fbpx
วิกิพีเดีย

ชาวยิวเซฟาร์ดี

ชาวยิวเซฟาร์ดี (อังกฤษ: Sephardi Jews; ฮีบรู: ספרדי‎; ฮิบรูมาตรฐาน: Səfardiไทบีเรีย Səp̄arədî; พหูพจน์ ספרדים, ฮิบรูใหม่: Səfaradim ไทบีเรีย: Səp̄arədîm; สเปน: Sefardíes; โปรตุเกส: Sefarditas, กรีก: Σεφάρδοι, ตุรกี: Sefarad, จูเดโอ-สเปน: Sefardies) เป็นชนกลุ่มย่อยของกลุ่มชนยิวที่มาจากคาบสมุทรไอบีเรีย และ แอฟริกาเหนือ ที่มักจะกล่าวว่าคู่กับชาวยิวอัชเคนาซิ (Ashkenazi Jews) หรือ ชาวยิวมิซราฮิ (Mizrahi Jews)

ชาวยิวเซฟาร์ดี
יהדות ספרד (Yahadut Sefarad)
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
 อิสราเอล1.4 ล้าน
 ฝรั่งเศส300,000–400,000
 สหรัฐ200,000–300,000
 อาร์เจนตินา50,000
 บราซิล40,000
 สเปน40,000
 แคนาดา30,000
 ตุรกี26,000
 อิตาลี24,930
 เม็กซิโก24,000
 เอลซัลวาดอร์8,000
 ปานามา8,000
 โคลอมเบีย7,000
 โมร็อกโก3,000
 กรีซ6,000
 บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา2,000
 ตูนิเซีย2,000
 บัลแกเรีย2,000
 คิวบา1,500
 เซอร์เบีย1,000
 เนเธอร์แลนด์600
 นอร์ทมาซิโดเนีย200
 โรมาเนีย200
ภาษา
อดีต: ลาดิโน, ฮาเคเทีย, จูเดโอ-โปรตุเกส, จูเดโอ-คาตาลัน, จูเดโอ-โปรวองซ์, ภาษาฮีบรูเซฟาร์ดี, ภาษาท้องถิ่น
ปัจจุบัน: ภาษาท้องถิ่นโดยเฉพาะ ฮิบรู, ฝรั่งเศส, อังกฤษ และ สเปน
ศาสนา
ศาสนายูดาย
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
ชาวยิวอัชเคนาซิ, ชาวยิวมิซราฮิ, ชาวยิวกลุ่มอื่นๆ, อาหรับ, ชาวสเปน, ชาวโปรตุเกส


ความหมาย

ชาวยิวเซฟาร์ดีคือชาวยิวในคาบสมุทรไอบีเรีย (ปัจจุบันคือสเปนและโปรตุเกส) และมาเกรบ (Maghreb) ซึ่งรวมทั้งชาวยิวที่สืบเชื้อสายมาจากผู้ที่ถูกเนรเทศออกจากสเปนภายใต้พระราชกฤษฎีกาอาลัมบรา (Alhambra decree) ของปี ค.ศ. 1492 หรือจากโปรตุเกสตามพระบรมราชโองการของสมเด็จพระเจ้ามานูเอลที่ 1 ในปี ค.ศ. 1497 และผู้สืบเชื้อสายมาจากชาวยิวคริพโต (crypto-Jews) ผู้อพยพออกจากคาบสมุทรในคริสต์ศตวรรษต่อๆ มา ในปัจจุบันคำนี้หมายถึงชาวยิวที่อาจจะไม่ได้เกิดเป็นชาวยิวเซฟาร์ดี (หรืออาจจะไม่ได้เป็นชาวยิวเลยก็ได้) แต่ทำการสักการะในซินากอกเซฟาร์ดีและถือปฏิบัติตามประเพณีเซฟาร์ดี ในปัจจุบันสเปนมีชาวยิวเซฟาร์ดี 12,000 คน และโปรตุเกสมี 2,500 คน และในยิบรอลตาร์อีก 600 คน

คำว่า “Sephardi” มาจาก “Sepharad” (เซฟาราด) (ฮีบรู: ספרד‎ ; ตุรกี: Sefarad) ซึ่งเป็นชื่อสถานที่ในคัมภีร์ไบเบิล ที่อาจจะเป็นที่เดียวกับ “Saparda” ที่กล่าวถึงในคำจารึกของเปอร์เซีย ที่ตั้งที่แท้จริงยังเป็นที่โต้แย้งกันอยู่ แต่อาจจะเป็นซาร์ดิส (Sardis) ในอานาโตเลีย “เซฟาราด” เป็นคำที่ชาวยิวใช้ในการกล่าวถึงคาบสมุทรไอบีเรีย และยังคงหมายถึง “สเปน” ในภาษาฮิบรูสมัยใหม่

ในทางศาสนาและในอิสราเอลสมัยใหม่ “เซฟาดิม” มักจะมีความหมายที่กว้างกว่าที่รวมทั้งชาวยิวเชื้อสายเอเชียและแอฟริกาที่ใช้บทสวดแบบเซฟาร์ดี แต่เนื้อหาของบทความนี้จำกัดเฉพาะทางชาติพันธุ์มิใช่ความหมายของการใช้ในภาษาสมัยใหม่

การแบ่งแยก

เดิมเซฟาดิมคือชาวยิวที่เกี่ยวข้องกับคาบสมุทรไอบีเรียที่ประกอบด้วย

  • สาขาที่สำคัญที่สุดคือผู้ที่สืบเชื้อสายมาจากขายยิวที่ถูกขับออกจากสเปนในปี ค.ศ. 1492 ผู้ไปตั้งถิ่นฐานในบริเวณต่างๆ ของจักรวรรดิออตโตมันโดยเฉพาะในซาโลนิคา และ อิสตันบุล และเป็นผู้ใช้ภาษาจูเดโอ-สเปน หรือที่เรียกว่า ภาษาลาดิโน
  • อีกสาขาหนึ่งไปตั้งถิ่นฐานอยู่ทางตอนเหนือของโมร็อกโกและพูดภาษาที่แผลงมาจากภาษาจูเดโอ-สเปนที่เรียกว่าภาษาฮาเคเทีย แต่ชาวยิวโมร็อกโกย้ายกลับคาบสมุทรไอบีเรียมาตั้งถิ่นฐานอยู่ในยิบรอลตาร์ ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ภาษาสเปนสมัยใหม่ก็มาแทนที่ภาษาฮาเคเทียเป็นภาษาแม่ในบรรดาชาวยิวเซฟาร์ดีโมร็อกโก.
  • สาขาที่สามเรียกว่า “ชาวยิวสเปนและโปรตุเกส” ที่คือชาวยิวที่อยู่ในสเปนและโปรตุเกสที่แสร้งทำตัวเป็นคริสเตียน และต่อมาเปลี่ยนกลับไปนับถือศาสนยูดายตามเดิมในอิตาลี, เนเธอร์แลนด์, ทางตอนเหนือของเยอรมนี, อังกฤษ หรือในโลกใหม่
  • สาขาที่สี่เรียกว่าชาวยิวคริพโตที่เลือกที่จะซ่อนตัวระหว่างสมัยการไต่สวนศรัทธา โดยปฏิบัติพิธีกรรมอย่างลับๆ เป็นส่วนตัว กลุ่มที่สี่นี้มักจะไปตั้งถิ่นฐานอยู่ทางตอนเหนือของนูดว เลออนในเม็กซิโก ทางตะวันตกเฉียงใต้ของสหรัฐอเมริกาเช่นในนิวเม็กซิโก แอริโซนา และทางใต้ของเท็กซัส แคริบเบียน และ อเมริกาใต้

อ้างอิง

  1. https://qz.com/427032/mapped-where-sephardic-jews-live-after-they-were-kicked-out-of-spain-500-years-ago/. Missing or empty |title= (help)
  2. Census of Portugal 2003
  3. 2006 Jewish statistics around the world
  4. Obadiah, 1-20: And the captivity of this host of the children of Israel shall possess that of the Canaanites, even unto Zarephath; and the captivity of Jerusalem, which is in Sepharad, shall possess the cities of the south. (KJV)
  5. Samuel Toledano, Espagne: les retrouvailles, in: Les Juifs du Maroc (Editions du Scribe, Paris 1992)
  6. Library of Congress, Microfiche 7906177

ดูเพิ่ม


ชาวย, วเซฟาร, บทความน, างอ, งคร, สต, กราช, คร, สต, ทศวรรษ, คร, สต, ศตวรรษ, งเป, นสาระสำค, ญของเน, อหา, งกฤษ, sephardi, jews, บร, ספרדי, บร, มาตรฐาน, səfardiไทบ, เร, səp, arədî, พห, พจน, ספרדים, บร, ใหม, səfaradim, ไทบ, เร, səp, arədîm, สเปน, sefardíes, โปรต, เ. bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha chawyiwesfardi xngkvs Sephardi Jews hibru ספרדי hibrumatrthan Sefardiithbieriy Sep aredi phhuphcn ספרדים hibruihm Sefaradim ithbieriy Sep aredim sepn Sefardies oprtueks Sefarditas krik Sefardoi turki Sefarad cuedox sepn Sefardies epnchnklumyxykhxngklumchnyiwthimacakkhabsmuthrixbieriy aela aexfrikaehnux thimkcaklawwakhukbchawyiwxchekhnasi Ashkenazi Jews hrux chawyiwmisrahi Mizrahi Jews chawyiwesfardi יהדות ספרד Yahadut Sefarad phumiphakhthimiprachakrxyangminysakhy xisraexl1 4 lan frngess300 000 400 000 shrth200 000 300 000 xarecntina50 000 brasil40 000 sepn40 000 aekhnada30 000 turki26 000 xitali24 930 emksiok24 000 exlslwadxr8 000 panama8 000 okhlxmebiy7 000 omrxkok3 000 kris6 000 bxseniyaelaehxresokwina2 000 tuniesiy2 000 blaekeriy2 000 khiwba1 500 esxrebiy1 000 enethxraelnd600 nxrthmasiodeniy200 ormaeniy200phasaxdit ladion haekhethiy cuedox oprtueks cuedox khataln cuedox oprwxngs phasahibruesfardi phasathxngthin pccubn phasathxngthinodyechphaa hibru frngess xngkvs aela sepnsasnasasnayudayklumchatiphnthuthiekiywkhxngchawyiwxchekhnasi chawyiwmisrahi chawyiwklumxun xahrb chawsepn chawoprtueks enuxha 1 khwamhmay 2 karaebngaeyk 3 xangxing 4 duephimkhwamhmay aekikhchawyiwesfardikhuxchawyiwinkhabsmuthrixbieriy pccubnkhuxsepnaelaoprtueks aelamaekrb Maghreb sungrwmthngchawyiwthisubechuxsaymacakphuthithukenrethsxxkcaksepnphayitphrarachkvsdikaxalmbra Alhambra decree khxngpi kh s 1492 hruxcakoprtuekstamphrabrmrachoxngkarkhxngsmedcphraecamanuexlthi 1 inpi kh s 1497 aelaphusubechuxsaymacakchawyiwkhriphot crypto Jews phuxphyphxxkcakkhabsmuthrinkhriststwrrstx ma inpccubnkhanihmaythungchawyiwthixaccaimidekidepnchawyiwesfardi hruxxaccaimidepnchawyiwelykid aetthakarskkarainsinakxkesfardiaelathuxptibtitampraephniesfardi inpccubnsepnmichawyiwesfardi 12 000 khn aelaoprtueksmi 2 500 khn 2 aelainyibrxltarxik 600 khn 3 khawa Sephardi macak Sepharad esfarad hibru ספרד turki Sefarad sungepnchuxsthanthiinkhmphiribebil 4 thixaccaepnthiediywkb Saparda thiklawthunginkhacarukkhxngepxresiy thitngthiaethcringyngepnthiotaeyngknxyu aetxaccaepnsardis Sardis inxanaoteliy esfarad epnkhathichawyiwichinkarklawthungkhabsmuthrixbieriy aelayngkhnghmaythung sepn inphasahibrusmyihminthangsasnaaelainxisraexlsmyihm esfadim mkcamikhwamhmaythikwangkwathirwmthngchawyiwechuxsayexechiyaelaaexfrikathiichbthswdaebbesfardi aetenuxhakhxngbthkhwamnicakdechphaathangchatiphnthumiichkhwamhmaykhxngkarichinphasasmyihmkaraebngaeyk aekikhedimesfadimkhuxchawyiwthiekiywkhxngkbkhabsmuthrixbieriythiprakxbdwy sakhathisakhythisudkhuxphuthisubechuxsaymacakkhayyiwthithukkhbxxkcaksepninpi kh s 1492 phuiptngthinthaninbriewntang khxngckrwrrdixxtotmnodyechphaainsaolnikha aela xistnbul aelaepnphuichphasacuedox sepn hruxthieriykwa phasaladion xiksakhahnungiptngthinthanxyuthangtxnehnuxkhxngomrxkokaelaphudphasathiaephlngmacakphasacuedox sepnthieriykwaphasahaekhethiy aetchawyiwomrxkokyayklbkhabsmuthrixbieriymatngthinthanxyuinyibrxltar inkhriststwrrsthi 19 phasasepnsmyihmkmaaethnthiphasahaekhethiyepnphasaaeminbrrdachawyiwesfardiomrxkok 5 sakhathisameriykwa chawyiwsepnaelaoprtueks thikhuxchawyiwthixyuinsepnaelaoprtueksthiaesrngthatwepnkhrisetiyn aelatxmaepliynklbipnbthuxsasnyudaytamediminxitali enethxraelnd thangtxnehnuxkhxngeyxrmni xngkvs hruxinolkihm sakhathisieriykwachawyiwkhriphotthieluxkthicasxntwrahwangsmykaritswnsrththa odyptibtiphithikrrmxyanglb epnswntw 6 klumthisinimkcaiptngthinthanxyuthangtxnehnuxkhxngnudw elxxninemksiok thangtawntkechiyngitkhxngshrthxemrikaechninniwemksiok aexriosna aelathangitkhxngethkss aekhribebiyn aela xemrikaitxangxing aekikh https qz com 427032 mapped where sephardic jews live after they were kicked out of spain 500 years ago Missing or empty title help Census of Portugal 2003 2006 Jewish statistics around the world Obadiah 1 20 And the captivity of this host of the children of Israel shall possess that of the Canaanites even unto Zarephath and the captivity of Jerusalem which is in Sepharad shall possess the cities of the south KJV Samuel Toledano Espagne les retrouvailles in Les Juifs du Maroc Editions du Scribe Paris 1992 Library of Congress Microfiche 7906177duephim aekikhsasnayuday praethsxisraexl bthkhwamniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title chawyiwesfardi amp oldid 8916651, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม