fbpx
วิกิพีเดีย

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา

พฤศจิกายน 20, 2021

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา (17 มิถุนายน พ.ศ. 2371 - 1 ธันวาคม พ.ศ. 2450) พระนามเดิม พระองค์เจ้าบุตรี เป็นพระราชธิดาพระองค์สุดท้ายใน พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่ ท้าวสมศักดิ์ (เจ้าจอมมารดาอึ่ง ในรัชกาลที่ 3)

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมหลวงวรเสรฐสุดา
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 3
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาท้าวสมศักดิ์ (เจ้าจอมมารดาอึ่ง ในรัชกาลที่ 3)
ประสูติ17 มิถุนายน พ.ศ. 2371
สิ้นพระชนม์1 ธันวาคม พ.ศ. 2450 (79 ปี)

พระประวัติ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา มีพระนามเดิมว่าพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าบุตรี ประสูติเมื่อวันอังคาร ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 8 บูรพาษาฒ ปีชวด ตรงกับวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2371 เป็นพระราชธิดาใน พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่ เจ้าจอมมารดาอึ่ง (สกุลเดิม : กัลยาณมิตร) ที่ต่อมาได้เป็น ท้าวสมศักดิ์ ทรงเชี่ยวชาญทั้งอักษรไทยและอักษรเขมร แต่งโคลงฉันท์ ได้ทรงรับผิดชอบถือกุญแจพระราชวัง นอกจากนี้ ยังทรงเป็นผู้ถวายอุปการะเลี้ยงดู สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี ขณะยังดำรงพระยศเป็นหม่อมเจ้ารำเพย เนื่องจากทรงกำพร้าพระบิดาตั้งแต่ทรงพระเยาว์

นอกจากนี้ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา ยังเป็นพระอาจารย์ถวายพระอักษรแด่ สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ และพระราชโอรส พระราชธิดาทุกพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระยศเป็น พระเจ้าอัยยิกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา เมื่อ ปี พ.ศ. 2439 ทรงกำกับดูแลด้านพิธีกรรมต่าง ๆ และโบราณราชประเพณีของวังหลวง

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดาประชวรหนักยาวนาน สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงเสด็จลงไปเฝ้าพระอาการทั้งกลางวันและกลางคืนแทบมิได้บรรทม เมื่อจวนสิ้นพระชนม์มีนกแสกและนกกุ๊กร้องหลายตัว เชื่อว่านกเหล่านี้จะร้องเมื่อมีคนตายและมีเสียงน่ากลัว เวลาต่อมากรมหลวงวรเสรฐสุดาสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2450 เวลาเช้า 5 โมงเศษ ณ ตำหนักวังสวนดุสิต สิริพระชันษา 80 ปี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้ พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นปราจิณกิติบดี เสด็จแทนพระองค์ไปสรงพระศพ แล้วเจ้าพนักงานเชิญพระศพลงพระลอง วันที่ 4 ธันวาคม พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ มาถวายบังคมพระศพ เจ้าพนักงานประกอบพระโกศกุดั่นใหญ่ เคลื่อนขบวนแห่พระศพมาประดิษฐาน ณ หออุเทศทักษิณา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระราชโอรสธิดาทรงร่วมกันทอดผ้าบังสุกุล พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพระสถาพรพิริยพรต เป็นประธานสงฆ์สวดสดับปกรณ์ ทรงดำรงพระชนม์ชีพเป็นพระองค์สุดท้ายและมีพระชันษามากที่สุดในจำนวนพระราชโอรสพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

ต่อมาวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2454 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้แก้ไขคำนำพระนามเป็น พระเจ้าบรมวงษ์เธอ

พระองค์และเจ้าจอมมารดาอึ่ง พระชนนี ปรากฏในงานเขียนของ แอนนา ลีโอโนเวนส์ ที่ว่าทั้งสองได้กักขังหน่วงเหนี่ยวนางทาสมุสลิมชื่อ ละออ (L'ore) กับบุตรชื่อ ทุกข์ (Thook) ที่ต่อมานางลีโอโนเวนส์ ได้กราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อดำเนินเรื่องไถ่ทาส โดยนางจะออกค่าใช้จ่ายเอง

พระเกียรติยศ

ธรรมเนียมพระยศของ
กรมหลวงวรเสรฐสุดา
 
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระอิสริยยศ

  • 17 มิถุนายน พ.ศ. 2371 — 2 เมษายน พ.ศ. 2394 : พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าบุตรี
  • 2 เมษายน พ.ศ. 2394 — 6 กันยายน พ.ศ. 2439 : พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุตรี
  • 6 กันยายน พ.ศ. 2439 — 1 ธันวาคม พ.ศ. 2450 : พระเจ้าอัยยิกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา
  • 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2454 : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

พงศาวลี

อ้างอิง

เชิงอรรถ
  1. "ข่าวพระราชทานเพลิง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 1 (60): 529. 8 มีนาคม พ.ศ. 2428. Check date values in: |date= (help)
  2. ราชสกุลวงศ์, หน้า 49
  3. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศในการสถาปนาพระเกียรติยศ พระเจ้าราชวรวงษเธอพระองค์เจ้าบุตรีในพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ ขึ้นเป็น พระเจ้าอัยยิกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา, เล่ม ๑๓, ตอน ๒๓, ๖ กันยายน พ.ศ. ๑๘๙๖, หน้า ๒๓๗
  4. ศรีพรหมา กฤดากร ณ อยุธยา, หม่อม. อัตชีวประวัติหม่อมศรีพรหมา กฤดากร. นนทบุรี : สารคดี, 2562, หน้า 127-128
  5. "ข่าวสิ้นพระชนม์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (36): 936. 8 ธันวาคม ร.ศ. 126. สืบค้นเมื่อ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2561. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  6. "พระบรมราชโองการ ประกาศ คำนำพระนามพระบรมวงษานุวงษ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (ก): 154–155. 30 กรกฎาคม ร.ศ. 130. สืบค้นเมื่อ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2561. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  7. Leonowens, Anna Harriet. The Romance of the Harem. Bedford : Applewood Books, 2010, p. 42-57
  8. ↑ คุณหญิงกุลทรัพย์ เกษแม่นกิจ และสายไหม จบกลศึก (บรรณาธิการ) (2555). ราชาศัพท์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. p. 22-23. Check date values in: |year= (help)[ลิงก์เสีย]
  9. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐, ตอน ๓๕, ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๓๖, หน้า ๓๗๔
  10. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ ฝ่ายใน, เล่ม ๒๑, ตอน ๓๒, ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๕๗๐
บรรณานุกรม
  • กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร. ๑๐๐ ปีภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในงานพระพุทธชินราชประจำปี วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม รัตนโกสินทรศก ๑๒๓. กรุงเทพฯ : ดำรงวิทยา, 2548. 132 หน้า. ISBN 974-93740-5-3
  • ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. ISBN 974-222-648-2
  • สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14, กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2554. 296 หน้า. หน้า 57. ISBN 978-974-417-594-6
  บทความเกี่ยวกับชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มข้อมูล

พฤศจิกายน 20, 2021
พระเจ, าบรมวงศ, เธอ, กรมหลวงวรเสรฐส, ดา, นายน, 2371, นวาคม, 2450, พระนามเด, พระองค, เจ, าบ, ตร, เป, นพระราชธ, ดาพระองค, ดท, ายใน, พระบาทสมเด, จพระน, งเกล, าเจ, าอย, ประส, แต, าวสมศ, กด, เจ, าจอมมารดาอ, ในร, ชกาลท, พระเจ, าบรมวงศ, เธอกรมหลวงวรเสรฐส, ดาพระเจ, าบ. phraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsuda 17 mithunayn ph s 2371 1 thnwakhm ph s 2450 phranamedim phraxngkhecabutri epnphrarachthidaphraxngkhsudthayin phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw prasutiaet thawsmskdi ecacxmmardaxung inrchkalthi 3 phraecabrmwngsethxkrmhlwngwresrthsudaphraecabrmwngsethx chn 3phraxngkhecachnexkrachwngsckriphrabidaphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhwphramardathawsmskdi ecacxmmardaxung inrchkalthi 3 prasuti17 mithunayn ph s 2371sinphrachnm1 thnwakhm ph s 2450 79 pi enuxha 1 phraprawti 2 phraekiyrtiys 2 1 phraxisriyys 2 2 ekhruxngrachxisriyaphrn 3 phngsawli 4 xangxingphraprawti aekikhphraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsuda miphranamedimwaphraecalukethx phraxngkhecabutri prasutiemuxwnxngkhar khun 6 kha eduxn 8 burphasath pichwd trngkbwnthi 17 mithunayn ph s 2371 epnphrarachthidain phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw prasutiaet ecacxmmardaxung skuledim klyanmitr thitxmaidepn thawsmskdi 1 thrngechiywchaythngxksrithyaelaxksrekhmr aetngokhlngchnth idthrngrbphidchxbthuxkuyaecphrarachwng 2 nxkcakni yngthrngepnphuthwayxupkaraeliyngdu smedcphraethphsirinthrabrmrachini khnayngdarngphraysepnhmxmecaraephy enuxngcakthrngkaphraphrabidatngaetthrngphraeyawnxkcakni phraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsuda yngepnphraxacarythwayphraxksraed smedcecafaculalngkrn aelaphrarachoxrs phrarachthidathukphraxngkhinphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw oprdekla ihechlimphraysepn phraecaxyyikaethx krmhlwngwresrthsuda emux pi ph s 2439 3 thrngkakbduaeldanphithikrrmtang aelaobranrachpraephnikhxngwnghlwngphraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsudaprachwrhnkyawnan smedcphrasriphchrinthrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwngesdclngipefaphraxakarthngklangwnaelaklangkhunaethbmiidbrrthm emuxcwnsinphrachnmminkaeskaelankkukrxnghlaytw echuxwankehlanicarxngemuxmikhntayaelamiesiyngnaklw 4 ewlatxmakrmhlwngwresrthsudasinphrachnmemuxwnthi 1 thnwakhm ph s 2450 ewlaecha 5 omngess n tahnkwngswndusit siriphrachnsa 80 pi phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwoprdih phraecalukyaethx krmhmunpracinkitibdi esdcaethnphraxngkhipsrngphrasph aelwecaphnknganechiyphrasphlngphralxng wnthi 4 thnwakhm phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwesdc mathwaybngkhmphrasph ecaphnknganprakxbphraokskudnihy ekhluxnkhbwnaehphrasphmapradisthan n hxxuethsthksina phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwaelaphrarachoxrsthidathrngrwmknthxdphabngsukul phrawrwngsethx phraxngkhecaphrasthaphrphiriyphrt epnprathansngkhswdsdbpkrn 5 thrngdarngphrachnmchiphepnphraxngkhsudthayaelamiphrachnsamakthisudincanwnphrarachoxrsphrarachthidainphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhwtxmawnthi 15 krkdakhm ph s 2454 phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw oprdihaekikhkhanaphranamepn phraecabrmwngsethx 6 phraxngkhaelaecacxmmardaxung phrachnni praktinnganekhiynkhxng aexnna lioxonewns thiwathngsxngidkkkhnghnwngehniywnangthasmuslimchux laxx L ore kbbutrchux thukkh Thook thitxmananglioxonewns idkrabbngkhmthul phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw ephuxdaenineruxngiththas odynangcaxxkkhaichcayexng 7 phraekiyrtiys aekikhthrrmeniymphrayskhxng krmhlwngwresrthsuda thngpracaphraxisriyyskarthulitfaphrabath 8 karaethntnkhaphraphuththeca 8 karkhanrbphayakha ephkhaphraxisriyys aekikh 17 mithunayn ph s 2371 2 emsayn ph s 2394 phraecalukethx phraxngkhecabutri 2 emsayn ph s 2394 6 knyayn ph s 2439 phraecarachwrwngsethx phraxngkhecabutri 6 knyayn ph s 2439 1 thnwakhm ph s 2450 phraecaxyyikaethx krmhlwngwresrthsuda 15 krkdakhm ph s 2454 phraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsudaekhruxngrachxisriyaphrn aekikh ph s 2435 ekhruxngkhttiyrachxisriyaphrnxnmiekiyrtikhunrungeruxngyingmhackribrmrachwngs m c k fayin ph s 2436 ekhruxngrachxisriyaphrnculcxmekla chnthi 1 pthmculcxmekla p c fayin 9 ph s 2447 ehriyyrtnaphrn rchkalthi 4 chnthi 2 m p r 2 10 phngsawli aekikhphngsawlikhxngphraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsuda 16 smedcphrapthmbrmmhachnk 8 phrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach 17 phraxkhrchaya hyk 4 phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly 18 thxng 9 smedcphraxmrinthrabrmrachini 19 smedcphrarupsiriosphakhymhanakhnari 2 phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw 20 10 phrayannthburisrimhaxuthyan buycn 21 5 smedcphrasrisulaly 22 phrayarachwngsn hwng 11 khunhyingephng nnthburisrimhaxuthyan 23 khunhyingchu rachwngsn 1 phraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsuda 12 hlwngphichywari mn aesxung 6 ecaphrayanikrbdinthr ot klyanmitr 13 3 thawsmskdi ecacxmmardaxung 14 7 thanphuhyinglim nikrbdinthr 15 xangxing aekikhechingxrrth khawphrarachthanephling PDF rachkiccanuebksa 1 60 529 8 minakhm ph s 2428 Check date values in date help rachskulwngs hna 49 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakasinkarsthapnaphraekiyrtiys phraecarachwrwngsethxphraxngkhecabutriinphraecabrmmhyyikaethx khunepn phraecaxyyikaethx krmhlwngwresrthsuda elm 13 txn 23 6 knyayn ph s 1896 hna 237 sriphrhma kvdakr n xyuthya hmxm xtchiwprawtihmxmsriphrhma kvdakr nnthburi sarkhdi 2562 hna 127 128 khawsinphrachnm PDF rachkiccanuebksa 24 36 936 8 thnwakhm r s 126 subkhnemux 17 singhakhm ph s 2561 Check date values in accessdate date help phrabrmrachoxngkar prakas khanaphranamphrabrmwngsanuwngs PDF rachkiccanuebksa 28 k 154 155 30 krkdakhm r s 130 subkhnemux 17 singhakhm ph s 2561 Check date values in accessdate date help Leonowens Anna Harriet The Romance of the Harem Bedford Applewood Books 2010 p 42 57 8 0 8 1 khunhyingkulthrphy eksaemnkic aelasayihm cbklsuk brrnathikar 2555 rachasphth PDF krungethph sanknganesrimsrangexklksnkhxngchati sanknaykrthmntri p 22 23 Check date values in year help lingkesiy rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 10 txn 35 26 phvscikayn ph s 2436 hna 374 rachkiccanuebksa phrarachthanehriyyrtnaphrn fayin elm 21 txn 32 6 phvscikayn ph s 2447 hna 570 brrnanukrmkittiphngs wiorcnthrrmakur 100 piphaphthayfiphrahtth phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw innganphraphuththchinrachpracapi wdebycmbphitrdusitwnaram rtnoksinthrsk 123 krungethph darngwithya 2548 132 hna ISBN 974 93740 5 3 tharngskdi xayuwthna rachskulckriwngs aelarachskulsmedcphraecataksinmharach krungethph sankphimphbrrnkic phimphkhrngthi 3 ph s 2544 490 hna ISBN 974 222 648 2 sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr rachskulwngs phimphkhrngthi 14 krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr 2554 296 hna hna 57 ISBN 978 974 417 594 6 bthkhwamekiywkbchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phraecabrmwngsethx krmhlwngwresrthsuda amp oldid 9575478, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม