ถนนเจริญกรุง
ถนนเจริญกรุง (อักษรโรมัน: Thanon Charoen Krung) ถนนสายสำคัญสายหนึ่งในพื้นที่กรุงเทพมหานคร เริ่มต้นตั้งแต่ถนนสนามไชยบริเวณวงเวียน รด. หน้าหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน และหลังจากตัดกับถนนพระรามที่ 3 แล้ว ถนนเจริญกรุงจะมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าถนนตก จนไปสิ้นสุดที่แม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณโรงพยาบาลเจริญกรุงประชารักษ์ และการไฟฟ้านครหลวงเขตยานนาวา โดยเป็นถนนรุ่นแรกที่ใช้เทคนิคการสร้างแบบตะวันตก ผ่านพื้นที่เขตพระนคร, เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย, เขตสัมพันธวงศ์, เขตบางรัก, เขตสาทร และเขตบางคอแหลม และเป็นเส้นแบ่งของเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย (ด้านซ้าย) กับเขตสัมพันธวงศ์ (ด้านขวา) ตั้งแต่ช่วงสะพานเหล็กบนไปจนถึงบริเวณแยกหมอมี
ถนนเจริญกรุง | |
---|---|
ถนนเจริญกรุงในกลางปี พ.ศ. 2559 ช่วงเชิงสะพานพิทยเสถียร (สะพานเหล็กล่าง) ย่านตลาดน้อย เขตสัมพันธวงศ์ | |
ข้อมูลของเส้นทาง | |
มีขึ้นเมื่อ: | 17 มีนาคม พ.ศ. 2407 – ปัจจุบัน |
ประวัติ: | สร้าง 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2405 |
ทางแยกที่สำคัญ | |
ปลายทิศตะวันตกเฉียงเหนือ: | ถนนท้ายวัง/ถนนสนามชัย ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
| |
ปลายทิศตะวันออกเฉียงใต้: | แม่น้ำแจ้าพระยา ในเขตบางคอแหลม กรุงเทพมหานคร |
ประวัติ
ถนนเจริญกรุงเป็นถนนที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2404 แล้วเสร็จใน พ.ศ. 2407 มีความยาวจากถนนสนามไชยถึงดาวคะนอง 8,575 เมตร การก่อสร้างถนนเจริญกรุงนั้นเนื่องจากในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีชาวต่างประเทศเข้ามาอยู่ในกรุงเทพฯ มากขึ้น และมีพวกกงสุลได้เข้าชื่อกันขอให้สร้างถนนสายยาวสำหรับขี่ม้าหรือนั่งรถม้าตากอากาศและอ้างว่า “เข้ามาอยู่ที่กรุงเทพมหานครไม่มีถนนหนทางที่จะขี่รถม้าไปเที่ยว พากันเจ็บไข้เนือง ๆ” ในปีระกา พ.ศ. 2404 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ต่อมาคือ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ที่สมุหพระกลาโหมเป็นแม่กอง พระยาอินทราธิบดีสีหราชรองเมืองเป็นนายงาน รับผิดชอบในการก่อสร้างถนนช่วงตั้งแต่คูเมืองชั้นในถึงถนนตกริมแม่น้ำเจ้าพระยาที่ตำบลบางคอแหลม เรียกว่าถนนเจริญกรุงตอนใต้ (แต่ชาวบ้านมักเรียกว่าเจริญกรุงตอนล่าง) กว้าง 5 วา 4 ศอก (ประมาณ 10 เมตร หรือเทียบได้กับถนน 4 เลน) โดยมีนายเฮนรี อาลาบาศเตอร์ (ต้นสกุลเศวตศิลา) เป็นผู้สำรวจแนวถนนและเขียนแผนผังถนน และในปีจอ พ.ศ. 2405 โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยายมราช (ครุฑ) เป็นแม่กอง พระยาบรรหารบริรักษ์ (สุ่น) เป็นนายงาน รับผิดชอบการก่อสร้างถนนเจริญกรุงตอนใน คือช่วงระยะทางตั้งแต่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร (วัดโพธิ์) ถึงสะพานดำรงสถิต (สะพานเหล็กบน) กว้าง 4 วา โดยสร้างเป็นถนนดินอัด เอาอิฐเรียงตะแคงปูให้ชิดกัน ตรงกลางนูนสูง เมื่อถูกฝนไม่กี่ปีก็ชำรุด การก่อสร้างถนนเจริญกรุงตอนในนี้เดิมกำหนดให้ตัดตรงจากสะพานดำรงสถิต ถึงกำแพงเมืองด้านถนนสนามไชย แต่พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงทักท้วงว่าการสร้างถนนตรงมาสู่พระบรมมหาราชวังอาจเป็นชัยภูมิให้ข้าศึกใช้ตั้งปืนใหญ่ยิงทำลายกำแพงเมืองได้ จึงต้องเปลี่ยนแนวถนนมาหักมุมเลี้ยวตรงเชิงสะพานดำรงสถิต
เมื่อสร้างถนนเจริญกรุงเสร็จใหม่ ๆ นั้น ยังไม่ได้พระราชทานนาม จึงเรียกกันทั่วไปว่า ถนนใหม่ และชาวยุโรปเรียกว่า นิวโรด (New Road) ชาวจีนเรียกตามสำเนียงแต้จิ๋วว่า ซิงพะโล่ว (จีน: 新打路) แปลว่าถนนตัดใหม่ ต่อมา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามถนนว่า "ถนนเจริญกรุง" ซึ่งมีความหมายถึงความเจริญรุ่งเรืองของบ้านเมือง เช่นเดียวกับชื่อถนนบำรุงเมืองและถนนเฟื่องนคร ที่โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นในคราวเดียวกัน
รายชื่อทางแยก
จังหวัด | กม.ที่ | ชื่อจุดตัด | ซ้าย | ขวา | |
---|---|---|---|---|---|
ถนนเจริญกรุง (วงเวียนรด.–แยกถนนตก) | |||||
กรุงเทพมหานคร | 0+000 | แยกวงเวียนรด. | เชื่อมต่อจาก: ถนนท้ายวัง | ||
ถนนสนามชัย ไปปากคลองตลาด | ถนนสนามชัย ไปปิ่นเกล้า | ||||
ถนนราชินี ไปปากคลองตลาด | ถนนราชินี ไป | ||||
สะพานมอญ ข้ามคลองรอบกรุง | |||||
แยกสะพานมอญ | ถนนอัษฏางค์ ไปปากคลองตลาด | ถนนอัษฏางค์ ไปสนามหลวง | |||
แยกสี่กั๊กพระยาศรี | ถนนเพื่องนคร ไปสี่กั๊กเสาชิงช้า | ไม่มี | |||
แยกเฉลิมกรุง | ถนนตีทอง ไปเสาชิงช้า | ไม่มี | |||
แยกอุณากรรณ | ถนนอุณากรรณ ไปเสาชิงช้า | ถนนบูรพา ไปพาหุรัด | |||
แยกสามยอด | ถนนมหาชัย ไปสำราญราษฎร์ | ไม่มี | |||
สะพานดำรงสถิต ข้ามคลองโอ่งอ่าง | |||||
แยกเอส. เอ. บี. | ถนนวรจักร ไปแม้นศรี | ถนนจักรวรรดิ์ ไปพระปกเกล้า | |||
แยกเสือป่า | ถนนวรจักร ไปแม้นศรี | ถนนจักรวรรดิ์ ไปพระปกเกล้า | |||
แยกแปลงนาม | ไม่มี | ถนนพลับพลาไชย ไป พลับพลาไชย | |||
แยกหมอมี | ไม่มี | ถนนมิตรพันธ์ ไปวงเวียน 22 | |||
แยกลำพูนไชย | ไม่มี | ถนนลำพูนไชย ไปถนนเยาวราช | |||
วงเวียนโอเดียน | ไม่มี | ไม่มี | |||
ถนนข้าวหลาม ไปถนนมหาพฤฒาราม | ถนนทรงวาด ไปท่าน้ำราชวงศ์ | ||||
สะพานพิทยเสถียร ข้ามคลองผดุงกรุงเกษม | |||||
แยกสี่พระยา | ไม่มี | ถนนสี่พระยา ไปแยกมหานคร-สี่พระยา | |||
แยกสุรวงศ์ | เชื่อมต่อจาก: ถนนสุรวงศ์ | ||||
แยกบางรัก | ไม่มี | ถนนสีลม ไปศาลาแดง | |||
แยกเฉลิมพันธ์ | ไม่มี | ถนนสาทร ไปพระรามที่ 4 | |||
แยกตรอกจันทร์ | ไม่มี | ถนนจันทร์ ไปถนนสาธุประดิษฐ์, ถนนนางลิ้นจี่ | |||
แยกถนนตก | ถนนพระรามที่ 3 ไปคลองเตย | ถนนพระรามที่ 3 ไปบุคคลโล | |||
ตรงไป: ถนนตก ไปแม่น้ำเจ้าพระยา | |||||
ถนนตก (แยกถนนตก–แม่น้ำเจ้าพระยา) | |||||
กรุงเทพมหานคร | แยกถนนตก | เชื่อมต่อจาก: ถนนเจริญกรุง | |||
ถนนพระรามที่ 3 ไปคลองเตย | ถนนพระรามที่ 3 ไปบุคคลโล | ||||
ทางขึ้นสะพานพระราม3 | ไม่มี | สะพานพระราม 3 ไปตากสิน, รัชดาภิเษก, เพชรเกษม | |||
ตรงไป: สุดถนนแม่น้ำเจ้าพระยา | |||||
สะพาน กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต |
อ้างอิง
- กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ (4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554). "150 ปีถนนเจริญกรุง ถนนสายแรกที่มีรัก". Life Style : Society. bangkokbiznews. สืบค้นเมื่อ 26 มีนาคม พ.ศ. 2555. Check date values in:
|accessdate=, |date=
(help) - ย่านเก่าในบางกอก. "ประวัติถนนเจริญกรุง". สืบค้นเมื่อ 13 มกราคม พ.ศ. 2561. Check date values in:
|accessdate=
(help)
แหล่งข้อมูลอื่น
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: ถนนเจริญกรุง |
วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ: เมืองไทยในอดีต/กรุงเทพฯ เมื่อ ๕๐ ปีก่อน |
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ถนนเจริญกรุง
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°44′50″N 100°29′53″E / 13.747139°N 100.498166°E