หลักข้อเชื่อของอัครทูต (ละติน : Symbolum Apostolorum/Symbolum Apostolicum ;อังกฤษ : Apostle’s creed ) หรือ “หลักข้อเชื่อของอัครธรรมทูต ” บางครั้งเรียกว่า “สัญลักษณ์ของอัครทูต ” ชาวคาทอลิกเรียกว่า "บทข้าพเจ้าเชื่อ " เป็นคำแถลงเกี่ยวกับความเชื่อในศาสนาคริสต์ยุคแรก ซึ่งคำแถลงลักษณะนี้เรียกว่า creed (หลักข้อเชื่อ) หรือ symbol (สัญลักษณ์) หลักข้อเชื่อนี้มีปรากฏใช้ในหลายนิกายทั้งในพิธีกรรมและตำราคำสอน และมักพบมากที่สุดในคริสตจักรตะวันตก ที่เน้นพิธีกรรม คือคริสตจักรละติน ลูเทอแรน แองกลิคัน และออทอร์ดอกซ์ตะวันตก ตลอดจนเพรสไบทีเรียน เมทอดิสต์ และคริสตจักรคองกริเกชันแนล
หลักข้อเชื่อของอัครทูตเป็นข้อความเชื่อที่อิงกับแนวคิดทางเทววิทยาศาสนาคริสต์ ตามที่ปรากฏในพระวรสารในสารบบ จดหมายต่าง ๆ ในพันธสัญญาใหม่ และบางส่วนจากพันธสัญญาเดิม หลักข้อเชื่อนี้น่าจะมีต้นกำเนิดมาจากหลักข้อเชื่อโรมัน เพราะในเนื้อหาไม่ได้กล่าวถึงหรือแก้ปัญหาประเด็นปัญหาทางคริสตวิทยา ดังที่ปรากฏในหลักข้อเชื่อไนซีน และหลักข้อเชื่ออื่น ๆ ของคริสตชนที่เกิดขึ้นในยุคหลัง เช่น ปัญหาความเป็นพระเจ้าของพระเยซูหรือพระวิญญาณบริสุทธิ์ ชาวคริสต์ยุคแรก ๆ ที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นพวกนอกรีต อย่างลัทธิเอเรียส และลัทธิเอกภาพนิยมจึงยอมรับหลักข้อเชื่อนี้ด้วย
ชื่อ “หลักข้อเชื่อของอัครทูต” อาจจะเกิดขึ้นราวคริสต์ศตวรรษที่ 5 ตามความเชื่อของคริสตชนที่ว่าอัครทูต ทั้งสิบสองคนเป็นผู้แต่งข้อต่าง ๆ ขึ้นมาด้วยอำนาจของพระวิญญาณบริสุทธิ์ หลังจากเทศกาลเพนเทคอสต์ แต่ยังไม่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ใดยืนยันได้ว่าความเชื่อนี้เป็นเรื่องจริง
เนื้อหา ภาพศิลปจากศตวรรษที่ 13 ทีแสดงพวกอัครทูตเขียนหลักข้อเชื่ออัครทูต ด้วยความช่วยเหลื่อจากจากพระวิญญาณบริสุทธิ์
หลักข้อเชื่อของอัครทูตมีเนื้อหาแบ่งเป็น 3 ส่วน ว่าด้วยเรื่องพระเป็นเจ้า พระเยซู และพระวิญญาณบริสุทธิ์ ตามลำดับ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงประเด็นสำคัญทั้งคริสตจักร การพิพากษาครั้งสุดท้าย และการกลับคืนชีพของบรรดาผู้ตาย
แม้หลักข้อเชื่อของอัครทูตจะเป็นที่ยอมรับในทุกคริสตจักร แต่ระหว่างศาสนาคริสต์ตะวันตก กับศาสนาคริสต์ตะวันออก จะมีเนื้อหาต่างกันเล็กน้อย ภายในคริสตจักรตะวันตกเองแม้ใจความจะเหมือนกันทุกประการ แต่สำนวนภาษาและการแปลที่ต่างกันก็สะท้อนให้เห็นความเชื่อต่างกันระหว่างคริสตจักร โรมันคาทอลิก กับคริสตจักรฝ่ายโปรเตสแตนต์ ดังนี้
ต้นฉบับภาษาละติน การออกเสียงในภาษาละตินแบบคริสตจักร
หากมีปัญหาในการเล่นไฟล์นี้ ดูที่ วิธีใช้สื่อ
Credo in Deum Patrem omnipotentem, Creatorem caeli et terrae, et in Iesum Christum, Filium Eius unicum, Dominum nostrum, qui conceptus est de Spiritu Sancto, natus ex Maria Virgine, passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus, et sepultus, descendit ad infernos, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit ad caelos, sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis, inde venturus est iudicare vivos et mortuos. Credo in Spiritum Sanctum, sanctam Ecclesiam catholicam, sanctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, vitam aeternam. Amen.
โรมันคาทอลิก ชาวโรมันคาทอลิกในประเทศไทย เรียกหลักข้อเชื่อของอัครทูตว่า “บทข้าพเจ้าเชื่อ ” บทแปลเดิมเกิดขึ้นประมาณปี ค.ศ. 1968 ต่อมาในปี ค.ศ. 2002 คณะกรรมการคาทอลิกเพื่อพิธีกรรมได้เริ่มปรับปรุงบทภาวนา ใหม่ โดยสภาประมุขแห่งบาทหลวงโรมันคาทอลิกแห่งประเทศไทย ได้ประกาศให้คริสตชนคาทอลิกใช้ฉบับปรับปรุงนี้อย่างเป็นทางการในวันที่ 29 กันยายน ค.ศ. 2010
บทข้าพเจ้าเชื่อทั้ง 2 ฉบับ มีเนื้อหาดังนี้
อีสเทิร์นออร์โธด็อกซ์ ชาวออร์โธด็อกซ์ในประเทศไทย เรียกหลักข้อเชื่อของอัครทูตว่า “บทแสดงความเชื่อของคริสตชนออร์โธด็อกซ์ ” แปลครั้งแรกในปี ค.ศ.2002 ต่อมาในปี ค.ศ.2012 ได้ปรับปรุงใหม่โดย ศาสนจักรคริสต์ออร์โธด็อกซ์ในประเทศไทย
ฉบับปัจจุบัน
ข้าพเจ้าเชื่อในพระเจ้าหนึ่งเดียว พระบิดาผู้ทรงสรรพานุภาพ ทรงเนรมิตฟ้าดิน ทิ้งสิ่งที่เห็นได้และเห็นไม่ได้ ข้าพเจ้าเชื่อในพระเยซูคริสตเจ้า พระบุตรหนึ่งเดียวของพระเจ้า ทรงบังเกิดจากพระบิดาก่อนกาลเวลา ทรงเป็นองค์ความสว่างจากองค์ความสว่าง ทรงเป็นพระผู้เป็นเจ้าแท้ จากพระผู้เป็นเจ้าแท้ มิได้ถูกสร้างขึ้น แต่ทรงบังเกิดร่วมกับลักษณ์เดียวกับพระบิดาผู้ทรงสถาปนาทุกอย่างขึ้นมา เพื่อเห็นแก่ข้าพระองค์ที่เป็นมนุษย์ พระองค์เสด็จลงจากสรวงสวรรค์เพื่อช่วยข้าพระองค์ให้รอด พระองค์ทรงรับสภาพมนุษย์จากพระจิตเจ้าและพระนางมารีย์พรหมจารี และทรงบังเกิดเป็นมนุษย์ พระองค์ทรงถูกตรึงที่กางเขนเพื่อข้าพระองค์ทั้งหลาย สมัยของปอนทิอัส ปิลาต ทรงถูกทรมานและถูกฝังไว้ พระองค์ทรงกลับคืนพระชนมชีพในวันที่สามตามความในพระคัมภีร์ พระองค์เสด็จขึ้นสวรรค์ ประทับอยู่เบื้องพระหัตถ์ขวาของพระบิดา พระองค์จักเสด็จมาอีกครั้งด้วยพระสิริรุ่งโรจน์เพื่อทรงพิพากษาเหล่าคนเป็นและคนตาย พระอาณาจักรของพระองค์จะไม่มีวันสิ้นสุด ข้าพระเจ้าเชื่อในพระจิตเจ้าผู้ทรงศักดิ์สิทธิ์ พระเจ้าผู้ทรงบันดาลชีวิต และผู้ทรงบังเกิดจากพระบิดา ทรงรับการถวายการสักการะและพระสิริรุ่งโรจน์ร่วมกับพระบิดาและพระบุตร ตามความของผู้เผยพระวจนะทั้งหลาย ข้าพเจ้าเชื่อในพระศาสนจักรหนึ่งเดียวศักดิ์สิทธิ์ สากล และสืบเนื่องมาจากอัครสาวก ข้าพเจ้าประกาศว่ามีเพียงศีลล้างบาปหนึ่งเดียวเพื่ออภัยบาป ข้าพระเจ้ารอวันที่ผู้ตายจะกลับฟื้นคืนชีพ และรอคอยชีวิตในโลกหน้า อามีน
โปรเตสแตนต์ นิกายโปรเตสแตนต์ในประเทศไทย มีหลักข้อเชื่อของอัครทูตใช้อยู่ 2 ฉบับ คือ ฉบับของสภาคริสตจักรในประเทศไทย และฉบับคริสตจักรแองลิกันในประเทศไทย
สภาคริสตจักรฯ
ข้าพเจ้าเชื่อวางใจในพระเจ้า พระบิดาผู้ทรงฤทธิ์ที่สุด ผู้ทรงสร้างฟ้าสวรรค์และโลก ข้าพเจ้าเชื่อวางใจในพระเยซูคริสต์ พระบุตรองค์เดียวของพระบิดา ทรงปฏิสนธิ์โดยพระวิญญาณบริสุทธิ์ ทรงกำเนิดจากมารีย์สาวพรหมจารี ทรงทนทุกข์ทรมานในสมัยที่ปอนทิอัสปิลาตปกครอง ทรงถูกตรึงที่กางเขนแล้วมรณา ทรงถูกบรรจุไว้ในอุโมงค์ เสด็จลงสู่แดนมรณา ในวันที่สามทรงเป็นขึ้นมาจากความตาย พระองค์เสด็จขึ้นสวรรค์ประทับ ณ เบื้องขวาของพระเจ้าผู้ทรงฤทธิ์ที่สุด จากที่นั่นพระองค์จะเสด็จมาพิพากษาคนเป็นและคนตาย ข้าพเจ้าเชื่อวางใจในพระวิญญาณบริสุทธิ์ และเชื่อมั่นในสากลคริสตจักรบริสุทธิ์ ในการร่วมสมานฉันท์ระหว่างธรรมิกชน การอภัยโทษบาป การที่กายคืนชีพ และสมบูรณ์ชีพนิรันดร์ อาเมน
คริสตจักรแองลิกันในประเทศไทย
ข้าพเจ้าเชื่อในพระเจ้า พระบิดาผู้ทรงฤทธานุภาพ ผู้ทรงสร้างฟ้าสวรรค์และแผ่นดินโลก ข้าพเจ้าเชื่อในพระเยซูคริสต์ พระบุตรองค์เดียวของพระองค์ พระผู้เป็นเจ้าของเรา ได้ทรงปฏิสนธิโดยเดชของพระวิญญาณบริสุทธิ์ ทรงบังเกิดจากมารีย์หญิงพรหมจารี ทรงทนทุกข์ทรมานในสมัยปอนทิอัส ปิลาต ทรงถูกตรึงบนไม้กางเขน สิ้นพระชนม์ แล้วทรงถูกบรรจุไว้ในอุโมงค์ พระองค์ได้เสด็จลงสู่ที่แห่งความตาย ในวันที่สาม ทรงคืนพระชนม์ เสด็จสู่สวรรค์และประทับ ณ พระหัตถ์ขวาของพระเจ้า พระบิดาผู้ทรงฤทธานุภาพ จากที่นั้นพระองค์จะเสด็จมาพิพากษาทั้งคนเป็นและคนตาย ข้าพเจ้าเชื่อในพระวิญญาณบริสุทธิ์ สากลคริสตจักรบริสุทธิ์ การร่วมสมานฉันท์กับธรรมิกชนทั้งหลาย และการอภัยบาป ร่างกายที่เป็นขึ้นมาจากความตาย และชีวิตนิรันดร์ อาเมน
อ้างอิง ↑ หนังสือภาวนาของคริสตจักรแองลิกันเพื่อใช้ในประเทศไทย หน้า 52-3, คริสตจักรแองลิกันในประเทศไทย บทภาวนาในชีวิตประจำวัน: บทข้าพเจ้าเชื่อ, เขตมิสซังกรุงเทพ ไม่ใช่ความหมายดังที่ใช้ในภาษาอังกฤษใหม่ แต่เป็นความหมายดั้งเดิมที่มีที่มาจากภาษาละติน symbolum ซึ่งแปลว่า “เครื่องหมาย” หรือ “เครื่องแสดง” ตรงกับภาษากรีกว่า σύμβολον, แปลว่า สิ่งระบุรูปพรรณ (by comparing with its counterpart), from συμβάλλειν, to throw together, compare" (The American Heritage Dictionary of the English Language). "James Orr: The Apostles' Creed , in International Standard Bible Encyclopedia". Reformed.org. สืบค้นเมื่อ 2011-05-19 . McGrath, Alister E., Christian Theology: An Introduction", Singapore: Blackwell Publisher, 2007, p. 14 "Symbolum Fidei" [Faith symbol]. Catechismus Catholicae Ecclesiae (ภาษาละติน). Vatican. 1992-06-25. สืบค้นเมื่อ 2014-08-05 . บทภาวนาของคริสตชน ฉบับปรับปรุง ค.ศ. 2010, คณะกรรมการคาทอลิกเพื่อพิธีกรรม http://www.orthodox.or.th/books/Prayer_Book.RUS-THAI.v2.2012.pdf ธรรมนูญแห่งสภาคริสตจักรในประเทศไทย ค.ศ. 1998
หล, กข, อเช, อของอ, ครท, ละต, symbolum, apostolorum, symbolum, apostolicum, งกฤษ, apostle, creed, หร, หล, กข, อเช, อของอ, ครธรรมท, บางคร, งเร, ยกว, ญล, กษณ, ของอ, ครท, ชาวคาทอล, กเร, ยกว, บทข, าพเจ, าเช, เป, นคำแถลงเก, ยวก, บความเช, อในศาสนาคร, สต, คแรก, งคำแถ. hlkkhxechuxkhxngxkhrthut 1 latin Symbolum Apostolorum Symbolum Apostolicum xngkvs Apostle s creed hrux hlkkhxechuxkhxngxkhrthrrmthut bangkhrngeriykwa sylksnkhxngxkhrthut chawkhathxlikeriykwa bthkhaphecaechux 2 epnkhaaethlngekiywkbkhwamechuxinsasnakhristyukhaerk sungkhaaethlnglksnanieriykwa creed hlkkhxechux hrux symbol sylksn 3 hlkkhxechuxnimipraktichinhlaynikaythnginphithikrrmaelatarakhasxn aelamkphbmakthisudinkhristckrtawntkthiennphithikrrm khuxkhristckrlatin luethxaern aexngklikhn aelaxxthxrdxkstawntk tlxdcnephrsibthieriyn emthxdist aelakhristckrkhxngkriekchnaenlhlkkhxechuxkhxngxkhrthutepnkhxkhwamechuxthixingkbaenwkhidthangethwwithyasasnakhristtamthipraktinphrawrsarinsarbb cdhmaytang inphnthsyyaihm aelabangswncakphnthsyyaedim hlkkhxechuxninacamitnkaenidmacakhlkkhxechuxormn ephraainenuxhaimidklawthunghruxaekpyhapraednpyhathangkhristwithyadngthipraktinhlkkhxechuxinsinaelahlkkhxechuxxun khxngkhristchnthiekidkhuninyukhhlng echn pyhakhwamepnphraecakhxngphraeysuhruxphrawiyyanbrisuththi chawkhristyukhaerk thithukklawhawaepnphwknxkritxyanglththiexeriysaelalththiexkphaphniymcungyxmrbhlkkhxechuxnidwychux hlkkhxechuxkhxngxkhrthut xaccaekidkhunrawkhriststwrrsthi 5 tamkhwamechuxkhxngkhristchnthiwaxkhrthutthngsibsxngkhnepnphuaetngkhxtang khunmadwyxanackhxngphrawiyyanbrisuththihlngcakethskalephnethkhxst 4 aetyngimmihlkthanthangprawtisastridyunynidwakhwamechuxniepneruxngcring 5 enuxha 1 enuxha 1 1 tnchbbphasalatin 1 2 ormnkhathxlik 1 3 xisethirnxxrothdxks 1 4 opretsaetnt 2 xangxingenuxha aekikh phaphsilpcakstwrrsthi 13 thiaesdngphwkxkhrthutekhiynhlkkhxechuxxkhrthut dwykhwamchwyehluxcakcakphrawiyyanbrisuththi hlkkhxechuxkhxngxkhrthutmienuxhaaebngepn 3 swn wadwyeruxngphraepneca phraeysu aelaphrawiyyanbrisuththitamladb nxkcakniyngklawthungpraednsakhythngkhristckr karphiphaksakhrngsudthay aelakarklbkhunchiphkhxngbrrdaphutayaemhlkkhxechuxkhxngxkhrthutcaepnthiyxmrbinthukkhristckr aetrahwangsasnakhristtawntkkbsasnakhristtawnxxkcamienuxhatangknelknxy phayinkhristckrtawntkexngaemickhwamcaehmuxnknthukprakar aetsanwnphasaaelakaraeplthitangknksathxnihehnkhwamechuxtangknrahwangkhristckrormnkhathxlikkbkhristckrfayopretsaetnt dngni tnchbbphasalatin aekikh Credo source source karxxkesiynginphasalatinaebbkhristckrhakmipyhainkarelniflni duthi withiichsuxCredo in Deum Patrem omnipotentem Creatorem caeli et terrae et in Iesum Christum Filium Eius unicum Dominum nostrum qui conceptus est de Spiritu Sancto natus ex Maria Virgine passus sub Pontio Pilato crucifixus mortuus et sepultus descendit ad infernos tertia die resurrexit a mortuis ascendit ad caelos sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis inde venturus est iudicare vivos et mortuos Credo in Spiritum Sanctum sanctam Ecclesiam catholicam sanctorum communionem remissionem peccatorum carnis resurrectionem vitam aeternam Amen 6 ormnkhathxlik aekikh chawormnkhathxlikinpraethsithyeriykhlkkhxechuxkhxngxkhrthutwa bthkhaphecaechux bthaepledimekidkhunpramanpi kh s 1968 txmainpi kh s 2002 khnakrrmkarkhathxlikephuxphithikrrmiderimprbprungbthphawnaihm odysphapramukhaehngbathhlwngormnkhathxlikaehngpraethsithyidprakasihkhristchnkhathxlikichchbbprbprungnixyangepnthangkarinwnthi 29 knyayn kh s 2010bthkhaphecaechuxthng 2 chbb mienuxhadngni chbbedim khaphecaechuxthungphraepneca phrabidathrngsrrphanuphaph srangfadin echuxthungphraexkbutreysukhristswamikhxngera ptisnthiedchaphracit bngekidcakphranangmarixa phrhmcari rbthrmansmypxnsiox pilaot thuktrungkangekhn tayaelafngiw esdclngitbadal wnthisamklbkhunchiphcakbrrdaphutay esdckhunswrrkhprathbebuxngkhwaphraepneca phrabidathrngsrrphanuphaph aelwcaesdcmaphiphaksaphuepnaelaphutay khaphecaechuxthungphracit phrasasnckrskdisiththi sakl shphnthnkbuy karykbap karkhunchiphkhxngenuxhnng aelachiwitnirndrxaaemn chbbprbprung 7 khaphecaechuxinphraecaphrabidaphuthrngsrrphanuphaph thrngenrmitfadin khaphecaechuxinphraeysukhristeca phrabutrhnungediywkhxngphraeca xngkhphraphuepnecakhxngkhaphecathnghlay thrngptisnthiedchaphraciteca thrngbngekidcakphranangmariyphrhmcari thrngrbthrmansmypxnthixs pilat thrngthuktrungkangekhn sinphrachnm aelathrngthukfngiw esdcsuaednmrna wnthisamthrngklbkhunphrachnmchiphcakbrrdaphutay esdcsuswrrkh prathbebuxngkhwaphraeca phrabidaphuthrngsrrphanuphaph aelwesdcmaphiphaksaphuepnaelaphutay khaphecaechuxinphraciteca phrasasnckrskdisiththisakl khwamsmphnthepnhnungediywkhxngphuskdisiththi karxphybap karklbkhunchiphkhxngrangkay aelachiwitnirndrxaaemn xisethirnxxrothdxks aekikh chawxxrothdxksinpraethsithy eriykhlkkhxechuxkhxngxkhrthutwa bthaesdngkhwamechuxkhxngkhristchnxxrothdxks aeplkhrngaerkinpi kh s 2002 txmainpi kh s 2012 idprbprungihmody sasnckrkhristxxrothdxksinpraethsithy chbbpccubn 8 khaphecaechuxinphraecahnungediyw phrabidaphuthrngsrrphanuphaph thrngenrmitfadin thingsingthiehnidaelaehnimid khaphecaechuxinphraeysukhristeca phrabutrhnungediywkhxngphraeca thrngbngekidcakphrabidakxnkalewla thrngepnxngkhkhwamswangcakxngkhkhwamswang thrngepnphraphuepnecaaeth cakphraphuepnecaaeth miidthuksrangkhun aetthrngbngekidrwmkblksnediywkbphrabidaphuthrngsthapnathukxyangkhunma ephuxehnaekkhaphraxngkhthiepnmnusy phraxngkhesdclngcaksrwngswrrkhephuxchwykhaphraxngkhihrxd phraxngkhthrngrbsphaphmnusycakphracitecaaelaphranangmariyphrhmcari aelathrngbngekidepnmnusy phraxngkhthrngthuktrungthikangekhnephuxkhaphraxngkhthnghlay smykhxngpxnthixs pilat thrngthukthrmanaelathukfngiw phraxngkhthrngklbkhunphrachnmchiphinwnthisamtamkhwaminphrakhmphir phraxngkhesdckhunswrrkh prathbxyuebuxngphrahtthkhwakhxngphrabida phraxngkhckesdcmaxikkhrngdwyphrasirirungorcnephuxthrngphiphaksaehlakhnepnaelakhntay phraxanackrkhxngphraxngkhcaimmiwnsinsud khaphraecaechuxinphracitecaphuthrngskdisiththi phraecaphuthrngbndalchiwit aelaphuthrngbngekidcakphrabida thrngrbkarthwaykarskkaraaelaphrasirirungorcnrwmkbphrabidaaelaphrabutr tamkhwamkhxngphuephyphrawcnathnghlay khaphecaechuxinphrasasnckrhnungediywskdisiththi sakl aelasubenuxngmacakxkhrsawk khaphecaprakaswamiephiyngsillangbaphnungediywephuxxphybap khaphraecarxwnthiphutaycaklbfunkhunchiph aelarxkhxychiwitinolkhnaxamin opretsaetnt aekikh nikayopretsaetntinpraethsithymihlkkhxechuxkhxngxkhrthutichxyu 2 chbb khux chbbkhxngsphakhristckrinpraethsithy aelachbbkhristckraexnglikninpraethsithy sphakhristckr 9 khaphecaechuxwangicinphraeca phrabidaphuthrngvththithisud phuthrngsrangfaswrrkhaelaolk khaphecaechuxwangicinphraeysukhrist phrabutrxngkhediywkhxngphrabida thrngptisnthiodyphrawiyyanbrisuththi thrngkaenidcakmariysawphrhmcari thrngthnthukkhthrmaninsmythipxnthixspilatpkkhrxng thrngthuktrungthikangekhnaelwmrna thrngthukbrrcuiwinxuomngkh esdclngsuaednmrna inwnthisamthrngepnkhunmacakkhwamtay phraxngkhesdckhunswrrkhprathb n ebuxngkhwakhxngphraecaphuthrngvththithisud cakthinnphraxngkhcaesdcmaphiphaksakhnepnaelakhntay khaphecaechuxwangicinphrawiyyanbrisuththi aelaechuxmninsaklkhristckrbrisuththi inkarrwmsmanchnthrahwangthrrmikchn karxphyothsbap karthikaykhunchiph aelasmburnchiphnirndrxaemn khristckraexnglikninpraethsithy 1 khaphecaechuxinphraeca phrabidaphuthrngvththanuphaph phuthrngsrangfaswrrkhaelaaephndinolk khaphecaechuxinphraeysukhrist phrabutrxngkhediywkhxngphraxngkh phraphuepnecakhxngera idthrngptisnthiodyedchkhxngphrawiyyanbrisuththi thrngbngekidcakmariyhyingphrhmcari thrngthnthukkhthrmaninsmypxnthixs pilat thrngthuktrungbnimkangekhn sinphrachnm aelwthrngthukbrrcuiwinxuomngkh phraxngkhidesdclngsuthiaehngkhwamtay inwnthisam thrngkhunphrachnm esdcsuswrrkhaelaprathb n phrahtthkhwakhxngphraeca phrabidaphuthrngvththanuphaph cakthinnphraxngkhcaesdcmaphiphaksathngkhnepnaelakhntay khaphecaechuxinphrawiyyanbrisuththi saklkhristckrbrisuththi karrwmsmanchnthkbthrrmikchnthnghlay aelakarxphybap rangkaythiepnkhunmacakkhwamtay aelachiwitnirndrxaemnxangxing aekikh 1 0 1 1 hnngsuxphawnakhxngkhristckraexngliknephuxichinpraethsithy hna 52 3 khristckraexnglikninpraethsithy bthphawnainchiwitpracawn bthkhaphecaechux ekhtmissngkrungethph imichkhwamhmaydngthiichinphasaxngkvsihm aetepnkhwamhmaydngedimthimithimacakphasalatin symbolum sungaeplwa ekhruxnghmay hrux ekhruxngaesdng trngkbphasakrikwa symbolon aeplwa singraburupphrrn by comparing with its counterpart from symballein to throw together compare The American Heritage Dictionary of the English Language James Orr The Apostles Creed in International Standard Bible Encyclopedia Reformed org subkhnemux 2011 05 19 McGrath Alister E Christian Theology An Introduction Singapore Blackwell Publisher 2007 p 14 Symbolum Fidei Faith symbol Catechismus Catholicae Ecclesiae phasalatin Vatican 1992 06 25 subkhnemux 2014 08 05 bthphawnakhxngkhristchn chbbprbprung kh s 2010 khnakrrmkarkhathxlikephuxphithikrrm http www orthodox or th books Prayer Book RUS THAI v2 2012 pdf thrrmnuyaehngsphakhristckrinpraethsithy kh s 1998ekhathungcak https th wikipedia org w index php title hlkkhxechuxkhxngxkhrthut amp oldid 9146086, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม