fbpx
วิกิพีเดีย

อุปมาเทียม

อุปมาเทียม (อังกฤษ: false analogy) เป็นเหตุผลวิบัติโดยอุปมาที่ผิดพลาด

การให้เหตุผลโดยอุปมา

กระบวนการอนุมานโดยอุปมาเริ่มต้นด้วยการสังเกตว่า สิ่งหนึ่งมีลักษณะบางอย่างที่คล้ายคลึงกับอีกสิ่งหนึ่ง แล้วอนุมานว่า สิ่งสองสิ่งเหล่านั้นจะมีลักษณะคล้ายคลึงกันอย่างอื่น ๆ อีกด้วย โครงสร้างและรูปแบบอาจจะมีนัยทั่วไปดังนี้

วัตถุ ก และ ข มีลักษณะ 1-2-3 ที่คล้ายกัน
วัตถุ ก ปรากฏกว่ามีลักษณะ 4
ดังนั้น วัตถุ ข ก็น่าจะมีลักษณะ 4 ด้วย

อุปมาที่ผิดพลาด

มีองค์ประกอบหลายอย่างที่แปรกำลังของเหตุผลโดยอุปมา

  • ความเข้าประเด็นกันระหว่างลักษณะคล้ายกันที่เห็นอยู่ กับลักษณะคล้ายกันที่อนุมานโดยอุปมาว่ามี
  • จำนวนและความต่าง ๆ กันในตัวอย่างของอุปมา
  • จำนวนของลักษณะที่เหมือนกันระหว่างวัตถุที่เปรียบเทียบกัน

เหตุผลโดยอุปมาจะไม่มีกำลังถ้าองค์ประกอบที่กล่าวถึงอย่างใดอย่างหนึ่งมีความบกพร่อง คำว่า อุปมาเทียม (false analogy) มาจากนักปรัชญาชาวอังกฤษชื่อว่า จอห์น สต๊วร์ด มิลล์ ผู้เป็นบุคคลพวกแรก ๆ ที่ศึกษาหลักการให้เหตุผลโดยอุปมา ตัวอย่างหนึ่งที่มิลล์ยกมาแสดง ก็คือ การอนุมานว่า บุคคลคนหนึ่งเป็นคนขี้เกียจโดยสังเกตเห็นว่า พี่น้องของเขาเป็นคนขี้เกียจ ตามการอธิบายของมิลล์ การมีพ่อแม่ร่วมกันกับความขี้เกียจไม่เข้าประเด็นกัน

ตัวอย่างพื้นฐานของอุปมาเทียมอีกอย่างหนึ่งก็คือ "รูปแบบของสุริยจักรวาลคล้ายกับของอะตอม คือมีดาวเคราะห์โคจรรอบดวงอาทิตย์ เหมือนกับมีอิเล็กตรอนโคจรรอบนิวเคลียสอะตอม เพราะว่า อิเล็กตรอนสามารถกระโดดไปกระโดดมาระหว่างระดับโคจร ดังนั้น เราพึงตรวจดูบันทึกเหตุการณ์โบราณเกี่ยวกับการกระโดดไปกระโดดมาระหว่างวิถีโคจรของดาวเคราะห์"

อีกตัวอย่างหนึ่งของอุปมาเทียมก็คือ "โอกาสที่สิ่งมีชีวิตซับซ้อนจะมีวิวัฒนาการที่เป็นไปโดยสุ่มมีค่าเหมือนกับมีพายุทอร์นาโดพัดเอากองขยะไปแล้วสร้างเครื่องบินโบอิง 747" เพราะว่ากระบวนการวิวัฒนาการไม่ใช่เป็นไปโดยสุ่ม แต่เป็นกระบวนการสะสมความเปลี่ยนแปลงที่เป็นประโยชน์ต่อสิ่งมีชีวิตซึ่งไม่ใช่กระบวนการสุ่ม

เชิงอรรถและอ้างอิง

  1. Baronett, Stan (2008). Logic. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall. pp. 321–325. ISBN 978-0-13-193312-5.
  2. Salmon, M. H. (2006). Introduction to Logic and Critical Thinking (Fifth ed.). Mason, OH: Thomson Wadsworth. pp. 132–142. ISBN 0-534-62663-7.
  3. "Top 20 Logical Fallacies - The Skeptics' Guide to the Universe". สืบค้นเมื่อ 26 ตุลาคม 2555. Check date values in: |accessdate= (help)

ปมาเท, ยม, งกฤษ, false, analogy, เป, นเหต, ผลว, โดยอ, ปมาท, ดพลาดการให, เหต, ผลโดยอ, ปมา, แก, ไขกระบวนการอน, มานโดยอ, ปมาเร, มต, นด, วยการส, งเกตว, งหน, งม, กษณะบางอย, างท, คล, ายคล, งก, บอ, กส, งหน, แล, วอน, มานว, งสองส, งเหล, าน, นจะม, กษณะคล, ายคล, งก, นอย,. xupmaethiym xngkvs false analogy epnehtuphlwibtiodyxupmathiphidphladkarihehtuphlodyxupma aekikhkrabwnkarxnumanodyxupmaerimtndwykarsngektwa singhnungmilksnabangxyangthikhlaykhlungkbxiksinghnung aelwxnumanwa singsxngsingehlanncamilksnakhlaykhlungknxyangxun xikdwy 1 2 okhrngsrangaelarupaebbxaccaminythwipdngni 1 wtthu k aela kh milksna 1 2 3 thikhlaykn wtthu k praktkwamilksna 4 dngnn wtthu kh knacamilksna 4 dwyxupmathiphidphlad aekikhmixngkhprakxbhlayxyangthiaeprkalngkhxngehtuphlodyxupma khwamekhapraednknrahwanglksnakhlayknthiehnxyu kblksnakhlayknthixnumanodyxupmawami 1 2 canwnaelakhwamtang knintwxyangkhxngxupma 1 2 canwnkhxnglksnathiehmuxnknrahwangwtthuthiepriybethiybkn 1 2 ehtuphlodyxupmacaimmikalngthaxngkhprakxbthiklawthungxyangidxyanghnungmikhwambkphrxng khawa xupmaethiym false analogy macaknkprchyachawxngkvschuxwa cxhn stwrd mill phuepnbukhkhlphwkaerk thisuksahlkkarihehtuphlodyxupma 2 twxyanghnungthimillykmaaesdng kkhux karxnumanwa bukhkhlkhnhnungepnkhnkhiekiycodysngektehnwa phinxngkhxngekhaepnkhnkhiekiyc tamkarxthibaykhxngmill karmiphxaemrwmknkbkhwamkhiekiycimekhapraednkn 2 twxyangphunthankhxngxupmaethiymxikxyanghnungkkhux rupaebbkhxngsuriyckrwalkhlaykbkhxngxatxm khuxmidawekhraahokhcrrxbdwngxathity ehmuxnkbmixielktrxnokhcrrxbniwekhliysxatxm ephraawa xielktrxnsamarthkraoddipkraoddmarahwangradbokhcr dngnn eraphungtrwcdubnthukehtukarnobranekiywkbkarkraoddipkraoddmarahwangwithiokhcrkhxngdawekhraah xiktwxyanghnungkhxngxupmaethiymkkhux 3 oxkasthisingmichiwitsbsxncamiwiwthnakarthiepnipodysummikhaehmuxnkbmiphayuthxrnaodphdexakxngkhyaipaelwsrangekhruxngbinobxing 747 ephraawakrabwnkarwiwthnakarimichepnipodysum aetepnkrabwnkarsasmkhwamepliynaeplngthiepnpraoychntxsingmichiwitsungimichkrabwnkarsumechingxrrthaelaxangxing aekikh 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 Baronett Stan 2008 Logic Upper Saddle River NJ Pearson Prentice Hall pp 321 325 ISBN 978 0 13 193312 5 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4 2 5 Salmon M H 2006 Introduction to Logic and Critical Thinking Fifth ed Mason OH Thomson Wadsworth pp 132 142 ISBN 0 534 62663 7 Top 20 Logical Fallacies The Skeptics Guide to the Universe subkhnemux 26 tulakhm 2555 Check date values in accessdate help ekhathungcak https th wikipedia org w index php title xupmaethiym amp oldid 5499479, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม