มหาชนบท

มหาชนบท (สันสกฤต: महाजनपद) ประกอบด้วย 16 อาณาจักรหรือแคว้นในอินเดียโบราณ ในสมัยพุทธกาล หรือระหว่าง 600 ถึง 400 ปีก่อนคริสตกาล โดยมีสองแห่งที่มีความเป็นไปได้ว่าเป็นสาธารณรัฐ (ganatantras) และที่อื่นปกครองโดยระบบกษัตริย์ ในคัมภีร์โบราณทางพุทธศาสนา อังคุตตรนิกาย (Anguttara Nikaya) ได้เอ่ยถึง 16 อาณาจักรและแคว้นนี้อยู่บ่อยครั้ง ที่มีความเจริญรุ่งเรืองขยายไปถึงแคว้นคันธาระทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ไปถึงแคว้นอังคะทางทิศตะวันออกของอนุทวีปอินเดีย และรวมถึงบางส่วนแถบเทือกเขาวินธยะ ก่อนยุครุ่งเรืองของพุทธศาสนาในอินเดีย

มหาชนบท
c. 600 BCE–c. 345 BCE
แผนที่ทั้ง 16 อาณาจักร
เมืองหลวง	Various
ภาษาทั่วไป	Prakrits and Sanskrit
ศาสนา	Vedic Hinduism Śramaṇa (Buddhism and Jainism)
การปกครอง	สาธารณรัฐ ระบบกษัตริย์
ยุคประวัติศาสตร์	ยุคเหล็ก
• ก่อตั้ง	c. 600 BCE
• สิ้นสุด	c. 345 BCE
ก่อนหน้า ถัดไป ยุคพระเวท ชนบท Kingdomอาณาจักรกุรุ Nanda Empire

ในช่วง 600 ถึง 500 ปีก่อนคริสตกาล ถือเป็นจุดเปลี่ยนของประว้ติศาสตร์อินเดียช่วงแรก กล่าวคือ มีการเกิดนครใหญ่ ๆ แห่งแรก ๆ ของอินเดีย หลังจากการล่มสลายของอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ รวมถึงความเจริญรุ่งเรืองของขบวนการสมณะ (รวมถึงศาสนาพุทธและศาสนาเชน) ที่เข้ามาแข่งขันกับความเชื่อดั้งเดิมของยุคพระเวท

ภาพรวม

แคว้นหรืออาณาจักรใหญ่ ๆ รวม 16 แคว้น ปรากฏชื่อตามบาลีอุโบสถสูตร แห่งติกนิบาต อังคุตตรนิกาย พระสุตตันตปิฎก ดังนี้

1. อังคะ
2. มคธ
3. กาสี
4. โกศล
5. วัชชี
6. มัลละ
7. เจตี
8. วังสะ
9. กุรุ
10. ปัญจาละ
11. มัจฉะ
12. สุรเสนะ
13. อัสสกะ
14. อวันตี
15. คันธารราฐ
16. กัมโพชะ

อ้างอิง

1. Singh, Upinder (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Delhi: Pearson Education. pp. 260–4. ISBN 978-81-317-1120-0.
2. 16 Mahajanapadas - Sixteen Mahajanapadas, 16 Maha Janapadas India, Maha Janapada Ancient India. Iloveindia.com. Retrieved on 2013-07-12.
3. Anguttara Nikaya: Vol I, p 213, Vol IV, pp 252, 256, 260 etc.