ทือโก ปราเออ
ทือโก ปราเออ (เดนมาร์ก: Tycho Brahe, ออกเสียง: [ˈtsʰyko ˈpʁɑːə]) เป็นนักดาราศาสตร์ผู้หนึ่งที่มีบทบาทสำคัญในการแสดงว่าดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะ เป็นอาจารย์ของโยฮันเนส เคปเลอร์ ผู้สร้างกฎของเคปเลอร์ และได้จดบันทึกข้อมูลสำคัญ ๆ ทางดาราศาสตร์เอาไว้มากมาย เช่น มหานวดารา ตำแหน่งดาวเคราะห์เป็นต้น ซึ่งข้อมูลส่วนหนึ่งนั้นเองที่เป็นรากฐานสำคัญให้เคปเลอร์สร้างกฎของเคปเลอร์ต่อไป
| ทือโก ปราเออ | |
|---|---|
| เกิด | 14 ธันวาคม พ.ศ. 2089 เดนมาร์ก–นอร์เวย์ |
| เสียชีวิต | 24 ตุลาคม พ.ศ. 2144 ปราก จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ |
| สัญชาติ | ชาวเดนมาร์ก |
| ชาติพันธุ์ | ชาวเดนมาร์ก |
| อาชีพ | นักดาราศาสตร์ |
ประวัติ
ทือโก ปราเออ เดิมชื่อ ทือเยอ ออเตอเซิน ปราเออ (Tyge Ottesen Brahe, ออกเสียง: [ˈtsʰyːjə ˈʌtəsn̩ ˈpʁɑːə]) เกิดที่ปราสาทคนูดสโตรป เดนมาร์ก–นอร์เวย์ บิดาชื่อโอเตอ ปราเออ มารดาชื่อปีเอเตอ ปีเลอ มีพี่ชายฝาแฝดอีกคนหนึ่งซึ่งเสียชีวิตลงขณะอายุยังน้อย มีพี่สาวหนึ่งคนชื่อเคียร์สตีเนอ ปราเออ และน้องสาวอีกหนึ่งคนชื่อ โซฟีเออ ปราเออ ราชตระกูลปราเออเป็นราชตระกูลสำคัญราชตระกูลหนึ่งในราชวงศ์เดนมาร์ก ตอนเด็ก ๆ ปราเออได้อาศัยอยู่กับลุงและป้าของเขาและศึกษาเล่าเรียนภาษาละติน
ในปี พ.ศ. 2102 เขาได้เรียนต่อในมหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกนทางด้านกฎหมายและได้ศึกษาความรู้ด้านอื่น ๆ อีกด้วย ณ จุดนี้เองเขาก็เริ่มสนใจทางด้านดาราศาสตร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเกิดเหตุการณ์สุริยุปราคาในวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2103 ซึ่งทำให้เขาประทับใจในปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์มาก
เขาเริ่มสนใจในเทหวัตถุต่าง ๆ เช่น จักรราศี และพบว่าการเก็บข้อมูลทางดาราศาสตร์ในสมัยนั้นยังไม่ละเอียดพอ ทือโก ปราเออ ได้สนใจการเก็บข้อมูลทางดาราศาสตร์ อาทิ การหาใช้เทคนิคความเหลื่อมล้ำในการหาระยะห่างระหว่างดาว การใช้กล้องโทรทรรศน์แบบหักเหแสงของ กาลิเลโอ เป็นต้น และเก็บข้อมูลดาราศาสตร์อย่างมากมายที่ปราสาทคนูดสโตรป โดยมีโยฮันเนส เคปเลอร์เป็นลูกมือนั้นเอง
ในปี พ.ศ. 2115 ทือโก ปราเออ ได้แต่งงานกับเคียร์สเติน เยอร์เอินส์แตตอร์ (Kirsten Jørgensdatter) มีลูกด้วยกันแปดคน และย้ายไปอยู่ที่โคเปนเฮเกน และเสียชีวิตลงที่นั่นในวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2144 เนื่องจากพิษของสารเคมีซึ่งเขาทดลอง ศพของเขาได้ถูกฝังไว้ที่เมืองปราก
การบันทึกเหตุการณ์ทางดาราศาสตร์ครั้งสำคัญ
- การสังเกตเห็นมหานวดาราในกลุ่มดาวแคสซิโอเปีย ซึ่งปัจจุบันมีรหัส SN 1572 ในวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2115 นอกจากนั้นแล้ว ทือโก ปราเออ ได้บันทึกว่าดาวดวงนี้เป็นดาวประจำที่ (fixed star) ตามความเชื่อของทอเลมี
- การสร้างระบบดาวแบบทือโก โดยเชื่อว่าโลกเป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะ (และจักรวาล) โดยมีดวงจันทร์และดวงอาทิตย์โคจรรอบโลก และดาวเคราะห์อื่น ๆ โคจรรอบดวงอาทิตย์อีกที นำไปสู่แนวคิดว่าดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะของโยฮันเนส เคปเลอร์ ลูกมือของเขา
- การคำนวณความเอียงของแกนโลกได้อย่างแม่นยำคือ 23 องศา 31.5 ลิปดา
- การบันทึกวงโคจรของดาวอังคาร ซึ่งทำให้เคปเลอสร้างกฎของเคปเลอร์ได้
- การสร้างสูตรเพื่อใช้คำนวณความคลาดเคลื่อนของตำแหน่งดาวเนื่องจากการหักเหของบรรยากาศ