พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 113 แห่งราชอาณาจักรกัมพูชา ทรงเป็นพระมหากษัตริย์กัมพูชายุคใหม่พระองค์ที่ 4 นับตั้งแต่กัมพูชาตกเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต | |||||
---|---|---|---|---|---|
พระมหากษัตริย์กัมพูชา | |||||
ครองราชย์ | 2 มีนาคม ค.ศ. 1955 – 3 เมษายน ค.ศ. 1960 | ||||
ราชาภิเษก | 5 มีนาคม ค.ศ. 1955 | ||||
ก่อนหน้า | พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครองราชย์ครั้งแรก) | ||||
ถัดไป | พระนโรดม สีหนุ ในฐานะประมุขแห่งรัฐกัมพูชา | ||||
นายกรัฐมนตรี | ดูรายชื่อ
| ||||
คู่อภิเษก | พระมหากษัตริยานีสีสุวัตถิ์มุนีวงศ์ กุสุมะนารีรัตน์สิริวัฒนา (อภิเษก 1920 ตัวพระองค์สวรรคต 1960) | ||||
พระราชบุตร | พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ พระองค์เจ้านโรดม วิชรา สมเด็จกรมขุนนโรดม สิริวุธ พระองค์เจ้านโรดม ปรียาโสภณ | ||||
| |||||
ราชวงศ์ | ราชวงศ์วรมัน (สายราชสกุลนโรดม) | ||||
พระราชบิดา | สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส | ||||
พระราชมารดา | พระองค์เจ้านโรดม พงางาม | ||||
ประสูติ | 6 มีนาคม ค.ศ. 1896 พนมเปญ กัมพูชาในอารักขาของฝรั่งเศส | ||||
สวรรคต | 3 เมษายน ค.ศ. 1960 พนมเปญ ราชอาณาจักรกัมพูชา | ||||
ศาสนา | พุทธ |
พระราชประวัติ
พระมหากษัตริย์แห่งกัมพูชายุคใหม่ | |
---|---|
สมเด็จพระหริรักษ์รามมหาอิศราธิบดี | |
พระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร | |
พระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ | |
พระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ | |
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครั้งที่ 1) | |
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต | |
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครั้งที่ 2) | |
พระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี | |
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต ทรงมีพระนามโดยพิสดารว่า พระบาทสมเด็จพระนโรดมสุรามฤต วิสุทธมหาขัตติยวงศ์ วิสิษฐหริพงศ์ คุณาดิเรกธรรมจริโยดม บรมบพิตร พระเจ้าพระราชอาณาจักรกัมพูชา เป็นเจ้าชีวิตเหนือหัว เสด็จพระราชสมภพเมี่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2439 มีพระนามเดิมคือ นักองมจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม สุรามฤต พระโอรสของสมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส (ค.ศ. 1872 - 1945) กับพระองค์เจ้านโรดม พงางาม (ค.ศ. 1874 - 1944) เป็นพระภาติยะ (ลูกพี่ชาย) และพระชามาดา (ลูกเขย) ของพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ กษัตริย์แห่งกัมพูชาสมัยใหม่พระองค์ที่ 3
ทรงอภิเษกสมรสกับพระมหากษัตริยานีสีสุวัตถิ์มุนีวงศ์ กุสุมะนารีรัตน์สิริวัฒนา พระราชธิดาของพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ เมื่อ พ.ศ. 2463 มีพระราชโอรสองค์สำคัญคือ พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ ซึ่งเป็นกษัตริย์แห่งกัมพูชาสมัยใหม่พระองค์ที่ 4
หลังการสละราชสมบัติของพระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดม สีหนุ ผู้เป็นพระราชโอรส เพื่อลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรกัมพูชา (ภายใต้สังกัดพรรคสังคมราษฎร์นิยมของพระองค์เอง) พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤตจึงได้ทรงขึ้นเถลิงถวัลย์ราชสมบัติเมี่อวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2498 และทรงอยู่ในราชสมบัติตราบจนเสด็จสวรรคตเมี่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2503 ภายหลังการเสด็จสวรรคต ทรงได้รับการถวายพระนามว่า "พระมหากาญจนโกศ"
อนึ่ง ก่อนพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต จะทรงขึ้นครองราชย์ พระองค์ได้ทรงพระราชนิพนธ์ทำนองเพลง "นครราช" เป็นเพลงชาติของกัมพูชา ร่วมกับครูเพลงชาวฝรั่งเศสอีก 2 คน
พระบรมราชานุสรณ์
พระบรมรูปปั้นขี้ผึ้งของพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤตและพระอัครมเหสี สมเด็จพระมหากษัตริยานีสีสุวัตถิ์ กุสุมะ นารีรัตน์ สิริวัฒนา ที่พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมเขมร จังหวัดเสียมราฐ
รางวัลและเครื่องราชอิสริยาภรณ์
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ในประเทศ
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์พระราชอาณาจักรกัมพูชา ชั้นมหาเสรีวัฒน์
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์มุนีสาราภัณฑ์ ชั้นมหาเสรีวัฒน์
ฝรั่งเศส | พ.ศ. 2482 (ค.ศ. 1939) | เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์ ชั้นทุติยาภรณ์ | |
ฝรั่งเศส | ไม่ทราบปี | เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์ ชั้นประถมาภรณ์ | |
ไทย | ไม่ทราบปี | เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ | |
ญี่ปุ่น | ไม่ทราบปี | เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันสูงส่งยิ่งดอกเบญจมาศ ชั้นสังวาลย์ | |
เวียดนาม | ไม่ทราบปี | เครื่องราชอิสริยาภรณ์มังกรแห่งอันนัม ชั้นประถมาภรณ์ | |
รัฐเวียดนาม | ไม่ทราบปี | เครื่องอิสริยาภรณ์แห่งชาติเวียดนาม ชั้นประถมาภรณ์ | |
พม่า | ไม่ทราบปี | เครื่องอิสริยาภรณ์สิริสุธรรมะ ชั้นอัคคมหาสิริสุธัมมะ | |
ลาว | พ.ศ. 2498 (ค.ศ. 1955) | เครื่องราชอิสริยาภรณ์ล้านช้างร่มขาว |
อ้างอิง
- ព្រះនរោត្តមសុរាម្រិត វិសុទ្ធមហាខត្តិវង្ស វិសិដ្ឋហរិពង្ស គុណាតិរេកធម្មចរិយោត្តម បរមបពិត្រ ព្រះចៅព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ជាម្ចាស់ជីវិតលើត្បូង។ (ถอดเป็นอักษรไทยว่า พฺระบาทสมฺเตจพฺระนโรตฺตมสุรามฺริต วิสุทฺธมหาขตฺติวงฺส วิสิฎฺฐหริพงฺส คุณาติเรกธมฺมจริโยตฺตม บรมบพิตฺร พฺระเจาพฺระราชอาณาจกฺรกมฺพุชา ชามฺจาส̍ชีวิตเลิตฺบูงฯ)
- ธิบดี บัวคำศรี. ชุด "อาเซียน" ในมิติประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์กัมพูชา. กรุงเทพฯ:เมืองโบราณ. 2555, หน้า 75
- http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~royalty/cambodia/i1.html#I1
- สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส เป็นพระราชโอรสของ พระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร (นักองค์ราชาวดี) กษัตริย์องค์ที่ 2 กับเจ้าจอมเอี่ยมบุษบา (สกุลเดิม อภัยวงศ์) ทำให้สมเด็จพระนโรดทสุรามฤตทรงเป็นพระญาติชั้นเดียวกันกับพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ 6 ของสยาม โดยทั้งสองพระองค์มีคุณทวดคนเดียวกัน คือ พระสุพรรณพิศาล (กอง อภัยวงศ์) , ส่วนพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ เป็นพระราชโอรสของ พระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ (นักองค์สีสุวัตถิ์) กษัตริย์องค์ที่ 3 ซึ่งเป็นพระอนุชา
- ธิบดี บัวคำศรี. ความเป็นมาของบท "โนกอร์เรียช" เพลงชาติเขมร : การศึกษาเบื้องต้น ใน วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง 2 (1 ม.ค.-เม.ย. 2549).
- ศานติ ภักดีคำ. เพลงชาติกัมพูชา ความแตกต่างทางการเมือง ในจุดร่วมแห่งอดีตที่รุ่งเรืองของ "พระนคร" ใน ศิลปวัฒนธรรม ปีที่ 25 ฉบับที่ 11 ประจำเดือนกันยายน พ.ศ. 2547
ก่อนหน้า | พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ทรงสละราชสมบัติ) | พระมหากษัตริย์กัมพูชา (ราชสกุลนโรดม) (3 มีนาคม พ.ศ. 2498 - 3 เมษายน พ.ศ. 2503) | พระนโรดม สีหนุ ในฐานะประมุขแห่งรัฐ |