ระบบย่อยอาหาร

ระบบทางเดินอาหาร (อังกฤษ: Gastrointestinal tract, GI tract, alimentary canal หรือ gut) ระบบทางเดินอาหาร อาจเรียกอีกอย่างว่าระบบย่อยอาหาร (digestive tract) ระบบอวัยวะนี้มีเฉพาะในสัตว์หลายเซลล์ (multicellular animals) ที่ต้องกินอาหารและย่อยอาหาร เพื่อรับสารอาหารและพลังงานและขับถ่ายของเสียออกไป

กายวิภาคพื้นฐาน

ทางเดินอาหาร

 

ในมนุษย์ที่โตเต็มที่จะมีระบบทางเดินอาหาร ยาวประมาณ 7 เมตรครึ่ง หรือ 25 ฟุต ซึ่งประกอบด้วยส่วนต่างๆ ดังนี้

• ปาก (Mouth) ในช่องปากมีอวัยวะดังนี้
  • ต่อมน้ำลาย (salivary glands)
  • เยื้อเมือกช่องปาก (mucosa)
  • ฟัน (teeth)
  • ลิ้น (tongue)
• คอหอย (Pharynx)
• หลอดอาหาร (Esophagus) และ ปากกระเพาะ (cardia)
• กระเพาะอาหาร (Stomach) ประกอบด้วย
  • ปากกระเพาะ (cardiac)
  • กระพุ้งกระเพาะอาหาร (fundus)
  • กระเพาะส่วนปลาย (antrum, pylorus)
  • หูรูดกระเพาะส่วนปลาย (pyloric sphincter)
• ลำไส้ (intestine หรือ Bowel) :
  • ลำไส้เล็ก (small intestine) มีสามส่วนดังนี้:
    • ลำไส้เล็กส่วนต้น (duodenum)
    • ลำไส้เล็กส่วนกลาง (jejunum)
    • ลำไส้เล็กส่วนปลาย (ileum)
  • ลำไส้ใหญ่ (large intestine) มีสามส่วนดังนี้:
    • กระพุ้งไส้ใหญ่ หรือ ซีกัม (cecum) (เป็นที่อยู่ของ ไส้ติ่ง (vermiform appendix))
    • ไส้ใหญ่ (colon) ประกอบด้วย
      • ไส้ใหญ่ส่วนขึ้น (ascending colon)
      • ไส้ใหญ่ส่วนขวาง (transverse colon)
      • ไส้ใหญ่ส่วนลง (descending colon)
      • ไส้ใหญ่ส่วนคด (sigmoid flexure)
    • ไส้ตรง (rectum)
• ทวารหนัก (anus)

อวัยวะที่เกี่ยวข้อง

ตับ (liver) ปล่อย น้ำดี (bile) เข้าไปในลำไส้เล็กโดยระบบน้ำดี (biliary system) และไปเก็บที่ถุงน้ำดี (gallbladder) ตับอ่อน (pancreas) จะปล่อยของเหลวไอซอสโมติก (isosmotic fluid) ซึ่งประกอบด้วยไบคาร์บอเนต (bicarbonate) และเอ็นไซม์หลายชนิด เช่น

1. ทริปซิน (trypsin)
2. ไคโมทริปซิน (chymotrypsin)
3. ไลเปส (lipase)
4. คาร์บอกซี่เปปซิเดส (carboxypeptidase)
5. แพนคลิเอติก อะไมเลส (amylase)
6. นิวเคลส (nuclase enzymes)

อ้างอิง

• National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, National Institutes of Health.
• Coico, R., Sunshine, G., and Benjamini, E. (2003) "Immunology: A short Course 5th ed." Pgs 11-12.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Anatomy atlas of the Digestive System