รัฐใต้ดินโปแลนด์

รัฐใต้ดินโปแลนด์ (โปแลนด์: Polskie Państwo Podziemne, ยังเป็นที่รู้จักกันคือ รัฐลับโปแลนด์)^[a] เป็นหน่วยงานทางการเมืองและทางทหารเพียงหน่วยเดียวที่ถูกก่อตั้งขึ้นโดยสหภาพขององค์กรต่อต้านในโปแลนด์ภายใต้การยึดครองซึ่งภักดีต่อรัฐบาลพลัดถิ่นแห่งสาธารณรัฐโปแลนด์ในกรุงลอนดอน องค์ประกอบแรกของรัฐใต้ดินถูกก่อตั้งขึ้นในช่วงวันสุดท้ายของการบุกครองโปแลนด์ของเยอรมันและโซเวียต ในปลายเดือนกันยายน ค.ศ. 1939 รัฐใต้ดินได้ถูกมองว่า ได้รับการสนับสนุนทางกฏหมายอย่างต่อเนื่องของสาธารณรัฐโปแลนด์ในช่วงก่อนสงคราม(และสถาบัน) ซึ่งได้ต่อสู้รบด้วยอาวุธเพื่อต่อกรกับอำนาจที่ยึดครองประเทศ: นาซีเยอรมนีและสหภาพโซเวียต รัฐใต้ดินไม่เพียงแต่จะคลอบคลุมถึงการต่อต้านทางทหารเพียงอย่างเดียว ซึ่งเป็นหนึ่งในการต่อต้านที่ใหญ่ที่สุดในโลก^[b] แต่ยังรวมถึงโครงสร้างพลเรือน เช่น การศึกษา วัฒนธรรม และบริการทางสังคม

รัฐใต้ดินโปแลนด์ Polskie Państwo Podziemne
ค.ศ. 1939–ค.ศ. 1945
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
เพลงชาติ: "Mazurek Dąbrowskiego" (อังกฤษ: "Poland Is Not Yet Lost")
สถานะ	รัฐบาลพลัดถิ่น
ภาษาทั่วไป	โปแลนด์
การปกครอง	สาธารณรัฐ
ประธานาธิบดีแห่งรัฐบาลพลัดถิ่นโปแลนด์
• ค.ศ. 1939–1945	ววาดือสวัฟ ราตช์กีแยวิตช์
นายกรัฐมนตรีแห่งรัฐบาลพลัดถิ่นโปแลนด์
• ค.ศ. 1939–1940 (first)	Władysław Sikorski
• ค.ศ. 1944-1945 (last)	Tomasz Arciszewski
สภานิติบัญญัติ	คณะกรรมมาธิการที่ปรึกษาทางการเมือง (ค.ศ. 1940–1943) ผู้แทนทางการเมืองบ้านเกิด (ค.ศ. 1943–1944) สภาเอกภาพแห่งชาติ (ค.ศ. 1944–1945)
ยุคประวัติศาสตร์	สงครามโลกครั้งที่สอง / สงครามเย็น
• รัฐธรรมนูญถูกประกาศใช้	23 เมษายน ค.ศ. 1935
• การบุกครองโปแลนด์	1 กันยายน ค.ศ. 1939
• รัฐบาลเฉพาะกาลแห่งเอกภาพชาติ ถูกก่อตั้งขึ้น	28 มิถุนายน ค.ศ. 1945
ก่อนหน้า ถัดไป สาธารณรัฐโปแลนด์ที่สอง รัฐบาลเฉพาะกาลแห่งเอกภาพชาติ

แม้ว่ารัฐใต้ดินจะได้รับการสนับสนุนอย่างกว้างขวางตลอดช่วงสงคราม แต่ก็ไม่ได้รับการสนับสนุนหรือเป็นที่ยอมรับจากฝ่ายซ้ายจัด(คอมมิวนิสต์) ฝ่ายชาตินิยมจากค่ายหัวรุนแรงแห่งชาติ ฟาลันก้า และค่ายหัวรุนแรงแห่งชาติ เอบีซี ต่อต้านการยึดครองโปแลนด์ของเยอรมัน และขบวนการทั้งสองค่ายถูกแทนที่โดย Konfederacja Narodu (สมาพันธ์แห่งชาติ) อย่างรวดเร็ว ส่วนหนึ่งของรัฐใต้ดินโปแลนด์ ซึ่งรวมถึงสมาชิกส่วนใหญ่ของฝ่ายขวาจัดในช่วงก่อนสงคราม ในท้ายที่สุด อิทธิพลของคอมมิวนิสต์ได้เอนเอียงไปสู่ความโชคร้ายทางทหาร (ที่โดดเด่นที่สุดคือ ความล้มเหลวของการก่อการกำเริบวอร์ซอ) และความเป็นปรปักษ์ของสหภาพโซเวียตที่เพิ่มมากขึ้น สหภาพโซเวียตได้สร้างรัฐบาลหุ่นเชิดขึ้นมาในปี ค.ศ. 1944 (คณะกรรมาธิการแห่งชาติเพื่อการปลดปล่อยโปแลนด์) และทำให้แน่ใจแล้วว่า มันเป็นรากฐานของรัฐบาลโปแลนด์ในช่วงหลังสงคราม ในช่วงระหว่างที่โซเวียตคอยหนุนหลังฝ่ายคอมมิวนิสต์ที่เข้ายึดครองโปแลนด์ในช่วงสิ้นสุดสงคราม สมาชิกรัฐใต้ดินจำนวนมากล้วนถูกพิจารณาคดีในข้อหาผู้ทรยศ และเสียชีวิตในเรือนจำ เมื่อถูกฝ่ายสัมพันธมิตรตะวันตกทอดทิ้ง ซึ่งพบว่าแทบเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเจรจากับโซเวียตและต้องการหลีกเลี่ยงสงครามกลางเมือง สถาบันหลักของรัฐใต้ดินโปแลนด์จึงยุบตัวเองลงในช่วงครึ่งแรกของปี ค.ศ. 1945

ในที่สุด ผู้คนหลายแสนคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับหน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐใต้ดิน(มีการคำนวนประมาณสำหรับสมาชิกในกองทัพบ้านเกิดเพียงอย่างเดียวซึ่งมักจะรับได้เกือบถึงครึ่งล้านคน) และพวกเขาได้รับการสนับสนุนอย่างเงียบ ๆ จากชาวโปแลนด์หลายล้านคน เหตุผลเบื้องหลังจากการสร้างอำนาจพลเรือนลับมาจากข้อเท็จจริงที่ว่าการบุกครองโปแลนด์ของเยอรมันและโซเวียตนั้นผิดกฏหมาย ดังนั้น สถาบันทั้งหมดที่ถูกสร้างขึ้นโดยอำนาจการยึดครองจึงถือว่าผิดกฏหมายและสถาบันใต้ดินโปแลนด์คู่ขนานได้ถูกจัดตั้งขึ้นตามกฏหมายโปแลนด์ ขนาดของรัฐใต้ดินยังได้รับความช่วยเหลือโดยไม่ได้ตั้งใจจากการกระทำของผู้ยึดครอง ซึ่งได้พยายามที่จะทำลายรัฐ ประเทศชาติ และวัฒนธรรมของโปแลนด์ รวมทั้งนโยบายการฆ่าล้างเผ่าพันธ์ุที่สำคัญที่สุดซึ่งมุ่งเป้าไปที่พลเรือนชาวโปแลนด์ เป็นแรงสนับสนุนที่ได้รับความนิยมสำหรับขบวนการต่อต้านโปแลนด์และพัฒนามันขึ้นมา

ในช่วงสงครามเย็น งานวิจัยเกี่ยวกับรัฐใต้ดินได้ถูกกำจัดโดยเจ้าหน้าคอมมิวนิสต์ในโปแลนด์ ซึ่งได้เน้นยำถึงบทบาทของพลพรรคคอมมิวนิสต์ในขบวนการต่อต้านนาซีเทน ดังนั้น จนกระทั่งเมื่อเร็ว ๆ นี้ งานวิจัยจำนวนมากที่ทำในหัวข้อนี้จึงถูกดำเนินการโดยนักวิชาการชาวโปแลนด์ที่อาศัยอยู่ในการพลัดถิ่น

อ้างอิง

1. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Ostasz
2. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Gar253