ภาษารูซึน

ภาษารูซึน (русиньскый язык) เป็นวิธภาษาหนึ่งในกลุ่มภาษาสลาวิกตะวันออก พูดโดยประชากรชาวรูซึนที่ตั้งถิ่นฐานในยุโรปตะวันออก

ภาษารูซึน
русинськый язык; руски язик rusîns'kyj jazyk; ruski jazik
ชาติพันธุ์	ชาวรูซึน
จำนวนผู้พูด	623,500  (2000–2006)
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน กลุ่มภาษาบอลโต-สลาวิก กลุ่มภาษาสลาวิก ภาษารูซึน
ระบบการเขียน	อักษรซีริลลิก อักษรละติน (สโลวาเกีย)
สถานภาพทางการ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน	บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา  โครเอเชีย  เช็กเกีย^[ต้องการอ้างอิง]  ฮังการี  โปแลนด์  โรมาเนีย  เซอร์เบีย  สโลวาเกีย
รหัสภาษา
ISO 639-3	rue
Linguasphere	53-AAA-ec < 53-AAA-e (varieties: 53-AAA-eca to 53-AAA-ecc)
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

มีการถกเถียงกันอยู่หลายครั้งว่าภาษารูซึนเป็นภาษาภาษาหนึ่ง หรือเป็นเพียงแค่ภาษาถิ่นเท่านั้น โดยนักภาษาศาสตร์ชาวเช็ก สโลวัก ฮังการี (รวมถึงอเมริกัน โปแลนด์ และเซอร์เบียบางส่วน) ถือว่าภาษารูซึนเป็นภาษาเอกเทศภาษาหนึ่ง ส่วนนักวิชาการบางส่วน (โดยเฉพาะชาวยูเครน รวมถึงโปแลนด์ เซอร์เบีย และโรมาเนีย) ถือว่าภาษารูซึนเป็นเพียงภาษาถิ่นตะวันตกเฉียงใต้ของภาษายูเครน

อักษร

ชุดตัวอักษรรูซึนถิ่นคาร์เพเทียน

ตัวนำ	ตัวตาม	ชื่อ	อักษรโรมัน					เสียง	หมายเหตุ
			ALA	BGN	Euro	IDS	ISO
А	а	a	a	a	a	a	a	/a/
Б	б	бэ	b	b	b	b	b	/b/
В	в	вэ	v	v	v	v	v	/v/
Г	г	гэ	h	h	h	h	h	/ɦ/
Ґ	ґ	ґэ	g	g	g	g	g	/ɡ/
Д	д	дэ	d	d	d	d	d	/d/
Е	е	e	e	e	e	e	e	/ɛ/
Є	є	є	i͡e	je	je/'e	je	ê	/je, ʲe/
Ё	ё	ё	ë	jo	jo/'o		ë	/jo/	not present in Lemko Rusyn or Pannonian Rusyn
Ж	ж	жы	z͡h	ž	ž	ž	ž	/ʒ/
З	з	зы	z	z	z	z	z	/z/
І	і	i	i	I	i	I	ì	/i/	not present in Pannonian Rusyn
Ї	ї	ї	ï	ji	ji/'i	ï	ï	/ji/	not present in Lemko Rusyn
И	и	и	i/y	y	î	I	I	/ɪ/	The Pannonian Rusyn alphabet places this letter directly after з, like the Ukrainian alphabet. According to ALA–LC romanization, it is romanized i for Pannonian Rusyn and y otherwise.
Ы	ы	ы	ŷ	y	y	y/ŷ	y	/ɨ/	not present in Pannonian Rusyn
Й	й	йы	ĭ	j	j	j	j	/j/
К	к	кы	k	k	k	k	k	/k/
Л	л	лы	l	l	l	l	l	/l/
М	м	мы	m	m	m	m	m	/m/
Н	н	ны	n	n	n	n	n	/n/
О	о	o	o	o	o	o	o	/ɔ/
П	п	пы	p	p	p	p	p	/p/
Р	р	ры	r	r	r	r	r	/r/
С	с	сы	s	s	s	s	s	/s/
Т	т	ты	t	t	t	t	t	/t/
У	у	у	u	u	u	u	u	/u/
Ф	ф	фы	f	f	f	f	f	/f/
Х	х	хы	k͡h	ch	ch	ch	h	/x/
Ц	ц	цы	t͡s	c	c	c	c	/t͡s/
Ч	ч	чы	ch	č	č	č	č	/t͡ʃ/
Ш	ш	шы	sh	š	š	š	š	/ʃ/
Щ	щ	щы	shch	šč	šč	šč	ŝ	/ʃt͡ʃ/
Ю	ю	ю	і͡u	ju	ju/'u	ju	û	/ju/
Я	я	я	i͡a	ja	ja/'a	ja	â	/ja/
Ь	ь	мнягкый знак (ірь)	′	’	'	′	′	/ʲ/	"Soft Sign": marks the preceding consonant as palatalized (soft)
Ъ	ъ	твердый знак (ір)	″	’	"	–	″		"Hard Sign": marks the preceding consonant as NOT palatalized (hard). Not present in Pannonian Rusyn

อ้างอิง

1. ภาษารูซึน at Ethnologue (18th ed., 2015)
2. Rusyn at Ethnologue (21st ed., 2018)
3. . Database for the European Charter for Regional or Minority Languages. Public Foundation for European Comparative Minority Research. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 27 February 2014. สืบค้นเมื่อ 16 June 2014.
4. (PDF). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 1 July 2014. สืบค้นเมื่อ 28 April 2019.
5. "The Statue of the Autonomous Province of Vojvodina, Serbia". Skupstinavojvodine.gov.rs. สืบค้นเมื่อ 2012-08-07.
6. Bernard Comrie, "Slavic Languages," International Encyclopedia of Linguistics (1992, Oxford, Vol 3), pp. 452-456.
   Ethnologue, 16th edition
7. George Y. Shevelov, "Ukrainian," The Slavonic Languages, ed. Bernard Comrie and Greville G. Corbett (1993, Routledge), pp. 947-998.
8. Moser M. (2016) Rusyn: A New-Old Language In-between Nations and States // Kamusella T., Nomachi M., Gibson C. (eds) The Palgrave Handbook of Slavic Languages, Identities and Borders. London: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-349-57703-3
9. http://theses.gla.ac.uk/2781/1/2011BaptieMPhil-1.pdf