อำเภอเมืองเชียงใหม่

เมืองเชียงใหม่ (คำเมือง: เมืองเจียงใหม่) เป็นศูนย์กลางการบริหาร ความเจริญศูนย์กลางธุรกิจ และวัฒนธรรมของจังหวัดเชียงใหม่ นับเป็นอำเภอที่มีความเจริญมากที่สุดของจังหวัดและของภาคเหนือ อำเภอเมืองเชียงใหม่มีเขตนครเชียงใหม่และปริมณฑลล้อมรอบ ได้แก่ เมืองลำพูน หางดง สันกำแพง สารภี แม่ริม สันทราย สันป่าตอง ฯลฯ

อำเภอเมืองเชียงใหม่
อำเภอ
คำขวัญ:  อำเภอเมืองเชียงใหม่ใครก็รู้ เมืองน่าอยู่ วัฒนธรรมนั้นโดดเด่น เชียงใหม่งามธรรมชาติอากาศเย็น ใหม่มุ่งเน้นพัฒนาก้าวหน้าไกล
พิกัดภูมิศาสตร์: 18°47′25″N 98°59′4″E / 18.79028°N 98.98444°E / 18.79028; 98.98444
อักษรไทย	อำเภอเมืองเชียงใหม่
อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Chiang Mai
จังหวัด	เชียงใหม่
พื้นที่
• ทั้งหมด	152.4 ตร.กม. (58.8 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	229,063 คน
• ความหนาแน่น	1,503.04 คน/ตร.กม. (3,892.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	50000, 50100 (เฉพาะตำบลหายยา ช้างคลาน แม่เหียะ และป่าแดด), 50200 (เฉพาะตำบลศรีภูมิ พระสิงห์ และสุเทพ), 50300 (เฉพาะตำบลช้างม่อย ช้างเผือก ป่าตัน และสันผีเสื้อ)
รหัสภูมิศาสตร์	5001
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองเชียงใหม่ ศาลากลางจังหวัดเชียงใหม่ ถนนโชตนา ตำบลช้างเผือก อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ 50300
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองเชียงใหม่ตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัดเชียงใหม่ มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดใกล้เคียงดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอแม่ริม
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอสันทราย อำเภอสันกำแพงและอำเภอดอยสะเก็ด
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสารภีและอำเภอหางดง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหางดง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองเชียงใหม่แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 16 ตำบล 78 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับที่	อักษรไทย	ตัวเมือง	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	ประชากรทั้งหมด (พ.ศ. 2561)	ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น (พ.ศ. 2561)
1.	ศรีภูมิ		Si Phum	–	14,491	14,491	(ทน. เชียงใหม่)
2.	พระสิงห์		Phra Sing	–	6,850	6,850	(ทน. เชียงใหม่)
3.	หายยา		Haiya	–	12,664	12,664	(ทน. เชียงใหม่)
4.	ช้างม่อย		Chang Moi	–	8,526	8,526	(ทน. เชียงใหม่)
5.	ช้างคลาน		Chang Khlan	–	13,909	13,909	(ทน. เชียงใหม่)
6.	วัดเกต		Wat Ket	–	19,753	19,753	(ทน. เชียงใหม่)
7.	ช้างเผือก		Chang Phueak	5	25,283	13,892 9,154 2,237	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. ช้างเผือก) (อบต. ช้างเผือก)
8.	สุเทพ		Suthep	15	29,764	12,619 17,145	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. สุเทพ)
9.	แม่เหียะ		Mae Hia	10	19,297	19,297	(ทม. แม่เหียะ)
10.	ป่าแดด		Pa Daet	13	19,041	1,678 17,363	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. ป่าแดด)
11.	หนองหอย		Nong Hoi	7	14,127	6,310 7,817	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. หนองหอย)
12.	ท่าศาลา		Tha Sala	5	12,615	5,875 6,740	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. ท่าศาลา)
13.	หนองป่าครั่ง		Nong Pa Khrang	7	8,868	1,591 7,277	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. หนองป่าครั่ง)
14.	ฟ้าฮ่าม		Fa Ham	7	7,671	956 6,715	(ทน. เชียงใหม่) (ทต. ฟ้าฮ่าม)
15.	ป่าตัน		Pa Tan	–	10,422	10,422	(ทน. เชียงใหม่)
16.	สันผีเสื้อ		San Phisuea	9	11,589	11,589	(ทต. สันผีเสื้อ)
รวม				78	234,870	129,536 (เทศบาลนครเชียงใหม่) 103,097 (เทศบาลอื่น ๆ) 2,237 (อบต.)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ประชากรอำเภอเมืองเชียงใหม่แบ่งตามปี

ปี	ประชากร	±%
2545	247,672	—
2548	242,974	−1.9%
2551	238,332	−1.9%
2554	235,600	−1.1%
2557	234,244	−0.6%
2560	234,649	+0.2%
2561	234,870	+0.1%
2562	233,632	−0.5%
อ้างอิง: กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

ท้องที่อำเภอเมืองเชียงใหม่ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลนครเชียงใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีภูมิ พระสิงห์ หายยา ช้างม่อย ช้างคลาน วัดเกต และป่าตันทั้งตำบล และยังครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลช้างเผือก สุเทพ ป่าแดด หนองหอย ท่าศาลา หนองป่าครั่ง และฟ้าฮ่าม
• เทศบาลเมืองแม่เหียะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่เหียะทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลช้างเผือก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลช้างเผือก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่และองค์การบริหารส่วนตำบลช้างเผือก)
• เทศบาลตำบลหนองป่าครั่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองป่าครั่ง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่)
• เทศบาลตำบลท่าศาลา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าศาลา (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่)
• เทศบาลตำบลสุเทพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสุเทพ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่)
• เทศบาลตำบลป่าแดด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลป่าแดด (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่)
• เทศบาลตำบลหนองหอย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหอย (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่)
• เทศบาลตำบลฟ้าฮ่าม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลฟ้าฮ่าม (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่)
• เทศบาลตำบลสันผีเสื้อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันผีเสื้อทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลช้างเผือก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลช้างเผือก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครเชียงใหม่และเทศบาลตำบลช้างเผือก)

สถานที่สำคัญ

 

ตัวอำเภอเมืองเชียงใหม่บางส่วน 2554

 

ตลาดวโรรส (กาดหลวง)

• เสาหลักเมือง และ สะดือเมืองเชียงใหม่
• พระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์
• พระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์
• พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่
• หอสมุดรัชมังคลาภิเษก
• มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
• มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
• สวนสัตว์เชียงใหม่
• วัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร
• วัดสวนดอก (พระอารามหลวง)
• วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร
• วัดเจ็ดยอด
• วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร
• วัดอุโมงค์
• มัสยิดบ้านฮ่อ
• กาดหลวง (ตลาดวโรรส) และเป็นที่ตั้งของตลาดที่สำคัญใกล้เคียง คือ ตลาดต้นลำไย ตลาดนวรัฐ ตลาดเทศบาล ตลาดทั้งสี่เป็นจุดรวมรถโดยสารประจำทางไปยังอำเภอต่าง ๆ ใกล้เคียง
• ท่าอากาศยานนานาชาติเชียงใหม่ และ กองบิน 41
• สถานีรถไฟเชียงใหม่
• ค่ายกาวิละ และอนุสรณ์สถานพระเจ้ากาวิละ
• เชียงใหม่ไนท์บาร์ซาร์
• พิพิธภัณฑ์ตราไปรษณียากร เชียงใหม่

โรงเรียน

ดูบทความหลักที่: รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดเชียงใหม่

วิทยาลัย / มหาวิทยาลัย

• มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ - รัฐบาล
• มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา - รัฐบาล
• มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ - รัฐบาล
• มหาวิทยาลัยแม่โจ้ - รัฐบาล
• มหาวิทยาลัยพายัพ - เอกชน
• วิทยาลัยเทคนิคเชียงใหม่ - รัฐบาล
• วิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงใหม่ - รัฐบาล
• มหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น -เอกชน
• มหาวิทยาลัยนอร์ท-เชียงใหม่ - เอกชน

ตลาด

• กาดหลวง (ตลาดใหญ่)
  • ตลาดวโรรส
  • ตลาดต้นลำไย
  • ตลาดเมืองใหม่
• (ตลาดเล็ก)
  • ตลาดต้นพยอม (ตลาดสุเทพ)
  • ตลาดหนองหอย
  • ตลาดสันป่าข่อย
  • ตลาดบริบูรณ์
  • ตลาดประตูก้อม (กาดก้อม)
  • ตลาดคำเที่ยง
  • ตลาดประตูเชียงใหม่
  • ตลาดศิริวัฒนา (กาดธานินทร์)
  • ตลาดสมเพชร

กำแพงเมือง

ดูบทความหลักที่: กำแพงเมืองเชียงใหม่

สถานกงสุล

อำเภอเมืองเชียงใหม่มีสถานกงสุลประจำจังหวัดเชียงใหม่ทั้งหมด 16 แห่ง ได้แก่

• สถานกงสุลแคนาดา
• สถานกงสุลญี่ปุ่น
• สถานกงสุลจีน
• สถานกงสุลเปรู
• สถานกงสุลฝรั่งเศส
• สถานกงสุลฟินแลนด์
• สถานกงสุลสาธารณรัฐฟิลิปปินส์
• สถานกงสุลเยอรมนี
• สถานกงสุลสวีเดน
• สถานกงสุลสหรัฐอเมริกา
• สถานกงสุลสหราชอาณาจักร
• สถานกงสุลออสเตรีย
• สถานกงสุลออสเตรเลีย
• สถานกงสุลอิตาลี
• สถานกงสุลอินเดีย
• สถานกงสุลแอฟริกาใต้
• สถานกงสุลเกาหลีใต้

สะพาน

• สะพานนวรัฐ ข้ามแม่น้ำปิง ระหว่างถนนท่าแพกับถนนเจริญเมือง
• สะพานนครพิงค์ ข้ามแม่น้ำปิง ระหว่างถนนวังค์สิงห์คำกับถนนแก้วนวรัฐ
• สะพานเม็งราย ข้ามแม่น้ำปิง ระหว่างถนนเจริญประเทศกับถนนเชียงใหม่-ลำพูน
• สะพานรัตนโกสินทร์ ข้ามแม่น้ำปิง

 

ภาพพาโนรามาของตัวเมืองเชียงใหม่ เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2553

สถานที่ท่องเที่ยว

• กลุ่มดนตรีซล้อซอซึง
• ขุนช้างเคี่ยน
• คุ้มขันโตก
• คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ (มหาอินทร์)
• เจเจ มาร์เก็ต เชียงใหม่
• ชุมชนวัดเกต
• เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี
• ดอยขุนแม่ยะ
• ดอยปุย
• ถนนคนเดิน
• ถนนนิมมานเหมินทร์
• ท่าเทียบเรือโดยสาร
• น้ำตกตาดหมาไห้
• น้ำตกมณฑาธาร หรือ น้ำตกสันป่ายาง
• น้ำตกห้วยแก้ว
• ไนท์บาซาร์
• บ้านดอยปุย
• บ้านม้ง (แม้ว)-ดอยปุย
• พระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์
• พิพิธภัณฑ์เครื่องถ้วยจอห์น แอนแพทซอว์
• พิพิธภัณฑ์โครงการศึกษาเครื่องปั้นดินเผา ภาควิชาประวัติศาสตร์
• พิพิธภัณฑ์ชาวเขา
• พิพิธภัณฑ์ตราไปรษณียากร เชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นจังหวัดเชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทย สำนักงานภาคเหนือ
• พิพิธภัณฑ์ธรณีวิทยา ภาควิชาธรณีวิทยา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์บ้านคำอูน
• พิพิธภัณฑ์บ้านบานเย็น
• พิพิธภัณฑ์บ้านแฮรีส โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย
• พิพิธภัณฑ์ประวัติคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านล้านนา เรือนซ้อ-หงส์
• พิพิธภัณฑ์ผ้าโบราณสบันงา
• พิพิธภัณฑ์แมลงและมรดกธรรมชาติ
• พิพิธภัณฑ์เรือนโบราณ
• พิพิธภัณฑ์วัดเกตการาม
• พิพิธภัณฑ์วัดบุพพาราม (หอมนเฑียรธรรม)
• พิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุดอยสุเทพวรมหาวิหาร
• พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ชีวภาพ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติเชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ สวนสัตว์เชียงใหม่
• พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านชาวเขาดอยปุย
• พิพิธภัณฑ์การศึกษาโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ
• ร้านม่อนฝ้าย
• เรือนข้าเจ้า
• เรือนอนุสารสุนทร
• โรงงานไทยศิลาดล
• โรงงานนมห้วยแก้ว
• โรงพยาบาลบรรเทาทุกข์โบราณภาคเหนือ
• วัดกู่เต้า
• วัดขะจาว
• วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร
• วัดเจดีย์เหลี่ยมหรือวัดเจดีย์กู
• วัดเจ็ดยอด
• วัดช่างฆ้อง
• วัดเชียงมั่น
• วัดต้นปิน
• วัดตำหนัก
• วัดท่ากระดาษ
• วัดท่าข้าม
• วัดบวกครกหลวง
• วัดบุพพาราม
• วัดปราสาท
• วัดป่าแดงมหาวิหาร
• วัดป่าเป้า
• วัดพระธาตุดอยคำ
• วัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร
• วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร
• วัดพวกหงส์
• วัดพันเตา
• วัดโพธารามมหาวิหาร
• วัดร่ำเปิ่ง (ตโปธาราม)
• วัดลังกา
• วัดศรีบุญเรือง
• วัดศรีสุพรรณ
• วัดศรีโสดา
• วัดสวนดอกหรือวัดบุปผาราม
• วัดสวนพริก
• วัดสันทรายต้นกอก
• วัดแสนฝาง
• วัดอุโบสถ
• วัดอุปคุต
• วัดอุโมงค์เถรจันทร์
• วัดอู่ทรายคำ
• เวียงกุมกาม
• ศูนย์ธรรมชาติวิทยาดอยสุเทพเฉลิมพระเกียรติฯ
• ศูนย์เรียนรู้วัฒนธรรมภูมิปัญญาท้องถิ่นชุมชนป่าแดด (วัดวังสิงห์คำ)
• ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยพายัพ
• ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
• ศูนย์ศิลปะการแสดงกาดสวนแก้ว
• ศาลาธนารักษ์ ศาลาเครื่องราชอิสริยยศ เครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญกษาปณ์ไทย
• สถาบันล้านนาศึกษา
• สวนเฉลิมพระเกียรติฯ ราชพฤกษ์ 2549
• สวนรุกขชาติห้วยแก้ว
• สวนสัตว์เชียงใหม่
• เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี
• เสาอินทขิลหรือเสาหลักเมือง
• หมู่บ้านทำเครื่องเงิน
• หอธรรมโฆษณ์ วัดอุโมงค์
• หอประวัติมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (หอศิลป์ปิ่นมาลา)
• หอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่
• ห้องพิพิธภัณฑ์ โรงเรียนหอพระ
• อนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย
• อนุสาวรีย์เจ้ากาวิละ
• อาสนวิหารพระหฤทัย
• เฮือนแก้ว โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย

สถานที่พัก

การคมนาคม

สถานีรถไฟ

• สถานีรถไฟความเร็วสูงเชียงใหม่ (อนาคต)

อ้างอิง

1. รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน พ.ศ. 2561 จังหวัดเชียงใหม่ กรมการปกครอง

แหล่งข้อมูลอื่น

• องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่