เอลาม หรือ จักรวรรดิเอลาไมท์ (อังกฤษ : Elam หรือ Elamite Empire ) เป็นอารยธรรมโบราณที่ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของอิหร่าน ปัจจุบัน เอลามเป็นศูนย์กลางทางตะวันตกสุดและทางตะวันตกเฉียงใต้ของอิหร่าน ปัจจุบันที่ครอบคลุมตั้งแต่ที่ลุ่มคูเซสสถาน (Khuzestan) และ จังหวัดอิลาม (Ilam Province) ที่เป็นต้นกำเนิดของคำว่า “เอลาม” ไปจนถึงจิรอฟท์ในจังหวัดเคอร์มาน (Kerman province) และเบอร์เนดในซาโบล (Zabol)[ต้องการอ้างอิง ] และรวมทั้งบางส่วนเล็กน้อยของทางใต้ของอิรัก จักรวรรดิเอลาไมท์รุ่งเรืองอยู่ระหว่าง 2800 ปีจนถึง 550 ปีก่อนคริสต์ศักราช
ประวัติศาสตร์อิหร่านแผ่นดินใหญ่ กษัตริย์แห่งเปอร์เชีย ก่อนยุคใหม่ หลัง อิสลาม
อาณาจักรกาหลิป 637–651 จักรวรรดิอุมัยยะฮ์ 661–750 จักรวรรดิอับบาซียะฮ์ 750–1258 จักรวรรดิทาฮิริยะห์ 821–873 ราชวงศ์อาลาวิยะห์ 864–928 จักรวรรดิซาฟาริยะห์ 861–1003 จักรวรรดิซามานิยะห์ 819–999 จักรวรรดิไซยาริยะห์ 928–1043 จักรวรรดิไบอิยะห์ 934–1055 จักรวรรดิกาสนาวิยะห์ 975–1187 จักรวรรดิกอร์ 1149–1212 จักรวรรดิเซลจุค 1037–1194 จักรวรรดิควาเรซเมีย 1077–1231 ราชวงศ์คาร์ติยะห์ 1231-1389 จักรวรรดิอิลค์ 1256–1353 ราชวงศ์มุซาฟฟาริยะห์ 1314–1393 ราชวงศ์จุพานิยะห์ 1337–1357 ราชวงศ์จาไลยิริยะห์ 1339–1432 จักรวรรดิติมูริยะห์ 1370–1506 คารา โคยันลู เตอร์โคมันส์ 1407–1468 อัค โคยันลู เตอร์โคมันส์ 1378–1508 จักรวรรดิซาฟาวิยะห์ 1501–1722* จักรวรรดิโมกุล 1526–1857 ราชวงศ์โฮทาคิ 1722–1729 จักรวรรดิอาฟชาริยะห์ 1736–1750 * หรือ 1736
ยุคใหม่
สสซ = สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียต
ตั้งอยู่ทางตะวันออกของเมโสโปเตเมีย เอลามเป็นส่วนหนึ่งของเมืองในตะวันออกโบราณระหว่างยุคทองแดง (Chalcolithic) การเริ่มใช้บันทึกโดยตัวอักษรจากตั้งแต่ 3000 ปีก่อนคริสต์ศักราชประจวบกับประวัติศาสตร์ของเมโสโปเตเมีย ในสมัยเอลาไมท์โบราณ (ยุคสัมริดตอนกลาง) เอลามประกอบด้วยกลุ่มราชอาณาจักรบนที่ราบสูงอิหร่านที่มีศูนย์กลางอยู่ที่อันชาน และจากราวศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสต์ศักราชศูนย์กลางก็ย้ายไปอยู่ที่ซูซา (Susa) บนที่ราบต่ำคูเซสสถาน วัฒนธรรมของเอลามมีบทบาทสำคัญในหมู่ชนกูเทียน (Gutian people) โดยเฉพาะในสมัยที่จักรวรรดิอคีเมนียะห์ เข้ามาแทนที่และภาษาเอลาไมท์ยังคงใช้เป็นภาษาราชการ
ภาษาเอลาไมท์ไม่มีความเกี่ยวข้องกับตระกูลภาษาใดๆ และดูเหมือนจะเป็นภาษาอิสระเช่นภาษาสุเมเรียน แต่นักค้นคว้าบางคนเชื่อว่าเป็นส่วนหนึ่งของภาษาเอลาโม-ดราวิเดียน (Elamo-Dravidian)
อ้างอิง
Quintana Cifuentes, E., Historia de Elam el vecino mesopotámico, Murcia, 1997. Estudios Orientales. IPOA-Murcia. QUINTANA CIFUENTES, E., Textos y Fuentes para el estudio del Elam, Murcia, 2000.Estudios Orientales. IPOA-Murcia. Khačikjan, Margaret: The Elamite Language , Documenta Asiana IV, Consiglio Nazionale delle Ricerche Istituto per gli Studi Micenei ed Egeo-Anatolici, 1998 ISBN 88-87345-01-5 Persians: Masters of Empire , Time-Life Books, Alexandria, VA (1995) ISBN 0-8094-9104-4 Potts, Daniel T.: The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State, Cambridge University Press (1999) ISBN 0-521-56496-4 and ISBN 0-521-56358-5 McAlpin, David W., Proto Elamo Dravidian: The Evidence and Its Implications , American Philosophy Society (1981) ISBN 0-87169-713-0
ดูเพิ่ม
เอลาม, บทความน, างอ, งคร, สต, กราช, คร, สต, ทศวรรษ, คร, สต, ศตวรรษ, งเป, นสาระสำค, ญของเน, อหา, หร, กรวรรด, เอลาไมท, งกฤษ, elam, หร, elamite, empire, เป, นอารยธรรมโบราณท, งอย, ทางตะว, นตกเฉ, ยงใต, ของอ, หร, านป, จจ, เป, นศ, นย, กลางทางตะว, นตกส, ดและทางตะว, นต. bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha exlam hrux ckrwrrdiexlaimth xngkvs Elam hrux Elamite Empire epnxarythrrmobranthitngxyuthangtawntkechiyngitkhxngxihranpccubn exlamepnsunyklangthangtawntksudaelathangtawntkechiyngitkhxngxihranpccubnthikhrxbkhlumtngaetthilumkhuesssthan Khuzestan aela cnghwdxilam Ilam Province thiepntnkaenidkhxngkhawa exlam ipcnthungcirxfthincnghwdekhxrman Kerman province aelaebxrendinsaobl Zabol txngkarxangxing aelarwmthngbangswnelknxykhxngthangitkhxngxirk ckrwrrdiexlaimthrungeruxngxyurahwang 2800 picnthung 550 pikxnkhristskrachprawtisastrxihranaephndinihykstriyaehngepxrechiykxnyukhihmkxn xislamkxnkhristskrachkxnprawtisastrwthnthrrmkxnexlaimth 3200 2800ckrwrrdiexlaimth 2800 550aehlngobrankhdibkhetriy marekiyna 2200 1700rachxanackrmanin stwrrsthi 10 7ckrwrrdimiediy 728 550ckrwrrdixkhiemniyah 550 330ckrwrrdisilusid 330 150rachxanackrkrik bkhetriy 250 125ckrwrrdipharethiy 248 kh s 224hlngkhristskrachckrwrrdikusana 30 275ckrwrrdisassaniyah 224 651ckrwrrdiehphthailth 425 557ehphthailth kusana 565 670hlng xislamxanackrkahlip 637 651ckrwrrdixumyyah 661 750ckrwrrdixbbasiyah 750 1258ckrwrrdithahiriyah 821 873rachwngsxalawiyah 864 928ckrwrrdisafariyah 861 1003ckrwrrdisamaniyah 819 999ckrwrrdiisyariyah 928 1043ckrwrrdiibxiyah 934 1055ckrwrrdikasnawiyah 975 1187ckrwrrdikxr 1149 1212ckrwrrdieslcukh 1037 1194ckrwrrdikhwaersemiy 1077 1231rachwngskhartiyah 1231 1389ckrwrrdixilkh 1256 1353rachwngsmusaffariyah 1314 1393rachwngscuphaniyah 1337 1357rachwngscailyiriyah 1339 1432ckrwrrditimuriyah 1370 1506khara okhynlu etxrokhmns 1407 1468xkh okhynlu etxrokhmns 1378 1508ckrwrrdisafawiyah 1501 1722 ckrwrrdiomkul 1526 1857rachwngsohthakhi 1722 1729ckrwrrdixafchariyah 1736 1750 hrux 1736yukhihm sss satharnrthsngkhmniymosewiytxfkanisthanckrwrrdiedxrrani 1748 1823xiththiphlkhxngbritichaelarsesiy 1826 1919xisrphaphaelasngkhramklangemuxng 1919 1929smypkkhrxngkhxngmuhmmdemdis 1929 1973satharnrthxfkanisthan 1973 1978satharnrthprachathipityxfkanisthan 1978 1992prawtisastrxfkanisthansmypccubn tngaet 1992ladbehtukarnxaesxribcanxanackrkhanaehngkhxekhss 1722 1828phayitkarpkkhrxngkhxngrsesiy 1828 1917satharnrthprachathipity 1918 1920satharnrthsngkhmniymosewiyt 1920 1991satharnrthxaesxribcan tngaet 1991bahernphayitkarpkkhrxngkhxngoprtueks 1521 1602snthisyyabritich 1820 1971rachxanackrbahern tngaet 1971xihranrachwngssand 1750 1794rachwngskxyr 1781 1925rachwngspahlawi 1925 1979karptiwtixihran 1979rthbalchwkhraw 1979satharnrthxislamxihran tngaet 1979xirkckrwrrdixxtotmn 1632 1919kstriyhachiimth 1920 1958karptiwtiaelasatharnrth 1958 2003satharnrthxirk tngaet 2004thacikisthanexmiertbukhara 1785 1920satharnrthprachachnosewiytbuhara xusebk 1920 1929satharnrthsngkhmniymosewiytxisrathacik 1929satharnrthsngkhmniymosewiytthacik 1929 1991satharnrththacikisthan tngaet 1991xusebkisthanexmiertbukhara 1785 1920satharnrthsngkhmniymosewiytxusebk 1924 1991xisrphaph 1991satharnrthxusebkisthan tngaet 1991tngxyuthangtawnxxkkhxngemosopetemiyexlamepnswnhnungkhxngemuxngintawnxxkobranrahwangyukhthxngaedng Chalcolithic karerimichbnthukodytwxksrcaktngaet 3000 pikxnkhristskrachpracwbkbprawtisastrkhxngemosopetemiy insmyexlaimthobran yukhsmridtxnklang exlamprakxbdwyklumrachxanackrbnthirabsungxihranthimisunyklangxyuthixnchan aelacakrawstwrrsthi 2 kxnkhristskrachsunyklangkyayipxyuthisusa Susa bnthirabtakhuesssthan wthnthrrmkhxngexlammibthbathsakhyinhmuchnkuethiyn Gutian people odyechphaainsmythickrwrrdixkhiemniyahekhamaaethnthiaelaphasaexlaimthyngkhngichepnphasarachkarphasaexlaimthimmikhwamekiywkhxngkbtrakulphasaid aeladuehmuxncaepnphasaxisraechnphasasuemeriyn aetnkkhnkhwabangkhnechuxwaepnswnhnungkhxngphasaexlaom drawiediyn Elamo Dravidian xangxing aekikhQuintana Cifuentes E Historia de Elam el vecino mesopotamico Murcia 1997 Estudios Orientales IPOA Murcia QUINTANA CIFUENTES E Textos y Fuentes para el estudio del Elam Murcia 2000 Estudios Orientales IPOA Murcia Khacikjan Margaret The Elamite Language Documenta Asiana IV Consiglio Nazionale delle Ricerche Istituto per gli Studi Micenei ed Egeo Anatolici 1998 ISBN 88 87345 01 5 Persians Masters of Empire Time Life Books Alexandria VA 1995 ISBN 0 8094 9104 4 Potts Daniel T The Archaeology of Elam Formation and Transformation of an Ancient Iranian State Cambridge University Press 1999 ISBN 0 521 56496 4 and ISBN 0 521 56358 5 McAlpin David W Proto Elamo Dravidian The Evidence and Its Implications American Philosophy Society 1981 ISBN 0 87169 713 0duephim aekikhckrwrrdiepxrechiy prawtisastrxihran bthkhwamekiywkbprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul duephimthi sthaniyxy prawtisastr ekhathungcak https th wikipedia org w index php title exlam amp oldid 8766851, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม