ปีเตอร์ ไอเซนมาน

ปีเตอร์ ไอเซนมาน (อังกฤษ: Peter Eisenman) (เกิด 11 สิงหาคม ค.ศ. 1932 ใน นิวอาร์ค นิวเจอร์ซีย์) สถาปนิกชาวอเมริกัน ผู้คิดฟอร์ม(รูปทรงรูปร่างสถาปัตยกรรม) โดยได้รับการยอมรับในฐานะที่เป็นสถาปนิกในกลุ่มแนวดีคอนสตรักทิวิสม์ (ผู้รื้อถอนโครงสร้าง) ถึงแม้ว่าตัว ปีเตอร์ ไอเซนมาน จะพยามหลีกเลี่ยงใช้ชื่อดังกล่าว เขามีบทโต้เถียงต่างๆที่ยังทำให้เขาปรากฏตัวอยู่ในสายตาประชาชน และในบทความวิชาการต่างๆ

ปีเตอร์ ไอเซนมาน

ทฤษฏีของไอเซนมานคือการปล่อยให้สถาปัตยกรรม มีอิสรภาพ โดยไม่อ้างอิงการขึ้นฟอร์มหรือรูปทรงจากความหมายใดทั้งสิ้น ซึ่งเป็นส่วนซึ่งยากที่จะยอมรับจากหลายๆฝ่าย เขามักจะมีความสัมพันธ์ในเชิงวัฒนธรรมกับนักวิชาการต่างๆในยุโรป ไม่ว่าจะเป็น Colin Rowe ที่ปรึกษาชาวอังกฤษ Manfredo Tafuri นักประวัติศาสตร์ชาวอิตาเลียน รวมถึง นักปรัชญาชาวฝรั่งเศส นาม Jacques Derrida ซึ่งมีอิทธิผลต่องานออกแบบของไอเซนมานอย่างมาก ไอเซนมานมักจะถูกพบอยู่ในชุดหูกระต่ายและเสื้อนอกสีดำ

ในวัยเด็ก ปีเตอร์ ไอเซนมาน ได้เข้ารับการศึกษาที่โรงเรียนมัธยม โคลัมเบีย ใน เมเปิ้ลวูดส์ นิวเจอร์ซีย์ ก่อนที่จะค้นพบความสนใจในสถาปัตยกรรม เมื่อเรียนอยู่ในระดับปริญญาตรี ในมหาลัยคอร์เนลล์ โดยสละเวลาและการเป็นนักว่ายน้ำของมหาลัยเพื่อจะใช้เวลากับสถาปัตยกรรม

หลังจากที่เขาได้รับ สถาปัตยกรรมศาสตร์บัณฑิตจากมหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ ไอเซนมานยังได้รับสถาปัตยกรรมมหาบัณฑิต(สาขาการวางแผนและการอนุรักษ์) จากมหาลัยโคลัมเบีย รวมถึง ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต และ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต จากมหาลัย แคมบริดจ์ และปริญญากิตติมศักดิ์ จากมหาลัยไซราครูซ ในปี 2007 ปัจจุบัน ปีเตอร์ ไอเซนมาน จัดสัมมนาทางทฤษฎี แล้วสตูดิโอห้องปฏิบัติการออกแบบชั้นสูง ณ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาลัยเยล ไปเซนมานเปนญาติของสถาปนิก ริชาร์ด ไมเออร์ (ทั้งคู่เป็นสมาชิกของกลุ่ม นิวยอร์ก ไฟฟ์)

การทำงาน

ไอเซนมาน เริ่มต้นจากการรวมกลุ่มของสถาปนิก 5 คน ในนามของ นิวยอร์กไฟฟ์ หรือ Five Whites ซึ่งประกอบด้วย ปีเตอร์ ไอเซนมาน, ชาร์ลส์ เกวตเมย์, จอห์น เฮ็จดุค, ไมเคิล เกรฟ และ ริชาร์ด ไมเออร์ ซึ่งมีงานใน MoMA ปี ค.ศ. 1967 ซึ่งตัวไปเซนมานก้ได้รับรางวัลมากมายจาก Graham Foundation หรือ มูลนิธิ เกรแฮม โดยแนวงานจะเป็นการนำแนวความคิดของเลอ คอร์บูซิแยร์ กลับมาคิดใหม่ สถาปนิกทั้ง 5 ได้ พัฒนาแนวทางของตนเองออกมาเรื่อยๆ จนมีความชัดเจน และในที่สุด ปีเตอร์ ไอเซนมาน ก็ได้พัฒนามาจนเกี่ยวข้องกับ การเคลื่อนไหวของ การรื้อถอนโครงสร้าง หรือ deconstruction

ไอเซนมาน สนใจกับ ‘การให้อิสรภาพ’ กับสถาปัตยกรรม โดยอ้างอิงจากทฤษฎี และ แนวคิดในเชิงวิชาการ ต่างๆ หากแต่ยังมีความผิดพลาดกับ โครงสร้างที่ไม่ดี และ ไม่เป็นมิตรต่อผู้ใช้ หรือเจ้าของบ้าน

Wexner Center ได้รับการคาดว่าจะเป็น สถาปัตยกรรมสาธารณะชิ้นแรกที่เกิดจากการคิดในเชิงรื้อถอนโครงสร้าง หากแต่การก่อสร้างและพื้นที่บางบริเวณ เช่นห้องแสดงศิลปะ ยังมีปัญหาอยู่ นอกจากนี้ กำแพงต่างๆของตึกนี้ยังทำให้ตึกมีความซับซ้อนอย่างมากถึงขั้น ผู้ใช้มีอาการคลื่นไส้ได้ ถึงกับมีนักวิจัยกล่าวว่า “คุณค่าในสายตาของไอเซนมาน เกิดจากการที่ตึกของเขามีชื่อว่าเป็นศัตรูกับมนุษยชาติ”

HOUSE VI ออกแบบเพื่อ Richard และ Suzanne Frank ในช่วงปี ค.ศ. 1970 เป็นการรื้อถอนความคาดหวังเดิมๆของ โครงสร้าง และ หน้าที่ต่างๆของสถาปัตยกรรม ในระยะแรก Suzanne Frank เองก็มีความสนใจและอดทนกับกระบวนการคิดและหลักทางทฤษฎีและความต้องการต่างๆของ ไอเซนมาน แต่หลังจากที่ต้องมีการแก้ไขงานอย่างมาก และ งบที่เกินกว่าเงินเก็บตลอดชีวิตของทั้งสองสามีภรรยา Frank ได้มีการโต้ตอบกลับโดยเขียนหนังสือชื่อ Peter Eisenman's House VI: The Client's Response ซึ่งมีทั้งข้อดีและข้อเสียของสถาปัตยกรรมชิ้นนี้

นอกจากนี้ ปีเตอร์ ไอเซนมานก็ยังได้สร้างตึกในหลายๆขนาดอื่นๆ รวมถึงอนุสรณ์ ชาวยิวที่ถูกฆาตกรรม แห่งยุโรปฯ ในกรุงเบอร์ลิน เยอรมนี สนามกีฬาแห่งมหาวิทยาลัยฟีนิกซ์ ในเกล็นเดล อริโซน่า และ เมืองแห่งวัฒนธรรมกาลิเซีย ในสเปน ที่กำลังใกล้จะเสร็จลงในเร็ววันนี้