สาธารณรัฐประชาชนโปแลนด์

สาธารณรัฐประชาชนโปแลนด์ (โปแลนด์: Polska Rzeczpospolita Ludowa อังกฤษ: People's Republic of Poland (PRP) เป็นประเทศในยุโรปกลางที่ดำรงอยู่ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1947 ถึง ค.ศ. 1989 และเป็นบรรพบุรุษของสาธารณรัฐโปแลนด์สมัยใหม่ มีประชากรจำนวนราวประมาณ 37.9 ล้านคน เมื่อใกล้จะสิ้นสุดของการดำรงอยู่ เป็นประเทศคอมมิวนิสต์ที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองและประเทศกลุ่มตะวันออกในยุโรป การมีรัฐบาลที่ยึดถือลัทธิมาร์กซิสต์-เลนินนิสต์เพียงหนึ่งเดียวซึ่งถูกกำหนดเอาไว้ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ยังเป็นหนึ่งในผู้ลงนามหลักของพันธมิตรกติกาสัญญาวอร์ซอ เมืองที่ใหญ่ที่สุดและเมืองหลวงอย่างเป็นทางการนับตั้งแต่ปี ค.ศ. 1947 คือ กรุงวอร์ซอ ตามมาด้วยเมืองอุตสาหกรรมคือ วูช และเมืองวัฒนธรรมคือ กรากุฟ ประเทศถูกล้อมรอบด้วยทะเลบอลติกทางตอนเหนือ สหภาพโซเวียตทางตะวันออก เชโกสโลวาเกียทางใต้ และเยอรมนีตะวันออกทางตะวันตก

สาธารณรัฐประชาชนโปแลนด์ Polska Rzeczpospolita Ludowa
1944–1989
ธงชาติ (1947–1980) ตราแผ่นดิน (1955–1980)
เพลงชาติ: มาซูแร็กดอมบรอฟสกีแยกอ
ตำแหน่งของสาธารณรัฐประชาชนโปแลนด์
สถานะ	รัฐบริวารของสหภาพโซเวียต
เมืองหลวง	วอร์ซอ
ภาษาทั่วไป	ภาษาโปแลนด์
การปกครอง	รัฐเดี่ยว ลัทธิมากซ์–เลนิน รัฐพรรคการเมืองเดียว โดยพฤตินัย สาธารณรัฐสังคมนิยม (1947–89) ภายใต้คณะผู้ยึดอำนาจการปกครอง (1981–83)
เลขาธิการ
• 1944-1948 (คนแรก)	ววาดึสวัฟ กอมูว์กา
• 1981-1990 (คนสุดท้าย)	วอยแชค ยารูแซลสกี
ประมุขแห่งรัฐ
• 1944-1952 (คนแรก)	บอแลสวัฟ บีแยรุต
• 1985-1990 (คนสุดท้าย)	วอยแชค ยารูแซลสกี
ยุคประวัติศาสตร์	สงครามโลกครั้งที่สอง, สงครามเย็น
• รัฐบาลเฉพาะกาล	1944
• ก่อตั้งสหพรรคแรงงานโปแลนด์	16-21 ธันวาคม 1948
• ประกาศใช้รัฐธรรมนูญ	22 กรกฎาคม 1952
• ฟื้นฟูประชาธิปไตย	30 ธันวาคม 1989
พื้นที่
1990	312,685 ตารางกิโลเมตร (120,728 ตารางไมล์)
ประชากร
• 1946	23930000
• 1990	37970155
สกุลเงิน	Old Polish złoty
ก่อนหน้า ถัดไป รัฐบาลชั่วคราวแห่งชาติเอกภาพ ประเทศโปแลนด์

ระหว่างปี ค.ศ. 1952 และ 1989 โปแลนด์ถูกปกครองโดยระบอบคอมมิวนิสต์ที่ถูกจัดตั้งขึ้น ภายหลังจากกองทัพแดงได้เข้ายึดครองดินแดนจากการยึดครองของเยอรมันในสงครามโลกครั้งที่สอง ชื่ออย่างเป็นทางการของรัฐคือ "สาธารณรัฐโปแลนด์" (Rzeczpospolita Polska) ระหว่างปี ค.ศ. 1947 และ 1952 ตามรัฐธรรมนูญฉบับย่อแบบชั่วคราวของปี ค.ศ. 1947 ชื่อว่า "สาธารณรัฐประชาชน" ได้ถูกนำมาใช้และกำหนดโดยรัฐธรรมนูญของปี ค.ศ. 1952 เช่นเดียวกับประเทศอื่น ๆ ในกลุ่มตะวันออก (เยอรมนีตะวันออก เชโกสโลวาเกีย ฮังการี โรมาเนีย บัลแกเรีย และอัลแบเนีย) โปแลนด์ถือว่าเป็นรัฐบริวารในบริเวณพื้นที่ที่น่าสนใจของสหภาพโซเวียต แต่ไม่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตเลย

สาธารณรัฐประชาชนโปแลนด์เป็นรัฐแบบพรรคกลางเมืองเดียวซึ่งมีลักษณะด้วยการต่อสู้ภายในอย่างหนักแน่นเพื่อประชาธิปไตย สหพรรคแรงงานโปแลนด์กลายเป็นกลุ่มทางการเมืองที่มีอำนาจเหนือกว่า ทำให้โปแลนด์กลายเป็นประเทศสังคมนิยมอย่างเป็นทางการ แต่มีนโยบายที่เสรีนิยมมากกว่ารัฐอื่น ๆ ในกลุ่มตะวันออก ตลอดระยะเวลาที่ดำรงอยู่ ความยากลำบากทางเศรษฐกิจ และความไม่สงบทางสังคมกลายเป็นเรื่องปกติในเกือบทุกทศวรรษ ประเทศได้ถูกแบ่งแยกระหว่างผู้ที่สนับสนุนพรรค ผู้ที่ต่อต้านพรรค และผู้ที่ปฏิเสธที่จะมีส่วนร่วมในกิจกกรมทางเมือง แม้ว่าเรื่องนี้ ความสำเร็จที่ก้าวล้ำบางอย่างจะเกิดขึ้นในช่วงสาธารณรัฐประชาชน เช่น สภาพความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น อุตสาหกรรมอย่างรวดเร็ว นคราภิวัตน์ และการเข้าถึงการรักษาพยาบาลและการศึกษาแบบฟรีสามารถทำได้ อัตราการเกิดที่สูงขึ้นและจำนวนประชากรที่เพิ่มมากขึ้นเกือบสองเท่า ระหว่างปี ค.ศ. 1947 และ ค.ศ. 1989 อย่างไรก็ตาม ด้วยประสบความสำเร็จมากที่สุดของพรรคคือ การบูรณะกรุงวอร์ซอที่กลายเป็นซากปรักหักพังขึ้นมาใหม่ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สองและการขจัดความไม่รู้หนังสือโดยสิ้นเชิง

กองทัพประชาชนโปแลนด์เป็นสาขาหลักของกองทัพ แม้ว่าหน่วยทหารของกองทัพโซเวียตจะประจำการอยู่ในโปแลนด์เช่นเดียวกับประเทศอื่น ๆ ทั้งหมดในกติกาสัญญาวอร์ซอ หน่วยยูบี(กระทรวงความมั่นคงสาธารณะ) ซึ่งถูกเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น หน่วยเอ็สบี(หน่วยความมั่นคง) เป็นหัวหน้าหน่วยข่าวกรองที่ทำหน้าที่เป็นตำรวจลับ คล้ายกับหน่วยชตาซีของเยอรมนีตะวันออกและหน่วยเคจีบีของสหภาพโซเวียต องค์กรตำรวจอย่างเป็นทางการ ซึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบในการรักษาความสงบและปราบปรามการประท้วงอย่างรุนแรง ซึ่งได้ถูกเปลี่ยนชื่อเป็นกองทหารอาสาสมัครพลเรือน(Citizens' Militia - MO) กองกำลังหมู่ โซโม (ZOMO) กองกำลังทหารอาสาสมัครระดับชั้นนำได้ก่ออาชญากรรมอย่างร้ายแรงเพื่อรักษาอำนาจคอมมิวนิสต์เอาไว้ รวมทั้งการปฏิบัติต่อผู้ประท้วงอย่างรุนแรง การจับกุมแกนนำฝ่ายค้าน และในกรณีที่รุนแรงด้วยการฆาตกรรม มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 22,000 คนโดยระบอบการปกครองในช่วงการปกครอง เป็นผลทำให้โปแลนด์มีอัตราการถูกจำคุกที่สูง แต่มีอัตราการก่ออาชญากรรมที่ต่ำที่สุดในโลก

อ้างอิง

1. "What Was the Eastern Bloc?". สืบค้นเมื่อ 9 July 2018.
2. Internetowy System Aktow Prawnych (2013). [Mała Konstytucja z 1947]. Original text at the Sejm website. Kancelaria Sejmu RP. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF direct download) เมื่อ 3 June 2015. สืบค้นเมื่อ 21 February 2015.
3. Internetowy System Aktow Prawnych (2013). [Mała Konstytucja z 1947]. Original text at the Sejm website. Kancelaria Sejmu RP. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF direct download) เมื่อ 3 June 2015. สืบค้นเมื่อ 21 February 2015.
4. Rao, B. V. (2006), History of Modern Europe Ad 1789-2002: A.D. 1789-2002, Sterling Publishers Pvt. Ltd.
5. Marek, Krystyna (1954). Identity and Continuity of States in Public International Law. Librairie Droz. p. 475. ISBN 9782600040440.
6. "30 procent analfabetów... - Retropress". retropress.pl. สืบค้นเมื่อ 9 July 2018.
7. "analfabetyzm - Encyklopedia PWN - źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy". encyklopedia.pwn.pl.
8. Rao, B. V. (2006), History of Modern Europe Ad 1789-2002: A.D. 1789-2002, Sterling Publishers Pvt. Ltd.
9. "Urząd Bezpieczeństwa Publicznego - Virtual Shtetl". sztetl.org.pl. สืบค้นเมื่อ 9 July 2018.
10. Rummel, R. J. (1997). Statistics of democide: genocide and mass murder since 1900. Charlottesville, Virginia: Transaction Publishers.
11. Daems, Tom; Smit, Dirk van Zyl; Snacken, Sonja (17 May 2013). European Penology?. Bloomsbury Publishing. ISBN 9781782251309. สืบค้นเมื่อ 9 July 2018 – โดยทาง Google Books.

บรรณานุกรม

• Ekiert, Grzegorz (March 1997). "Rebellious Poles: Political Crises and Popular Protest Under State Socialism, 1945-89". East European Politics and Societies. American Council of Learned Societies. 11 (2): 299–338. doi:10.1177/0888325497011002006.
• Kuroń, Jacek; Żakowski, Jacek (1995). PRL dla początkujących (ภาษาโปแลนด์). Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie. pp. 348 pages. ISBN 83-7023-461-5.

แหล่งข้อมูลอื่น

• PRL at Czas-PRL.pl (โปแลนด์)
• Internetowe Muzeum Polski Ludowej at PolskaLudowa.com (โปแลนด์)
• Muzeum PRL at MuzeumPRL.com (โปแลนด์)
• Komunizm, socjalizm i czasy PRL-u at Komunizm.eu (โปแลนด์)
• Propaganda komunistyczna (โปแลนด์)
• PRL Tube, a categorized collection of videos from the Polish Communist period (โปแลนด์)

อ้างอิงผิดพลาด: มีป้ายระบุ <ref> สำหรับกลุ่มชื่อ "lower-alpha" แต่ไม่พบป้ายระบุ <references group="lower-alpha"/> ที่สอดคล้องกัน หรือไม่มีการปิด </ref>