fbpx
วิกิพีเดีย

การคุมกำเนิด

การคุมกำเนิด (อังกฤษ: birth control) คือเทคนิคและวิธีการที่ใช้ในการป้องกันการปฏิสนธิหรือขัดขวางการตั้งครรภ์ การคุมกำเนิดถูกใช้มาแต่โบราณ ทว่าวิธีที่ปลอดภัยและได้ผลดีพึ่งมีในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 20 การวางแผน เตรียมการ และการใช้การคุมกำเนิดถูกเรียกว่าเป็นการวางแผนครอบครัว บางวัฒนธรรมไม่สนับสนุนและจำกัดการเข้าถึงวิธีการคุมกำเนิดเพราะเชื่อว่าเป็นสิ่งที่ไม่เป็นที่ต้องการทางศีลธรรม ศาสนา หรือการเมือง

ตัวอย่างยาเม็ดคุมกำเนิด
ประสิทธิผลของวิธีคุมกำเนิดแบบต่าง ๆ

วิธีที่ซึ่งให้ประสิทธิผลสูงสุดคือการทำหมัน โดยการตัดหลอดนำอสุจิ (vasectomy) ในเพศชายและการผูกท่อรังไข่ในเพศหญิง การใส่ห่วงอนามัยคุมกำเนิด (IUD) และการใช้ยาฝังคุมกำเนิด ตามมาด้วยการใช้ฮอร์โมน เช่น ยาเม็ดคุมกำเนิด ยาคุมกำเนิดชนิดแผ่นแปะผิวหนัง วงแหวนช่องคลอด และการฉีดฮอร์โมน วิธีที่ได้ผลรองลงมาได้แก่วิธีการนับระยะปลอดภัยและวิธีการที่ใช้สิ่งกีดขวาง เช่น ถุงยางอนามัย หมวกครอบปากมดลูก และฟองน้ำคุมกำเนิด วิธีที่ได้ผลน้อยที่สุดได้แก่การใช้สารฆ่าเชื้ออสุจิ (spermicide) และการหลั่งนอกช่องคลอด

การทำหมันให้ประสิทธิผลสูงแต่มักเป็นการคุมกำเนิดที่ถาวร ต่างกับวิธีอื่นซึ่งเป็นการคุมแบบชั่วคราวและสามารถย้อนกลับได้เมื่อหยุดใช้ การปฏิบัติทางเพศที่ปลอดภัย เช่นการใช้ถุงยางอนามัยชายหรือหญิงยังสามารถป้องกันการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ ส่วนวิธีการคุมกำเนิดแบบอื่นไม่ป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เทคนิคการคุมกำเนิดฉุกเฉินสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้ใช้ภายใน 72 ถึง 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน บางคนเชื่อว่าการไม่มีเพศสัมพันธ์เป็นการคุมกำเนิดแบบหนึ่ง ทว่าเพศศึกษาแบบที่สอนให้งดเว้นอย่างเดียวอาจเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นหากไม่สอนควบคู่ไปกับการใช้การคุมกำเนิด เพราะการไม่ยอมทำตาม ในประเทศไทย พระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. 2559 ให้ผู้มีอายุระหว่าง 10 ถึง 20 ปี เข้ารับการฝังยาคุมกำเนิดชนิดฝังใต้ผิวหนังได้ฟรีในโรงพยาบาลรัฐทั่วประเทศ

การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นมีความเสี่ยงที่จะส่งผลเสียมากกว่า เพศศึกษาที่มีเนื้อหาครอบคลุมและการเข้าถึงการคุมกำเนิดลดอัตราการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ในวัยรุ่น แม้ผู้เยาว์สามารถใช้การคุมกำเนิดทุกแบบ วิธีคุมกำเนิดชั่วคราวที่ออกฤทธิ์นาน เช่น ยาฝังคุมกำเนิด ห่วงอนามัยคุมกำเนิด หรือ วงแหวนช่องคลอด เป็นวิธีที่ลดโอกาสการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นได้ดีที่สุด หลังให้กำเนิดผู้หญิงที่ไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวสามารถตั้งท้องอีกครั้งหลัง 4 – 6 สัปดาห์ วิธีคุมกำเนิดบางวิธีสามารถใช้ได้ทันทีหลังคลอดบุตร และบางวิธีอาจต้องรอเป็นเวลานานสุดหกเดือน วิธีคุมกำเนิดแบบใช้โปรเจสเตอโรนอย่างเดียวถูกใช้โดยผู้หญิงที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่มากกว่า ยาเม็ดคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมน 2 ชนิด ผู้หญิงที่เข้าสู่วัยหมดระดูถูกแนะนำให้ใช้การคุมกำเนิดต่อไปอีกหนึ่งปีหลังหมดประจำเดือน

ผู้หญิงประมาณ 222 ล้านคนในประเทศกำลังพัฒนาที่ต้องการหลีกเลี่ยงการตั้งครรภ์ไม่ได้กำลังใช้วิธัคุมกำเนิดสมัยใหม่ การใช้การคุมกำเนิดในประเทศกำลังพัฒนาลดจำนวนการตายระหว่างการตั้งครรภ์ลง 40% (ช่วยชีวิตคนประมาณ 270,000 คน ใน พ.ศ. 2551) และสามารถลดการตายถึง 70% หากสามารถตอบรับความต้องการคุมกำเนิดทั้งหมด การคุมกำเนิดสามารถพัฒนาสุขภาพของผู้เป็นแม่หลังการให้กำเนิดบุตรและเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตของบุตรโดยการเพิ่มระยะเวลาระหว่างการตั้งครรภ์แต่ละครั้ง ในโลกกำลังพัฒนา รายได้และสินทรัพย์ของผู้หญิง รวมทั้งน้ำหนัก สุขภาพ และการศึกษาของเด็ก ล้วนดีขึ้นเมื่อมีการเข้าถึงการคุมกำเนิดที่มากขึ้น การคุมกำเนิดทำให้เศรษฐกิจเติบโตเพราะลดจำนวนเด็กที่ต้องพึ่งพาผู้อื่น เพิ่มจำนวนผู้หญิงในแรงงาน และลดการใช้ทรัพยากร

วีดีโออธิบายวิธีลดการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์

วิธีคุมกำเนิด

อัตราการตั้งครรภ์ในการใช้ปีแรก
วิธีคุมกำเนิด ในการใช้ทั่วไป ในการใช้อย่างถูกต้อง
ไม่มีการป้องกัน 85% 85%
ยาคุมกำเนิด (ฮอร์โมนรวม) 9% 0.3%
ยาคุมกำเนิด(ฮอร์โมนเดียว) 13% 1.1%
การทำหมัน (หญิง) 0.5% 0.5%
การทำหมัน (ชาย) 0.15% 0.1%
ถุงยางอนามัย (หญิง) 21% 5%
ถุงยางอนามัย (ชาย) 18% 2%
ห่วงอนามัยเคลือบทองแดง 0.8% 0.6%
ห่วงอนามัยหลั่งฮอร์โมน 0.2% 0.2%
แผ่นแปะคุมกำเนิด 9% 0.3%
วงแหวนช่องคลอด 9% 0.3%
ยาฉีดคุมกำเนิด 6% 0.2%
ยาฝังคุมกำเนิด 0.05% 0.05%
ฝาครอบปากมดลูกและสารฆ่าเชื้ออสุจิ 12% 6%
การนับระยะปลอดภัย 24% 0.4–5%
การหลั่งนอก 22% 4%
การคุมกำเนิดโดยการให้นมลูก
(อัตราล้มเหลวใน 6 เดือนแรก)
0–7.5% <2%

วิธีคุมกำเนิดมีทั้งแบบใช้สิ่งกีดขวาง (barrier method), แบบใช้ฮอร์โมน, แบบใช้ห่วงอนามัยคุมกำเนิด (IUD), การทำหมัน, และวิธีทางพฤติกรรม ที่ใช้ก่อนหรือระหว่างมีเพศสัมพันธ์ ส่วนการคุมกำเนิดฉุกเฉินอาจยับยั้งการตั้งครรภ์ได้หลายวันหลังมีเพศสัมพันธ์ ประสิทธิผลของวิธีคุมกำเนิดแบบต่าง ๆ มักอยู่ในรูปแบบของจำนวนเปอร์เซ็นต์ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์เมื่อใช้วิธีนั้น ๆ ในปีแรก และบางทีวิธีที่มีประสิทธิผลสูงเช่นการผูกท่อรังไข่อาจถูกแสดงในรูปแบบของโอกาสล้มเหลวในช่วงชีวิต

วิธีคุมกำเนิดที่มีประสิทธิผลสูงสุดได้แก่วิธีที่ให้ผลยาวนานโดยไม่จำเป็นต้องพบแพทย์เป็นประจำ การทำหมันโดยการผ่าตัด การฝังฮอร์โมน และการใส่ห่วงอนามัยคุมกำเนิดมีโอกาสล้มเหลวในปีแรกต่ำกว่า 1% ยาเม็ดคุมกำเนิด ยาคุมกำเนิดชนิดแผ่นแปะผิวหนัง วงแหวนช่องคลอด และวิธีการคุมกำเนิดโดยการให้นมลูก (lactational amenorrhea method -LAM) มีโอกาสล้มเหลวต่ำกว่า 1% ในปีแรก (ใน 6 เดือนแรกสำหรับ LAM) หากใช้อย่างถูกต้อง โดยมีอัตราการล้มเหลวถึง 9% ในการใช้แบบทั่วไปเนื่องจากการใช้แบบผิด ๆ วิธีแบบอื่น เช่น ถุงยางอนามัย ฝาครอบปากมดลูก (diaphragm) และสารฆ่าเชื้ออสุจิมีอัตราล้มเหลวในปีแรกที่สูงกว่าแม้เมื่อใช้งานอย่างถูกต้อง. สถาบันกุมารเวชศาสตร์แห่งอเมริกาแนะนำให้ผู้เยาว์ใช้วิธีคุมกำเนิดระยะยาวที่ย้อนกลับได้เป็นอันดับแรก

แม้วิธีคุมกำเนิดทุกแบบอาจมีผลข้างเคียง ผลเสียเหล่านั้นน้อยกว่าผลเสียที่มากับการตั้งครรภ์ คนที่หยุดการใช้ยาคุมกำเนิดหรือยาฉีด หรือถอดอุปกรณ์คุมกำเนิดแบบต่าง ๆ เช่น ห่วงอนามัยหรือยาฝังมีอัตราการตั้งครรภ์ในปีต่อมาเท่ากับคนที่ไม่ได้คุมกำเนิด

คนที่มีปัญหาด้านสุขภาพอาจต้องปรึกษาแพทย์เพื่อเลือกวิธีคุมกำเนิดที่เหมาะสม ส่วนสำหรับผู้หญิงที่ร่างกายแข็งแรง การคุมกำเนิดหลายวิธีสามารถใช้ได้โดยไม่ต้องพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกาย รวมถึง ยาคุมกำเนิดแบบกิน แบบฉีด หรือแบบฝัง และถุงยางอนามัย งานวิจัยพบว่าการตรวจภายใน การตรวจเต้านม หรือการตรวจเลือดก่อนเริ่มรับประทานยาคุมกำเนิดไม่ส่งผลกระทบใด ๆ ในพ.ศ. 2552 องค์การอนามัยโลกเผนแพร่รายชื่อเกณฑ์สุขภาพสำหรับวิธีคุมกำเนิดแต่ละชนิด

โดยใช้ฮอร์โมน

การคุมกำเนิดโดยใช้ฮอร์โมนมีหลายแบบ เช่น ยาเม็ด ยาฝังใต้ผิวหนัง ยาฉีด ยาแปะ ห่วงอนามัย และวงแหวนช่องคลอด วิธีเหล่านี้ล้วนใช้ได้กับผู้หญิงเท่านั้น ส่วนสำหรับผู้ชายกำลังอยู่ในระยะทดสอบ ยาเม็ดคุมกำเนิดมีอยู่สองชนิด แบบฮอร์โมนรวม (ซึ่งมีทั้งเอสโตรเจนและโปรเจสติน) และแบบที่มีแค่โปรเจสตินอย่างเดียว ยาทั้งสองแบบไม่มีผลต่อทารกในครรภ์หากรับประทานขณะตั้งครรภ์ ยาคุมกำเนิดทั้งสองแบบป้องกันการปฏิสนธิโดยยับยั้งการตกไข่และเพิ่มความข้นของมูกช่องคลอดเป็นหลัก ประสิทธิผลของยาข้นอยู่กับการที่ผู้ใช้รับประทานยาอย่างตรงเวลา โดยยาอาจส่งผลต่อเยื่อบุโพรงมดลูกทำให้ตัวอ่อนฝังตัวยากขึ้น

ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมมีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงของภาวะอุดตันของหลอดเลือดดำและหลอดเลือดแดงเล็กน้อย โดยเฉลี่ยภาวะหลอดเลือดดำอุดตันเพิ่มขึ้นจาก 2.8 เป็น 9.8 ต่อ 10,000 ปีผู้หญิง ซึ่งน้อยกว่าความสัมพันธ์กับการตั้งครรภ์ เพราะเหตุนี้จึงไม่แนะนำให้ผู้หญิงอายุมากกว่า 35 ปีที่สูบบุหรี่รับประทานยาคุมกำเนิด

ยาอาจส่งผลกระทบต่อความต้องการทางเพศต่างกันในแต่ละคน โดยอาจเพิ่มหรือลด ทว่าส่วนใหญ่ไม่มีความเปลี่ยนแปลง ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมลดความเสี่ยงของมะเร็งรังไข่และมะเร็งเยื่อบุมดลูกและไม่เพิ่มหรือลดความเสี่ยงของมะเร็งเต้านม ยามักลดปริมาณประจำเดือนและลดอาการปวดประจำเดือน วงแหวนช่องคลอดปล่อยเอสโตรเจนในระดับต่ำกว่าจึงอาจลดโอกาสของการเจ็บเต้านม คลื่นไส้ และปวดหัว

ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียว (โปรเจสติน), ยาคุมกำเนิดแบบฉีด, และห่วงอนามัยคุมกำเนิดไม่สัมพันธ์กับความเสี่ยงของภาวะอุดตันของหลอดเลือด และผู้หญิงที่มีภาวะหลอดเลือดดำอุดตันสามารถใช้ได้ ส่วนผู้มีประวัติหลอดเลือดแดงอุดตันควรใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียวแบบใดก็ได้นอกจากแบบฉีด ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียวอาจลดอาการประจำเดือน และหญิงที่กำลังให้นมลูกสามารถรับประทานยาคุมชนิดนี้ได้เนื่องจากไม่ส่งผลต่อการผลิตนม วิธีคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนเดียวอาจส่งผลต่อประจำเดือน โดยผู้ใช้บางคนอาจไม่มีประจำเดือนเลย อัตราการล้มเหลวในปีแรกเมื่อใช้อย่างถูกต้องของโปรเจสตินแบบฉีดอยู่ที่ 0.2% และอยู่ที่ 6% ในการใช้แบบทั่วไป

โดยใช้สิ่งกีดขวาง

การคุมกำเนิดโดยใช้สิ่งกีดขวางป้องกันการตั้งครรภ์โดยหยุดไม่ให้ตัวอสุจิเข้าไปยังมดลูก ถุงยางอนามัยชายและหญิง หมวกครอบปากมดลูก ฝาครอบปากมดลูก และฟองน้ำคุมกำเนิดร่วมกับสารฆ่าเชื้ออสุจิ ล้วนเป็นการใช้สิ่งกีดขวาง

ถุงยางอนามัยเป็นวิธีคุมกำเนิดที่ได้รับความนิยมสูงสุดทั่วโลก ถุงยางอนามัยชายใช้สวมบนองคชาตขณะแข็งตัวและป้องกันน้ำอสุจิที่หลั่งออกมาไม่ให้เข้าไปในตัวของคู่นอน ถุงยางอนามัยสมัยใหม่ทำจากยางพารา ทว่าบางทีอาจทำจากวัสดุอื่น เช่น โพลียูรีเทน หรือลำไส้แกะ ส่วนถุงยางอนามัยหญิงมักทำจากยางไนไตร ยางพารา หรือโพลียูรีเทน ถุงยาอนามัยชายมีข้อดีคือราคาถูก ใช้ง่าย และไม่ค่อยมีผลข้างเคียง การทำให้วัยรุ่นเข้าถึงถุงยางอนามัยได้ง่ายไม่ส่งผลต่ออายุที่เริ่มมีกิจกรรมทางเพศหรือความถี่ ในประเทศญี่ปุ่น ประมาณ 80% ของคู่รักใช้ถุงยางอนามัยเพื่อคุมกำเนิด ส่วนในประเทศเยอรมันตัวเลขอยู่ที่เพียง 25% และอยู่ที่ 18% ในสหรัฐอเมริกา

ถุงยางอนามัยชายและฝาครอบปากมดลูกร่วมกับสารฆ่าเชื่ออสุจิมีอัตราการล้มเหลวในปีแรกเมื่อใช้อย่างทั่วไปอยู่ที่ 18% และ 12% ตามลำดับ ในการใช้แบบถูกต้อง ถุงยางอนามัยมีประสิทธิผลสูงกว่า โดยมีอัตราการล้มเหลวในปีแรกอยู่ที่ 2% ส่วนฝาครอบปากมดลูกอยู่ที่ 6% นอกจากนี้ถุงยางอนามัยยังสามารถช่วยป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เช่นโรคเอดส์

ฟองน้ำคุมกำเนิดเป็นการใช้สิ่งกีดขวางร่วมกับสารฆ่าเชื้ออสุจิ ใช้โดยการใส่เข้าไปในช่องคลอดก่อนการมีเพศสัมพันธ์เช่นเดียวกับฝาครอบปากมดลูก และต้องวางบนปากมดลูกถึงจะใช้ได้ อัตราการล้มเหลวในการใช้ปีแรกขึ้นอยู่กับว่าผู้หญิงที่ใช้เคยมีลูกหรือไม่ โดยอยู่ที่ 24% สำหรับผู้เคยมีลูก และ 12% สำหรับผู้ไม่เคยมี สามารถใส่ฟองน้ำได้ถึง 24 ชั่วโมงก่อนมีเพศสัมพันธ์และต้องทิ้งไว้ในช่องคลอดไม่ต่ำกว่า 6 ชั่วโมงหลังร่วมเพศ นอกจากนี้ยังมีรายงานอาการแพ้ และผลข้างเคียงที่สาหัสอย่างอาการท็อกสิกช็อก (toxic shock syndrome)

ห่วงอนามัยคุมกำเนิด

ดูบทความหลักที่: ห่วงอนามัยคุมกำเนิด
 
ห่วงอนามัยคุมกำเนิดชนิดเคลือบทองแดงที่มีสายไว้ถอด

ในปัจจุบัน ห่วงอนามัยคุมกำเนิด (ไอยูดี) เป็นอุปกรณ์ขนาดเล็ก มักมีรูปตัว T และมักเคลือบด้วยทองแดงหรือฮอร์โมนลีโวนอร์เจสเตรล (levonorgestrel) ซึ่งใช้โดยการใส่เข้าไปในมดลูก นับเป็นวิธีคุมกำเนิดระยะยาวที่ย้อนกลับได้แบบหนึ่ง อัตราการล้มเหลวของห่วงคุมกำเนิดเคลือบทองแดงอยู่ที่ประมาณ 0.8% ส่วนแบบใช้ลีโวนอร์เจสเตรลมีอัตราการล้มเหลวอยู่ที่ 0.2% ในการใช้ปีแรก ผู้ใช้ห่วงอนามัยและยาคุมกำเนิดแบบฝังมีความพึงพอใจสูงสุดเมื่อเทียบกับผู้ใช้การคุมกำเนิดวิธีอื่น ณ พ.ศ. 2550 ห่วงอนามัยเป็นวิธีคุมกำเนิดแบบย้อนกลับได้ที่ถูกใช้มากที่สุด และมีผู้ใช้กว่า 180 ล้านคนทั่วโลก

หลักฐานชี้ว่าห่วงอนามัยปลอดภัยและมีประสิทธิผลดีเมื่อใช้กับวัยรุ่น และคนที่ไม่เคยมีลูก ห่วงอนามัยไม่ส่งผลกระทบต่อการให้นมลูก และสามารถติดตั้งได้ทันทีหลังให้กำเนิดบุตร นอกจากนี้ยังสามารถใช้ได้ทันทีหลังทำแท้ง เมื่อถอดออกภาวะเจริญพันธุ์จะกลับมาปกติทันทีแม้จะเคยใช้มาเป็นเวลานาน

ห่วงอนามัยชนิดเคลือบทองแดงอาจส่งผลให้ประจำเดือนมามากและปวดประจำเดือนมากขึ้น ในทางตรงข้าม ห่วงอนามัยแบบฮอร์โมนอาจลดประจำเดือนหรือหยุดประจำเดือน อาการปวดประจำเดือนสามารถบรรเทาด้วยยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตอรอยด์ (NSAID) ผลกระทบที่อาจตามมาได้แก่ expulsion (2-5%) และมดลูกฉีกขาดที่เกิดขึ้นไม่บ่อยนัก (น้อยกว่า 0.7%) ห่วงอนามัยแบบเก่าที่ชื่อ Dalkon shield ถูกพบว่าเพิ่มความเสี่ยงของการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน (pelvic inflammatory disease) อย่างไรก็ตามห่วงอนามัยรุ่นปัจจุบันไม่ก่อให้เกิดความเสี่ยงนี้หากผู้ใช้ไม่มีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ตอนช่วงเวลาติดตั้ง

การทำหมัน

การทำหมันมีทั้งการผูกท่อรังไข่สำหรับผู้หญิงและการตัดหลอดนำอสุจิสำหรับผู้ชาย ทั้งคู่ไม่มีผลข้างเคียงระยะยาว และการผูกท่อรังไข่สามารถลดความเสี่ยงมะเร็งรังไข่ การตัดหลอดนำอสุจิมีโอกาสการเกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่าการผูกท่อรังไข่ถึง 20 เท่า หลังการตัดหลอดนำอุจิถุงอัณฑะอาจมีอาการบวมหรือเจ็บทว่าอาการมักดีขึ้นภายในหนึ่งถึงสองสัปดาห์ ส่วนการผูกท่อรังไข่มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน 1–2% โดยภาวะแทรกซ้อนรุนแรงมักเกิดขึ้นจากการวางยาสลบ การทำหมันไม่ป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์

หลายคนอาจรู้สึกเสียดายหลังทำหมัน ประมาณ 5% ของผู้หญิงที่ทำหมันซึ่งมีอายุมากกว่า 30 ปี เสียใจกับการตัดสินใจของตน และประมาณ 20% ของหญิงอายุต่ำกว่า 30 ปี รู้สึกเสียดาย ในทางตรงกันข้าม ผู้ชายน้อยกว่า 5% รู้สึกเสียใจที่ทำหมัน โดยผู้ชายที่รู้สึกเสียดายมักอายุน้อย มีลูกที่ยังเด็ก ไม่มีลูก หรือมีปัญหากับชีวิตคู่หลังแต่งงาน แบบสอบถามพบว่า 9% ของพ่อแม่ที่แท้จริงกล่าวว่าหากย้อนเวลาได้พวกเขาจะเลือกไม่มีลูก

การทำหมันถูกเรียกว่าเป็นกระบวนการที่ถาวร ทว่าเป็นไปได้ที่จะพยายามต่อท่อรังไข่หรือต่อหลอดนำอสุจิอีกครั้ง ผู้หญิงมักมีความต้องการจะย้อนกระบวนการทำหมันเมื่อเปลี่ยนคู่ครอง อัตราความสำเร็จของการตั้งครรภ์หลังการต่อท่อรังไข่อยู่ระหว่างร้อยละ 31 ถึง ร้อยละ 88 โดยมีความเสี่ยงการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น การท้องนอกมดลูก ร้อยละ 2 ถึง 6 ของผู้ชายที่ทำหมันขอต่อหลอดนำอสุจิอีกครั้ง อัตราความสำเร็จหลังย้อนการทำหมันอยู่ที่ 38–84% ยิ่งทำหมันมาเป็นเวลานานอัตราความสำเร็จหลังการต่อหลอดนำอสุจิอีกครั้งยิ่งต่ำลง ผู้ชายยังสามารถใช้วิธีสกัดอสุจิตามด้วยการปฏิสนธินอกร่างกาย

โดยพฤติกรรม

การคุมกำเนิดโดยพฤติกรรมเป็นการควบคุมเวลาหรือวิธีร่วมเพศเพื่อป้องกันไม่ให้ตัวอสุจิเข้าไปยังช่องคลอดในช่วงเวลาที่ผู้หญิงอาจกำลังตกไข่ หากใช้อยากถูกต้องการคุมกำเนิดแบบนี้มีอัตราการล้มเหลวในปีแรกอยู่ที่เพียง 3.4% ทว่าหากใช้อย่างผิด ๆ อัตราการล้มเหลวในปีแรกอาจเพิ่มสูงถึง 85%

การนับระยะปลอดภัย (หน้า 7 หลัง 7)

ดูบทความหลักที่: การนับระยะปลอดภัย
 
CycleBeads ใช้เพื่อประมาณภาวะเจริญพันธุ์นับจากวันสุดท้ายของประจำเดือน

การนับระยะปลอดภัยใช้เพื่อบอกภาวะเจริญพันธุ์ในรอบประจำเดือนผู้หญิงและหลีกเลี่ยงการร่วมเพศอย่างไม่ป้องกันในวันเหล่านั้น สัญญาณใช้เพื่อชี้ภาวะเจริญพันธุ์ได้แก่ อุณหภูมิร่างกายขณะพัก มูกช่องคลอด หรือรอบประจำเดือน วิธีนี้มีอัตราการล้มเหลวในการใช้ปีแรกอยู่ที่ 24% เมื่อใช้แบบทั่วไป และอยู่ที่ 0.4% ถึง 5% เมื่อใช้อย่างถูกต้อง ทั่วโลกมีคู่รักประมาณ 3.6% ใช้วิธีนี้ ณ พ.ศ. 2559 มีโปรแกรมประยุกต์จำนวนหนึ่งที่ถูกสร้างมาเพื่อนับระยะปลอดภัย ทว่ามักถูกใช้เพื่อช่วยให้ตั้งครรภ์มากกว่าเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์

การหลั่งนอก

ดูบทความหลักที่: การหลั่งนอกช่องคลอด

การหลั่งนอกช่องคลอดเป็นการที่ผู้ชายถอนอวัยวะเพศออกจากช่องคลอดขณะกำลังร่วมเพศก่อนที่จะถึงจุดสุดยอดและก่อนหลั่งน้ำอสุจิ ความเสี่ยงหลักของวิธีนี้คือการที่ผู้ชายอาจกะเวลาไม่ถูก อัตราการล้มเหลวในการใช้ปีแรกอยู่ที่ 4% เมื่อใช้อยากถูกต้อง และ 22% สำหรับการใช้ทั่วไป แพทย์บางคนอาจคิดว่าวิธีนี้ไม่ใช่การคุมกำเนิด

ข้อมูลเกี่ยวกับประมาณอสุจิในน้ำหล่อลื่นนั้นมีจำนวนไม่มาก บางงานวิจัยไม่พบตัวอสุจิเลย งานวิจัยหนึ่งพบอสุจิในอาสาสมัคร 10 คน จาก 27 คน คู่รัก 3% ใช้วิธีการหลั่งนอกเพื่อคุมกำเนิด

การงดเว้น

การงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์อาจหมายถึงการไม่ประกอบกิจกรรมทางเพศหรือร่วมเพศทางอื่นนอกจากช่องคลอด โดยถือว่าเป็นการคุมกำเนิดชนิดหนึ่ง การงดเว้นจากการมีเพศสัมพันธ์สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้ 100% อย่างไรก็ตาม งานวิจัยพบว่า 88% ของคนที่สัญญาว่าจะไม่มีเพศสัมพันธ์ก่อนแต่งงานได้ร่วมเพศก่อนแต่งงาน การงดเว้นไม่สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ที่เกิดจากการข่มขืน นโยบายทางสาธารณสุขที่รณรงค์ให้งดเว้นการมีเพศสัมพันธ์ไม่ค่อยมีประสิทธิผลเท่าไหร่นักโดยเฉพาะในประเทศกำลังพัฒนาและในกลุ่มผู้ด้อยโอกาส

บางครั้งการร่วมเพศแบบไม่สอดใส่หรือการร่วมเพศทางปากถือเป็นการคุมกำเนิดเช่นกัน แม้บางครั้งอาจมีความเสี่ยงที่จะทำให้ตั้งครรภ์แม้ไม่ได้สอดใส่ก็ตาม ตัวอย่างเช่น การร่วมเพศบริเวณขาหนีบหรือบริเวณอื่นใกล้ช่องคลอด การถูไถด้านนอกช่องคลอด และขณะถอนองคชาตออกหลังการร่วมเพศทางทวารหนัก โดยอสุจิอาจติดอยู่ตรงบริเวณช่องคลอดและเคลื่อนตัวไปกับน้ำหล่อลื่นที่ออกมา การสอนเพศศึกษาที่เน้นการงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์อย่างเดียวไม่ลดการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น

การให้นมบุตร

การคุมกำเนิดโดยการให้นมลูก (LAM) เป็นวิธีคุมกำเนิดโดยธรรมชาติ หลังคลอดผู้หญิงมักอยู่ในภาวะไม่เจริญพันธุ์เป็นระยะเวลาหนึ่งและสามารถคงภาวะไว้ได้ด้วยการให้นมลูก โดยสามารถใช้ได้หากไม่มีประจำเดือน เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว และลูกยังอายุไม่ถึง 6 เดือน องค์การอนามัยโลกกล่าวว่าการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวมีอัตราการล้มเหลวอยู่ที่ 2% ในหกเดือนแรกหลังคลอด งานวิจัย 6 งานพบอัตราการล้มเหลวในหกเดือนแรกหลังคลอดอยู่ระหว่าง 0 ถึง 7.5%อัตราการล้มเหลวเพิ่มขึ้นเป็น 4–7% ในหนึ่งปี และ 13% ในสองปี การเลี้ยงลูกด้วยนมผง การปั้มนมแทนที่การให้ดูดจากเต้า การใช้จุกนม และการให้ทานอาหารแข็ง มีส่วนเพิ่มอัตราการล้มเหลว ในคนที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวมี 10% ที่เริ่มมีประจำเดือนภายในสามเดือน และ 20% ภายในหกเดือน ส่วนคนที่ไม่ได้ให้นมลูกอาจกลับมาเจริญพันธุ์ภายใน 4 สัปดาห์หลังคลอด

การคุมกำเนิดฉุกเฉิน

ดูบทความหลักที่: การคุมกำเนิดฉุกเฉิน

การคุมกำเนิดฉุกเฉินคือการใช้ยาเม็ด (ยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน) หรืออุปกรณ์หลังมีเพศสัมพันธ์อย่างไม่ป้องกัน เพื่อลดโอกาสการตั้งครรภ์ มักทำงานโดยป้องกันการตกไข่หรือการปฏิสนธิ ปกติแล้วจะไม่ส่งผลกระทบต่อการฝังตัวของตัวอ่อน วิธีคุมกำเนิดฉุกเฉินมีหลายแบบ เช่น การใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดในปริมาณมาก ฮอร์โมนลีโวนอร์เจสเตรล ยาไมฟีพริสโทน และห่วงอนามัยคุมกำเนิด ยาเม็ดที่มีลีโวนอร์เจสเตรลลดโอกาสการตั้งครรภ์ถึง 70% เมื่อรับประทานภายใน 3 วันหลังร่วมเพศโดยไม่ป้องกันหรือหากถุงยางอนามัยรั่ว (มีโอกาสตั้งครรภ์ 2.2%) ส่วนยาอีกตัวหนึ่งที่เรียกว่า ulipristal ลดโอกาสตั้งกันประมาณ 85% เมื่อรับประทานภายใน 5 วันหลังร่วมเพศ (มีโอกาสตั้งครรภ์ 1.4%) ยาไมฟีพริสโทนมีประสิทธิผลสูงกว่ายาเม็ดที่มีลีโวนอร์เจสเตรล และห่วงอนามัยเคลือบทองแดงเป็นวิธีคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินที่ให้ประสิทธิผลสูงสุด ห่วงอนามัยป้องกันการตั้งครรภ์ได้มากกว่า 99% หากใส่ภายใน 5 วันหลังร่วมเพศ (มีโอกาสตั้งครรภ์ 0.1–2%) ยาที่มีลีโวนอร์เจสเตรลอาจมีประสิทธิผลต่ำกว่าเมื่อใช้โดยผู้มีโรคอ้วนหรือน้ำหนักเกิน จึงแนะนำให้ใช้ห่วงอนามัยหรือ ulipristal แทน

การป้องกันสองชั้น

การป้องกันสองชั้นเป็นการใช้วิธีที่ป้องกันทั้งการตั้งครรภ์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โดยอาจใช้ถุงยางอนามัยอย่างเดียวหรือร่วมกับวิธีคุมกำเนิดแบบอื่น หรือโดยการหลีกเลี่ยงการร่วมเพศแบบสอดใส่ การป้องกันสองชั้นเหมาะกับผู้ไม่อยากตั้งครรภ์ และผู้ที่ใช้ยารักษาสิวอย่าง isotretinoin ที่เพิ่มความเสี่ยงความพิการแต่กำเนิดในครรภ์

ผลกระทบ

สุขภาพ

 
อัตราการตายของมารดา ณ พ.ศ. 2553
 
การคุมกำเนินและอัตราเจริญพันธุ์รวมในแต่ละพื้นที่

มีการประมาณว่าการคุมกำเนิดในประเทศกำลังพัฒนาลดจำนวนการตายของมารดาจากการมีครรภ์และการคลอดโดยตรงถึง 40% หรือประมาน 270,000 คนใน พ.ศ. 2541 และอาจสามารถป้องกันการตายถึง 70% หากความต้องการทั้งหมดของการคุมกำเนิดถูกตอบรับ ผลดีเหล่านี้มาจากการลดจำนวนการตั้งครรภ์ที่ไม่ได้วางแผนซึ่งมักจบด้วยการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัย และการป้องกันไม่ให้เกิดการตั้งครรภ์ในกลุ่มเสี่ยง

การคุมกำเนิดยังช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิตของเด็กในประเทศกำลังพัฒนาโดยการเพิ่มระยะเวลาระหว่างการตั้งครรภ์แต่ละครั้ง กลุ่มนี้มักมีผลลัพธ์แย่ลงเมื่อมารดาตั้งครรภ์อีกครั้งภายใน 18 เดือนหลังคลอด

การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นโดยเฉพาะในวัยรุ่นที่มีอายุน้อย มักส่งผลเสียต่อทารก เช่น คลอดก่อนกำหนด น้ำหนักน้อย หรือาจเสียชีวิตหลังคลอด ในสหรัฐอเมริกา การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นอายุระหว่าง 15 ถึง 19 ปี เกิดขึ้นโดยไม่ได้วางแผน การสอนเพศศึกษาแบบรอบด้าน (comprehensive sex education) และการเข้าถึงการคุมกำเนิดมีประสิทธิผลในการลดอัตราการตั้งครรถ์ในกลุ่มอายุนี้

การเงิน

 
อัตราเจริญพันธุ์ในแต่ละประเทศ

ในประเทศกำลังพัฒนา การคุมกำเนิดทำให้เศรษฐกิจเติบโตด้วยการลดจำนวนเด็กที่ต้องพึ่งพาผู้ใหญ่ และเพิ่มจำนวนผู้หญิงที่ทำงาน รายได้ ทรัพย์สิน ดัชนีมวลกายของผู้หญิง รวมถึงการศึกษาและดัชนีมวลกายของลูก สูงขึ้นกับการเข้าถึงการคุมกำเนิดที่มากขึ้น การวางแผนครอบครัวโดยการคุมกำเนิดเป็นหนึ่งในนโยบายด้านสุขภาพที่คุ้มทุนที่สุด สหประชาชาติประมาณว่าเงินทุก ๆ 32 บาท ($1) ที่ใช้ไปกับการคุมกำเนิดเท่ากับการประหยัดเงินไป 60 ถึง 180 บาท ($2–6) เป็นการประหยัดเงินจากกรลดการตั้งครรภ์ที่ไม่ได้วางแผนและลดการกระจายของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แม้ทุกวิธีจะช่วยประหยัดเงิน การใช้ห่วงอนามัยเคลือบทองแดงช่วยประหยัดเงินได้เยอะที่สุด

ในสหรัฐอเมริกาค่าใช้จ่ายรวมตั้งแต่ตั้งครรภ์ คลอด รวมถึงในการดูแลทารกโดยเฉลี่ยอยู่ที่ $21,000 หรือประมาณ 670,000 บาท หากคลอดแบบธรรมชาติ และ $31,000 (990,000 บาท) หากผ่าคลอด ณ พ.ศ. 2555 ค่าใช้จ่ายในประเทศอื่นมักถูกกว่านี้กว่าครึ่ง

ความชุก

 
แผนที่โลกลงสีตามอัตราการคุมกำเนิดสมัยใหม่ แต่ละโทนสีแสดงถึงช่วงจำนวนร้อยละหกของอัตราการคุมกำเนิดจำนวนเท่ากับหรือน้อยกว่าจำนวนที่ระบุ

ณ พ.ศ. 2542 ประมาณ 60% ของคู่สามีภรรยาที่สามารถมีลูกได้ทั่วโลกใช้การคุมกำเนิด ความนิยมของแต่ละวิธีคุมกำเนิดแตกต่างกันในแต่ละประเทศ วิธีคุมกำเนิดที่ได้รับความนิยมสูงสุดในประเทศพัฒนาแล้วคือถุงยางอนามัยและยาเม็ดคุมกำเนิด ส่วนในทวีปแอฟริกาคือยาเม็ดคุมกำเนิด การทำหมันได้รับความนิยมที่สุดในทวีปเอเชียและลาตินอเมริกา ในประเทศกำลังพัฒนา 35% ของการคุมกำเนิดทำโดยการทำหมันหญิง 30% โดยการใช้ห่วงอนามัยคุมกำเนิด 12% โดยการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิด 11% โดยการใช้ถุงยางอนามัย และ 4% ทำโดยการทำหมันชาย

จำนวนผู้หญิงที่ใช้ห่วงอนามัยคุมกำเนิด ณ พ.ศ. 2550 มีมากกว่า 180 ล้านคนและส่วนใหญ่อยู่ในประเทศกำลังพัฒนา ทั่วโลกผู้หญิงในวัยเจริญพันธุ์ประมาณ 3.6% หลีกเลี่ยงการร่วมเพศระหว่างระยะเจริญพันธุ์ ทว่าอัตราการใช้วิธีนี้สูงถึง 20% ในแถบอเมริกาใต้ ณ พ.ศ. 2548 ร้อยละ 12 ของคู่รักทั่วโลกใช้การคุมกำเนิดชาย (ถุงยางอนามัยชายหรือการตัดท่อนำอสุจิ) โดยประเทศพัฒนาแล้วมีอัตราการใช้สูงกว่า อัตราการใช้การคุมกำเนิดชายลดลงระหว่างพ.ศ. 2523 และ 2552 การใช้การคุมกำเนิดในผู้หญิงแถบแอฟริกาใต้สะฮาราเพิ่มขึ้นจาก 5% ในพ.ศ. 2534 เป็น 30% ในพ.ศ. 2549

ณ พ.ศ. 2555 ร้อยละ 57 ของผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ต้องการที่จะหลีกเลี่ยงการตั้งครรภ์ (867 ล้านคนจาก 1,520 ล้านคน) ผู้หญิงประมาณ 222 ล้านคนไม่สามารถเข้าถึงการคุมกำเนิด ในจำนวนนี้ 53 ล้านคนอาศัยอยู่ที่แถบแอฟริกาใต้สะฮาราและ 97 ล้านคนอาศัยอยู่ในแถบเอเชีย สิ่งนี้ก่อให้เกิดการตั้งครรภ์ที่ไม่ได้วางแผนจำนวน 54 ล้านครั้ง และนำไปสู่การตายของมารดาจำนวนเกือบ 80,000 รายต่อปี ผู้หญิงหลายคนไม่สามารถเข้าถึงวิธีคุมกำเนิดด้วยข้อจำกัดทางศาสนาหรือทางการเมือง อีกเหตุผลนึงคือความยากจน ผู้หญิงหลายคนในแถบแอฟริกาใต้สะฮาราหันไปหาการทำแท้งเถื่อนหลังตั้งครรภ์โดยไม่ได้วางแผนเนื่องจากกฎหมายเกี่ยวกับการทำแท้งที่เข้มงวด ทำให้ผู้หญิงประมาณ 2–4% ในหนึ่งปีทำแท้งอย่างไม่ปลอดภัย

ประวัติ

ประวัติยุคแรกเริ่ม

 
เหรียญเงินโบราณจากซิเรเนแสดงรูปก้านของต้นซิลเฟียม (silphium)

พาไพรัสอีเบอร์ส์ (Ebers Papyrus) แห่งอียิปต์จาก 1550 ปีก่อนคริสตกาลและพาไพรัสคาฮุน (Kahun Papyrus) จาก 1850 ปีก่อนคริสตกาลได้บันทึกการคุมกำเนิดที่ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในวิธีที่เก่าแก่ที่สุด โดยการใช้น้ำผึ้ง ใบจากต้นอาเคเชีย และผ้าพันแผลใส่เข้าไปในช่องคลอดเพื่อกีดขวางน้ำอสุจิ . เชื่อกันว่าต้นซิลเฟียม (silphium) แห่งกรีซโบราณถูกใช้เพื่อคุมกำเนิด และด้วยประสิทธิผลและความต้องการทำให้มันสูญพันธุ์ไปในที่สุด

ในสมัยกลางของยุโรป การกระทำเพื่อหยุดยั้งการตั้งครรภ์ถูกพระศาสนจักรคาทอลิกมองว่าผิดศีลธรรม ทว่าเชื่อกันว่าสมัยน้นผู้หญิงยังคงใช้การคุมกำเนิดรูปแบบต่าง ๆ เช่น การหลั่งนอกและการใส่รากต้นลิลีเข้าไปในช่องคลอด ผู้หญิงในสมัยกลางยังมักถูกแนะนำให้มัดลูกอัณฑะเพียงพอนไว้ที่ต้นขาระหว่างมีเพศสัมพันธ์เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ ถุงยางอนามัยซึ่งเก่าแก่ที่สุดถูกพบในซากปราสาทดัดลีย์ในประเทศอังกฤษ และคาดว่ามาจาก ค.ศ. 1640 โดยทำจากลำไส้สัตว์และคาดว่ายังถูกใช้ป้องกันการติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ระหว่างสงครามกลางเมืองอังกฤษ

กาซาโนวา ผู้ใช้ชีวิตในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 ของอิตาลี บรรยายเกี่ยวกับการใช้หนังแกะคลุมเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ อย่างไรก็ตาม การใช้ถุงยางอนามัยเริ่มถูกใช้ในวงกว้างในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 20

การเคลื่อนไหวทางการคุมกำเนิด

 
"And the villain still pursues her", a satirical Victorian era postcard

การเคลื่อนไหวทางการคุมกำเนิดพัฒนาขึ้นระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 19 และต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 Malthusian League ตั้งขึ้นบนฐานความคิดของ ทอมัส มาลธัสใน ค.ศ. 1877 ที่สหราชอาณาจักร เพื่อให้ความรู้แก่สาธารณชนเกี่ยวกับความสำคัญของการวางแผนครอบครัวและยังสนับสนุนให้เลิกลงโทษผู้ที่ส่งเสริมการคุมกำเนิด มาร์กาเร็ต แซนเกอร์ และ ออตโต บ็อบเซน ทำให้คำว่า "การคุมกำเนิด" เป็นที่รู้จักใน ค.ศ. 1914 หลัก ๆ แล้วแซนเกอร์สนับสนุนการคุมกำเนิดเพราะเป็นการป้องกันไม่ให้ผู้หญิงไปทำแท้งอย่างไม่ปลอดภัย ทว่าเธอมักรณรงค์ว่าการคุมกำเนิดลดข้อบกพร่องทางกายและทางจิต ส่วนใหญ่เธอเคลื่อนไหวภายในสหรัฐอเมริกา ต่อมาในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1930 เธอเริ่มมีชื่อเสียงระดับนานาชาติ ในช่วงนั้นมีการใช้กฎหมายเกี่ยวกับระเบียบอันเคร่งครัด (Comstock Law) ทำให้การแจกจ่ายวิธีคุมกำเนิดเป็นเรื่องผิดกฎหมาย เธอได้รับการประกันตัวใน ค.ศ. 1914 หลังถูกจับข้อหาแจกจ่ายข้อมูลเกี่ยวกับการคุมกำเนิด และย้ายออกจากสหรัฐไปยังสหราชอาณาจักร ในสหราชอาณาจักรแซงเกอร์ยังคงต่อสู้เพื่อการคุมกำเนิด โดยได้รับแรงบันดาลใจจาก Havelock Ellis เธอเชื่อว่าผู้หญิงต้องสามารถร่วมเพศอย่างมีความสุขโดยไม่ต้องกังวลว่าจะตั้งครรภ์ ระหว่างใช้ชีวิตอยู่ในต่างประเทศ แซงเกอร์เห็นฝาครอบปากมดลูกที่มาความยืดหยุ่นมากกว่าเดิมในคลินิกดัชแห่งนึง เธอคิดว่ามันเป็นวิธีคุมกำเนิดที่ดีกว่า เมื่อแซงเกอร์กลับไปที่สหรัฐ เธอก่อตั้งคลินิกในบรุกลิน รัฐนิวยอร์กโดยได้รับความช่วยเหลือจากน้องสาว Ethel Bryne ใน ค.ศ. 1916 แต่ว่าเพียง 11 วันต่อมาก็ถูกปิดตัวลง ซ้ำเธอยังโดนจับกุม ความโด่งดังของการเข้าจับกุม การสู้คดี และการอุทธรณ์จุดประกายให้เกิดผู้ยึดถือทฤษฎีเกี่ยวกับการคุมกำเนิดขึ้นทั่วสหรัฐ นอกจากน้องสาวของเธอแล้ว แซงเกอร์ยังได้รับความช่วยเหลือจากสามีคนแรก วิลเลียม แซงเกอร์ และสามีคนที่สอง James Noah H. Slee

คลินิกถาวรเพื่อการคุมกำเนิดแห่งแรกถูกก่อตั้งขึ้นใน พ.ศ. 2464 ณ ประเทศอังกฤษ โดย มารี สโตปส์ (Marie Stopes) ดำเนินการโดยนางผดุงครรภ์และได้รับการสนับสนุนจากแพทย์รับเชิญ คลินิกเป็นที่ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการคุมกำเนิดแก่ผู้หญิงและยังสอนเกี่ยวกับการใช้หมวกครอบปากมดลูก คลินิกของเธอทำให้การคุมกำเนิดเป็นที่ยอมรับในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1920 โดยการใช้คำศัพท์ทางวิทยาศาสตร์ สโตรปส์และผู้นำคตินิยมสิทธิสตรีผู้อื่นทำหน้าที่สำคัญในการทำลายข้อห้ามเกี่ยวกับเซ็กส์ ในเดือนเมษายน ค.ศ. 1930 การประชุมการคุมกำเนิดได้รวบรวมตัวแทน 700 คน และนำการคุมกำเนิดและการทำแท้งเข้าสู่โลกทางการเมือง สามเดือนต่อมา กระทรวงสาธารณสุขในสหราชอาณาจักรอนุญาตให้องค์การรัฐวิสาหกิจท้องถิ่นให้คำแนะนำเกี่ยวกับการคุมกำเนิดในศูนย์สวัสดิการ

ใน ค.ศ. 1936 ศาลสหรัฐให้การตัดสินในคดี U.S. v. One Package ว่าการจ่ายอุปกรณ์ทางการแพทย์เพื่อช่วยชีวิตหรือพัฒนาความเป็นอยู่ของคนไข้ไม่ถือว่าขัดกับกฎหมายเกี่ยวกับระเบียบอันเคร่งครัด ผสการสำรวจระดับชาติใน ค.ศ. 1937 ชี้ว่า 71% ของผู้ใหญ่สนับสนุนการคุมกำเนิด ใน ค.ศ. 1938 สหรัฐมีคลินิกคุมกำเนิดทั้งหมด 347 แห่ง แม้การโฆษณาเกี่ยวกับคลินิกยังถือว่าผิดกฎหมาย เอลานอร์ รูสเวลต์ (Eleanor Roosevelt) อดีตสตรีหมายเลขหนึ่งสนับสนุนการคุมกำเนิดและการวางแผนครอบครัวอย่างเปิดเผย ใน ค.ศ. 1966 ประธานาธิบดี ลินดอน บี. จอห์นสัน กล่าวสนับสนุนการจัดหาเงินทุนสาธารณะสำหรับบริการวางแผนครอบครัว และรัฐบาลกลางสหรัฐยังเริ่มสงเคราะห์เงินช่วยเหลือบริการคุมกำเนิดแก่ครอบครัวรายได้น้อย รัฐบัญญัติคุ้มครองผู้ป่วยและการบริบาลที่เสียได้ถูกลงนามเป็นกฎหมายเมื่อมีนาคม ค.ศ. 2010 ภายใต้ประธานาธิบดี บารัก โอบามา และกำหนดให้แผนประกันสุขภาพทุกแบบครอบคลุมวิธีคุมกำเนิด รวมถึง วิธีที่ใช้สิ่งกีดขวาง วิธีที่ใช้ฮอร์โมน อุปกรณ์ฝัง การคุมกำเนิดแบบฉุกเฉิน และการทำหมัน

วิธีสมัยใหม่

ใน ค.ศ. 1909 ริชาร์ด ริกเตอร์ พัฒนาห่วงอนามัยแบบแรกจากลำไส้ของตัวไหม โดยได้รับการพัฒนาต่อมาจนออกสู่ตลาดในประเทศเยอรมันช่วงปลายคริสต์ทศวรรษ 1920 ใน ค.ศ. 1951 นักเคมีชื่อ คาร์ล เจอราสซี (Carl Djerassi) จากเม็กซิโกซิตีสร้างฮอร์โมนในยาเม็ดโปรเจสเตอโรนโดยใช้มันสายพันธุ์แม็กซิกัน เจอราสซีได้สร้างยาเม็ดคุมกำเนิดขึ้นมาทว่าขาดทรัพยากรณ์ในการกระจายยาให้ผู้ใช้ การทำแท้งด้วยยากลายเป็นอีกทางเลือกของการทำแท้งโดยศัลยกรรมหลังการพัฒนาของสารที่มีโครงสร้างคล้ายโพรสตาแกลนดินในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1970 และยาไมฟีพริสโตน (mifepristone) ในคริสต์ทศวรรษ 1980

สังคมและวัฒนธรรม

ตำแหน่งทางกฎหมาย

ข้อตกลงสิทธิมนุษยชนกำหนดให้รัฐบาลส่วนใหญ่จัดหาบริการเกี่ยวกับการวางแผนครอบครัวและข้อมูลเกี่ยวกับการคุมกำเนิดให้กับประชาชน รวมถึงข้อกำหนดของการวางแผนชาติสำหรับการให้บริการวางแผนครอบครัว การยกเลิกกฎหมายที่จำกัดการเข้าถึงการวางแผนครอบครัว การรับรองการเข้าถึงวิธีคุมกำเนิดหลากหลายวิธีซึ่งปลอดภัยและมีประสิทธิภาพรวมถึงการคุมกำเนิดแบบฉุกเฉิน การทำให้แน่ใจว่ามีผู้ให้บริการทางการแพทย์และสิ่งอำนวยความสะดวกในราคาที่เหมาะสม และสร้างระบบเพื่อทบทวนโครงการที่ได้นำไปใช้ รัฐบาลที่ไม่สามารถสนองข้อกำหนดเหล่านี้อาจถูกจัดว่าได้ละเมิดสนธิสัญญาระหว่างประเทศ

มุมมองทางศาสนา

แต่ละศาสนามีมุมมองหลากหลายเกี่ยวกับจริยธรรมของการคุมกำเนิด คริสตจักรโรมันคาทอลิกยอมรับเพียงการวางแผนครอบครัวโดยวิธีธรรมชาติเท่านั้น อย่างไรก็ตามชาวโรมันคาทอลิกในประเทศพัฒนาแล้วจำนวนมากยอมรับการคุมกำเนิดโดยวิธีสมัยใหม่ ในนิกายโปรเตสแตนต์มีมุมมองหลากหลายตั้งแต่ที่ไม่ยอมรับวิธีคุมกำเนิดใด ๆ เลยจนถึงที่ยอมรับการคุมกำเนิดทุกรูปแบบ มุมมองในศาสนายูดาห์มีตั้งแต่พวกที่เคร่งครัดอย่างนิกายออร์โธด็อกซ์ไปจนถึงนิกายปฏิรูปที่เคร่งน้อยกว่า ผู้นับถือศาสนาฮินดูอาจใช้การคุมกำเนิดทั้งแบบธรรมชาติและแบบประดิษฐ์ ชาวพุทธส่วนใหญ่มักยอมรับการป้องกันการตั้งครร์ แต่ไม่ยอมรับการทำแท้ง ศาสนาอิสลามอนุญาตให้คุมกำเนิดหากไม่ส่งผลต่อสุขภาพแม้บางคนอาจไม่เห็นด้วย

วันคุมกำเนิดโลก

วันที่ 26 กันยายนของทุกปีถือว่าเป็นวันคุมกำเนิดโลกซึ่งอุทิศให้กับการเพิ่มความตระหนักและพัฒนาความรู้เกี่ยวกับเพศศึกษาและอนามัยการเจริญพันธุ์ โดยมีวิสัยทัศน์ว่าโลกซึ่งทุกการตั้งครรภ์เป็นที่ต้องการ

ความเชื่อผิด ๆ

มีหลายความเชื่อเกี่ยวกับเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ซึ่งไม่ถูกต้อง การสวนล้างช่องคลอด (douching) หลังมีเพศสัมพันธ์ไม่ใช่การคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพ แถมยังมักส่งผลเสียต่อสุขภาพและไม่แนะนำให้ใช้ ผู้หญิงอาจตั้งครรภ์ได้แม้ในการร่วมเพศครั้งแรก และในทุกท่วงท่าการร่วมเพศ นอกจากนี้ยังเป็นไปได้ (แม้จะโอกาสต่ำ) ที่จะตั้งครรภ์ระหว่างเป็นประจำเดือน

แนวทางการวิจัย

ผู้หญิง

การพัฒนาวิธีคุมกำเนิดยังเป็นที่ต้องการ ด้วยประมาณครึ่งของผู้ตั้งครรภ์โดยไม่ได้ตั้งใจได้ใช้วิธีคุมกำเนิดในขณะนั้น ขณะนี้วิธีการคุมกำเนิดแบบต่าง ๆ เช่น ถุงยางอนามัยสตรีที่ดีขึ้น ฝาครอบปากมดลูกที่ดีกว่าเดิม แผ่นแปะคุมกำเนิดโดยโปรเจสตินอย่างเดียว และวงแหวนช่องคลอดที่มีโปรเจสเตอโรนซึ่งให้ผลเป็นเวลานาน กำลังถูกศึกษา สำหรับผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์ไม่บ่อย การรับประทานยาเม็ดที่มีลีโวนอร์เจสเตรลช่วงที่มีเพศสัมพันธ์อาจเป็นทางเลือกที่ดี

อุปกรณ์ที่เรียกว่า Essure ซึ่งขยายตัวเพื่อปิดทางเมื่อใส่เข้าไปในท่อนำไข่ได้รับอนุญาตในสหรัฐใน พ.ศ. 2545

ผู้ชาย

วิธีคุมกำเนิดชาย ได้แก่ ถุงยางอนามัย การตัดหลอดนำอสุจิ และการหลั่งนอก ระหว่างร้อยละ 25 ถึง 75 ของชายที่ยังมีเพศสัมพันธ์จะใช้วิธีคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนหากพวกเขาสามารถหาได้ วิธีทั้งที่ใช้ฮอร์โมนและไม่ใช่กำลังอยู่ในขั้นทดลอง และยังมีงานวิจัยที่ศึกษาเกี่ยวกับวัคซีนคุมกำเนิด

ดูเพิ่ม

การเปรียบเทียบวิธีคุมกำเนิด

อ้างอิง

  1. . MedicineNet. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ สิงหาคม 6, 2012. สืบค้นเมื่อ สิงหาคม 9, 2012. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  2. Hanson, S.J.; Burke, Anne E. (December 21, 2010). "Fertility control: contraception, sterilization, and abortion". ใน Hurt, K. Joseph; Guile, Matthew W.; Bienstock, Jessica L.; Fox, Harold E.; Wallach, Edward E. (บ.ก.). The Johns Hopkins manual of gynecology and obstetrics (4th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. pp. 382–395. ISBN 978-1-60547-433-5.
  3. Oxford English Dictionary. Oxford University Press. June 2012.
  4. World Health Organization (WHO). . Health topics. World Health Organization (WHO). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มีนาคม 18, 2016. สืบค้นเมื่อ มีนาคม 28, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  5. World Health Organization Department of Reproductive Health and Research (2011). (PDF) (Rev. and Updated ed.). Geneva, Switzerland: WHO and Center for Communication Programs. ISBN 978-0-9788563-7-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ กันยายน 21, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  6. Taliaferro, L. A.; Sieving, R.; Brady, S. S.; Bearinger, L. H. (2011). "We have the evidence to enhance adolescent sexual and reproductive health—do we have the will?". Adolescent medicine: state of the art reviews. 22 (3): 521–543, xii. PMID 22423463.
  7. Chin, H. B.; Sipe, T. A.; Elder, R.; Mercer, S. L.; Chattopadhyay, S. K.; Jacob, V.; Wethington, H. R.; Kirby, D.; Elliston, D. B. (2012). "The Effectiveness of Group-Based Comprehensive Risk-Reduction and Abstinence Education Interventions to Prevent or Reduce the Risk of Adolescent Pregnancy, Human Immunodeficiency Virus, and Sexually Transmitted Infections". American Journal of Preventive Medicine. 42 (3): 272–294. doi:10.1016/j.amepre.2011.11.006. PMID 22341164.
  8. Gizzo, S; Fanelli, T; Di Gangi, S; Saccardi, C; Patrelli, TS; Zambon, A; Omar, A; D'Antona, D; Nardelli, GB (October 2012). "Nowadays which emergency contraception? Comparison between past and present: latest news in terms of clinical efficacy, side effects and contraindications". Gynecological Endocrinology. 28 (10): 758–63. doi:10.3109/09513590.2012.662546. PMID 22390259.
  9. (2nd ed.). Geneva: World Health Organization. 2004. p. 13. ISBN 9789241562843. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กันยายน 8, 2017. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  10. DiCenso A, Guyatt G, Willan A, Griffith L (June 2002). "Interventions to reduce unintended pregnancies among adolescents: systematic review of randomised controlled trials". BMJ. 324 (7351): 1426. doi:10.1136/bmj.324.7351.1426. PMC 115855. PMID 12065267.
  11. Duffy, K.; Lynch, D. A.; Santinelli, J. (2008). . Clinical Pharmacology & Therapeutics. 84 (6): 746–748. doi:10.1038/clpt.2008.188. PMID 18923389. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ ธันวาคม 11, 2008. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  12. "วัยรุ่นต้องรู้! รพ.รัฐ รับฝังยาคุมกำเนิดฟรี ป้องกันท้องก่อนวัยอันควร". 20-06-2017. สืบค้นเมื่อ 07-01-2018. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
  13. Black, A. Y.; Fleming, N. A.; Rome, E. S. (2012). "Pregnancy in adolescents". Adolescent medicine: state of the art reviews. 23 (1): 123–138, xi. PMID 22764559.
  14. Rowan, S. P.; Someshwar, J.; Murray, P. (2012). "Contraception for primary care providers". Adolescent medicine: state of the art reviews. 23 (1): 95–110, x–xi. PMID 22764557.
  15. World Health Organization Department of Reproductive Health and Research (2011). (PDF) (Rev. and Updated ed.). Geneva, Switzerland: WHO and Center for Communication Programs. pp. 260–300. ISBN 978-0-9788563-7-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ กันยายน 21, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  16. (PDF). United Nations Population Fund. มิถุนายน 2012. p. 1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ สิงหาคม 5, 2012. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  17. Carr, B.; Gates, M. F.; Mitchell, A.; Shah, R. (2012). . The Lancet. 380 (9837): 80–82. doi:10.1016/S0140-6736(12)60905-2. PMID 22784540. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 10, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  18. Cleland, J; Conde-Agudelo, A; Peterson, H; Ross, J; Tsui, A (Jul 14, 2012). "Contraception and health". Lancet. 380 (9837): 149–56. doi:10.1016/S0140-6736(12)60609-6. PMID 22784533.
  19. Ahmed, S.; Li, Q.; Liu, L.; Tsui, A. O. (2012). . The Lancet. 380 (9837): 111–125. doi:10.1016/S0140-6736(12)60478-4. PMID 22784531. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 10, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  20. Canning, D.; Schultz, T. P. (2012). . The Lancet. 380 (9837): 165–171. doi:10.1016/S0140-6736(12)60827-7. PMID 22784535. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 2, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  21. Van Braeckel, D.; Temmerman, M.; Roelens, K.; Degomme, O. (2012). . The Lancet. 380 (9837): 84–85. doi:10.1016/S0140-6736(12)60902-7. PMID 22784542. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 10, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  22. Trussell, James (May 2011). "Contraceptive failure in the United States". Contraception. 83 (5): 397–404. doi:10.1016/j.contraception.2011.01.021. PMC 3638209. PMID 21477680.
    Trussell, James (November 1, 2011). "Contraceptive efficacy". ใน Hatcher, Robert A.; Trussell, James; Nelson, Anita L.; Cates, Willard Jr.; Kowal, Deborah; Policar, Michael S. (บ.ก.). Contraceptive technology (20th revised ed.). New York: Ardent Media. pp. 779–863. ISBN 978-1-59708-004-0. ISSN 0091-9721. OCLC 781956734.
  23. Division of Reproductive Health, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (มิถุนายน 21, 2013). . MMWR Recommendations and Reports. 62 (5): 1–60. PMID 23784109. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กรกฎาคม 10, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: uses authors parameter (link)
  24. Van der Wijden, C; Manion, C (12 October 2015). "Lactational amenorrhoea method for family planning". The Cochrane database of systematic reviews (10): CD001329. PMID 26457821.
  25. Blenning, CE; Paladine, H (Dec 15, 2005). "An approach to the postpartum office visit". American Family Physician. 72 (12): 2491–6. PMID 16370405.
  26. Gordon Edlin; Eric Golanty; Kelli McCormack Brown (2000). (2nd ed.). Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett. p. 161. ISBN 978-0-7637-0909-9. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 10, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  27. Edmonds, D. Keith, บ.ก. (2012). (8th ed.). Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell. p. 508. ISBN 978-0-470-65457-6. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 3, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  28. Cunningham, F. Gary; Stuart, Gretchen S. (April 12, 2012). "Contraception and sterilization". ใน Hoffman, Barbara; Schorge, John O.; Schaffer, Joseph I.; Halvorson, Lisa M.; Bradshaw, Karen D.; Cunningham, F. Gary (บ.ก.). Williams gynecology (2nd ed.). New York: McGraw-Hill Medical. pp. 132–169. ISBN 978-0-07-171672-7.
  29. "Contraception for Adolescents". Pediatrics. 134: e1244–e1256. September 29, 2014. doi:10.1542/peds.2014-2299. PMID 25266430.
  30. Mansour, D; Gemzell-Danielsson, K; Inki, P; Jensen, JT (November 2011). "Fertility after discontinuation of contraception: a comprehensive review of the literature". Contraception. 84 (5): 465–77. doi:10.1016/j.contraception.2011.04.002. PMID 22018120.CS1 maint: ref=harv (link)
  31. Organization, World Health (2009). (PDF) (4th ed.). Geneva: Reproductive Health and Research, World Health Organization. pp. 1–10. ISBN 9789241563888. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ กรกฎาคม 9, 2012. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  32. Department of Reproductive Health and Research, Family and Community (2004). (PDF) (2nd ed.). Geneva: World Health Organization. p. Chapter 31. ISBN 9241562846. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ กรกฎาคม 18, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  33. Tepper, NK; Curtis, KM; Steenland, MW; Marchbanks, PA (May 2013). "Physical examination prior to initiating hormonal contraception: a systematic review". Contraception. 87 (5): 650–4. doi:10.1016/j.contraception.2012.08.010. PMID 23121820.
  34. World Health Organization Department of Reproductive Health and Research (2011). (PDF) (Rev. and Updated ed.). Geneva, Switzerland: WHO and Center for Communication Programs. pp. 1–10. ISBN 978-0-9788563-7-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ กันยายน 21, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  35. Mackenzie, James (ธันวาคม 6, 2013). . The Guardian. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 21, 2014. สืบค้นเมื่อ พฤษภาคม 20, 2014. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  36. Ammer, Christine (2009). "oral contraceptive". The encyclopedia of women's health (6th ed.). New York: Facts On File. pp. 312–315. ISBN 978-0-8160-7407-5.
  37. Nelson, Anita L.; Cwiak, Carrie (2011). "Combined oral contraceptives (COCs)". ใน Hatcher, Robert A.; Trussell, James; Nelson, Anita L.; Cates, Willard Jr.; Kowal, Deborah; Policar, Michael S. (บ.ก.). Contraceptive technology (20th revised ed.). New York: Ardent Media. pp. 249–341. ISBN 978-1-59708-004-0. ISSN 0091-9721. OCLC 781956734. pp. 257–258:
  38. Barbara L. Hoffman (2011). "5 Second-Tier Contraceptive Methods—Very Effective". Williams gynecology (2nd ed.). New York: McGraw-Hill Medical. ISBN 0-07-171672-6.
  39. Brito, MB; Nobre, F; Vieira, CS (April 2011). "Hormonal contraception and cardiovascular system". Arquivos brasileiros de cardiologia. 96 (4): e81–9. doi:10.1590/S0066-782X2011005000022. PMID 21359483.CS1 maint: ref=harv (link)
  40. Stegeman, BH; de Bastos, M; Rosendaal, FR; van Hylckama Vlieg, A; Helmerhorst, FM; Stijnen, T; Dekkers, OM (Sep 12, 2013). "Different combined oral contraceptives and the risk of venous thrombosis: systematic review and network meta-analysis". BMJ (Clinical research ed.). 347: f5298. doi:10.1136/bmj.f5298. PMC 3771677. PMID 24030561.
  41. Kurver, Miranda J.; van der Wijden, Carla L.; Burgers, Jako (October 4, 2012). "Samenvatting van de NHG-standaard 'Anticonceptie' [Summary of the Dutch College of General Practitioners' practice guideline 'Contraception']". Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (ภาษาดัตช์). 156 (41): A5083. PMID 23062257.
  42. Burrows, LJ; Basha, M; Goldstein, AT (September 2012). "The effects of hormonal contraceptives on female sexuality: a review". The journal of sexual medicine. 9 (9): 2213–23. doi:10.1111/j.1743-6109.2012.02848.x. PMID 22788250.
  43. Shulman, LP (October 2011). "The state of hormonal contraception today: benefits and risks of hormonal contraceptives: combined estrogen and progestin contraceptives". American Journal of Obstetrics and Gynecology. 205 (4 Suppl): S9-13. doi:10.1016/j.ajog.2011.06.057. PMID 21961825.
  44. Havrilesky, LJ; Moorman, PG; Lowery, WJ; Gierisch, JM; Coeytaux, RR; Urrutia, RP; Dinan, M; McBroom, AJ; Hasselblad, V; Sanders, GD; Myers, ER (July 2013). "Oral Contraceptive Pills as Primary Prevention for Ovarian Cancer: A Systematic Review and Meta-analysis". Obstetrics and gynecology. 122 (1): 139–147. doi:10.1097/AOG.0b013e318291c235. PMID 23743450.
  45. Mantha, S.; Karp, R.; Raghavan, V.; Terrin, N.; Bauer, K. A.; Zwicker, J. I. (August 7, 2012). "Assessing the risk of venous thromboembolic events in women taking progestin-only contraception: a meta-analysis". BMJ. 345 (aug07 2): e4944–e4944. doi:10.1136/bmj.e4944. PMC 3413580. PMID 22872710.CS1 maint: ref=harv (link)
  46. Burke, AE (October 2011). "The state of hormonal contraception today: benefits and risks of hormonal contraceptives: progestin-only contraceptives". American Journal of Obstetrics and Gynecology. 205 (4 Suppl): S14-7. doi:10.1016/j.ajog.2011.04.033. PMID 21961819.
  47. Neinstein, Lawrence (2008). (5th ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 624. ISBN 978-0-7817-9256-1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 17, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  48. Chaudhuri (2007). (7th ed.). Elsevier India. p. 88. ISBN 9788131211502. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ เมษายน 30, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  49. Hamilton, Richard (2012). (8th ed.). St. Louis, Mo.: Elsevier/Saunders. p. 799. ISBN 978-1-4377-3582-6. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 3, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  50. (4th ed.). New York: United Nations Children's Fund. 2010. p. 141. ISBN 9789280644661. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 13, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  51. Pray, Walter Steven (2005). (2nd ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 414. ISBN 978-0-7817-3498-1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ เมษายน 30, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  52. "Condom Use by Adolescents". Pediatrics. 132 (5): 973–981. October 28, 2013. doi:10.1542/peds.2013-2821.
  53. Eberhard, Nieschlag (2010). (3rd ed.). [S.l.]: Springer-Verlag Berlin Heidelberg. p. 563. ISBN 978-3-540-78355-8. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 10, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  54. Barbieri, Jerome F. (2009). (6th ed.). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. p. 873. ISBN 978-1-4160-4907-4. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 18, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  55. Kuyoh, MA; Toroitich-Ruto, C; Grimes, DA; Schulz, KF; Gallo, MF (January 2003). "Sponge versus diaphragm for contraception: a Cochrane review". Contraception. 67 (1): 15–8. doi:10.1016/s0010-7824(02)00434-1. PMID 12521652.
  56. Organization, World Health (2009). (4th ed.). Geneva: Reproductive Health and Research, World Health Organization. p. 88. ISBN 9789241563888. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 15, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  57. Winner, B; Peipert, JF; Zhao, Q; Buckel, C; Madden, T; Allsworth, JE; Secura, GM. (2012). . New England Journal of Medicine. 366 (21): 1998–2007. doi:10.1056/NEJMoa1110855. PMID 22621627. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กุมภาพันธ์ 18, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  58. Hurt, K. Joseph; และคณะ, บ.ก. (มีนาคม 28, 2012). . Department of Gynecology and Obstetrics, The Johns Hopkins University School of Medicine, Baltimore Maryland (4th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. p. 232. ISBN 978-1-60547-433-5. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 12, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  59. Committee on Adolescent Health Care Long-Acting Reversible Contraception Working Group, The American College of Obstetricians and Gynecologists (October 2012). "Committee opinion no. 539: adolescents and long-acting reversible contraception: implants and intrauterine devices". Obstetrics and gynecology. 120 (4): 983–8. doi:10.1097/AOG.0b013e3182723b7d. PMID 22996129.
  60. Darney, Leon Speroff, Philip D. (2010). (5th ed.). Philadelphia, Pa.: Lippincott Williams & Wilkins. pp. 242–243. ISBN 978-1-60831-610-6. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 6, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  61. Black, K; Lotke, P; Buhling, KJ; Zite, NB; Intrauterine contraception for Nulliparous women: Translating Research into Action (INTRA), group (October 2012). "A review of barriers and myths preventing the more widespread use of intrauterine contraception in nulliparous women". The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care. 17 (5): 340–50. doi:10.3109/13625187.2012.700744. PMC 4950459. PMID 22834648.
  62. Gabbe, Steven (2012). . Elsevier Health Sciences. p. 527. ISBN 978-1-4557-3395-8. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 15, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  63. Steenland, MW; Tepper, NK; Curtis, KM; Kapp, N (November 2011). "Intrauterine contraceptive insertion postabortion: a systematic review". Contraception. 84 (5): 447–64. doi:10.1016/j.contraception.2011.03.007. PMID 22018119.
  64. Tommaso Falcone; William W. Hurd, บ.ก. (2007). . Philadelphia: Mosby. p. 409. ISBN 978-0-323-03309-1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 17, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  65. Grimes, D.A. (2007). ""Intrauterine Devices (IUDs)" In:Hatcher, RA; Nelson, TJ; Guest, F; Kowal, D". Contraceptive Technology (19th ed.). New York: Ardent Media.
  66. Marnach, ML; Long, ME; Casey, PM (March 2013). "Current issues in contraception". Mayo Clinic Proceedings. 88 (3): 295–9. doi:10.1016/j.mayocp.2013.01.007. PMID 23489454.
  67. . Guttmacher Policy Review. 2007. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มีนาคม 7, 2010. สืบค้นเมื่อ เมษายน 27, 2010. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  68. Adams CE, Wald M (August 2009). "Risks and complications of vasectomy". Urol. Clin. North Am. 36 (3): 331–6. doi:10.1016/j.ucl.2009.05.009. PMID 19643235.
  69. Hillard, Paula Adams (2008). . Hagerstwon, MD: Lippincott Williams & Wilkins. p. 265. ISBN 0-7817-6942-6. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 11, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  70. Hillard, Paula Adams (2008). . Hagerstwon, MD: Lippincott Williams & Wilkins. p. 549. ISBN 0-7817-6942-6. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 5, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  71. Hatcher, Robert (2008). (19th ed.). New York, N.Y.: Ardent Media. p. 390. ISBN 978-1-59708-001-9. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 6, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  72. Moore, David S. (2010). (5th ed.). New York: Freeman. p. 25. ISBN 978-1-4292-2426-0. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ เมษายน 27, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  73. Deffieux, X; Morin Surroca, M; Faivre, E; Pages, F; Fernandez, H; Gervaise, A (May 2011). "Tubal anastomosis after tubal sterilization: a review". Archives of gynecology and obstetrics. 283 (5): 1149–58. doi:10.1007/s00404-011-1858-1. PMID 21331539.
  74. Shridharani, A; Sandlow, JI (November 2010). "Vasectomy reversal versus IVF with sperm retrieval: which is better?". Current Opinion in Urology. 20 (6): 503–9. doi:10.1097/MOU.0b013e32833f1b35. PMID 20852426.
  75. Nagler, HM; Jung, H (August 2009). "Factors predicting successful microsurgical vasectomy reversal". The Urologic clinics of North America. 36 (3): 383–90. doi:10.1016/j.ucl.2009.05.010. PMID 19643240.
  76. Grimes, DA; Gallo, MF; Grigorieva, V; Nanda, K; Schulz, KF (Oct 18, 2004). "Fertility awareness-based methods for contraception". Cochrane Database of Systematic Reviews (4): CD004860. doi:10.1002/14651858.CD004860.pub2. PMID 15495128.
  77. Lawrence, Ruth (2010). Breastfeeding : a guide for the medical professional (7th ed.). Philadelphia, Pa.: Saunders. p. 673. ISBN 978-1-4377-0788-5.
  78. Freundl, G; Sivin, I; Batár, I (April 2010). "State-of-the-art of non-hormonal methods of contraception: IV. Natural family planning". The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care. 15 (2): 113–23. doi:10.3109/13625180903545302. PMID 20141492.
  79. Mangone, Emily Rose; Lebrun, Victoria; Muessig, Kathryn E (19 January 2016). "Mobile Phone Apps for the Prevention of Unintended Pregnancy: A Systematic Review and Content Analysis". JMIR mHealth and uHealth. 4 (1): e6. doi:10.2196/mhealth.4846.
  80. Organization, World Health (2009). (PDF) (4th ed.). Geneva: Reproductive Health and Research, World Health Organization. pp. 91–100. ISBN 9789241563888. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ กรกฎาคม 9, 2012. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  81. Jones, RK; Fennell, J; Higgins, JA; Blanchard, K (June 2009). "Better than nothing or savvy risk-reduction practice? The importance of withdrawal". Contraception. 79 (6): 407–10. doi:10.1016/j.contraception.2008.12.008. PMID 19442773.
  82. Killick, SR; Leary, C; Trussell, J; Guthrie, KA (March 2011). "Sperm content of pre-ejaculatory fluid". Human fertility (Cambridge, England). 14 (1): 48–52. doi:10.3109/14647273.2010.520798. PMC 3564677. PMID 21155689.
  83. . Planned Parenthood. 2009. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กันยายน 10, 2009. สืบค้นเมื่อ กันยายน 9, 2009. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  84. Murthy, Amitasrigowri S; Harwood, Bryna (2007). Contraception Update (2nd ed.). New York: Springer. pp. Abstract. doi:10.1007/978-0-387-32328-2_12. ISBN 978-0-387-32327-5.
  85. Alters, Sandra; Schiff, Wendy (Oct 5, 2009). Essential Concepts for Healthy Living. Jones & Bartlett Publishers. p. 116. ISBN 978-0763756413. สืบค้นเมื่อ 30 December 2017.
  86. Greenberg, Jerrold S.; Bruess, Clint E.; Oswalt, Sara B. (Feb 19, 2016). Exploring the Dimensions of Human Sexuality. Jones & Bartlett Publishers. p. 191. ISBN 978-1449698010. สืบค้นเมื่อ 30 December 2017.
  87. Fortenberry, J. Dennis (2005). "The limits of abstinence-only in preventing sexually transmitted infections". Journal of Adolescent Health. 36 (4): 269–70. doi:10.1016/j.jadohealth.2005.02.001. PMID 15780781.CS1 maint: ref=harv (link)
  88. Kim Best (2005). . Network. 23 (4). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กุมภาพันธ์ 18, 2009. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: ref=harv (link)
  89. Francis, Leslie (2017). The Oxford Handbook of Reproductive Ethics. Oxford University Press. p. 329. ISBN 9780199981878. สืบค้นเมื่อ 30 December 2017.
  90. Thomas, R. Murray (2009). Sex and the American teenager seeing through the myths and confronting the issues. Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Education. p. 81. ISBN 978-1-60709-018-2.
  91. Edlin, Gordon (2012). Health & Wellness. Jones & Bartlett Learning. p. 213. ISBN 978-1-4496-3647-0.
  92. Santelli, JS; Kantor, LM; Grilo, SA; Speizer, IS; Lindberg, LD; Heitel, J; Schalet, AT; Lyon, ME; Mason-Jones, AJ; McGovern, T; Heck, CJ; Rogers, J; Ott, MA (September 2017). "Abstinence-Only-Until-Marriage: An Updated Review of U.S. Policies and Programs and Their Impact". The Journal of adolescent health : official publication of the Society for Adolescent Medicine. 61 (3): 273–280. doi:10.1016/j.jadohealth.2017.05.031. PMID 28842065. 
  93. Blackburn, Susan Tucker (2007). (3rd ed.). St. Louis, Mo.: Saunders Elsevier. p. 157. ISBN 978-1-4160-2944-1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 12, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  94. . World Health Organization. เมษายน 2005. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 23, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  95. Van der Wijden, Carla; Brown, Julie; Kleijnen, Jos (October 8, 2008). "Lactational amenorrhea for family planning". Cochrane Database of Systematic Reviews (4): CD001329. doi:10.1002/14651858.CD001329. PMID 14583931.
  96. Fritz, Marc (2012). . pp. 1007–1008. ISBN 978-1-4511-4847-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 3, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  97. Swisher, Judith Lauwers, Anna. (5th ed.). Sudbury, MA: Jones & Bartlett Learning. pp. 465–466. ISBN 978-1-4496-1948-0. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 16, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  98. Office of Population Research; Association of Reproductive Health Professionals (กรกฎาคม 31, 2013). . Princeton: Princeton University. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กันยายน 23, 2013. สืบค้นเมื่อ กันยายน 7, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  99. Leung, Vivian W Y; Levine, Marc; Soon, Judith A (February 2010). "Mechanisms of Action of Hormonal Emergency Contraceptives". Pharmacotherapy. 30 (2): 158–168. doi:10.1592/phco.30.2.158. PMID 20099990. The evidence strongly supports disruption of ovulation as a mechanism of action. The data suggest that emergency contraceptives are unlikely to act by interfering with implantation
  100. Cheng, L; Che, Y; Gülmezoglu, AM (Aug 15, 2012). "Interventions for emergency contraception". Cochrane Database of Systematic Reviews. 8: CD001324. doi:10.1002/14651858.CD001324.pub4. PMID 22895920.
  101. Richardson, AR; Maltz, FN (January 2012). "Ulipristal acetate: review of the efficacy and safety of a newly approved agent for emergency contraception". Clinical therapeutics. 34 (1): 24–36. doi:10.1016/j.clinthera.2011.11.012. PMID 22154199.
  102. . Association of Reproductive Health Professionals. มีนาคม 2011. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 11, 2013. สืบค้นเมื่อ พฤษภาคม 20, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  103. Cleland K, Zhu H, Goldstruck N, Cheng L, Trussel T (2012). "The efficacy of intrauterine devices for emergency contraception: a systematic review of 35 years of experience". Human Reproduction. 27 (7): 1994–2000. doi:10.1093/humrep/des140. PMID 22570193.CS1 maint: ref=harv (link)
  104. Glasier, A; Cameron, ST; Blithe, D; Scherrer, B; Mathe, H; Levy, D; Gainer, E; Ulmann, A (Oct 2011). "Can we identify women at risk of pregnancy despite using emergency contraception? Data from randomized trials of ulipristal acetate and levonorgestrel". Contraception. 84 (4): 363–7. doi:10.1016/j.contraception.2011.02.009. PMID 21920190.
  105. "Dual protection against unwanted pregnancy and HIV / STDs". Sex Health Exch (3): 8. 1998. PMID 12294688.
  106. Cates, W.; Steiner, M. J. (2002). . Sexually Transmitted Diseases. 29 (3): 168–174. doi:10.1097/00007435-200203000-00007. PMID 11875378. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มกราคม 25, 2012. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: ref=harv (link)
  107. . International Planned Parenthood Federation. พฤษภาคม 2000. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ เมษายน 10, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  108. Gupta, Ramesh C. (กุมภาพันธ์ 25, 2011). . Academic Press. p. 105. ISBN 978-0-12-382032-7. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 16, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  109. Country Comparison: Maternal Mortality Rate November 8, 2012, at the Wayback Machine. in The CIA World Factbook
  110. Sholapurkar, SL (February 2010). "Is there an ideal interpregnancy interval after a live birth, miscarriage or other adverse pregnancy outcomes?". Journal of obstetrics and gynaecology : the journal of the Institute of Obstetrics and Gynaecology. 30 (2): 107–10. doi:10.3109/01443610903470288. PMID 20143964.
  111. Lavin, C; Cox, JE (August 2012). "Teen pregnancy prevention: current perspectives". Current Opinion in Pediatrics. 24 (4): 462–9. doi:10.1097/MOP.0b013e3283555bee. PMID 22790099.
  112. Tsui AO, McDonald-Mosley R, Burke AE (April 2010). "Family planning and the burden of unintended pregnancies". Epidemiol Rev. 32 (1): 152–74. doi:10.1093/epirev/mxq012. PMC 3115338. PMID 20570955.CS1 maint: ref=harv (link)
  113. Rosenthal, Elisabeth (มิถุนายน 30, 2013). . New York Times. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มีนาคม 14, 2017. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  114. Darroch, JE (March 2013). "Trends in contraceptive use". Contraception. 87 (3): 259–63. doi:10.1016/j.contraception.2012.08.029. PMID 23040137.
  115. Darney, Leon Speroff, Philip D. (2010). A clinical guide for contraception (5th ed.). Philadelphia, Pa.: Lippincott Williams & Wilkins. p. 315. ISBN 1-60831-610-6.
  116. Naz, RK; Rowan, S (June 2009). "Update on male contraception". Current Opinion in Obstetrics and Gynecology. 21 (3): 265–9. doi:10.1097/gco.0b013e328329247d. PMID 19469045.
  117. Cleland, JG; Ndugwa, RP; Zulu, EM (Feb 1, 2011). "Family planning in sub-Saharan Africa: progress or stagnation?". Bulletin of the World Health Organization. 89 (2): 137–43. doi:10.2471/BLT.10.077925. PMC 3040375. PMID 21346925.
  118. Darroch, JE; Singh, S (May 18, 2013). "Trends in contraceptive need and use in developing countries in 2003, 2008, and 2012: an analysis of national surveys". Lancet. 381 (9879): 1756–1762. doi:10.1016/S0140-6736(13)60597-8. PMID 23683642.
  119. Rasch, V (July 2011). "Unsafe abortion and postabortion care -an overview". Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica. 90 (7): 692–700. doi:10.1111/j.1600-0412.2011.01165.x. PMID 21542813.
  120. Cuomo, Amy (2010). "Birth control". ใน O'Reilly, Andrea (บ.ก.). Encyclopedia of motherhood. Thousand Oaks, Calif.: Sage Publications. pp. 121–126. ISBN 978-1-4129-6846-1.
  121. Lipsey, Richard G.; Carlaw, Kenneth; Bekar, Clifford (2005). "Historical Record on the Control of Family Size". Economic Transformations: General Purpose Technologies and Long-Term Economic Growth. Oxford University Press. pp. 335–40. ISBN 978-0-19-928564-8.
  122. unspecified (2001). "Herbal contraceptives and abortifacients". ใน Bullough, Vern L. (บ.ก.). . Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. pp. 125–128. ISBN 978-1-57607-181-6. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤศจิกายน 16, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  123. McTavish, Lianne (2007). "Contraception and birth control". ใน Robin, Diana (บ.ก.). Encyclopedia of women in the Renaissance : Italy, France, and England. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. pp. 91–92. ISBN 978-1-85109-772-2.
  124. (PDF). Planned Parenthood Report. มกราคม 2012. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ พฤศจิกายน 6, 2015. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  125. Hartmann, B (1997). "Population control I: Birth of an ideology". International Journal of Health Services. 27 (3): 523–40. doi:10.2190/bl3n-xajx-0yqb-vqbx. PMID 9285280.
  126. Simms, Madeleine (มกราคม 27, 1977). . New Scientist. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 5, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  127. Wilkinson Meyer, Jimmy Elaine (2004). . Ohio State University Press. p. 184. ISBN 978-0-8142-0954-7. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มกราคม 3, 2014. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  128. Galvin, Rachel (1998). . National Endowment for the Humanities. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ ตุลาคม 1, 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  129. Rossi, Alice (1988). The Feminist Papers. Boston: Northeastern University Press. p. 523. ISBN 9781555530280.
  130. . About Sanger. New York University. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 28, 2017. สืบค้นเมื่อ กุมภาพันธ์ 24, 2017. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  131. Karen Pastorello (2013). . John Wiley & Sons. p. 65. ISBN 978-1-118-65112-4. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 4, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  132. Zorea, Aharon (2012). Birth Control. Santa Barbara, California: Greenwood. p. 43. ISBN 978-0-313-36254-5.
  133. Baker, Jean H. (2012). (First pbk. ed.). pp. 115–117. ISBN 978-1-4299-6897-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 4, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  134. McCann, Carole Ruth (2010). "Women as Leaders in the Contraceptive Movement". ใน Karen O'Connor (บ.ก.). . SAGE. p. 751. OCLC 568741234. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 10, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  135. Hall, Ruth (1977). Passionate Crusader. Harcourt, Brace, Jovanovich. p. 186.
  136. Marie Carmichael Stopes (1925). The First Five Thousand. London: John Bale, Sons & Danielsson. p. 9. OCLC 12690936.
  137. Hall, Lesley (2011). The life and times of Stella Browne : feminist and free spirit. London: I. B. Tauris. p. 173. ISBN 978-1-84885-583-0.
  138. Alesha Doan (2007). Opposition and Intimidation: The Abortion Wars and Strategies of Political Harassment. University of Michigan Press. pp. 53–54. ISBN 978-0-472-06975-0.
  139. "History of Birth Control in the United States". Congressional Digest. 2012.
  140. . HealthCare.gov. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กุมภาพันธ์ 12, 2016. สืบค้นเมื่อ กุมภาพันธ์ 17, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  141. Fritz, Marc A.; Speroff, Leon (2011). "Intrauterine contraception". (8th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. pp. 1095–1098. ISBN 978-0-7817-7968-5. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤศจิกายน 16, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  142. . www.pbs.org. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ ตุลาคม 1, 2016. สืบค้นเมื่อ ตุลาคม 20, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  143. Kulier, Regina; Kapp, Nathalie; Gülmezoglu, A. Metin; Hofmeyr, G. Justus; Cheng, Linan; Campana, Aldo (November 9, 2011). "Medical methods for first trimester abortion". Cochrane Database of Systematic Reviews (11): CD002855. doi:10.1002/14651858.CD002855.pub4. PMID 22071804.
  144. Cottingham J.; Germain A.; Hunt P. (2012). "Use of human rights to meet the unmet need for family planning". The Lancet. 380 (9837): 172–180. doi:10.1016/S0140-6736(12)60732-6. PMID 22784536.CS1 maint: ref=harv (link)
  145. Srikanthan, A; Reid, RL (February 2008). "Religious and cultural influences on contraception". Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada. 30 (2): 129–37. PMID 18254994.CS1 maint: ref=harv (link)
  146. Pope Paul VI (กรกฎาคม 25, 1968). "Humanae Vitae: Encyclical of Pope Paul VI on the Regulation of Birth". Vatican. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ March 19, 2011. สืบค้นเมื่อ October 1, 2006. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  147. Rosemary Radford Ruether (2006). . ใน Rosemary Skinner Keller (บ.ก.). Encyclopedia of women and religion in North America. Bloomington, Ind. [u.a.]: Indiana Univ. Press. p. 132. ISBN 978-0-253-34686-5. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 29, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  148. Bob Digby; และคณะ (2001). Bob Digby (บ.ก.). (2nd ed.). Heinemann. p. 158. ISBN 978-0-435-35249-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 12, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  149. Rengel, Marian (2000). . Phoenix, Ariz: Oryx Press. p. 202. ISBN 978-1-57356-255-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 3, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  150. Bennett, Jana Marguerite (2008). . Oxford: Oxford University Press. p. 178. ISBN 978-0-19-531543-1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 28, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  151. Feldman, David M. (1998). Birth Control in Jewish Law. Lanham, MD: Jason Aronson. ISBN 0-7657-6058-4.
  152. . University of Virginia Health System. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ March 23, 2004. สืบค้นเมื่อ October 6, 2006. Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  153. . Alan Khoo. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 29, 2008. สืบค้นเมื่อ มิถุนายน 14, 2008. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  154. Khalid Farooq Akbar. . Hamdard Islamicus. XVII (3). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กันยายน 26, 2006. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)CS1 maint: ref=harv (link)
  155. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ August 18, 2014.
  156. Hutcherson, Hilda (2002). (1st Perigee ed.). New York: Perigee Book. p. 201. ISBN 978-0-399-52853-8. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 29, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  157. Rengel, Marian (2000). . Phoenix, Ariz: Oryx Press. p. 65. ISBN 978-1-57356-255-3. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 6, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  158. Cottrell, BH (Mar–Apr 2010). "An updated review of evidence to discourage douching". MCN. The American journal of maternal child nursing. 35 (2): 102–7, quiz 108–9. doi:10.1097/NMC.0b013e3181cae9da. PMID 20215951.
  159. Alexander, William (2013). (6th ed.). Jones & Bartlett Publishers. p. 105. ISBN 978-1-4496-8375-7. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 6, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  160. Sharkey, Harriet (2013). . HarperCollins. p. 17. ISBN 978-0-00-751686-5. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มิถุนายน 3, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  161. Strange, Mary (2011). . Thousand Oaks, Calif.: Sage Reference. p. 928. ISBN 978-1-4129-7685-5. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ พฤษภาคม 15, 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  162. Jensen, JT (October 2011). "The future of contraception: innovations in contraceptive agents: tomorrow's hormonal contraceptive agents and their clinical implications". American Journal of Obstetrics and Gynecology. 205 (4 Suppl): S21-5. doi:10.1016/j.ajog.2011.06.055. PMID 21961821.
  163. Halpern, V; Raymond, EG; Lopez, LM (Sep 26, 2014). "Repeated use of pre- and postcoital hormonal contraception for prevention of pregnancy". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9: CD007595. doi:10.1002/14651858.CD007595.pub3. PMID 25259677.
  164. Castaño, PM; Adekunle, L (March 2010). "Transcervical sterilization". Seminars in reproductive medicine. 28 (2): 103–9. doi:10.1055/s-0030-1248134. PMID 20352559.
  165. Glasier, A (November 2010). "Acceptability of contraception for men: a review". Contraception. 82 (5): 453–6. doi:10.1016/j.contraception.2010.03.016. PMID 20933119.
  166. Kogan, P; Wald, M (Feb 2014). "Male contraception: history and development". The Urologic clinics of North America. 41 (1): 145–61. doi:10.1016/j.ucl.2013.08.012. PMID 24286773.
  167. Naz, RK (July 2011). "Antisperm contraceptive vaccines: where we are and where we are going?". American journal of reproductive immunology (New York, N.Y. : 1989). 66 (1): 5–12. doi:10.1111/j.1600-0897.2011.01000.x. PMC 3110624. PMID 21481057.

การค, มกำเน, งกฤษ, birth, control, อเทคน, คและว, การท, ใช, ในการป, องก, นการปฏ, สนธ, หร, อข, ดขวางการต, งครรภ, กใช, มาแต, โบราณ, ทว, าว, ปลอดภ, ยและได, ผลด, งม, ในช, วงคร, สต, ศตวรรษท, การวางแผน, เตร, ยมการ, และการใช, กเร, ยกว, าเป, นการวางแผนครอบคร, บางว, ฒนธ. karkhumkaenid xngkvs birth control khuxethkhnikhaelawithikarthiichinkarpxngknkarptisnthihruxkhdkhwangkartngkhrrph 1 karkhumkaenidthukichmaaetobran thwawithithiplxdphyaelaidphldiphungmiinchwngkhriststwrrsthi 20 2 karwangaephn etriymkar aelakarichkarkhumkaenidthukeriykwaepnkarwangaephnkhrxbkhrw 3 4 bangwthnthrrmimsnbsnunaelacakdkarekhathungwithikarkhumkaenidephraaechuxwaepnsingthiimepnthitxngkarthangsilthrrm sasna hruxkaremuxng 2 twxyangyaemdkhumkaenid prasiththiphlkhxngwithikhumkaenidaebbtang withithisungihprasiththiphlsungsudkhuxkarthahmn odykartdhlxdnaxsuci vasectomy inephschayaelakarphukthxrngikhinephshying karishwngxnamykhumkaenid IUD aelakarichyafngkhumkaenid 5 tammadwykarichhxromn echn yaemdkhumkaenid yakhumkaenidchnidaephnaepaphiwhnng wngaehwnchxngkhlxd aelakarchidhxromn withithiidphlrxnglngmaidaekwithikarnbrayaplxdphyaelawithikarthiichsingkidkhwang echn thungyangxnamy hmwkkhrxbpakmdluk aelafxngnakhumkaenid 5 withithiidphlnxythisudidaekkarichsarkhaechuxxsuci spermicide aelakarhlngnxkchxngkhlxd 5 karthahmnihprasiththiphlsungaetmkepnkarkhumkaenidthithawr tangkbwithixunsungepnkarkhumaebbchwkhrawaelasamarthyxnklbidemuxhyudich 5 karptibtithangephsthiplxdphy echnkarichthungyangxnamychayhruxhyingyngsamarthpxngknkartidechuxthangephssmphnth 6 swnwithikarkhumkaenidaebbxunimpxngknorkhtidtxthangephssmphnth 7 ethkhnikhkarkhumkaenidchukechinsamarthpxngknkartngkhrrphidichphayin 72 thung 120 chwomnghlngmiephssmphnthodyimidpxngkn 8 9 bangkhnechuxwakarimmiephssmphnthepnkarkhumkaenidaebbhnung thwaephssuksaaebbthisxnihngdewnxyangediywxacephimoxkaskartngkhrrphinwyrunhakimsxnkhwbkhuipkbkarichkarkhumkaenid ephraakarimyxmthatam 10 11 inpraethsithy phrarachbyytikarpxngknaelaaekikhpyhakartngkhrrphinwyrun ph s 2559 ihphumixayurahwang 10 thung 20 pi ekharbkarfngyakhumkaenidchnidfngitphiwhnngidfriinorngphyabalrththwpraeths 12 kartngkhrrphinwyrunmikhwamesiyngthicasngphlesiymakkwa 13 ephssuksathimienuxhakhrxbkhlumaelakarekhathungkarkhumkaenidldxtrakartngkhrrphimphungprasngkhinwyrun 13 14 aemphueyawsamarthichkarkhumkaenidthukaebb 15 withikhumkaenidchwkhrawthixxkvththinan echn yafngkhumkaenid hwngxnamykhumkaenid hrux wngaehwnchxngkhlxd epnwithithildoxkaskartngkhrrphinwyruniddithisud 14 hlngihkaenidphuhyingthiimideliynglukdwynmaemxyangediywsamarthtngthxngxikkhrnghlng 4 6 spdah 15 withikhumkaenidbangwithisamarthichidthnthihlngkhlxdbutr aelabangwithixactxngrxepnewlanansudhkeduxn 15 withikhumkaenidaebbichoprecsetxornxyangediywthukichodyphuhyingthieliynglukdwynmaemmakkwa yaemdkhumkaenidthimihxromn 2 chnid 15 phuhyingthiekhasuwyhmdraduthukaenanaihichkarkhumkaenidtxipxikhnungpihlnghmdpracaeduxn 15 phuhyingpraman 222 lankhninpraethskalngphthnathitxngkarhlikeliyngkartngkhrrphimidkalngichwithkhumkaenidsmyihm 16 17 karichkarkhumkaenidinpraethskalngphthnaldcanwnkartayrahwangkartngkhrrphlng 40 chwychiwitkhnpraman 270 000 khn in ph s 2551 aelasamarthldkartaythung 70 haksamarthtxbrbkhwamtxngkarkhumkaenidthnghmd 18 19 karkhumkaenidsamarthphthnasukhphaphkhxngphuepnaemhlngkarihkaenidbutraelaephimoxkaskarrxdchiwitkhxngbutrodykarephimrayaewlarahwangkartngkhrrphaetlakhrng 18 inolkkalngphthna rayidaelasinthrphykhxngphuhying rwmthngnahnk sukhphaph aelakarsuksakhxngedk lwndikhunemuxmikarekhathungkarkhumkaenidthimakkhun 20 karkhumkaenidthaihesrsthkicetibotephraaldcanwnedkthitxngphungphaphuxun ephimcanwnphuhyinginaerngngan aelaldkarichthrphyakr 20 21 elnmiediy widioxxthibaywithildkartngkhrrphimphungprasngkh enuxha 1 withikhumkaenid 1 1 odyichhxromn 1 2 odyichsingkidkhwang 1 3 hwngxnamykhumkaenid 1 4 karthahmn 1 5 odyphvtikrrm 1 5 1 karnbrayaplxdphy hna 7 hlng 7 1 5 2 karhlngnxk 1 5 3 karngdewn 1 5 4 karihnmbutr 1 6 karkhumkaenidchukechin 1 7 karpxngknsxngchn 2 phlkrathb 2 1 sukhphaph 2 2 karengin 3 khwamchuk 4 prawti 4 1 prawtiyukhaerkerim 4 2 karekhluxnihwthangkarkhumkaenid 4 3 withismyihm 5 sngkhmaelawthnthrrm 5 1 taaehnngthangkdhmay 5 2 mummxngthangsasna 5 3 wnkhumkaenidolk 5 4 khwamechuxphid 6 aenwthangkarwicy 6 1 phuhying 6 2 phuchay 7 duephim 8 xangxingwithikhumkaenid aekikhxtrakartngkhrrphinkarichpiaerk 22 23 withikhumkaenid inkarichthwip inkarichxyangthuktxngimmikarpxngkn 85 85 yakhumkaenid hxromnrwm 9 0 3 yakhumkaenid hxromnediyw 13 1 1 karthahmn hying 0 5 0 5 karthahmn chay 0 15 0 1 thungyangxnamy hying 21 5 thungyangxnamy chay 18 2 hwngxnamyekhluxbthxngaedng 0 8 0 6 hwngxnamyhlnghxromn 0 2 0 2 aephnaepakhumkaenid 9 0 3 wngaehwnchxngkhlxd 9 0 3 yachidkhumkaenid 6 0 2 yafngkhumkaenid 0 05 0 05 fakhrxbpakmdlukaelasarkhaechuxxsuci 12 6 karnbrayaplxdphy 24 0 4 5 karhlngnxk 22 4 karkhumkaenidodykarihnmluk xtralmehlwin 6 eduxnaerk 0 7 5 24 lt 2 25 withikhumkaenidmithngaebbichsingkidkhwang barrier method aebbichhxromn aebbichhwngxnamykhumkaenid IUD karthahmn aelawithithangphvtikrrm thiichkxnhruxrahwangmiephssmphnth swnkarkhumkaenidchukechinxacybyngkartngkhrrphidhlaywnhlngmiephssmphnth prasiththiphlkhxngwithikhumkaenidaebbtang mkxyuinrupaebbkhxngcanwnepxresntphuhyingthitngkhrrphemuxichwithinn inpiaerk 26 aelabangthiwithithimiprasiththiphlsungechnkarphukthxrngikhxacthukaesdnginrupaebbkhxngoxkaslmehlwinchwngchiwit 27 withikhumkaenidthimiprasiththiphlsungsudidaekwithithiihphlyawnanodyimcaepntxngphbaephthyepnpraca 28 karthahmnodykarphatd karfnghxromn aelakarishwngxnamykhumkaenidmioxkaslmehlwinpiaerktakwa 1 22 yaemdkhumkaenid yakhumkaenidchnidaephnaepaphiwhnng wngaehwnchxngkhlxd aelawithikarkhumkaenidodykarihnmluk lactational amenorrhea method LAM mioxkaslmehlwtakwa 1 inpiaerk in 6 eduxnaerksahrb LAM hakichxyangthuktxng 28 odymixtrakarlmehlwthung 9 inkarichaebbthwipenuxngcakkarichaebbphid 22 withiaebbxun echn thungyangxnamy fakhrxbpakmdluk diaphragm aelasarkhaechuxxsucimixtralmehlwinpiaerkthisungkwaaememuxichnganxyangthuktxng 28 sthabnkumarewchsastraehngxemrikaaenanaihphueyawichwithikhumkaenidrayayawthiyxnklbidepnxndbaerk 29 aemwithikhumkaenidthukaebbxacmiphlkhangekhiyng phlesiyehlannnxykwaphlesiythimakbkartngkhrrph 28 khnthihyudkarichyakhumkaenidhruxyachid hruxthxdxupkrnkhumkaenidaebbtang echn hwngxnamyhruxyafngmixtrakartngkhrrphinpitxmaethakbkhnthiimidkhumkaenid 30 khnthimipyhadansukhphaphxactxngpruksaaephthyephuxeluxkwithikhumkaenidthiehmaasm 31 swnsahrbphuhyingthirangkayaekhngaerng karkhumkaenidhlaywithisamarthichidodyimtxngphbaephthyephuxtrwcrangkay rwmthung yakhumkaenidaebbkin aebbchid hruxaebbfng aelathungyangxnamy 32 nganwicyphbwakartrwcphayin kartrwcetanm hruxkartrwceluxdkxnerimrbprathanyakhumkaenidimsngphlkrathbid 33 34 inph s 2552 xngkhkarxnamyolkephnaephrraychuxeknthsukhphaphsahrbwithikhumkaenidaetlachnid 31 odyichhxromn aekikh karkhumkaenidodyichhxromnmihlayaebb echn yaemd yafngitphiwhnng yachid yaaepa hwngxnamy aelawngaehwnchxngkhlxd withiehlanilwnichidkbphuhyingethann swnsahrbphuchaykalngxyuinrayathdsxb 35 yaemdkhumkaenidmixyusxngchnid aebbhxromnrwm sungmithngexsotrecnaelaoprecstin aelaaebbthimiaekhoprecstinxyangediyw 36 yathngsxngaebbimmiphltxtharkinkhrrphhakrbprathankhnatngkhrrph 34 yakhumkaenidthngsxngaebbpxngknkarptisnthiodyybyngkartkikhaelaephimkhwamkhnkhxngmukchxngkhlxdepnhlk 37 38 prasiththiphlkhxngyakhnxyukbkarthiphuichrbprathanyaxyangtrngewla 34 odyyaxacsngphltxeyuxbuophrngmdlukthaihtwxxnfngtwyakkhun 38 yakhumkaenidchnidhxromnrwmmikhwamsmphnthkbkhwamesiyngkhxngphawaxudtnkhxnghlxdeluxddaaelahlxdeluxdaedngelknxy 39 odyechliyphawahlxdeluxddaxudtnephimkhuncak 2 8 epn 9 8 tx 10 000 piphuhying 40 sungnxykwakhwamsmphnthkbkartngkhrrph 39 ephraaehtunicungimaenanaihphuhyingxayumakkwa 35 pithisubbuhrirbprathanyakhumkaenid 41 yaxacsngphlkrathbtxkhwamtxngkarthangephstangkninaetlakhn odyxacephimhruxld thwaswnihyimmikhwamepliynaeplng 42 yakhumchnidhxromnrwmldkhwamesiyngkhxngmaerngrngikhaelamaerngeyuxbumdlukaelaimephimhruxldkhwamesiyngkhxngmaerngetanm 43 44 yamkldprimanpracaeduxnaelaldxakarpwdpracaeduxn 34 wngaehwnchxngkhlxdplxyexsotrecninradbtakwacungxacldoxkaskhxngkarecbetanm khlunis aelapwdhw 43 yakhumkaenidchnidhxromnediyw oprecstin yakhumkaenidaebbchid aelahwngxnamykhumkaenidimsmphnthkbkhwamesiyngkhxngphawaxudtnkhxnghlxdeluxd aelaphuhyingthimiphawahlxdeluxddaxudtnsamarthichid 39 45 swnphumiprawtihlxdeluxdaedngxudtnkhwrichyakhumkaenidchnidhxromnediywaebbidkidnxkcakaebbchid 39 yaemdkhumkaenidchnidhxromnediywxacldxakarpracaeduxn aelahyingthikalngihnmluksamarthrbprathanyakhumchnidniidenuxngcakimsngphltxkarphlitnm withikhumkaenidaebbhxromnediywxacsngphltxpracaeduxn odyphuichbangkhnxacimmipracaeduxnely 46 xtrakarlmehlwinpiaerkemuxichxyangthuktxngkhxngoprecstinaebbchidxyuthi 0 2 aelaxyuthi 6 inkarichaebbthwip 22 yaemdkhumkaenidsamaebbinhibhxtamaebbptithin yaemdkhumkaenid yaaepakhumkaenid wngaehwnchxngkhlxd NuvaRingodyichsingkidkhwang aekikh karkhumkaenidodyichsingkidkhwangpxngknkartngkhrrphodyhyudimihtwxsuciekhaipyngmdluk 47 thungyangxnamychayaelahying hmwkkhrxbpakmdluk fakhrxbpakmdluk aelafxngnakhumkaenidrwmkbsarkhaechuxxsuci lwnepnkarichsingkidkhwang 47 thungyangxnamyepnwithikhumkaenidthiidrbkhwamniymsungsudthwolk 48 thungyangxnamychayichswmbnxngkhchatkhnaaekhngtwaelapxngknnaxsucithihlngxxkmaimihekhaipintwkhxngkhunxn 49 thungyangxnamysmyihmthacakyangphara thwabangthixacthacakwsduxun echn ophliyuriethn hruxlaisaeka 49 swnthungyangxnamyhyingmkthacakyanginitr yangphara hruxophliyuriethn 50 thungyaxnamychaymikhxdikhuxrakhathuk ichngay aelaimkhxymiphlkhangekhiyng 51 karthaihwyrunekhathungthungyangxnamyidngayimsngphltxxayuthierimmikickrrmthangephshruxkhwamthi 52 inpraethsyipun praman 80 khxngkhurkichthungyangxnamyephuxkhumkaenid swninpraethseyxrmntwelkhxyuthiephiyng 25 53 aelaxyuthi 18 inshrthxemrika 54 thungyangxnamychayaelafakhrxbpakmdlukrwmkbsarkhaechuxxsucimixtrakarlmehlwinpiaerkemuxichxyangthwipxyuthi 18 aela 12 tamladb 22 inkarichaebbthuktxng thungyangxnamymiprasiththiphlsungkwa odymixtrakarlmehlwinpiaerkxyuthi 2 swnfakhrxbpakmdlukxyuthi 6 22 nxkcaknithungyangxnamyyngsamarthchwypxngknorkhtidtxthangephssmphnthechnorkhexds 5 fxngnakhumkaenidepnkarichsingkidkhwangrwmkbsarkhaechuxxsuci 28 ichodykarisekhaipinchxngkhlxdkxnkarmiephssmphnthechnediywkbfakhrxbpakmdluk aelatxngwangbnpakmdlukthungcaichid 28 xtrakarlmehlwinkarichpiaerkkhunxyukbwaphuhyingthiichekhymilukhruxim odyxyuthi 24 sahrbphuekhymiluk aela 12 sahrbphuimekhymi 22 samarthisfxngnaidthung 24 chwomngkxnmiephssmphnthaelatxngthingiwinchxngkhlxdimtakwa 6 chwomnghlngrwmephs 28 nxkcakniyngmiraynganxakaraeph 55 aelaphlkhangekhiyngthisahsxyangxakarthxksikchxk toxic shock syndrome 56 thungyangxnamychay thungyangxyamychaythacakyangpharahlngkhlixxk thungyangxnamyhyingcakophliyuriethn fakhrxbpakmdlukinklxng ethiybkbehriyy 25 esnt khxngshrth chudfxngnakhumkaenidhwngxnamykhumkaenid aekikh dubthkhwamhlkthi hwngxnamykhumkaenid hwngxnamykhumkaenidchnidekhluxbthxngaedngthimisayiwthxd inpccubn hwngxnamykhumkaenid ixyudi epnxupkrnkhnadelk mkmiruptw T aelamkekhluxbdwythxngaednghruxhxromnliownxrecsetrl levonorgestrel sungichodykarisekhaipinmdluk nbepnwithikhumkaenidrayayawthiyxnklbidaebbhnung 57 xtrakarlmehlwkhxnghwngkhumkaenidekhluxbthxngaedngxyuthipraman 0 8 swnaebbichliownxrecsetrlmixtrakarlmehlwxyuthi 0 2 inkarichpiaerk 58 phuichhwngxnamyaelayakhumkaenidaebbfngmikhwamphungphxicsungsudemuxethiybkbphuichkarkhumkaenidwithixun 59 n ph s 2550 hwngxnamyepnwithikhumkaenidaebbyxnklbidthithukichmakthisud aelamiphuichkwa 180 lankhnthwolk 60 hlkthanchiwahwngxnamyplxdphyaelamiprasiththiphldiemuxichkbwyrun 59 aelakhnthiimekhymiluk 61 hwngxnamyimsngphlkrathbtxkarihnmluk aelasamarthtidtngidthnthihlngihkaenidbutr 62 nxkcakniyngsamarthichidthnthihlngthaaethng 63 emuxthxdxxkphawaecriyphnthucaklbmapktithnthiaemcaekhyichmaepnewlanan 64 hwngxnamychnidekhluxbthxngaedngxacsngphlihpracaeduxnmamakaelapwdpracaeduxnmakkhun 65 inthangtrngkham hwngxnamyaebbhxromnxacldpracaeduxnhruxhyudpracaeduxn 62 xakarpwdpracaeduxnsamarthbrrethadwyyaaekxkesbchnidimichsetxrxyd NSAID 66 phlkrathbthixactammaidaek expulsion 2 5 aelamdlukchikkhadthiekidkhunimbxynk nxykwa 0 7 62 66 hwngxnamyaebbekathichux Dalkon shield thukphbwaephimkhwamesiyngkhxngkartidechuxinxungechingkran pelvic inflammatory disease xyangirktamhwngxnamyrunpccubnimkxihekidkhwamesiyngnihakphuichimmiorkhtidtxthangephssmphnthtxnchwngewlatidtng 67 karthahmn aekikh karthahmnmithngkarphukthxrngikhsahrbphuhyingaelakartdhlxdnaxsucisahrbphuchay 2 thngkhuimmiphlkhangekhiyngrayayaw aelakarphukthxrngikhsamarthldkhwamesiyngmaerngrngikh 2 kartdhlxdnaxsucimioxkaskarekidphawaaethrksxnnxykwakarphukthxrngikhthung 20 etha 2 68 hlngkartdhlxdnaxucithungxnthaxacmixakarbwmhruxecbthwaxakarmkdikhunphayinhnungthungsxngspdah 69 swnkarphukthxrngikhmioxkasekidphawaaethrksxn 1 2 odyphawaaethrksxnrunaerngmkekidkhuncakkarwangyaslb 70 karthahmnimpxngknorkhtidtxthangephssmphnth 2 hlaykhnxacrusukesiydayhlngthahmn praman 5 khxngphuhyingthithahmnsungmixayumakkwa 30 pi esiyickbkartdsinickhxngtn aelapraman 20 khxnghyingxayutakwa 30 pi rusukesiyday 2 inthangtrngknkham phuchaynxykwa 5 rusukesiyicthithahmn odyphuchaythirusukesiydaymkxayunxy milukthiyngedk immiluk hruxmipyhakbchiwitkhuhlngaetngngan 71 aebbsxbthamphbwa 9 khxngphxaemthiaethcringklawwahakyxnewlaidphwkekhacaeluxkimmiluk 72 karthahmnthukeriykwaepnkrabwnkarthithawr 73 thwaepnipidthicaphyayamtxthxrngikhhruxtxhlxdnaxsucixikkhrng phuhyingmkmikhwamtxngkarcayxnkrabwnkarthahmnemuxepliynkhukhrxng 73 xtrakhwamsaerckhxngkartngkhrrphhlngkartxthxrngikhxyurahwangrxyla 31 thung rxyla 88 odymikhwamesiyngkarekidphawaaethrksxn echn karthxngnxkmdluk 73 rxyla 2 thung 6 khxngphuchaythithahmnkhxtxhlxdnaxsucixikkhrng 74 xtrakhwamsaerchlngyxnkarthahmnxyuthi 38 84 yingthahmnmaepnewlananxtrakhwamsaerchlngkartxhlxdnaxsucixikkhrngyingtalng 74 phuchayyngsamarthichwithiskdxsucitamdwykarptisnthinxkrangkay 75 odyphvtikrrm aekikh karkhumkaenidodyphvtikrrmepnkarkhwbkhumewlahruxwithirwmephsephuxpxngknimihtwxsuciekhaipyngchxngkhlxdinchwngewlathiphuhyingxackalngtkikh 76 hakichxyakthuktxngkarkhumkaenidaebbnimixtrakarlmehlwinpiaerkxyuthiephiyng 3 4 thwahakichxyangphid xtrakarlmehlwinpiaerkxacephimsungthung 85 77 karnbrayaplxdphy hna 7 hlng 7 aekikh dubthkhwamhlkthi karnbrayaplxdphy CycleBeads ichephuxpramanphawaecriyphnthunbcakwnsudthaykhxngpracaeduxn karnbrayaplxdphyichephuxbxkphawaecriyphnthuinrxbpracaeduxnphuhyingaelahlikeliyngkarrwmephsxyangimpxngkninwnehlann 76 syyanichephuxchiphawaecriyphnthuidaek xunhphumirangkaykhnaphk mukchxngkhlxd hruxrxbpracaeduxn 76 withinimixtrakarlmehlwinkarichpiaerkxyuthi 24 emuxichaebbthwip aelaxyuthi 0 4 thung 5 emuxichxyangthuktxng 22 thwolkmikhurkpraman 3 6 ichwithini 78 n ph s 2559 miopraekrmprayuktcanwnhnungthithuksrangmaephuxnbrayaplxdphy thwamkthukichephuxchwyihtngkhrrphmakkwaephuxpxngknkartngkhrrph 79 karhlngnxk aekikh dubthkhwamhlkthi karhlngnxkchxngkhlxd karhlngnxkchxngkhlxdepnkarthiphuchaythxnxwywaephsxxkcakchxngkhlxdkhnakalngrwmephskxnthicathungcudsudyxdaelakxnhlngnaxsuci 80 khwamesiynghlkkhxngwithinikhuxkarthiphuchayxackaewlaimthuk 80 xtrakarlmehlwinkarichpiaerkxyuthi 4 emuxichxyakthuktxng aela 22 sahrbkarichthwip 22 aephthybangkhnxackhidwawithiniimichkarkhumkaenid 28 khxmulekiywkbpramanxsuciinnahlxlunnnmicanwnimmak 81 bangnganwicyimphbtwxsuciely 81 nganwicyhnungphbxsuciinxasasmkhr 10 khn cak 27 khn 82 khurk 3 ichwithikarhlngnxkephuxkhumkaenid 78 karngdewn aekikh karngdewnkarmiephssmphnthxachmaythungkarimprakxbkickrrmthangephshruxrwmephsthangxunnxkcakchxngkhlxd odythuxwaepnkarkhumkaenidchnidhnung 83 84 karngdewncakkarmiephssmphnthsamarthpxngknkartngkhrrphid 100 85 86 xyangirktam nganwicyphbwa 88 khxngkhnthisyyawacaimmiephssmphnthkxnaetngnganidrwmephskxnaetngngan 87 karngdewnimsamarthpxngknkartngkhrrphthiekidcakkarkhmkhun noybaythangsatharnsukhthirnrngkhihngdewnkarmiephssmphnthimkhxymiprasiththiphlethaihrnkodyechphaainpraethskalngphthnaaelainklumphudxyoxkas 88 89 bangkhrngkarrwmephsaebbimsxdishruxkarrwmephsthangpakthuxepnkarkhumkaenidechnkn 83 aembangkhrngxacmikhwamesiyngthicathaihtngkhrrphaemimidsxdisktam twxyangechn karrwmephsbriewnkhahnibhruxbriewnxuniklchxngkhlxd karthuithdannxkchxngkhlxd aelakhnathxnxngkhchatxxkhlngkarrwmephsthangthwarhnk odyxsucixactidxyutrngbriewnchxngkhlxdaelaekhluxntwipkbnahlxlunthixxkma 90 91 karsxnephssuksathiennkarngdewnkarmiephssmphnthxyangediywimldkartngkhrrphinwyrun 7 92 karihnmbutr aekikh karkhumkaenidodykarihnmluk LAM epnwithikhumkaenidodythrrmchati hlngkhlxdphuhyingmkxyuinphawaimecriyphnthuepnrayaewlahnungaelasamarthkhngphawaiwiddwykarihnmluk 93 odysamarthichidhakimmipracaeduxn eliynglukdwynmaemxyangediyw aelalukyngxayuimthung 6 eduxn 25 xngkhkarxnamyolkklawwakareliynglukdwynmaemxyangediywmixtrakarlmehlwxyuthi 2 inhkeduxnaerkhlngkhlxd 94 nganwicy 6 nganphbxtrakarlmehlwinhkeduxnaerkhlngkhlxdxyurahwang 0 thung 7 5 95 xtrakarlmehlwephimkhunepn 4 7 inhnungpi aela 13 insxngpi 96 kareliynglukdwynmphng karpmnmaethnthikarihdudcaketa karichcuknm aelakarihthanxaharaekhng miswnephimxtrakarlmehlw 97 inkhnthieliynglukdwynmaemxyangediywmi 10 thierimmipracaeduxnphayinsameduxn aela 20 phayinhkeduxn 96 swnkhnthiimidihnmlukxacklbmaecriyphnthuphayin 4 spdahhlngkhlxd 96 karkhumkaenidchukechin aekikh dubthkhwamhlkthi karkhumkaenidchukechin yakhumkaenidchukechinsxngemd karkhumkaenidchukechinkhuxkarichyaemd yakhumkaenidchukechin 98 hruxxupkrnhlngmiephssmphnthxyangimpxngkn ephuxldoxkaskartngkhrrph 8 mkthanganodypxngknkartkikhhruxkarptisnthi 2 99 pktiaelwcaimsngphlkrathbtxkarfngtwkhxngtwxxn 99 withikhumkaenidchukechinmihlayaebb echn karichyaemdkhumkaenidinprimanmak hxromnliownxrecsetrl yaimfiphrisothn aelahwngxnamykhumkaenid 100 yaemdthimiliownxrecsetrlldoxkaskartngkhrrphthung 70 emuxrbprathanphayin 3 wnhlngrwmephsodyimpxngknhruxhakthungyangxnamyrw mioxkastngkhrrph 2 2 8 swnyaxiktwhnungthieriykwa ulipristal ldoxkastngknpraman 85 emuxrbprathanphayin 5 wnhlngrwmephs mioxkastngkhrrph 1 4 8 100 101 yaimfiphrisothnmiprasiththiphlsungkwayaemdthimiliownxrecsetrl aelahwngxnamyekhluxbthxngaedngepnwithikhumkaenidaebbchukechinthiihprasiththiphlsungsud 100 hwngxnamypxngknkartngkhrrphidmakkwa 99 hakisphayin 5 wnhlngrwmephs mioxkastngkhrrph 0 1 2 2 102 103 yathimiliownxrecsetrlxacmiprasiththiphltakwaemuxichodyphumiorkhxwnhruxnahnkekin cungaenanaihichhwngxnamyhrux ulipristal aethn 104 karpxngknsxngchn aekikh karpxngknsxngchnepnkarichwithithipxngknthngkartngkhrrphaelaorkhtidtxthangephssmphnth 105 odyxacichthungyangxnamyxyangediywhruxrwmkbwithikhumkaenidaebbxun hruxodykarhlikeliyngkarrwmephsaebbsxdis 106 107 karpxngknsxngchnehmaakbphuimxyaktngkhrrph 106 aelaphuthiichyarksasiwxyang isotretinoin thiephimkhwamesiyngkhwamphikaraetkaenidinkhrrph 108 phlkrathb aekikhsukhphaph aekikh xtrakartaykhxngmarda n ph s 2553 109 karkhumkaeninaelaxtraecriyphnthurwminaetlaphunthi mikarpramanwakarkhumkaenidinpraethskalngphthnaldcanwnkartaykhxngmardacakkarmikhrrphaelakarkhlxdodytrngthung 40 hruxpraman 270 000 khnin ph s 2541 aelaxacsamarthpxngknkartaythung 70 hakkhwamtxngkarthnghmdkhxngkarkhumkaenidthuktxbrb 18 19 phldiehlanimacakkarldcanwnkartngkhrrphthiimidwangaephnsungmkcbdwykarthaaethngthiimplxdphy aelakarpxngknimihekidkartngkhrrphinklumesiyng 18 karkhumkaenidyngchwyephimoxkasrxdchiwitkhxngedkinpraethskalngphthnaodykarephimrayaewlarahwangkartngkhrrphaetlakhrng 18 klumnimkmiphllphthaeylngemuxmardatngkhrrphxikkhrngphayin 18 eduxnhlngkhlxd 18 110 kartngkhrrphinwyrunodyechphaainwyrunthimixayunxy mksngphlesiytxthark echn khlxdkxnkahnd nahnknxy hruxacesiychiwithlngkhlxd 13 inshrthxemrika kartngkhrrphinwyrunxayurahwang 15 thung 19 pi ekidkhunodyimidwangaephn 66 karsxnephssuksaaebbrxbdan comprehensive sex education aelakarekhathungkarkhumkaenidmiprasiththiphlinkarldxtrakartngkhrrthinklumxayuni 111 karengin aekikh xtraecriyphnthuinaetlapraeths miluk 7 8 khn miluk 6 7 khn miluk 5 6 khn miluk 4 5 khn miluk 3 4 khn miluk 2 3 khn miluk 1 2 khn miluk 0 1 khn inpraethskalngphthna karkhumkaenidthaihesrsthkicetibotdwykarldcanwnedkthitxngphungphaphuihy aelaephimcanwnphuhyingthithangan 20 rayid thrphysin dchnimwlkaykhxngphuhying rwmthungkarsuksaaeladchnimwlkaykhxngluk sungkhunkbkarekhathungkarkhumkaenidthimakkhun 20 karwangaephnkhrxbkhrwodykarkhumkaenidepnhnunginnoybaydansukhphaphthikhumthunthisud 112 shprachachatipramanwaenginthuk 32 bath 1 thiichipkbkarkhumkaenidethakbkarprahydenginip 60 thung 180 bath 2 6 17 epnkarprahydengincakkrldkartngkhrrphthiimidwangaephnaelaldkarkracaykhxngorkhtidtxthangephssmphnth 112 aemthukwithicachwyprahydengin karichhwngxnamyekhluxbthxngaedngchwyprahydenginideyxathisud 112 inshrthxemrikakhaichcayrwmtngaettngkhrrph khlxd rwmthunginkarduaeltharkodyechliyxyuthi 21 000 hruxpraman 670 000 bath hakkhlxdaebbthrrmchati aela 31 000 990 000 bath hakphakhlxd n ph s 2555 113 khaichcayinpraethsxunmkthukkwanikwakhrung 113 khwamchuk aekikh aephnthiolklngsitamxtrakarkhumkaenidsmyihm aetlaothnsiaesdngthungchwngcanwnrxylahkkhxngxtrakarkhumkaenidcanwnethakbhruxnxykwacanwnthirabu 6 12 18 24 36 48 60 60 66 78 86 immikhxmul n ph s 2542 praman 60 khxngkhusamiphrryathisamarthmilukidthwolkichkarkhumkaenid 114 khwamniymkhxngaetlawithikhumkaenidaetktangkninaetlapraeths 114 withikhumkaenidthiidrbkhwamniymsungsudinpraethsphthnaaelwkhuxthungyangxnamyaelayaemdkhumkaenid swninthwipaexfrikakhuxyaemdkhumkaenid karthahmnidrbkhwamniymthisudinthwipexechiyaelalatinxemrika 114 inpraethskalngphthna 35 khxngkarkhumkaenidthaodykarthahmnhying 30 odykarichhwngxnamykhumkaenid 12 odykarichyaemdkhumkaenid 11 odykarichthungyangxnamy aela 4 thaodykarthahmnchay 114 canwnphuhyingthiichhwngxnamykhumkaenid n ph s 2550 mimakkwa 180 lankhnaelaswnihyxyuinpraethskalngphthna 60 thwolkphuhyinginwyecriyphnthupraman 3 6 hlikeliyngkarrwmephsrahwangrayaecriyphnthu thwaxtrakarichwithinisungthung 20 inaethbxemrikait 115 n ph s 2548 rxyla 12 khxngkhurkthwolkichkarkhumkaenidchay thungyangxnamychayhruxkartdthxnaxsuci odypraethsphthnaaelwmixtrakarichsungkwa 116 xtrakarichkarkhumkaenidchayldlngrahwangph s 2523 aela 2552 114 karichkarkhumkaenidinphuhyingaethbaexfrikaitsaharaephimkhuncak 5 inph s 2534 epn 30 inph s 2549 117 n ph s 2555 rxyla 57 khxngphuhyingwyecriyphnthutxngkarthicahlikeliyngkartngkhrrph 867 lankhncak 1 520 lankhn 118 phuhyingpraman 222 lankhnimsamarthekhathungkarkhumkaenid incanwnni 53 lankhnxasyxyuthiaethbaexfrikaitsaharaaela 97 lankhnxasyxyuinaethbexechiy 118 singnikxihekidkartngkhrrphthiimidwangaephncanwn 54 lankhrng aelanaipsukartaykhxngmardacanwnekuxb 80 000 raytxpi 114 phuhyinghlaykhnimsamarthekhathungwithikhumkaeniddwykhxcakdthangsasnahruxthangkaremuxng 2 xikehtuphlnungkhuxkhwamyakcn 119 phuhyinghlaykhninaethbaexfrikaitsaharahniphakarthaaethngethuxnhlngtngkhrrphodyimidwangaephnenuxngcakkdhmayekiywkbkarthaaethngthiekhmngwd thaihphuhyingpraman 2 4 inhnungpithaaethngxyangimplxdphy 119 prawti aekikhprawtiyukhaerkerim aekikh ehriyyenginobrancaksierenaesdngrupkankhxngtnsilefiym silphium phaiphrsxiebxrs Ebers Papyrus aehngxiyiptcak 1550 pikxnkhristkalaelaphaiphrskhahun Kahun Papyrus cak 1850 pikxnkhristkalidbnthukkarkhumkaenidthithuxidwaepnhnunginwithithiekaaekthisud odykarichnaphung ibcaktnxaekhechiy aelaphaphnaephlisekhaipinchxngkhlxdephuxkidkhwangnaxsuci 120 121 echuxknwatnsilefiym silphium aehngkrisobranthukichephuxkhumkaenid aeladwyprasiththiphlaelakhwamtxngkarthaihmnsuyphnthuipinthisud 122 insmyklangkhxngyuorp karkrathaephuxhyudyngkartngkhrrphthukphrasasnckrkhathxlikmxngwaphidsilthrrm 120 thwaechuxknwasmynnphuhyingyngkhngichkarkhumkaenidrupaebbtang echn karhlngnxkaelakarisraktnliliekhaipinchxngkhlxd 123 phuhyinginsmyklangyngmkthukaenanaihmdlukxnthaephiyngphxniwthitnkharahwangmiephssmphnthephuxpxngknkartngkhrrph 124 thungyangxnamysungekaaekthisudthukphbinsakprasathddliyinpraethsxngkvs aelakhadwamacak kh s 1640 124 odythacaklaisstwaelakhadwayngthukichpxngknkartidorkhtidtxthangephssmphnthrahwangsngkhramklangemuxngxngkvs 124 kasaonwa phuichchiwitinchwngkhriststwrrsthi 18 khxngxitali brryayekiywkbkarichhnngaekakhlumephuxpxngknkartngkhrrph xyangirktam karichthungyangxnamyerimthukichinwngkwanginchwngkhriststwrrsthi 20 120 karekhluxnihwthangkarkhumkaenid aekikh And the villain still pursues her a satirical Victorian era postcard karekhluxnihwthangkarkhumkaenidphthnakhunrahwangkhriststwrrsthi 19 aelatnkhriststwrrsthi 20 125 Malthusian League tngkhunbnthankhwamkhidkhxng thxms malthsin kh s 1877 thishrachxanackr ephuxihkhwamruaeksatharnchnekiywkbkhwamsakhykhxngkarwangaephnkhrxbkhrwaelayngsnbsnuniheliklngothsphuthisngesrimkarkhumkaenid 126 markaert aesnekxr aela xxtot bxbesn thaihkhawa karkhumkaenid epnthiruckin kh s 1914 127 128 hlk aelwaesnekxrsnbsnunkarkhumkaenidephraaepnkarpxngknimihphuhyingipthaaethngxyangimplxdphy thwaethxmkrnrngkhwakarkhumkaenidldkhxbkphrxngthangkayaelathangcit 129 130 swnihyethxekhluxnihwphayinshrthxemrika txmainchwngkhristthswrrs 1930 ethxerimmichuxesiyngradbnanachati inchwngnnmikarichkdhmayekiywkbraebiybxnekhrngkhrd Comstock Law thaihkaraeckcaywithikhumkaenidepneruxngphidkdhmay ethxidrbkarprakntwin kh s 1914 hlngthukcbkhxhaaeckcaykhxmulekiywkbkarkhumkaenid aelayayxxkcakshrthipyngshrachxanackr 131 inshrachxanackraesngekxryngkhngtxsuephuxkarkhumkaenid odyidrbaerngbndaliccak Havelock Ellis ethxechuxwaphuhyingtxngsamarthrwmephsxyangmikhwamsukhodyimtxngkngwlwacatngkhrrph rahwangichchiwitxyuintangpraeths aesngekxrehnfakhrxbpakmdlukthimakhwamyudhyunmakkwaediminkhlinikdchaehngnung ethxkhidwamnepnwithikhumkaenidthidikwa 130 emuxaesngekxrklbipthishrth ethxkxtngkhlinikinbruklin rthniwyxrkodyidrbkhwamchwyehluxcaknxngsaw Ethel Bryne 132 in kh s 1916 aetwaephiyng 11 wntxmakthukpidtwlng saethxyngodncbkum 133 khwamodngdngkhxngkarekhacbkum karsukhdi aelakarxuththrncudprakayihekidphuyudthuxthvsdiekiywkbkarkhumkaenidkhunthwshrth 134 nxkcaknxngsawkhxngethxaelw aesngekxryngidrbkhwamchwyehluxcaksamikhnaerk wileliym aesngekxr aelasamikhnthisxng James Noah H Slee 130 khlinikthawrephuxkarkhumkaenidaehngaerkthukkxtngkhunin ph s 2464 n praethsxngkvs ody mari sotps Marie Stopes 135 daeninkarodynangphdungkhrrphaelaidrbkarsnbsnuncakaephthyrbechiy 136 khlinikepnthiihkhaaenanaekiywkbkarkhumkaenidaekphuhyingaelayngsxnekiywkbkarichhmwkkhrxbpakmdluk khlinikkhxngethxthaihkarkhumkaenidepnthiyxmrbinchwngkhristthswrrs 1920 odykarichkhasphththangwithyasastr sotrpsaelaphunakhtiniymsiththistriphuxunthahnathisakhyinkarthalaykhxhamekiywkbesks ineduxnemsayn kh s 1930 karprachumkarkhumkaenididrwbrwmtwaethn 700 khn aelanakarkhumkaenidaelakarthaaethngekhasuolkthangkaremuxng sameduxntxma krathrwngsatharnsukhinshrachxanackrxnuyatihxngkhkarrthwisahkicthxngthinihkhaaenanaekiywkbkarkhumkaenidinsunyswsdikar 137 in kh s 1936 salshrthihkartdsininkhdi U S v One Package wakarcayxupkrnthangkaraephthyephuxchwychiwithruxphthnakhwamepnxyukhxngkhnikhimthuxwakhdkbkdhmayekiywkbraebiybxnekhrngkhrd phskarsarwcradbchatiin kh s 1937 chiwa 71 khxngphuihysnbsnunkarkhumkaenid in kh s 1938 shrthmikhlinikkhumkaenidthnghmd 347 aehng aemkarokhsnaekiywkbkhlinikyngthuxwaphidkdhmay exlanxr rusewlt Eleanor Roosevelt xditstrihmayelkhhnungsnbsnunkarkhumkaenidaelakarwangaephnkhrxbkhrwxyangepidephy 138 in kh s 1966 prathanathibdi lindxn bi cxhnsn klawsnbsnunkarcdhaenginthunsatharnasahrbbrikarwangaephnkhrxbkhrw aelarthbalklangshrthyngerimsngekhraahenginchwyehluxbrikarkhumkaenidaekkhrxbkhrwrayidnxy 139 rthbyytikhumkhrxngphupwyaelakarbribalthiesiyidthuklngnamepnkdhmayemuxminakhm kh s 2010 phayitprathanathibdi bark oxbama aelakahndihaephnpraknsukhphaphthukaebbkhrxbkhlumwithikhumkaenid rwmthung withithiichsingkidkhwang withithiichhxromn xupkrnfng karkhumkaenidaebbchukechin aelakarthahmn 140 withismyihm aekikh in kh s 1909 richard riketxr phthnahwngxnamyaebbaerkcaklaiskhxngtwihm odyidrbkarphthnatxmacnxxksutladinpraethseyxrmnchwngplaykhristthswrrs 1920 141 in kh s 1951 nkekhmichux kharl ecxrassi Carl Djerassi cakemksioksitisranghxromninyaemdoprecsetxornodyichmnsayphnthuaemksikn 142 ecxrassiidsrangyaemdkhumkaenidkhunmathwakhadthrphyakrninkarkracayyaihphuich karthaaethngdwyyaklayepnxikthangeluxkkhxngkarthaaethngodyslykrrmhlngkarphthnakhxngsarthimiokhrngsrangkhlayophrstaaeklndininchwngkhristthswrrs 1970 aelayaimfiphrisotn mifepristone inkhristthswrrs 1980 143 sngkhmaelawthnthrrm aekikhtaaehnngthangkdhmay aekikh khxtklngsiththimnusychnkahndihrthbalswnihycdhabrikarekiywkbkarwangaephnkhrxbkhrwaelakhxmulekiywkbkarkhumkaenidihkbprachachn rwmthungkhxkahndkhxngkarwangaephnchatisahrbkarihbrikarwangaephnkhrxbkhrw karykelikkdhmaythicakdkarekhathungkarwangaephnkhrxbkhrw karrbrxngkarekhathungwithikhumkaenidhlakhlaywithisungplxdphyaelamiprasiththiphaphrwmthungkarkhumkaenidaebbchukechin karthaihaenicwamiphuihbrikarthangkaraephthyaelasingxanwykhwamsadwkinrakhathiehmaasm aelasrangrabbephuxthbthwnokhrngkarthiidnaipich rthbalthiimsamarthsnxngkhxkahndehlanixacthukcdwaidlaemidsnthisyyarahwangpraeths 144 mummxngthangsasna aekikh aetlasasnamimummxnghlakhlayekiywkbcriythrrmkhxngkarkhumkaenid 145 khristckrormnkhathxlikyxmrbephiyngkarwangaephnkhrxbkhrwodywithithrrmchatiethann 146 xyangirktamchawormnkhathxlikinpraethsphthnaaelwcanwnmakyxmrbkarkhumkaenidodywithismyihm 147 148 149 innikayopretsaetntmimummxnghlakhlaytngaetthiimyxmrbwithikhumkaenidid elycnthungthiyxmrbkarkhumkaenidthukrupaebb 150 mummxnginsasnayudahmitngaetphwkthiekhrngkhrdxyangnikayxxrothdxksipcnthungnikayptirupthiekhrngnxykwa 151 phunbthuxsasnahinduxacichkarkhumkaenidthngaebbthrrmchatiaelaaebbpradisth 152 chawphuththswnihymkyxmrbkarpxngknkartngkhrr aetimyxmrbkarthaaethng 153 sasnaxislamxnuyatihkhumkaenidhakimsngphltxsukhphaphaembangkhnxacimehndwy 154 wnkhumkaenidolk aekikh wnthi 26 knyaynkhxngthukpithuxwaepnwnkhumkaenidolksungxuthisihkbkarephimkhwamtrahnkaelaphthnakhwamruekiywkbephssuksaaelaxnamykarecriyphnthu odymiwisythsnwaolksungthukkartngkhrrphepnthitxngkar 155 khwamechuxphid aekikh mihlaykhwamechuxekiywkbephssmphnthaelakartngkhrrphsungimthuktxng 156 karswnlangchxngkhlxd douching hlngmiephssmphnthimichkarkhumkaenidthimiprasiththiphaph 157 aethmyngmksngphlesiytxsukhphaphaelaimaenanaihich 158 phuhyingxactngkhrrphidaeminkarrwmephskhrngaerk 159 aelainthukthwngthakarrwmephs 160 nxkcakniyngepnipid aemcaoxkasta thicatngkhrrphrahwangepnpracaeduxn 161 aenwthangkarwicy aekikhphuhying aekikh karphthnawithikhumkaenidyngepnthitxngkar dwypramankhrungkhxngphutngkhrrphodyimidtngicidichwithikhumkaenidinkhnann 28 khnaniwithikarkhumkaenidaebbtang echn thungyangxnamystrithidikhun fakhrxbpakmdlukthidikwaedim aephnaepakhumkaenidodyoprecstinxyangediyw aelawngaehwnchxngkhlxdthimioprecsetxornsungihphlepnewlanan kalngthuksuksa 162 sahrbphuhyingthimiephssmphnthimbxy karrbprathanyaemdthimiliownxrecsetrlchwngthimiephssmphnthxacepnthangeluxkthidi 163 xupkrnthieriykwa Essure sungkhyaytwephuxpidthangemuxisekhaipinthxnaikhidrbxnuyatinshrthin ph s 2545 164 phuchay aekikh withikhumkaenidchay idaek thungyangxnamy kartdhlxdnaxsuci aelakarhlngnxk 165 166 rahwangrxyla 25 thung 75 khxngchaythiyngmiephssmphnthcaichwithikhumkaenidaebbhxromnhakphwkekhasamarthhaid 116 165 withithngthiichhxromnaelaimichkalngxyuinkhnthdlxng 116 aelayngminganwicythisuksaekiywkbwkhsinkhumkaenid 167 duephim aekikhkarepriybethiybwithikhumkaenidxangxing aekikh Definition of Birth control MedicineNet khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux singhakhm 6 2012 subkhnemux singhakhm 9 2012 Unknown parameter deadurl ignored help 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4 2 5 2 6 2 7 2 8 2 9 Hanson S J Burke Anne E December 21 2010 Fertility control contraception sterilization and abortion in Hurt K Joseph Guile Matthew W Bienstock Jessica L Fox Harold E Wallach Edward E b k The Johns Hopkins manual of gynecology and obstetrics 4th ed Philadelphia Wolters Kluwer Health Lippincott Williams amp Wilkins pp 382 395 ISBN 978 1 60547 433 5 Oxford English Dictionary Oxford University Press June 2012 World Health Organization WHO Family planning Health topics World Health Organization WHO khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux minakhm 18 2016 subkhnemux minakhm 28 2016 Unknown parameter deadurl ignored help 5 0 5 1 5 2 5 3 5 4 World Health Organization Department of Reproductive Health and Research 2011 Family planning A global handbook for providers Evidence based guidance developed through worldwide collaboration PDF Rev and Updated ed Geneva Switzerland WHO and Center for Communication Programs ISBN 978 0 9788563 7 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux knyayn 21 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Taliaferro L A Sieving R Brady S S Bearinger L H 2011 We have the evidence to enhance adolescent sexual and reproductive health do we have the will Adolescent medicine state of the art reviews 22 3 521 543 xii PMID 22423463 7 0 7 1 Chin H B Sipe T A Elder R Mercer S L Chattopadhyay S K Jacob V Wethington H R Kirby D Elliston D B 2012 The Effectiveness of Group Based Comprehensive Risk Reduction and Abstinence Education Interventions to Prevent or Reduce the Risk of Adolescent Pregnancy Human Immunodeficiency Virus and Sexually Transmitted Infections American Journal of Preventive Medicine 42 3 272 294 doi 10 1016 j amepre 2011 11 006 PMID 22341164 8 0 8 1 8 2 8 3 Gizzo S Fanelli T Di Gangi S Saccardi C Patrelli TS Zambon A Omar A D Antona D Nardelli GB October 2012 Nowadays which emergency contraception Comparison between past and present latest news in terms of clinical efficacy side effects and contraindications Gynecological Endocrinology 28 10 758 63 doi 10 3109 09513590 2012 662546 PMID 22390259 Selected practice recommendations for contraceptive use 2nd ed Geneva World Health Organization 2004 p 13 ISBN 9789241562843 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux knyayn 8 2017 Unknown parameter deadurl ignored help DiCenso A Guyatt G Willan A Griffith L June 2002 Interventions to reduce unintended pregnancies among adolescents systematic review of randomised controlled trials BMJ 324 7351 1426 doi 10 1136 bmj 324 7351 1426 PMC 115855 PMID 12065267 Duffy K Lynch D A Santinelli J 2008 Government Support for Abstinence Only Until Marriage Education Clinical Pharmacology amp Therapeutics 84 6 746 748 doi 10 1038 clpt 2008 188 PMID 18923389 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux thnwakhm 11 2008 Unknown parameter deadurl ignored help wyruntxngru rph rth rbfngyakhumkaenidfri pxngknthxngkxnwyxnkhwr 20 06 2017 subkhnemux 07 01 2018 Check date values in access date date help 13 0 13 1 13 2 Black A Y Fleming N A Rome E S 2012 Pregnancy in adolescents Adolescent medicine state of the art reviews 23 1 123 138 xi PMID 22764559 14 0 14 1 Rowan S P Someshwar J Murray P 2012 Contraception for primary care providers Adolescent medicine state of the art reviews 23 1 95 110 x xi PMID 22764557 15 0 15 1 15 2 15 3 15 4 World Health Organization Department of Reproductive Health and Research 2011 Family planning A global handbook for providers Evidence based guidance developed through worldwide collaboration PDF Rev and Updated ed Geneva Switzerland WHO and Center for Communication Programs pp 260 300 ISBN 978 0 9788563 7 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux knyayn 21 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Costs and Benefits of Contraceptive Services Estimates for 2012 PDF United Nations Population Fund mithunayn 2012 p 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux singhakhm 5 2012 Unknown parameter deadurl ignored help 17 0 17 1 Carr B Gates M F Mitchell A Shah R 2012 Giving women the power to plan their families The Lancet 380 9837 80 82 doi 10 1016 S0140 6736 12 60905 2 PMID 22784540 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 10 2013 Unknown parameter deadurl ignored help 18 0 18 1 18 2 18 3 18 4 18 5 Cleland J Conde Agudelo A Peterson H Ross J Tsui A Jul 14 2012 Contraception and health Lancet 380 9837 149 56 doi 10 1016 S0140 6736 12 60609 6 PMID 22784533 19 0 19 1 Ahmed S Li Q Liu L Tsui A O 2012 Maternal deaths averted by contraceptive use An analysis of 172 countries The Lancet 380 9837 111 125 doi 10 1016 S0140 6736 12 60478 4 PMID 22784531 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 10 2013 Unknown parameter deadurl ignored help 20 0 20 1 20 2 20 3 Canning D Schultz T P 2012 The economic consequences of reproductive health and family planning The Lancet 380 9837 165 171 doi 10 1016 S0140 6736 12 60827 7 PMID 22784535 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 2 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Van Braeckel D Temmerman M Roelens K Degomme O 2012 Slowing population growth for wellbeing and development The Lancet 380 9837 84 85 doi 10 1016 S0140 6736 12 60902 7 PMID 22784542 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 10 2013 Unknown parameter deadurl ignored help 22 0 22 1 22 2 22 3 22 4 22 5 22 6 22 7 22 8 Trussell James May 2011 Contraceptive failure in the United States Contraception 83 5 397 404 doi 10 1016 j contraception 2011 01 021 PMC 3638209 PMID 21477680 Trussell James November 1 2011 Contraceptive efficacy in Hatcher Robert A Trussell James Nelson Anita L Cates Willard Jr Kowal Deborah Policar Michael S b k Contraceptive technology 20th revised ed New York Ardent Media pp 779 863 ISBN 978 1 59708 004 0 ISSN 0091 9721 OCLC 781956734 Division of Reproductive Health National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion Centers for Disease Control and Prevention CDC mithunayn 21 2013 U S Selected practice recommendations for contraceptive use 2013 adapted from the World Health Organization Selected practice recommendations for contraceptive use 2nd edition MMWR Recommendations and Reports 62 5 1 60 PMID 23784109 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux krkdakhm 10 2013 Unknown parameter deadurl ignored help CS1 maint uses authors parameter link Van der Wijden C Manion C 12 October 2015 Lactational amenorrhoea method for family planning The Cochrane database of systematic reviews 10 CD001329 PMID 26457821 25 0 25 1 Blenning CE Paladine H Dec 15 2005 An approach to the postpartum office visit American Family Physician 72 12 2491 6 PMID 16370405 Gordon Edlin Eric Golanty Kelli McCormack Brown 2000 Essentials for health and wellness 2nd ed Sudbury Mass Jones and Bartlett p 161 ISBN 978 0 7637 0909 9 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 10 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Edmonds D Keith b k 2012 Dewhurst s textbook of obstetrics amp gynaecology 8th ed Chichester West Sussex Wiley Blackwell p 508 ISBN 978 0 470 65457 6 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 3 2016 Unknown parameter deadurl ignored help 28 0 28 1 28 2 28 3 28 4 28 5 28 6 28 7 28 8 Cunningham F Gary Stuart Gretchen S April 12 2012 Contraception and sterilization in Hoffman Barbara Schorge John O Schaffer Joseph I Halvorson Lisa M Bradshaw Karen D Cunningham F Gary b k Williams gynecology 2nd ed New York McGraw Hill Medical pp 132 169 ISBN 978 0 07 171672 7 Contraception for Adolescents Pediatrics 134 e1244 e1256 September 29 2014 doi 10 1542 peds 2014 2299 PMID 25266430 Mansour D Gemzell Danielsson K Inki P Jensen JT November 2011 Fertility after discontinuation of contraception a comprehensive review of the literature Contraception 84 5 465 77 doi 10 1016 j contraception 2011 04 002 PMID 22018120 CS1 maint ref harv link 31 0 31 1 Organization World Health 2009 Medical eligibility criteria for contraceptive use PDF 4th ed Geneva Reproductive Health and Research World Health Organization pp 1 10 ISBN 9789241563888 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux krkdakhm 9 2012 Unknown parameter deadurl ignored help Department of Reproductive Health and Research Family and Community 2004 Selected practice recommendations for contraceptive use PDF 2nd ed Geneva World Health Organization p Chapter 31 ISBN 9241562846 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux krkdakhm 18 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Tepper NK Curtis KM Steenland MW Marchbanks PA May 2013 Physical examination prior to initiating hormonal contraception a systematic review Contraception 87 5 650 4 doi 10 1016 j contraception 2012 08 010 PMID 23121820 34 0 34 1 34 2 34 3 World Health Organization Department of Reproductive Health and Research 2011 Family planning A global handbook for providers Evidence based guidance developed through worldwide collaboration PDF Rev and Updated ed Geneva Switzerland WHO and Center for Communication Programs pp 1 10 ISBN 978 0 9788563 7 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux knyayn 21 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Mackenzie James thnwakhm 6 2013 The male pill Bring it on The Guardian khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 21 2014 subkhnemux phvsphakhm 20 2014 Unknown parameter deadurl ignored help Ammer Christine 2009 oral contraceptive The encyclopedia of women s health 6th ed New York Facts On File pp 312 315 ISBN 978 0 8160 7407 5 Nelson Anita L Cwiak Carrie 2011 Combined oral contraceptives COCs in Hatcher Robert A Trussell James Nelson Anita L Cates Willard Jr Kowal Deborah Policar Michael S b k Contraceptive technology 20th revised ed New York Ardent Media pp 249 341 ISBN 978 1 59708 004 0 ISSN 0091 9721 OCLC 781956734 pp 257 258 38 0 38 1 Barbara L Hoffman 2011 5 Second Tier Contraceptive Methods Very Effective Williams gynecology 2nd ed New York McGraw Hill Medical ISBN 0 07 171672 6 39 0 39 1 39 2 39 3 Brito MB Nobre F Vieira CS April 2011 Hormonal contraception and cardiovascular system Arquivos brasileiros de cardiologia 96 4 e81 9 doi 10 1590 S0066 782X2011005000022 PMID 21359483 CS1 maint ref harv link Stegeman BH de Bastos M Rosendaal FR van Hylckama Vlieg A Helmerhorst FM Stijnen T Dekkers OM Sep 12 2013 Different combined oral contraceptives and the risk of venous thrombosis systematic review and network meta analysis BMJ Clinical research ed 347 f5298 doi 10 1136 bmj f5298 PMC 3771677 PMID 24030561 Kurver Miranda J van der Wijden Carla L Burgers Jako October 4 2012 Samenvatting van de NHG standaard Anticonceptie Summary of the Dutch College of General Practitioners practice guideline Contraception Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde phasadtch 156 41 A5083 PMID 23062257 Burrows LJ Basha M Goldstein AT September 2012 The effects of hormonal contraceptives on female sexuality a review The journal of sexual medicine 9 9 2213 23 doi 10 1111 j 1743 6109 2012 02848 x PMID 22788250 43 0 43 1 Shulman LP October 2011 The state of hormonal contraception today benefits and risks of hormonal contraceptives combined estrogen and progestin contraceptives American Journal of Obstetrics and Gynecology 205 4 Suppl S9 13 doi 10 1016 j ajog 2011 06 057 PMID 21961825 Havrilesky LJ Moorman PG Lowery WJ Gierisch JM Coeytaux RR Urrutia RP Dinan M McBroom AJ Hasselblad V Sanders GD Myers ER July 2013 Oral Contraceptive Pills as Primary Prevention for Ovarian Cancer A Systematic Review and Meta analysis Obstetrics and gynecology 122 1 139 147 doi 10 1097 AOG 0b013e318291c235 PMID 23743450 Mantha S Karp R Raghavan V Terrin N Bauer K A Zwicker J I August 7 2012 Assessing the risk of venous thromboembolic events in women taking progestin only contraception a meta analysis BMJ 345 aug07 2 e4944 e4944 doi 10 1136 bmj e4944 PMC 3413580 PMID 22872710 CS1 maint ref harv link Burke AE October 2011 The state of hormonal contraception today benefits and risks of hormonal contraceptives progestin only contraceptives American Journal of Obstetrics and Gynecology 205 4 Suppl S14 7 doi 10 1016 j ajog 2011 04 033 PMID 21961819 47 0 47 1 Neinstein Lawrence 2008 Adolescent health care a practical guide 5th ed Philadelphia Lippincott Williams amp Wilkins p 624 ISBN 978 0 7817 9256 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 17 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Chaudhuri 2007 Practice Of Fertility Control A Comprehensive Manual 7th ed Elsevier India p 88 ISBN 9788131211502 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux emsayn 30 2016 Unknown parameter deadurl ignored help 49 0 49 1 Hamilton Richard 2012 Pharmacology for nursing care 8th ed St Louis Mo Elsevier Saunders p 799 ISBN 978 1 4377 3582 6 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 3 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Facts for life 4th ed New York United Nations Children s Fund 2010 p 141 ISBN 9789280644661 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 13 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Pray Walter Steven 2005 Nonprescription product therapeutics 2nd ed Philadelphia Lippincott Williams amp Wilkins p 414 ISBN 978 0 7817 3498 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux emsayn 30 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Condom Use by Adolescents Pediatrics 132 5 973 981 October 28 2013 doi 10 1542 peds 2013 2821 Eberhard Nieschlag 2010 Andrology Male Reproductive Health and Dysfunction 3rd ed S l Springer Verlag Berlin Heidelberg p 563 ISBN 978 3 540 78355 8 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 10 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Barbieri Jerome F 2009 Yen and Jaffe s reproductive endocrinology physiology pathophysiology and clinical management 6th ed Philadelphia PA Saunders Elsevier p 873 ISBN 978 1 4160 4907 4 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 18 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Kuyoh MA Toroitich Ruto C Grimes DA Schulz KF Gallo MF January 2003 Sponge versus diaphragm for contraception a Cochrane review Contraception 67 1 15 8 doi 10 1016 s0010 7824 02 00434 1 PMID 12521652 Organization World Health 2009 Medical eligibility criteria for contraceptive use 4th ed Geneva Reproductive Health and Research World Health Organization p 88 ISBN 9789241563888 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 15 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Winner B Peipert JF Zhao Q Buckel C Madden T Allsworth JE Secura GM 2012 Effectiveness of Long Acting Reversible Contraception New England Journal of Medicine 366 21 1998 2007 doi 10 1056 NEJMoa1110855 PMID 22621627 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux kumphaphnth 18 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Hurt K Joseph aelakhna b k minakhm 28 2012 The Johns Hopkins manual of gynecology and obstetrics Department of Gynecology and Obstetrics The Johns Hopkins University School of Medicine Baltimore Maryland 4th ed Philadelphia Wolters Kluwer Health Lippincott Williams amp Wilkins p 232 ISBN 978 1 60547 433 5 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 12 2016 Unknown parameter deadurl ignored help 59 0 59 1 Committee on Adolescent Health Care Long Acting Reversible Contraception Working Group The American College of Obstetricians and Gynecologists October 2012 Committee opinion no 539 adolescents and long acting reversible contraception implants and intrauterine devices Obstetrics and gynecology 120 4 983 8 doi 10 1097 AOG 0b013e3182723b7d PMID 22996129 60 0 60 1 Darney Leon Speroff Philip D 2010 A clinical guide for contraception 5th ed Philadelphia Pa Lippincott Williams amp Wilkins pp 242 243 ISBN 978 1 60831 610 6 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 6 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Black K Lotke P Buhling KJ Zite NB Intrauterine contraception for Nulliparous women Translating Research into Action INTRA group October 2012 A review of barriers and myths preventing the more widespread use of intrauterine contraception in nulliparous women The European Journal of Contraception amp Reproductive Health Care 17 5 340 50 doi 10 3109 13625187 2012 700744 PMC 4950459 PMID 22834648 62 0 62 1 62 2 Gabbe Steven 2012 Obstetrics Normal and Problem Pregnancies Elsevier Health Sciences p 527 ISBN 978 1 4557 3395 8 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 15 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Steenland MW Tepper NK Curtis KM Kapp N November 2011 Intrauterine contraceptive insertion postabortion a systematic review Contraception 84 5 447 64 doi 10 1016 j contraception 2011 03 007 PMID 22018119 Tommaso Falcone William W Hurd b k 2007 Clinical reproductive medicine and surgery Philadelphia Mosby p 409 ISBN 978 0 323 03309 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 17 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Grimes D A 2007 Intrauterine Devices IUDs In Hatcher RA Nelson TJ Guest F Kowal D Contraceptive Technology 19th ed New York Ardent Media 66 0 66 1 66 2 Marnach ML Long ME Casey PM March 2013 Current issues in contraception Mayo Clinic Proceedings 88 3 295 9 doi 10 1016 j mayocp 2013 01 007 PMID 23489454 Popularity Disparity Attitudes About the IUD in Europe and the United States Guttmacher Policy Review 2007 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux minakhm 7 2010 subkhnemux emsayn 27 2010 Unknown parameter deadurl ignored help Adams CE Wald M August 2009 Risks and complications of vasectomy Urol Clin North Am 36 3 331 6 doi 10 1016 j ucl 2009 05 009 PMID 19643235 Hillard Paula Adams 2008 The 5 minute obstetrics and gynecology consult Hagerstwon MD Lippincott Williams amp Wilkins p 265 ISBN 0 7817 6942 6 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 11 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Hillard Paula Adams 2008 The 5 minute obstetrics and gynecology consult Hagerstwon MD Lippincott Williams amp Wilkins p 549 ISBN 0 7817 6942 6 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 5 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Hatcher Robert 2008 Contraceptive technology 19th ed New York N Y Ardent Media p 390 ISBN 978 1 59708 001 9 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 6 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Moore David S 2010 The basic practice of statistics 5th ed New York Freeman p 25 ISBN 978 1 4292 2426 0 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux emsayn 27 2016 Unknown parameter deadurl ignored help 73 0 73 1 73 2 Deffieux X Morin Surroca M Faivre E Pages F Fernandez H Gervaise A May 2011 Tubal anastomosis after tubal sterilization a review Archives of gynecology and obstetrics 283 5 1149 58 doi 10 1007 s00404 011 1858 1 PMID 21331539 74 0 74 1 Shridharani A Sandlow JI November 2010 Vasectomy reversal versus IVF with sperm retrieval which is better Current Opinion in Urology 20 6 503 9 doi 10 1097 MOU 0b013e32833f1b35 PMID 20852426 Nagler HM Jung H August 2009 Factors predicting successful microsurgical vasectomy reversal The Urologic clinics of North America 36 3 383 90 doi 10 1016 j ucl 2009 05 010 PMID 19643240 76 0 76 1 76 2 Grimes DA Gallo MF Grigorieva V Nanda K Schulz KF Oct 18 2004 Fertility awareness based methods for contraception Cochrane Database of Systematic Reviews 4 CD004860 doi 10 1002 14651858 CD004860 pub2 PMID 15495128 Lawrence Ruth 2010 Breastfeeding a guide for the medical professional 7th ed Philadelphia Pa Saunders p 673 ISBN 978 1 4377 0788 5 78 0 78 1 Freundl G Sivin I Batar I April 2010 State of the art of non hormonal methods of contraception IV Natural family planning The European Journal of Contraception amp Reproductive Health Care 15 2 113 23 doi 10 3109 13625180903545302 PMID 20141492 Mangone Emily Rose Lebrun Victoria Muessig Kathryn E 19 January 2016 Mobile Phone Apps for the Prevention of Unintended Pregnancy A Systematic Review and Content Analysis JMIR mHealth and uHealth 4 1 e6 doi 10 2196 mhealth 4846 80 0 80 1 Organization World Health 2009 Medical eligibility criteria for contraceptive use PDF 4th ed Geneva Reproductive Health and Research World Health Organization pp 91 100 ISBN 9789241563888 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux krkdakhm 9 2012 Unknown parameter deadurl ignored help 81 0 81 1 Jones RK Fennell J Higgins JA Blanchard K June 2009 Better than nothing or savvy risk reduction practice The importance of withdrawal Contraception 79 6 407 10 doi 10 1016 j contraception 2008 12 008 PMID 19442773 Killick SR Leary C Trussell J Guthrie KA March 2011 Sperm content of pre ejaculatory fluid Human fertility Cambridge England 14 1 48 52 doi 10 3109 14647273 2010 520798 PMC 3564677 PMID 21155689 83 0 83 1 Abstinence Planned Parenthood 2009 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux knyayn 10 2009 subkhnemux knyayn 9 2009 Unknown parameter deadurl ignored help Murthy Amitasrigowri S Harwood Bryna 2007 Contraception Update 2nd ed New York Springer pp Abstract doi 10 1007 978 0 387 32328 2 12 ISBN 978 0 387 32327 5 Alters Sandra Schiff Wendy Oct 5 2009 Essential Concepts for Healthy Living Jones amp Bartlett Publishers p 116 ISBN 978 0763756413 subkhnemux 30 December 2017 Greenberg Jerrold S Bruess Clint E Oswalt Sara B Feb 19 2016 Exploring the Dimensions of Human Sexuality Jones amp Bartlett Publishers p 191 ISBN 978 1449698010 subkhnemux 30 December 2017 Fortenberry J Dennis 2005 The limits of abstinence only in preventing sexually transmitted infections Journal of Adolescent Health 36 4 269 70 doi 10 1016 j jadohealth 2005 02 001 PMID 15780781 CS1 maint ref harv link Kim Best 2005 Nonconsensual Sex Undermines Sexual Health Network 23 4 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux kumphaphnth 18 2009 Unknown parameter deadurl ignored help CS1 maint ref harv link Francis Leslie 2017 The Oxford Handbook of Reproductive Ethics Oxford University Press p 329 ISBN 9780199981878 subkhnemux 30 December 2017 Thomas R Murray 2009 Sex and the American teenager seeing through the myths and confronting the issues Lanham Md Rowman amp Littlefield Education p 81 ISBN 978 1 60709 018 2 Edlin Gordon 2012 Health amp Wellness Jones amp Bartlett Learning p 213 ISBN 978 1 4496 3647 0 Santelli JS Kantor LM Grilo SA Speizer IS Lindberg LD Heitel J Schalet AT Lyon ME Mason Jones AJ McGovern T Heck CJ Rogers J Ott MA September 2017 Abstinence Only Until Marriage An Updated Review of U S Policies and Programs and Their Impact The Journal of adolescent health official publication of the Society for Adolescent Medicine 61 3 273 280 doi 10 1016 j jadohealth 2017 05 031 PMID 28842065 Blackburn Susan Tucker 2007 Maternal fetal amp neonatal physiology a clinical perspective 3rd ed St Louis Mo Saunders Elsevier p 157 ISBN 978 1 4160 2944 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 12 2016 Unknown parameter deadurl ignored help WHO 10 facts on breastfeeding World Health Organization emsayn 2005 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 23 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Van der Wijden Carla Brown Julie Kleijnen Jos October 8 2008 Lactational amenorrhea for family planning Cochrane Database of Systematic Reviews 4 CD001329 doi 10 1002 14651858 CD001329 PMID 14583931 96 0 96 1 96 2 Fritz Marc 2012 Clinical Gynecologic Endocrinology and Infertility pp 1007 1008 ISBN 978 1 4511 4847 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 3 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Swisher Judith Lauwers Anna Counseling the nursing mother a lactation consultant s guide 5th ed Sudbury MA Jones amp Bartlett Learning pp 465 466 ISBN 978 1 4496 1948 0 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 16 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Office of Population Research Association of Reproductive Health Professionals krkdakhm 31 2013 What is the difference between emergency contraception the morning after pill and the day after pill Princeton Princeton University khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux knyayn 23 2013 subkhnemux knyayn 7 2013 Unknown parameter deadurl ignored help 99 0 99 1 Leung Vivian W Y Levine Marc Soon Judith A February 2010 Mechanisms of Action of Hormonal Emergency Contraceptives Pharmacotherapy 30 2 158 168 doi 10 1592 phco 30 2 158 PMID 20099990 The evidence strongly supports disruption of ovulation as a mechanism of action The data suggest that emergency contraceptives are unlikely to act by interfering with implantation 100 0 100 1 100 2 Cheng L Che Y Gulmezoglu AM Aug 15 2012 Interventions for emergency contraception Cochrane Database of Systematic Reviews 8 CD001324 doi 10 1002 14651858 CD001324 pub4 PMID 22895920 Richardson AR Maltz FN January 2012 Ulipristal acetate review of the efficacy and safety of a newly approved agent for emergency contraception Clinical therapeutics 34 1 24 36 doi 10 1016 j clinthera 2011 11 012 PMID 22154199 Update on Emergency Contraception Association of Reproductive Health Professionals minakhm 2011 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 11 2013 subkhnemux phvsphakhm 20 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Cleland K Zhu H Goldstruck N Cheng L Trussel T 2012 The efficacy of intrauterine devices for emergency contraception a systematic review of 35 years of experience Human Reproduction 27 7 1994 2000 doi 10 1093 humrep des140 PMID 22570193 CS1 maint ref harv link Glasier A Cameron ST Blithe D Scherrer B Mathe H Levy D Gainer E Ulmann A Oct 2011 Can we identify women at risk of pregnancy despite using emergency contraception Data from randomized trials of ulipristal acetate and levonorgestrel Contraception 84 4 363 7 doi 10 1016 j contraception 2011 02 009 PMID 21920190 Dual protection against unwanted pregnancy and HIV STDs Sex Health Exch 3 8 1998 PMID 12294688 106 0 106 1 Cates W Steiner M J 2002 Dual Protection Against Unintended Pregnancy and Sexually Transmitted Infections What Is the Best Contraceptive Approach Sexually Transmitted Diseases 29 3 168 174 doi 10 1097 00007435 200203000 00007 PMID 11875378 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mkrakhm 25 2012 Unknown parameter deadurl ignored help CS1 maint ref harv link Statement on Dual Protection against Unwanted Pregnancy and Sexually Transmitted Infections including HIV International Planned Parenthood Federation phvsphakhm 2000 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux emsayn 10 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Gupta Ramesh C kumphaphnth 25 2011 Reproductive and Developmental Toxicology Academic Press p 105 ISBN 978 0 12 382032 7 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 16 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Country Comparison Maternal Mortality Rate Archived November 8 2012 at the Wayback Machine in The CIA World Factbook Sholapurkar SL February 2010 Is there an ideal interpregnancy interval after a live birth miscarriage or other adverse pregnancy outcomes Journal of obstetrics and gynaecology the journal of the Institute of Obstetrics and Gynaecology 30 2 107 10 doi 10 3109 01443610903470288 PMID 20143964 Lavin C Cox JE August 2012 Teen pregnancy prevention current perspectives Current Opinion in Pediatrics 24 4 462 9 doi 10 1097 MOP 0b013e3283555bee PMID 22790099 112 0 112 1 112 2 Tsui AO McDonald Mosley R Burke AE April 2010 Family planning and the burden of unintended pregnancies Epidemiol Rev 32 1 152 74 doi 10 1093 epirev mxq012 PMC 3115338 PMID 20570955 CS1 maint ref harv link 113 0 113 1 Rosenthal Elisabeth mithunayn 30 2013 American Way of Birth Costliest in the World New York Times khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux minakhm 14 2017 Unknown parameter deadurl ignored help 114 0 114 1 114 2 114 3 114 4 114 5 Darroch JE March 2013 Trends in contraceptive use Contraception 87 3 259 63 doi 10 1016 j contraception 2012 08 029 PMID 23040137 Darney Leon Speroff Philip D 2010 A clinical guide for contraception 5th ed Philadelphia Pa Lippincott Williams amp Wilkins p 315 ISBN 1 60831 610 6 116 0 116 1 116 2 Naz RK Rowan S June 2009 Update on male contraception Current Opinion in Obstetrics and Gynecology 21 3 265 9 doi 10 1097 gco 0b013e328329247d PMID 19469045 Cleland JG Ndugwa RP Zulu EM Feb 1 2011 Family planning in sub Saharan Africa progress or stagnation Bulletin of the World Health Organization 89 2 137 43 doi 10 2471 BLT 10 077925 PMC 3040375 PMID 21346925 118 0 118 1 Darroch JE Singh S May 18 2013 Trends in contraceptive need and use in developing countries in 2003 2008 and 2012 an analysis of national surveys Lancet 381 9879 1756 1762 doi 10 1016 S0140 6736 13 60597 8 PMID 23683642 119 0 119 1 Rasch V July 2011 Unsafe abortion and postabortion care an overview Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica 90 7 692 700 doi 10 1111 j 1600 0412 2011 01165 x PMID 21542813 120 0 120 1 120 2 Cuomo Amy 2010 Birth control in O Reilly Andrea b k Encyclopedia of motherhood Thousand Oaks Calif Sage Publications pp 121 126 ISBN 978 1 4129 6846 1 Lipsey Richard G Carlaw Kenneth Bekar Clifford 2005 Historical Record on the Control of Family Size Economic Transformations General Purpose Technologies and Long Term Economic Growth Oxford University Press pp 335 40 ISBN 978 0 19 928564 8 unspecified 2001 Herbal contraceptives and abortifacients in Bullough Vern L b k Encyclopedia of birth control Santa Barbara Calif ABC CLIO pp 125 128 ISBN 978 1 57607 181 6 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvscikayn 16 2016 Unknown parameter deadurl ignored help McTavish Lianne 2007 Contraception and birth control in Robin Diana b k Encyclopedia of women in the Renaissance Italy France and England Santa Barbara Calif ABC CLIO pp 91 92 ISBN 978 1 85109 772 2 124 0 124 1 124 2 A History of Birth Control Methods PDF Planned Parenthood Report mkrakhm 2012 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux phvscikayn 6 2015 Unknown parameter deadurl ignored help Hartmann B 1997 Population control I Birth of an ideology International Journal of Health Services 27 3 523 40 doi 10 2190 bl3n xajx 0yqb vqbx PMID 9285280 Simms Madeleine mkrakhm 27 1977 Review A History of the Malthusian League 1877 1927 New Scientist khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 5 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Wilkinson Meyer Jimmy Elaine 2004 Any friend of the movement networking for birth control 1920 1940 Ohio State University Press p 184 ISBN 978 0 8142 0954 7 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mkrakhm 3 2014 Unknown parameter deadurl ignored help Galvin Rachel 1998 Margaret Sanger s Deeds of Terrible Virtue National Endowment for the Humanities khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux tulakhm 1 2013 Unknown parameter deadurl ignored help Rossi Alice 1988 The Feminist Papers Boston Northeastern University Press p 523 ISBN 9781555530280 130 0 130 1 130 2 Biographical Sketch About Sanger New York University khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 28 2017 subkhnemux kumphaphnth 24 2017 Unknown parameter deadurl ignored help Karen Pastorello 2013 The Progressives Activism and Reform in American Society 1893 1917 John Wiley amp Sons p 65 ISBN 978 1 118 65112 4 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 4 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Zorea Aharon 2012 Birth Control Santa Barbara California Greenwood p 43 ISBN 978 0 313 36254 5 Baker Jean H 2012 Margaret Sanger a life of passion First pbk ed pp 115 117 ISBN 978 1 4299 6897 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 4 2016 Unknown parameter deadurl ignored help McCann Carole Ruth 2010 Women as Leaders in the Contraceptive Movement in Karen O Connor b k Gender and Women s Leadership A Reference Handbook SAGE p 751 OCLC 568741234 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 10 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Hall Ruth 1977 Passionate Crusader Harcourt Brace Jovanovich p 186 Marie Carmichael Stopes 1925 The First Five Thousand London John Bale Sons amp Danielsson p 9 OCLC 12690936 Hall Lesley 2011 The life and times of Stella Browne feminist and free spirit London I B Tauris p 173 ISBN 978 1 84885 583 0 Alesha Doan 2007 Opposition and Intimidation The Abortion Wars and Strategies of Political Harassment University of Michigan Press pp 53 54 ISBN 978 0 472 06975 0 History of Birth Control in the United States Congressional Digest 2012 Birth control benefits and reproductive health care options in the Health Insurance Marketplace HealthCare gov khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux kumphaphnth 12 2016 subkhnemux kumphaphnth 17 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Fritz Marc A Speroff Leon 2011 Intrauterine contraception Clinical gynecologic endocrinology and infertility 8th ed Philadelphia Wolters Kluwer Health Lippincott Williams amp Wilkins pp 1095 1098 ISBN 978 0 7817 7968 5 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvscikayn 16 2016 Unknown parameter deadurl ignored help American Experience The Pill Timeline www pbs org khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux tulakhm 1 2016 subkhnemux tulakhm 20 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Kulier Regina Kapp Nathalie Gulmezoglu A Metin Hofmeyr G Justus Cheng Linan Campana Aldo November 9 2011 Medical methods for first trimester abortion Cochrane Database of Systematic Reviews 11 CD002855 doi 10 1002 14651858 CD002855 pub4 PMID 22071804 Cottingham J Germain A Hunt P 2012 Use of human rights to meet the unmet need for family planning The Lancet 380 9837 172 180 doi 10 1016 S0140 6736 12 60732 6 PMID 22784536 CS1 maint ref harv link Srikanthan A Reid RL February 2008 Religious and cultural influences on contraception Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 30 2 129 37 PMID 18254994 CS1 maint ref harv link Pope Paul VI krkdakhm 25 1968 Humanae Vitae Encyclical of Pope Paul VI on the Regulation of Birth Vatican khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux March 19 2011 subkhnemux October 1 2006 Unknown parameter deadurl ignored help Rosemary Radford Ruether 2006 Women in North American Catholicism in Rosemary Skinner Keller b k Encyclopedia of women and religion in North America Bloomington Ind u a Indiana Univ Press p 132 ISBN 978 0 253 34686 5 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 29 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Bob Digby aelakhna 2001 Bob Digby b k Heinemann 16 19 Geography Global Challenges Student Book 2nd ed Heinemann p 158 ISBN 978 0 435 35249 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 12 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Rengel Marian 2000 Encyclopedia of birth control Phoenix Ariz Oryx Press p 202 ISBN 978 1 57356 255 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 3 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Bennett Jana Marguerite 2008 Water is thicker than blood an Augustinian theology of marriage and singleness Oxford Oxford University Press p 178 ISBN 978 0 19 531543 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 28 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Feldman David M 1998 Birth Control in Jewish Law Lanham MD Jason Aronson ISBN 0 7657 6058 4 Hindu Beliefs and Practices Affecting Health Care University of Virginia Health System khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux March 23 2004 subkhnemux October 6 2006 Unknown parameter dead url ignored help More Questions amp Answers on Buddhism Birth Control and Abortion Alan Khoo khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 29 2008 subkhnemux mithunayn 14 2008 Unknown parameter deadurl ignored help Khalid Farooq Akbar Family Planning and Islam A Review Hamdard Islamicus XVII 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux knyayn 26 2006 Unknown parameter deadurl ignored help CS1 maint ref harv link World Contraception Day khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux August 18 2014 Hutcherson Hilda 2002 What your mother never told you about s e x 1st Perigee ed New York Perigee Book p 201 ISBN 978 0 399 52853 8 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 29 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Rengel Marian 2000 Encyclopedia of birth control Phoenix Ariz Oryx Press p 65 ISBN 978 1 57356 255 3 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 6 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Cottrell BH Mar Apr 2010 An updated review of evidence to discourage douching MCN The American journal of maternal child nursing 35 2 102 7 quiz 108 9 doi 10 1097 NMC 0b013e3181cae9da PMID 20215951 Alexander William 2013 New Dimensions In Women s Health Book Alone 6th ed Jones amp Bartlett Publishers p 105 ISBN 978 1 4496 8375 7 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 6 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Sharkey Harriet 2013 Need to Know Fertility and Conception and Pregnancy HarperCollins p 17 ISBN 978 0 00 751686 5 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux mithunayn 3 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Strange Mary 2011 Encyclopedia of women in today s world Thousand Oaks Calif Sage Reference p 928 ISBN 978 1 4129 7685 5 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux phvsphakhm 15 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Jensen JT October 2011 The future of contraception innovations in contraceptive agents tomorrow s hormonal contraceptive agents and their clinical implications American Journal of Obstetrics and Gynecology 205 4 Suppl S21 5 doi 10 1016 j ajog 2011 06 055 PMID 21961821 Halpern V Raymond EG Lopez LM Sep 26 2014 Repeated use of pre and postcoital hormonal contraception for prevention of pregnancy The Cochrane Database of Systematic Reviews 9 CD007595 doi 10 1002 14651858 CD007595 pub3 PMID 25259677 Castano PM Adekunle L March 2010 Transcervical sterilization Seminars in reproductive medicine 28 2 103 9 doi 10 1055 s 0030 1248134 PMID 20352559 165 0 165 1 Glasier A November 2010 Acceptability of contraception for men a review Contraception 82 5 453 6 doi 10 1016 j contraception 2010 03 016 PMID 20933119 Kogan P Wald M Feb 2014 Male contraception history and development The Urologic clinics of North America 41 1 145 61 doi 10 1016 j ucl 2013 08 012 PMID 24286773 Naz RK July 2011 Antisperm contraceptive vaccines where we are and where we are going American journal of reproductive immunology New York N Y 1989 66 1 5 12 doi 10 1111 j 1600 0897 2011 01000 x PMC 3110624 PMID 21481057 khxmmxns miphaphaelasuxekiywkb karkhumkaenidekhathungcak https th wikipedia org w index php title karkhumkaenid amp oldid 9142216, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม