Rotterdam) ซึ่งมีชื่อเสียงทางด้านเศรษฐศาสตร์ และสถาบันสถาปัตยกรรมแห่งเนเธอร์แลนด์ (Netherland Architecture institute - NAi) เป็นมหานครริมน้ำ เมืองหลวงทางวัฒนธรรม มีมรดกทางการเดินสมุทร และมีสถาปัตยกรรมยุคใหม่ตั้งอยู่มากมาย รอตเทอร์ดามได้รับความเสียหายอย่างหนักจากสงครามโลกครั้งที่สอง จึงได้มีการสร้างบูรณะสร้างอาคารใหม่รวมถึงตึกระฟ้าจำนวนมากมาย จนในปี ค.ศ. 2007 ได้รับการส่งเสริมการท่องเที่ยวเป็น "เมืองแห่งสถาปัตยกรรม"

จากการที่ตั้งอยู่บริเวณปากแม่น้ำไรน์ แม่น้ำเมิซ และแม่น้ำสเกลต์ รอตเทอร์ดามจึงเป็นจุดเริ่มต้นสู่การคมนาคมทางเรือสู่ภูมิภาคอื่นของยุโรปตะวันตก รวมถึงเขตอุตสาหกรรมรูห์ในประเทศเยอรมนี มีโครงข่ายระบบราง ถนน คลองเชื่อมจนรอตเทอร์ดามได้รับฉายาว่า ประตูสู่ยุโรป

ประวัติศาสตร์

บริเวณปากแม่น้ำรอตเทอ เป็นที่ลุ่มที่เป็นดินโคลน มีการตั้งถิ่นฐานตั้งแต่ราว ค.ศ. 900 ต่อมาเกิดน้ำท่วมครั้งใหญ่ในปี ค.ศ. 1150 นำไปสู่การสร้างคันดินและเขื่อนกั้นบริเวณฝั่งเหนือของคลองนิวมาสในปัจจุบัน เขื่อนกั้นแม่น้ำรอตเทอนี้แล้วเสร็จราวๆปี ค.ศ. 1270 ตั้งอยู่บริเวณถนนโฮกสตราตในปัจจุบัน และเป็นที่มาของชื่อ รอตเทอร์ดาม

เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม ค.ศ. 1340 เคาน์วิลเลิมที่ 4 แห่งฮอลแลนด์ยกระดับรอตเทอร์ดามขึ้นเป็นเมืองซึ่งขณะนั้นมีประชากรอยู่ไม่กี่พันคน ต่อมาในปี ค.ศ. 1350 มีการสร้างคลองรอตเตอร์ดัมเซอสคีขึ้น อำนวยความสะดวกในการคมนาคมทางน้ำไปสู่เมืองใหญ่อื่นๆทางตอนเหนือ ทำให้รอตเทอร์ดามคล่อยๆกลายเป็นศูนย์กลางการขนส่งสินค้าจากเนเธอร์แลนด์ไปสู่อังกฤษและเยอรมนี เติบโตขึ้นมาเป็นเมืองขนาดใหญ่ขึ้น ท่าเรือค่อยๆมีความสำคัญจนมาเป็นหนึ่งในหกท่าเรือสำคัญในการค้ากับดินแดนอาณานิคมของบริษัทอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์ในช่วงยุคทองของเนเธอร์แลนด์

แต่สิ่งที่ทำให้รอตเทอร์ดามพัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็วคือการสร้างเส้นทางชลประทานใหม่คือ นิววาเตอร์เวก แล้วเสร็จในปี ค.ศ. 1872 ท่าเรือของรอตเทอร์ดามขยับขยายใหญ่ขึ้น มีการสร้างวิตเตอเฮาส์ หรืออาคารบ้านสีขาว ในแบบปราสาทฝรั่งเศสโดยได้รับแรงบันดาลใจจากตึกระฟ้าในสหรัฐอเมริกา อาคารแห่งนี้กลายเป็นอาคารสำนักงานที่สูงที่สุดในยุโรปด้วยความสูง 45 เมตร เป็นเครื่องบ่งชี้การพัฒนาอย่างรวดเร็วของรอตเทอร์ดาม

 
รอตเทอร์ดามได้รับความเสียหายจากปฏิบัติการรอตเทอร์ดามบลิทซ์ในปี ค.ศ. 1940

ช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เนเธอร์แลนด์ดำเนินนโยบายเป็นกลาง รอตเทอร์ดามกลายเป็นจุดที่มีการสืบราชการลับสำคัญของอังกฤษและเยอรมนี เนื่องจากทำเลที่ตั้งที่อยู่ระหว่างกลางระหว่างสองประเทศจึงมีสายลับอยู่เป็นจำนวนมาก ในช่วงนี้ ผู้ลี้ภัยอพยพมาจากประเทศเบลเยียมเป็นจำนวนถึง 25,000 คนเพราะในขณะนั้นตกอยู่ภายใต้การยึดครองของเยอรมนี

ต่อมาในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง นาซีเยอรมนีเข้ายึดครองเนเธอร์แลนด์เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม ค.ศ. 1940 เกิดการสู้รบอย่างหนักจนกองทัพเนเธอร์แลนด์ยอมจำนนในอีก 5 วันต่อมา ผลจากการสู้รบคือรอตเทอร์ดามได้รับความเสียหายอย่างหนักโดยเฉพาะจากปฏิบัติการรอตเทอร์ดามบลิทซ์ กองทัพอากาศเยอรมันโจมตีใจกลางเมือง พลเรือนกว่า 80,000 คนไร้ที่อยู่อาศัยและกว่า 900 คนต้องสังเวยชีวิต รอตเทอร์ดามถูกปลดแอกโดยกองทัพสัมพันธมิตรในปี ค.ศ. 1945 ก่อนสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดไม่นาน

จากนั้นในทศวรรษที่ 1950 ถึง 1970 มีการสร้างเมืองขึ้นมาใหม่อีกครั้งแต่อาคารยังมีลักษณะไม่สูงมากนัก จนกระทั่งในทศวรรษที่ 1980 สภาเมืองอนุมัติให้มีการพัฒนาสถาปัตยกรรมแบบใหม่ จึงเกิดอพาร์ทเมนต์ อาคารสำนักงาน และสิ่งก่อสร้างรูปแบบใหม่รูปร่างแปลกตาและสูงใหญ่ เกิดการพัฒนาย่านธุรกิจโกปฟันเซาด์ขึ้นทางฝั่งใต้ของแม่น้ำในทศวรรษ 1990 และอาคารสมัยใหม่ถูกสร้างขึ้นเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน

หมายเหตุ

  1. ออกเสียง: [ˌrɔtərˈdɑm] (  ฟังเสียง)

อ้างอิง

  1. "College van b en w" [Board of mayor and aldermen] (ภาษาดัตช์). Gemeente Rotterdam. จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 January 2015. สืบค้นเมื่อ 10 December 2014.
  2. "Kerncijfers wijken en buurten" [Key figures for neighbourhoods]. CBS Statline (ภาษาดัตช์). CBS. 2 July 2013. สืบค้นเมื่อ 12 March 2014.
  3. Anita Bouman–Eijs; Thijmen van Bree; Wouter Jonkhoff; Olaf Koops; Walter Manshanden; Elmer Rietveld (17 December 2012). [Top 20 of European metropolitan regions 1995–2011; Randstad Holland compared internationally] (PDF) (Technical report) (ภาษาดัตช์). Delft: TNO. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 3 March 2014. สืบค้นเมื่อ 25 July 2013.
  4. "Postcodetool for 3011AD". Actueel Hoogtebestand Nederland (ภาษาดัตช์). Het Waterschapshuis. จากแหล่งเดิมเมื่อ 21 September 2013. สืบค้นเมื่อ 20 August 2013.
  5. . Gemeente Rotterdam. 9 March 2015. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 5 March 2016.
  6. https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37230ned/table?ts=1578685738191, CBS StatLine, 2020 8,219,380 Randstad 2,620,000 Rotterdam-The Hague Metro 1,160,000 Rotterdam Urban    651,446 Rotterdam Municipality
  7. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2006-05-17. สืบค้นเมื่อ 2006-05-08.
  8. Jan Walburg (1 August 1984). The port of Rotterdam: Gateway to Europe.
  9. "Rotterdam - City, Port, History, & Facts". Encyclopedia Britannica (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 1 March 2018.
  10. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 20 December 2004. สืบค้นเมื่อ 15 May 2008.
  11. Ruis, Edwin. Spynest.British and German Espionage from Neutral Holland 1914–1918. Brimscombe: The History Press, 2016.
  12. Evans 2008, pp. 122–3.
  13. Brongers 2004, (ONR Part III), p. 235

แหล่งข้อมูลอื่น

รอตเทอร, ดาม, งกฤษและด, ตช, rotterdam, เป, นเม, องท, ใหญ, เป, นอ, นด, บสองของประเทศเนเธอร, แลนด, งอย, ในจ, งหว, ดเซาท, ฮอลแลนด, บร, เวณปากแม, ำเม, ซไหลลงส, ทะเลเหน, ประว, ศาสตร, อนกล, บไปถ, 1270, เม, อม, การสร, างเข, อนก, นแม, ำรอตเทอร, อมาในป, 1340, ยกฐานะเป,. rxtethxrdam xngkvsaeladtch Rotterdam a epnemuxngthiihyepnxndbsxngkhxngpraethsenethxraelnd tngxyuincnghwdesathhxlaelndbriewnpakaemnaemisihllngsuthaelehnux miprawtisastryxnklbipthung kh s 1270 emuxmikarsrangekhuxnknaemnarxtethxr txmainpi kh s 1340 ykthanaepnemuxnginekhantaehnghxlaelnd 5 pccubn mhankhrrxtethxrdam edxaehkepnbriewnthimiprachakr 2 7 lankhnihyepnxndb 13 khxngshphaphyuorp aelaepnekhtmhankhrthimiprachakrmakthisudinenethxraelndrxtethxrdamnkhraelaethsbalcakbnlnglang aelacaksayipkhwa rxtethxrdamintxnphlbkhaobsthluernsekhirk ruppnnkhrthithukthalay yuormast banthrnglukbask edkip snamkilaifeyxonrd salaklangemuxngrxtethxrdam banechkxilnd orngaermniwyxrk icklangemuxngthangprawtisastraehngedlfhaewn thaeruxrxtethxrdamthngtraxarmsmya Rotown Roffa Rotjeknor Nultien 010khakhwy Sterker door strijd Stronger through struggle thitngkhxngrxtethxrdaminpraethsenethxraelndrxtethxrdamthitngkhxngrxtethxrdaminpraethsenethxraelndaesdngaephnthiNetherlandsrxtethxrdamrxtethxrdam yuorp aesdngaephnthiyuorpphikdphumisastr 51 55 N 4 30 E 51 917 N 4 500 E 51 917 4 500 phikdphumisastr 51 55 N 4 30 E 51 917 N 4 500 E 51 917 4 500praethsenethxraelndcnghwdcnghwdesathhxlaelndekht14 ekht esntrmCharloisDelfshavenFeijenoordHillegersberg SchiebroekHoogvlietHook of HollandIJsselmondeKralingen CrooswijkNoordOverschiePernisPrins AlexanderRozenburgkarpkkhrxng 1 hnwyngansphaethsbal naykethsmntrixaemdth xabltharebt PvdA xldxrmnList Judith BokhoveArno BonteArjan van GilsMichiel GraussVincent KarremansSaid KasmiBas KurversSven de LangenRichard MotiRoos Vermeijphunthi 2 3 ethsbal325 79 tr km 125 79 tr iml phundin208 80 tr km 80 62 tr iml phunna116 99 tr km 45 17 tr iml rndstd3 043 tr km 1 175 tr iml khwamsung 4 0 emtr 0 fut prachakr ethsbal651 157 khn ekhtemuxng1 015 215 rwmprimnthl1 181 284 rndstd8 366 078edmanimRotterdammerekhtewlaUTC 1 CET vdurxn ewlaxxmaesng UTC 2 CEST Postcode3000 3099Area code010ewbistwww wbr rotterdam wbr nlrxtethxrdamepnthitngkhxngthaeruxthiihythisudkhxngyuorp cungepnsunyklangkarkhnsngaelathangesrsthkicthisakhyaehnghnung miprachakr 651 446 khninpi kh s 2020 6 epnthitngkhxngmhawithyalythimichuxesiynghlayaehng echn mhawithyalyxirasmus Erasmus University Rotterdam sungmichuxesiyngthangdanesrsthsastr aelasthabnsthaptykrrmaehngenethxraelnd Netherland Architecture institute NAi epnmhankhrrimna emuxnghlwngthangwthnthrrm mimrdkthangkaredinsmuthr aelamisthaptykrrmyukhihmtngxyumakmay rxtethxrdamidrbkhwamesiyhayxyanghnkcaksngkhramolkkhrngthisxng cungidmikarsrangburnasrangxakharihmrwmthungtukrafacanwnmakmay cninpi kh s 2007 idrbkarsngesrimkarthxngethiywepn emuxngaehngsthaptykrrm 7 cakkarthitngxyubriewnpakaemnairn aemnaemis aelaaemnaseklt rxtethxrdamcungepncuderimtnsukarkhmnakhmthangeruxsuphumiphakhxunkhxngyuorptawntk rwmthungekhtxutsahkrrmruhinpraethseyxrmni miokhrngkhayrabbrang thnn khlxngechuxmcnrxtethxrdamidrbchayawa pratusuyuorp 8 enuxha 1 prawtisastr 2 hmayehtu 3 xangxing 4 aehlngkhxmulxunprawtisastr aekikhbriewnpakaemnarxtethx epnthilumthiepndinokhln mikartngthinthantngaetraw kh s 900 txmaekidnathwmkhrngihyinpi kh s 1150 naipsukarsrangkhndinaelaekhuxnknbriewnfngehnuxkhxngkhlxngniwmasinpccubn ekhuxnknaemnarxtethxniaelwesrcrawpi kh s 1270 tngxyubriewnthnnohkstratinpccubn aelaepnthimakhxngchux rxtethxrdamemuxwnthi 7 krkdakhm kh s 1340 ekhanwilelimthi 4 aehnghxlaelndykradbrxtethxrdamkhunepnemuxngsungkhnannmiprachakrxyuimkiphnkhn txmainpi kh s 1350 mikarsrangkhlxngrxtetxrdmesxskhikhun xanwykhwamsadwkinkarkhmnakhmthangnaipsuemuxngihyxunthangtxnehnux thaihrxtethxrdamkhlxyklayepnsunyklangkarkhnsngsinkhacakenethxraelndipsuxngkvsaelaeyxrmni 9 etibotkhunmaepnemuxngkhnadihykhun thaeruxkhxymikhwamsakhycnmaepnhnunginhkthaeruxsakhyinkarkhakbdinaednxananikhmkhxngbristhxinediytawnxxkkhxngenethxraelndinchwngyukhthxngkhxngenethxraelndaetsingthithaihrxtethxrdamphthnakhunxyangrwderwkhuxkarsrangesnthangchlprathanihmkhux niwwaetxrewk aelwesrcinpi kh s 1872 thaeruxkhxngrxtethxrdamkhybkhyayihykhun mikarsrangwitetxehas hruxxakharbansikhaw 10 inaebbprasathfrngessodyidrbaerngbndaliccaktukrafainshrthxemrika xakharaehngniklayepnxakharsanknganthisungthisudinyuorpdwykhwamsung 45 emtr epnekhruxngbngchikarphthnaxyangrwderwkhxngrxtethxrdam rxtethxrdamidrbkhwamesiyhaycakptibtikarrxtethxrdamblithsinpi kh s 1940 chwngsngkhramolkkhrngthihnung enethxraelnddaeninnoybayepnklang rxtethxrdamklayepncudthimikarsubrachkarlbsakhykhxngxngkvsaelaeyxrmni enuxngcakthaelthitngthixyurahwangklangrahwangsxngpraethscungmisaylbxyuepncanwnmak inchwngni phuliphyxphyphmacakpraethsebleyiymepncanwnthung 25 000 khnephraainkhnanntkxyuphayitkaryudkhrxngkhxngeyxrmni 11 txmainchwngsngkhramolkkhrngthisxng nasieyxrmniekhayudkhrxngenethxraelndemuxwnthi 10 phvsphakhm kh s 1940 12 ekidkarsurbxyanghnkcnkxngthphenethxraelndyxmcanninxik 5 wntxma phlcakkarsurbkhuxrxtethxrdamidrbkhwamesiyhayxyanghnkodyechphaacakptibtikarrxtethxrdambliths kxngthphxakaseyxrmnocmtiicklangemuxng phleruxnkwa 80 000 khnirthixyuxasyaelakwa 900 khntxngsngewychiwit 13 rxtethxrdamthukpldaexkodykxngthphsmphnthmitrinpi kh s 1945 kxnsngkhramolkkhrngthisxngsinsudimnancaknninthswrrsthi 1950 thung 1970 mikarsrangemuxngkhunmaihmxikkhrngaetxakharyngmilksnaimsungmaknk cnkrathnginthswrrsthi 1980 sphaemuxngxnumtiihmikarphthnasthaptykrrmaebbihm cungekidxpharthemnt xakharsankngan aelasingkxsrangrupaebbihmruprangaeplktaaelasungihy ekidkarphthnayanthurkicokpfnesadkhunthangfngitkhxngaemnainthswrrs 1990 aelaxakharsmyihmthuksrangkhuneruxymacnthungpccubnhmayehtu aekikh xxkesiyng ˌrɔterˈdɑm fngesiyng xangxing aekikh College van b en w Board of mayor and aldermen phasadtch Gemeente Rotterdam ekb cakaehlngedimemux 1 January 2015 subkhnemux 10 December 2014 Kerncijfers wijken en buurten Key figures for neighbourhoods CBS Statline phasadtch CBS 2 July 2013 subkhnemux 12 March 2014 Anita Bouman Eijs Thijmen van Bree Wouter Jonkhoff Olaf Koops Walter Manshanden Elmer Rietveld 17 December 2012 De Top 20 van Europese grootstedelijke regio s 1995 2011 Randstad Holland in internationaal perspectief Top 20 of European metropolitan regions 1995 2011 Randstad Holland compared internationally PDF Technical report phasadtch Delft TNO khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 3 March 2014 subkhnemux 25 July 2013 Postcodetool for 3011AD Actueel Hoogtebestand Nederland phasadtch Het Waterschapshuis ekb cakaehlngedimemux 21 September 2013 subkhnemux 20 August 2013 Geschiedenis van Rotterdam Gemeente Rotterdam 9 March 2015 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 5 March 2016 https opendata cbs nl statline CBS nl dataset 37230ned table ts 1578685738191 CBS StatLine 2020 8 219 380 Randstad 2 620 000 Rotterdam The Hague Metro 1 160 000 Rotterdam Urban 651 446 Rotterdam Municipality karthxngethiywrxtethxrdam khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2006 05 17 subkhnemux 2006 05 08 Jan Walburg 1 August 1984 The port of Rotterdam Gateway to Europe Rotterdam City Port History amp Facts Encyclopedia Britannica phasaxngkvs subkhnemux 1 March 2018 The Witte Huis or White House khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 20 December 2004 subkhnemux 15 May 2008 Ruis Edwin Spynest British and German Espionage from Neutral Holland 1914 1918 Brimscombe The History Press 2016 Evans 2008 pp 122 3 Brongers 2004 ONR Part III p 235aehlngkhxmulxun aekikhemuxngrxtethxrdam Archived 2008 12 21 thi ewyaebkaemchchin tharxtethxrdamkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb rxtethxrdam bthkhwamekiywkbpraeths dinaedn hruxekhtkarpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul ekhathungcak https th wikipedia org w index php title rxtethxrdam amp oldid 9717764, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม