สาธารณรัฐประชาชนยูเครน

ระวังสับสนกับ สาธารณรัฐประชาชนยูเครนแห่งโซเวียต หรือ สาธารณรัฐประชาชนยูเครนตะวันตก

สาธารณรัฐประชาชนยูเครน หรือ สาธารณรัฐแห่งชาติยูเครน เป็นอดีตประเทศในภูมิภาคยุโรปตะวันออก ดำรงอยู่ระหว่าง ค.ศ. 1917 จนถึง ค.ศ. 1920 สาธารณรัฐประกาศจัดตั้งขึ้นภายหลังการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ในรัสเซีย ตามประกาศสากลที่หนึ่ง มีการเลือกตั้งสมาชิกสภากลางโดยสภาคองเกรสแห่งชาติในเคียฟในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1917 ซึ่งส่วนใหญ่แล้วประกอบด้วยบรรดาพรรคสังคมนิยม โดยเป็นหลักการเดียวกันกับที่ใช้ทั่วทั้งอาณาเขตของสาธารณรัฐรัสเซีย การปกครองตนเองของสาธารณรัฐได้รับการยอมรับจากรัฐบาลชั่วคราวรัสเซีย ภายหลังการปฏิวัติเดือนตุลาคม สาธารณรัฐได้ประกาศตนเป็นเอกราชจากสาธารณรัฐรัสเซียเมื่อวันที่ 22 มกราคม ค.ศ. 1918 ตามประกาศสากลที่สี่

สาธารณรัฐประชาชนยูเครน Украї́нська Наро́дня Респу́бліка (ยูเครน)
1917–1918 1918–1921
ธงชาติ ตราแผ่นดิน (1918–1920)
เพลงชาติ: "ยูเครนยังไม่สูญสิ้น" (Ще не вмерла України)
ตราประจำรัฐ
สาธารณรัฐประชาชนยูเครนหลังการลงนามในสนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ ค.ศ. 1918
สถานะ	เขตปกครองตนเองภายใต้สาธารณรัฐรัสเซีย (1917–1918) รัฐที่ได้รับการยอมรับบางส่วน (1918–1921) รัฐบาลพลัดถิ่น (1921–1992)
เมืองหลวง	เคียฟ
ภาษาทั่วไป	ภาษาทางการ: ยูเครน ภาษาที่ใช้อย่างแพร่หลาย: รัสเซีย ภาษาประจำถิ่น: ยิดดิช โปแลนด์ เยอรมัน เบลารุส โรมาเนีย บัลแกเรีย กรีก ยูรัม และอื่น ๆ
ศาสนา	85% อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ 9% ยูดาห์ 4% โรมันคาทอลิก 2% อื่น ๆ
เดมะนิม	ชาวยูเครน
การปกครอง	สาธารณรัฐประชาชน
ประธานาธิบดี (สภากลาง)
• 1917–1918	มือคัยลอ ฮรูแชวสกึย
ประธานาธิบดี (คณะกรรมการบริหาร)
• 1918–1919	วอลอดือมือร์ วึนนือแชนกอ
• 1919–1920	ซือมอน แปตลูรา
นายกรัฐมนตรี
• 1917–1918	วอลอดือมือร์ วึนนือแชนกอ
• 1918–1919	วอลอดือมือร์ แชคิวสกึย
• 1919	บอรึส มาร์ตอส
• 1919–1920	อีซาอัก มาแซปา
• 1920–1921	วิยาแชสเลา ปรอกอปอวึช
สภานิติบัญญัติ	สภากลาง
ยุคประวัติศาสตร์	สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
• ประกาศปกครองตนเอง	23 มิถุนายน 1917
• ประกาศสาธารณรัฐ	20 พฤศจิกายน 1917
• ประกาศเอกราช	22 มกราคม 1918
• ก่อตั้งคณะกรรมการบริหาร	13 พฤศจิกายน 1918
• ล้มเลิกรัฐยูเครน	14 ธันวาคม 1918
• ลงนามในรัฐบัญญัติเอกภาพ	22 มกราคม 1919
• สนธิสัญญาสันติภาพรีกา	18 มีนาคม 1921
• ได้รับอำนาจหลังยูเครนโซเวียต	15 มีนาคม 1992
พื้นที่
• รวม	860,000 ตารางกิโลเมตร (330,000 ตารางไมล์)
สกุลเงิน	การ์บอวาแนตส์ ฮรึวญา
ก่อนหน้า ถัดไป 1918: รัฐยูเครน สาธารณรัฐประชาชนยูเครนตะวันตก 1918: รัฐยูเครน สาธารณรัฐสังคมนิยม โซเวียตยูเครน สาธารณรัฐโปแลนด์ที่ 2 กองบัญชาการ กองทัพรัสเซียใต้

ในระยะเวลาสั้น ๆ ของการดำรงอยู่ สาธารณรัฐได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองหลายครั้ง ตั้งแต่การเอนเอียงไปทางฝ่ายสังคมนิยมของสาธารณรัฐที่นำโดยฝ่ายเลขาธิการทั่วไปของสภากลางยูเครน ไปจนถึงการปกครองแบบสาธารณรัฐสังคมนิยมที่นำโดยซือมอน แปตลูรา และคณะกรรมการบริหาร ระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนธันวาคม ค.ศ. 1918 อำนาจฝ่ายสังคมนิยมของสาธารณรัฐประชาชนยูเครนถูกระงับลง และถูกโค่นล้มโดยเปาลอ สกอรอปัดสกึย พร้อมทั้งประกาศจัดตั้งรัฐยูเครนขึ้น ซึ่งมีสถานะเป็นรัฐบริวารของเยอรมนี สกอรอปัดสกึยได้รับเลือกให้เป็นผู้บัญชาการแห่งรัฐ (hetman) โดยสภาชาวนา^{[ต้องการคำอ้างอิงเพื่อยืนยัน]} เมื่อปลาย ค.ศ. 1919 สาธารณรัฐได้ร่วมเป็นพันธมิตรกับสาธารณรัฐโปแลนด์ที่ 2 เมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน ค.ศ. 1920 สาธารณรัฐได้สูญเสียดินแดนส่วนที่เหลืออยู่ให้แก่บอลเชวิค สนธิสัญญาสันติภาพรีกาเมื่อวันที่ 18 มีนาคม ค.ศ. 1921 อันเป็นการลงนามระหว่างสาธารณรัฐโปแลนด์ที่สอง รัสเซียโซเวียต (ดำเนินการในนามของเบลารุสโซเวียต) และยูเครนโซเวียต ถือเป็นการกำหนดชะตากรรมอันแน่นอนของสาธารณรัฐประชาชนยูเครน

หลังการปฏิวัติเดือนตุลาคม รัฐบาลท้องถิ่นมากมายถูกจัดตั้งขึ้นในยูเครน โดยที่ปรากฏเด่นชัดที่สุดคือ สาธารณรัฐประชาชนยูเครนแห่งโซเวียต (ค.ศ. 1917–1918) ซึ่งมีรากฐานอยู่ที่คาร์กิว และเหล่าคณะผู้สืบทอดอำนาจจากโซเวียต ทั้งกองกำลังโซเวียต สาธารณรัฐยูเครน (ซึ่งมีรากฐานอยู่ที่เคียฟ) ขบวนการขาว โปแลนด์ กองทัพเขียว และกลุ่มอนาธิปไตยได้ต่อสู้กันเองอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ชาวยูเครนเป็นจำนวนมากต้องสูญเสียเลือดเนื้อในสงครามกลางเมืองยูเครน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสงครามกลางเมืองรัสเซีย ใน ค.ศ. 1917–1923 ต่อมาสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย (หลังสนธิสัญญาสันติภาพรีกา) ได้ขยายอำนาจการควบคุมให้ยูเครนกลายเป็นสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน และใน ค.ศ. 1922 ยูเครนก็กลายเป็นหนึ่งในสมาชิกของการจัดตั้งสหภาพโซเวียต

ประวัติ

คลื่นแห่งการปฏิวัติ

ดูเพิ่มที่: ประเทศยูเครนภายหลังการปฏิวัติรัสเซีย

 

หนังสือพิมพ์ เดอะนิวยอร์กไทมส์ ฉบับเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1918 แสดงแผนที่อาณาเขตของจักรวรรดิรัสเซียที่อ้างสิทธิ์โดยสาธารณรัฐประชาชนยูเครนในเวลานั้น ก่อนหน้าการผนวกดินแดนออสเตรีย-ฮังการีของสาธารณรัฐประชาชนยูเครนตะวันตก

เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน ค.ศ. 1917 สภากลางยูเครนได้ประกาศปกครองตนเองในฐานะส่วนหนึ่งของสาธารณรัฐรัสเซียตามประกาศสากลที่หนึ่ง ณ การประชุมสภาทหารแห่งยูเครนทั้งปวง อำนาจการปกครองสูงสุดในสาธารณรัฐประชาชนยูเครนตกเป็นของคณะเลขาธิการยูเครน (General Secretariat of Ukraine) ซึ่งนำโดยวอลอดือมือร์ วึนนือแชนกอ (Volodymyr Vynnychenko) ทางอะเลคซันดร์ เคเรนสกี นายกรัฐมนตรีรัสเซีย ได้ยอมรับคณะเลขาธิการ โดยแต่งตั้งให้เป็นผู้แทนหน่วยงานปกครองของรัฐบาลชั่วคราวรัสเซียและจำกักอำนาจการปกครองไว้ในพื้นที่ห้าเขตผู้ว่าการ ได้แก่ วอลึญ, เคียฟ, โปโดเลีย, เชียร์นีกอฟ, และปอลตาวา ในช่วงแรกวึนนือแชนกอไม่พึงพอใจและได้ลาออกจากการเป็นผู้นำคณะเลขาธิการ แต่สุดท้ายเขาก็กลับมารับตำแหน่งในคณะเลขาธิการอีกครั้งหลังจากที่สภากลางยูเครน (Tsentralna Rada) ยอมรับคำชี้แนะของเคเรนสกี (Kerensky Instruktsiya) และออกประกาศสากลที่สอง

หลังการปฏิวัติเดือนตุลาคม พรรคบอลเชวิคฝ่ายเคียฟได้ก่อการกำเริบในเคียฟเมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน ค.ศ. 1917 โดยมีจุดประสงค์เพื่อก่อสร้างอำนาจของโซเวียตในเมืองแห่งนี้ กองกำลังของมณฑลทหารเคียฟมีความพยายามปราบปรามความไม่สงบ แต่หลังจากที่สภากลางให้การสนับสนุนแก่บอลเชวิคอยู่เบื้องหลัง ทำให้กองทัพรัสเซียถอนกำลังออกจากเคียฟ ภายหลังการขับไล่รัสเซียออกจากยูเครน สภากลางได้ประกาศการปกครองตนเองของสาธารณรัฐยูเครนให้ชัดเจนยิ่งขึ้น แต่ยังคงรักษาความสัมพันธ์กับรัสเซีย เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน ค.ศ. 1917 อาณาเขตของสาธารณรัฐถูกกำหนดขึ้นตามประกาศสากลที่สาม โดยครอบคลุมพื้นที่เขตผู้ว่าการวอลึญ, เคียฟ, โปโดเลีย, เชียร์นีกอฟ, ปอลตาวา, ฮาร์คอฟ, เยคาเตรีโนสลัฟ, เฮียร์ซอน, เทาริดา (ไม่รวมไครเมีย) นอกจากนี้ในประกาศยังระบุอีกว่าผู้คนในเขตผู้ว่าการโวโรเนจ, ฮอล์ม, และคูสค์ ยินดีที่จะเข้าร่วมกับสาธารณรัฐผ่านการออกเสียงประชามติ อีกทั้งระบุให้สภากลางเป็นรัฐบาลที่มีอำนาจสูงสุดในดินแดนยูเครนจนกว่าจะมีการฟื้นฟูสาธารณรัฐรัสเซียอีกครั้ง เนื่องจากเหตุการณ์ปฏิวัติบอลเชวิค สภากลางยูเครนเรียกกิจกรรมการปฏิวัติทั้งหมดในดินแดนต่าง ๆ เช่น การปฏิวัติเดือนตุลาคม ว่าเป็นสงครามกลางเมือง และแสดงเจตนาที่จะเข้ามาแก้ไขความวุ่นวายนี้

หลังการสงบศึกในช่วงเวลาอันสั้น บอลเชวิคตระหนักว่าสภากลางไม่ได้มีเจตนาที่จะสนับสนุนการปฏิวัติของบอลเชวิค พวกเขาจึงหันไปจัดตั้งสภาโซเวียตแห่งยูเครนทั้งปวง (All-Ukrainian Council of Soviets) ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1917 เพื่อพยายามยึดอำนาจ แต่ก็ล้มเหลวเนื่องจากความนิยมบอลเชวิคอันน้อยนิดของผู้คนในเคียฟ พวกเขาจึงย้ายไปตั้งหลักที่คาร์กิวแทน พรรคบอลเชวิคยูเครนประกาศว่ารัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนละเมิดกฎหมายและประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐประชาชนยูเครนแห่งโซเวียต โดยมีเมืองหลวงอยู่ที่เคียฟ พร้อมทั้งอ้างว่าคณะเลขาธิการประชาชนยูเครน (People's Secretaries of Ukraine) เป็นรัฐบาลเดียวของประเทศเท่านั้น กองทัพแดงของบอลเชวิคได้เข้ารุกรานยูเครนเพื่อสนับสนุนรัฐบาลโซเวียตท้องถิ่น เมื่อความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกภายในสภากลางเริ่มแย่ลง บรรดาสาธารณรัฐโซเวียตประจำภูมิภาคจึงประกาศตนเป็นเอกราชและประกาศจงรักภักดีต่อซอฟนาร์คอมในเปโตรกราด (sovnarkom) (สาธารณรัฐโซเวียตออแดซาในยูเครนใต้, สาธารณรัฐโซเวียตโดเนตสค์–ครีวอยรอกในยูเครนตะวันออก) สาธารณรัฐโซเวียตดอแนตสก์–ครีวอยรอกถูกก่อตั้งขึ้นโดยคำสั่งจากเลนินโดยตรง ซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียโซเวียต โดยมีศูนย์กลางอยู่ที่คาร์กิว คำสั่งนั้นได้รับการตอบสนองอย่างประสบผลสำเร็จโดยฟิโอดอร์ เซียร์เกเยฟ (Fyodor Sergeyev) ผู้ซึ่งเป็นประธานของรัฐบาลยูเครนโซเวียต ในทางกลับกันสาธารณรัฐโซเวียตออแดซาไม่ได้รับการยอมรับจากรัฐบาลบอลเชวิคอื่นใด และด้วยแนวคิดริเริ่มของตนเอง จึงนำไปสู่ความขัดแย้งทางทหารกับโรมาเนียเพื่อแย่งชิงการควบคุมสาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลเดเวีย ซึ่งมีดินแดนที่พิพาทอยู่

 

หนังสือเดินทางทางการทูตของสาธารณรัฐประชาชนยูเครน ค.ศ. 1919 สำหรับการใช้ในสวิตเซอร์แลนด์

ดูเพิ่ม

• สงครามรัสเซีย–ยูเครน
• การผนวกไครเมียโดยสหพันธรัฐรัสเซีย

หมายเหตุ

1. ถูกล้มเลิกอย่างเป็นทางการหลังจากสนธิสัญญาสันติภาพรีกาใน ค.ศ. 1921 และกลายเป็นรัฐบาลพลัดถิ่นจนถึง ค.ศ. 1992
2. พลัดถิ่นตั้งแต่ ค.ศ. 1920–1926
3. ยูเครน: Украї́нська Наро́дня Респу́бліка, อักษรโรมัน: Ukrayinska Narodnya Respublika; สะกดตามอักขรวิธีสมัยใหม่ได้ว่า Украї́нська Наро́дна Респу́бліка, อักษรโรมัน: Ukrayinska Narodna Respublika; อักษรย่อ: УНР, อักษรโรมัน: UNR

อ้างอิง

1. Yekelchyk 2007.
2. Europa Publications (1999). Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States, 1999. Taylor & Francis. p. 849. ISBN 978-1-85743-058-5.
3. The Third Universal in the archives of the Verkhovna Rada (ในภาษายูเครน)

บรรณานุกรม

• Kubijovyč, Volodymyr (1963). Ukraine: A Concise Encyclopædia Vol. 1. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-3105-6.
• Magosci, Paul Robert (1996). A History of Ukraine. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-7820-6.
• Subtelny, Orest (2000). Ukraine: A History (3rd ed.). Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0802083900. สืบค้นเมื่อ 2021-05-22.
• Talmon, Stefan (1998). Recognition of Governments in International Law. Oxford University Press. ISBN 0-19-826573-5.
• Velychenko, Stephen (2010). State building in revolutionary Ukraine: a comparative study of governments and bureaucrats, 1917-1922. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 9781442641327.
• Yekelchyk, Serhy (2007). Ukraine: Birth of a Modern Nation (PDF). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-530545-6.

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Ukrainian People's Republic
• UNIVERSAL of the Ukrainian Central Rada addressed to the Ukrainian people living in and outside of Ukraine.. Translationreport.

พิกัดภูมิศาสตร์: 50°27′N 30°30′E / 50.450°N 30.500°E / 50.450; 30.500